المسائل العبادية و بناء الذات: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شرح اللمعة (ابهام زدایی)' به 'شرح اللمعة (ابهام‌‌زدایی)') |
|||
| (۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| موضوع =شهيد اول، محمد بن مکي، 734 - 786ق. اللمعه الدمشقيه - نقد و تفسير | | موضوع =شهيد اول، محمد بن مکي، 734 - 786ق. اللمعه الدمشقيه - نقد و تفسير | ||
فقه | فقه جعفری - قرن 8ق. | ||
| ناشر =المجمع العالمي للتقريب بين المذاهب الإسلامية. المعاونية الثقافية. مرکز التحقيقات و الدراسات العلمية | | ناشر =المجمع العالمي للتقريب بين المذاهب الإسلامية. المعاونية الثقافية. مرکز التحقيقات و الدراسات العلمية | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| شابک =978-964-167-039-1 | | شابک =978-964-167-039-1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =24297 | ||
| کتابخوان همراه نور =24297 | |||
| کد پدیدآور =01178 | | کد پدیدآور =01178 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|شرح اللمعة (ابهام‌‌زدایی)}} | |||
'''المسائل العبادية و بناء الذات'''، شرح عربی [[بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم|عبدالکریم بی‌آزار شیرازی]] بر [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقية]]، تألیف [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول محمد بن مکی عاملی]] (متوفی 734ق) است. | |||
شارح، کتاب را با توضیحی پیرامون «فقه تقریب و مقارن» آغاز کرده است. این عنوان، نوع جدیدی از تحقیقات فقهی است بر اساس تبیین حکم مسئله در همه مذاهب و ذکر ادله و دیدگاه‌هایی که سبب اختلاف فقها در آن حکم گردیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/13 ر.ک: مقدمه، ص13]</ref>. فقه مقارن، تداوم علم الخلاف یا علم الخلافيات یا علم المناظرات است. هدف از این علم این بوده که فقهای مذاهب پس از اطلاع از همه اقوال به اتّباع احسن بپردازند و از سویی آیینه دیدگاه‌های یکدیگر باشند و نقاط ضعف و یا قوت را به یکدیگر منعکس نمایند و در نتیجه، فقه همگام با زمان پیش رود و بسیاری از سوء تفاهمات و دشمنی‌ها که زاییده جهل به یکدیگر بوده، از میان برود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1611/202 ر.ک: بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، ص203-202]</ref>. | |||
در این رابطه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‌الشریعه اصفهانی]] (متوفی 1339ق) که از مراجع بزرگ شیعه امامیه بوده است، در خلال سفرش به حج با گروه‌هایی از فقهای بزرگ اهل سنت جلسات و مناظراتی داشته است. علمای اهل سنت از احاطه و شناخت عمیق او از فقه مذاهب اربعه تعجب کردند. وی در این رابطه می‌گوید: من از طریق کتب و طرقشان، علم امام جعفر صادق(ع) و فضل و دانش و رجوع ائمه مذاهب اهل سنت به آن حضرت و قبول صحت روایت ایشان از جدش محمد مصطفی(ص) را اثبات کردم؛ اما ایشان گفتند: ما احادیث ایشان را نمی‌شناسیم و رجال حدیث ما هم از ایشان روایت نکرده‌اند. من به آنها گفتم که کتابی در فقه برای شما می‌نویسم که مشتمل بر احادیث امام جعفر صادق(ع) باشد که از کتب شما از طرق صحیح نقل شده باشد. در این کتاب احادیث صحيح السند و روایاتی که متنش نزد شما مقبول است را ذکر می‌کنم. آنها بسیار اظهار محبت کرده و با اصرار آن کتاب را طلب کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/14 ر.ک: مقدمه، ص14]</ref>. | |||
در | حضور علمای اهل سنت در درس شیخ طوسی در منطقه کرخ بغداد و از سوی دیگر حضور فقهای شیعه چون علامه حلی، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول (شمس‌الدین محمد عاملی)]] و [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی (زین‌الدین علی بن احمد)]] در دروس مهم اهل سنت و نیز انتشار آثاری چون الخلاف شیخ طوسی، تذكرة الفقهاء علامه حلی و الناصريات سید مرتضی، از جمله فعالیتهای تقریبی متداول در حوزه‌های علمیه بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref>. | ||
کتاب لمعه دمشقیه در بین نصوص فقهی شیعه به‌عنوان یک منبع اصلی شناخته می‌شود؛ چراکه ایجاز و اختصار با زیبایی تعبیر و هماهنگی ابواب و احکام به شکل منظم و دقت نظر و فکر جمع شده است. مؤلف شهید، ادیب و شاعری بزرگ است؛ همچنان‌که نمونه‌ای از نثر موزونش را در مطلع کتاب مشاهده می‌کنیم. وی جامع علوم شیعه و اهل سنت بوده و معلوماتش محدود به فقه و اصول نیست. وی در کتاب لمعه تلاش کرده که جمود بر عبارات فقهی متداول در زمانش نداشته باشد؛ اگرچه ایجاد تغییر اندکی در تحریر عبارات باشد و نگارش آن را بهتر کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/18 ر.ک: همان، ص18]</ref>. | |||
