تعليقة الهيدجي علی المنظومة و شرحها: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class='wikiInfo'>

[[پرونده:NUR10894J1.jpg|بندانگشتی|تعليقه الهيدجي علي المنظومه و شرحها]]

{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"

! نام کتاب!! data-type='bookName'|تعليقه الهيدجي علي المنظومه و شرحها

|-

|نام های دیگر کتاب

|data-type='otherBookNames'|

|data-type='authors'|[[هيدجي، محمد]] (نويسنده)

|-

|data-type='language'|عربی

|-

|data-type='subject'|

|-

|ناشر

|data-type='publisher'|موسسة الاعلمي

|-

|مکان نشر

|data-type='publishPlace'|ايران - تهران

|-

|سال نشر

|data-type='publishYear'| 1365ش 

|-class='articleCode'

|کد اتوماسیون

|}

'''تعليقة الهيدجي علی المنظومة و شرحها'''، اثر محمد هیدجی، شرح دو بخش از کتاب منظومه حکیم سبزواری به زبان عربی است.

شارح، کتاب را در سال 1346ق، به پایان برده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص590</ref>.

آخوند هیدجی در این کتاب به شرح بخش منطق و حکمت منظومه ملا هادی سبزواری پرداخته است. در واقع این کتاب تعلیقه است بر قسمت منطق منظومه حاج ملا هادی سبزواری که به «اللئالي المنتظمة» موسوم است. لئالی و شرح آن که توسط خود حاجی نگارش یافته، یکی از متون محکم منطقی است که در حوزه‌های علمی بعد از حاشیه ملا عبدالله و شرح شمسیه و جوهر النضيد و شرح مطالع، تدریس می‌شود<ref>ر.ک: رمضانی، حسن، ص73</ref>.

همچنین کتاب، تعلیقه‌ای است بر قسمت حکمت منظومه حاج ملا هادی سبزواری که به «غرر الفرائد» موسوم است. «غرر الفرائد» و شرح آن که آن نیز توسط خود حاجی نگارش یافته، یکی از متون دقیق و پرمحتوای فلسفی است و در حوزه‌های علوم عقلی قبل از اسفار اربعه ملاصدرا تدریس می‌شود. مرحوم سبزواری در این اثر گران‌سنگ و ارزشمند از آثار بزرگانی همچون: صدرالمتألهین، ابن سینا، قطب‌الدین شیرازی، محقق طوسی، میرداماد، محیی‌الدین بن عربی و دیگران بهره جسته و از این طریق زمینه را برای ورود در اسفار که با توجه و اشراف بر جمیع مشارب فلسفی و عرفانی و کلامی بنیان گردیده، فراهم نموده است<ref>ر.ک: همان، ص49</ref>.

شارح در این کتاب علاوه بر اینکه به شرح جملات پرداخته است، مباحثی از قبیل صرف، نحو و معجم را نیز آورده است؛ مثلا در بخشی از کتاب چنین می‌خوانیم: قوله: «کسا بکسر الكاف»، ص19، س12: کسا لباس معروفی است. کسا خبر است برای «التباين» و «جزئيا» در متن حال است از او<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>. در جای دیگر می‌گوید: قوله: «بل كل مدرك»، ص38، س12: مدرک به صیغه اسم مفعول است<ref>ر.ک: همان، ص180</ref>.

ایشان در این کتاب از نظرات کسانی چون ارسطو<ref>ر.ک: همان، ص120، 342، 64</ref>، افلاطون<ref>ر.ک: همان، 394، 410 و 425</ref>، ابن سینا<ref>ر.ک: همان، ص169 و 479</ref>، ملاصدرا<ref>ر.ک: همان، ص80، 103 و 149</ref>، شهید ثانی<ref>ر.ک: همان، ص192، 527 و 582</ref> و... بهره برده است.

اولین قاعده که مرحوم هیدجی به آن اشاره کرده است، این است: كل ما ثبت قدمه، امتنع عدمه<ref>متن کتاب، ص585</ref>، که به فارسی چنین می‌شود: آنچه آغاز ندارد، انجام نپذیرد. وی قاعده بعدی را چنین مطرح نموده: هر چیزی که ماهیت دارد، معلول است<ref>همان</ref> و برای این قواعد توضیحاتی را ذکر کرده است.

در ابتدای کتاب دو زندگی‌نامه از حاجی سبزواری و آخوند هیدجی آمده است. پاورقی‌ها به‌منظور رفع ابهام از برخی از محتویات کتاب و نیز مستندسازی مطالب آن اختصاص یافته است.

==پانویس ==

<references />

# رمضانی، حسن، «مروری بر آثار و تألیفات استاد فرزانه آیت‌الله حسن حسن‌زاده آملی»، نشر دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های تهران و علوم پزشکی، اردیبهشت 1374، درج در پایگاه اینترنتی تبیان، به آدرس:

== وابسته‌ها ==

 

[[رده:کتاب‌شناسی]]

 

 

 

[[رده:کتاب‌شناسی]]