کتاب لمعه | در واقع کتاب لمعه تنها درخشش و چراغی برای حوزه‌های علمیه شیعه نیست، بلکه مصباحی برای عالم اسلام است؛ چراکه این کتاب با مقدمه علامه شیخ عبدالله سبیتی و مقدمه دارالتقریب مصر برای علما و طلاب الازهر نیز به طبع رسیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/18 ر.ک: همان]</ref>. شهید به جایگاه علمی رفیعی در میان علمای اهل سنت دست یافته بود و آنها در مجلس درسش برای استفاده و مناقشه و حل مشکلات فقهی و غیر فقهی حاضر می‌شدند. او معتقد به تقریب و توحید کلمه بین مسلمانان بود و در مجلسش اجازه طرح مسائل اختلافی را نمی‌داد. حسودان برای کم کردن محبتش در قلوب مردم و خاموش کردن نورش او را در منزلش حبس کردند، اما حبس وسیله‌ای برای نوشتن لمعه دمشقیه شد و این کتاب، لمعه و روشنایی دائمی برای حوزه‌های علمیه شد و مشهوریت و محبوبیتش را در طول قرون افزایش داد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/20 ر.ک: همان، ص21-20]</ref>. | ||
==ویژگی‌های شرح== | |||
# تهذیب لمعه از مسائل غیر مبتلی‌به، مانند: ظهار، عبید، اماء و...؛ | |||
== | |||
# تهذیب لمعه از مسائل غیر | |||
# تکمیل مباحث لمعه با مسائل جدید فقهی فقهای معاصر؛ | # تکمیل مباحث لمعه با مسائل جدید فقهی فقهای معاصر؛ | ||
# ذکر آیات الاحکام متعلق به مباحث مختلف؛ | # ذکر آیات الاحکام متعلق به مباحث مختلف؛ | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
# بیان حکمت احکام و فقه المقاصد؛ | # بیان حکمت احکام و فقه المقاصد؛ | ||
# ذکر قواعد فقهی؛ | # ذکر قواعد فقهی؛ | ||
# تقویت بیان احکام | # تقویت بیان احکام به‌صورت مناسب؛ | ||
# تعریف موضوعات احکام در عصر حاضر؛ | # تعریف موضوعات احکام در عصر حاضر؛ | ||
# نزدیکی و تقریب مذاهب؛ | # نزدیکی و تقریب مذاهب؛ | ||
# اخلاق فقه و ادب عبادات و معاملات؛ | # اخلاق فقه و ادب عبادات و معاملات؛ | ||
# نقل روایات | # نقل روایات اهلبیت(ع) از طرق شیعه و اهل سنت که برخی مشترک و برخی غیر مشترک است؛ | ||
و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/21 ر.ک: همان، ص22-21]</ref>. | و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/21 ر.ک: همان، ص22-21]</ref>. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
#[[:noormags:27287| | #[[:noormags:27287|بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، «فقه مقارن»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کاوشی نو در فقه، بهار 1384، شماره 43، صفحه 202 تا 232]]. | ||
==وابسته‌ها== | |||
== وابسته‌ها == | {{وابسته‌ها}} | ||
[[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية]] | [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية]] | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۷: | ||
[[رده:فقه شیعه]] | [[رده:فقه شیعه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۷
| المسائل العبادية و بناء الذات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | اللمعه الدمشقيه. شرح شرح اللمعه الدمشقيه لمحمد بن مکي بن محمد العاملي (ت734)، مشتمل علي الفقه التقريي و المقارن و فقه المقاصد و القواعد الفقهيه و المسائل المستجده |
| ناشر | المجمع العالمي للتقريب بين المذاهب الإسلامية. المعاونية الثقافية. مرکز التحقيقات و الدراسات العلمية |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | مجلد1: 2008م , 1429ق, |
| شابک | 978-964-167-039-1 |
| موضوع | شهيد اول، محمد بن مکي، 734 - 786ق. اللمعه الدمشقيه - نقد و تفسير فقه جعفری - قرن 8ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 182/3 /ش9 ت802117* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المسائل العبادية و بناء الذات، شرح عربی عبدالکریم بی‌آزار شیرازی بر اللمعة الدمشقية، تألیف شهید اول محمد بن مکی عاملی (متوفی 734ق) است. شارح، کتاب را با توضیحی پیرامون «فقه تقریب و مقارن» آغاز کرده است. این عنوان، نوع جدیدی از تحقیقات فقهی است بر اساس تبیین حکم مسئله در همه مذاهب و ذکر ادله و دیدگاه‌هایی که سبب اختلاف فقها در آن حکم گردیده است[۱]. فقه مقارن، تداوم علم الخلاف یا علم الخلافيات یا علم المناظرات است. هدف از این علم این بوده که فقهای مذاهب پس از اطلاع از همه اقوال به اتّباع احسن بپردازند و از سویی آیینه دیدگاه‌های یکدیگر باشند و نقاط ضعف و یا قوت را به یکدیگر منعکس نمایند و در نتیجه، فقه همگام با زمان پیش رود و بسیاری از سوء تفاهمات و دشمنی‌ها که زاییده جهل به یکدیگر بوده، از میان برود[۲].
در این رابطه شیخ‌الشریعه اصفهانی (متوفی 1339ق) که از مراجع بزرگ شیعه امامیه بوده است، در خلال سفرش به حج با گروه‌هایی از فقهای بزرگ اهل سنت جلسات و مناظراتی داشته است. علمای اهل سنت از احاطه و شناخت عمیق او از فقه مذاهب اربعه تعجب کردند. وی در این رابطه می‌گوید: من از طریق کتب و طرقشان، علم امام جعفر صادق(ع) و فضل و دانش و رجوع ائمه مذاهب اهل سنت به آن حضرت و قبول صحت روایت ایشان از جدش محمد مصطفی(ص) را اثبات کردم؛ اما ایشان گفتند: ما احادیث ایشان را نمی‌شناسیم و رجال حدیث ما هم از ایشان روایت نکرده‌اند. من به آنها گفتم که کتابی در فقه برای شما می‌نویسم که مشتمل بر احادیث امام جعفر صادق(ع) باشد که از کتب شما از طرق صحیح نقل شده باشد. در این کتاب احادیث صحيح السند و روایاتی که متنش نزد شما مقبول است را ذکر می‌کنم. آنها بسیار اظهار محبت کرده و با اصرار آن کتاب را طلب کردند[۳].
حضور علمای اهل سنت در درس شیخ طوسی در منطقه کرخ بغداد و از سوی دیگر حضور فقهای شیعه چون علامه حلی، شهید اول (شمس‌الدین محمد عاملی) و شهید ثانی (زین‌الدین علی بن احمد) در دروس مهم اهل سنت و نیز انتشار آثاری چون الخلاف شیخ طوسی، تذكرة الفقهاء علامه حلی و الناصريات سید مرتضی، از جمله فعالیتهای تقریبی متداول در حوزه‌های علمیه بوده است[۴].
کتاب لمعه دمشقیه در بین نصوص فقهی شیعه به‌عنوان یک منبع اصلی شناخته می‌شود؛ چراکه ایجاز و اختصار با زیبایی تعبیر و هماهنگی ابواب و احکام به شکل منظم و دقت نظر و فکر جمع شده است. مؤلف شهید، ادیب و شاعری بزرگ است؛ همچنان‌که نمونه‌ای از نثر موزونش را در مطلع کتاب مشاهده می‌کنیم. وی جامع علوم شیعه و اهل سنت بوده و معلوماتش محدود به فقه و اصول نیست. وی در کتاب لمعه تلاش کرده که جمود بر عبارات فقهی متداول در زمانش نداشته باشد؛ اگرچه ایجاد تغییر اندکی در تحریر عبارات باشد و نگارش آن را بهتر کند[۵].
در واقع کتاب لمعه تنها درخشش و چراغی برای حوزه‌های علمیه شیعه نیست، بلکه مصباحی برای عالم اسلام است؛ چراکه این کتاب با مقدمه علامه شیخ عبدالله سبیتی و مقدمه دارالتقریب مصر برای علما و طلاب الازهر نیز به طبع رسیده است[۶]. شهید به جایگاه علمی رفیعی در میان علمای اهل سنت دست یافته بود و آنها در مجلس درسش برای استفاده و مناقشه و حل مشکلات فقهی و غیر فقهی حاضر می‌شدند. او معتقد به تقریب و توحید کلمه بین مسلمانان بود و در مجلسش اجازه طرح مسائل اختلافی را نمی‌داد. حسودان برای کم کردن محبتش در قلوب مردم و خاموش کردن نورش او را در منزلش حبس کردند، اما حبس وسیله‌ای برای نوشتن لمعه دمشقیه شد و این کتاب، لمعه و روشنایی دائمی برای حوزه‌های علمیه شد و مشهوریت و محبوبیتش را در طول قرون افزایش داد[۷].
ویژگی‌های شرح
- تهذیب لمعه از مسائل غیر مبتلی‌به، مانند: ظهار، عبید، اماء و...؛
- تکمیل مباحث لمعه با مسائل جدید فقهی فقهای معاصر؛
- ذکر آیات الاحکام متعلق به مباحث مختلف؛
- افزودن موضوعات به تعاریفی که مؤلف ذکر نکرده است؛
- توضیح ارتباط موضوعات و فصول با یکدیگر؛
- بیان حکمت احکام و فقه المقاصد؛
- ذکر قواعد فقهی؛
- تقویت بیان احکام به‌صورت مناسب؛
- تعریف موضوعات احکام در عصر حاضر؛
- نزدیکی و تقریب مذاهب؛
- اخلاق فقه و ادب عبادات و معاملات؛
- نقل روایات اهلبیت(ع) از طرق شیعه و اهل سنت که برخی مشترک و برخی غیر مشترک است؛
و...[۸].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، «فقه مقارن»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کاوشی نو در فقه، بهار 1384، شماره 43، صفحه 202 تا 232.