۱۰۶٬۳۱۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'غزالى' به 'غزالى ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شرح أسماء الله الحسنی (ابهام زدایی)' به 'شرح أسماء الله الحسنی (ابهامزدایی)') |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR01238J1.jpg | |||
| عنوان =شرح أسماء الله الحسنی | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[قشیری، عبدالکریم بن هوازن]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[علی، سعد حسن]] (محقق و شارح) | [[علی، سعد حسن]] (محقق و شارح) | ||
[[سعد، طه عبدالروف]] (محقق و شارح) | [[سعد، طه عبدالروف]] (محقق و شارح) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 219/9 /ق5 ش43 | ||
| موضوع = | |||
خدا - صفات | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
خدا - نامها | خدا - نامها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دار الحرم للتراث | ||
| مکان نشر =قاهره - مصر | |||
| سال نشر = 1422 ق یا 2001 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01238AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01238 | |||
'''شرح | | کتابخوان همراه نور =01238 | ||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|شرح أسماء الله الحسنی (ابهامزدایی)}} | |||
'''شرح أسماء الله الحسنی'''، اثر علامه [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم عبدالكريم نيشابورى قشيرى]]، به تشريح و توضيح برخى از اسماء حسناى الهى پرداخته است. | |||
كتاب، به زبان عربى نوشته شده و انگيزه مؤلف، بيان برخى از اسماء خداوند و بررسى آنها بوده است. | كتاب، به زبان عربى نوشته شده و انگيزه مؤلف، بيان برخى از اسماء خداوند و بررسى آنها بوده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، با مقدمه مفصلى از دكتر عبدالرئوف سعد و سعد حسن محمد على آغاز و مطالب، در دو بخش و هر بخش در چندين باب، ارائه گرديده است. | كتاب، با مقدمه مفصلى از دكتر عبدالرئوف سعد و سعد حسن محمد على آغاز و مطالب، در دو بخش و هر بخش در چندين باب، ارائه گرديده است. | ||
نویسنده، ابتدا به آياتى كه در آنها اسماء الهى ذكر شده، اشاره كرده، سپس ساير اسمايى را كه با استفاده از سنت براى خداوند اثبات گرديده، مورد بررسى قرار داده است. | |||
در مورد اين اسماء، ابتدا معنا و ريشه اشتقاق آنها مورد بحث قرار گرفته، در ادامه، اقوال علما پيرامون برخى از آنها بررسى شده است. | در مورد اين اسماء، ابتدا معنا و ريشه اشتقاق آنها مورد بحث قرار گرفته، در ادامه، اقوال علما پيرامون برخى از آنها بررسى شده است. | ||
خط ۶۳: | خط ۴۷: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مقدمه بعد از بيان زندگىنامه و تأليفات نویسنده، با استفاده از قرآن و سنت، به تعريف اسماء الحسنى پرداخته و به اسمايى كه فقط در سنت ذكر گرديده اشاره كرده است. | |||
در ادامه، ابياتى از قصيده امير احمد شرفالدين امير كوكبان و قصيده نونيه كه در تعريف اسماء الحسنى سروده شده، ذكر گرديده و تعاريف امام [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] و [[سيوطى]] از اسم اعظم بررسى شده است. | |||
در ادامه، ابياتى از قصيده امير احمد شرفالدين امير كوكبان و قصيده نونيه كه در تعريف اسماء الحسنى سروده شده، ذكر گرديده و تعاريف امام [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] | |||
بخش اول، در پنج باب زير، به بررسى آياتى از قرآن كريم پرداخته كه در آنها به اسماء الهى اشاره شده است؛ هر باب، مختص به يك آيه مىباشد: | بخش اول، در پنج باب زير، به بررسى آياتى از قرآن كريم پرداخته كه در آنها به اسماء الهى اشاره شده است؛ هر باب، مختص به يك آيه مىباشد: | ||
#'''«و لله الاسماء الحسنى»''' كه بعد از ذكر سبب نزول آيه، معنى آن بيان و به اهميت تكريم اسماء الهى اشاره شده است. | #'''«و لله الاسماء الحسنى»''' كه بعد از ذكر سبب نزول آيه، معنى آن بيان و به اهميت تكريم اسماء الهى اشاره شده است. نویسنده، معتقد است هر كه به اسماء پروردگار خويش، علم و معرفت پيدا كند، اسم خويش را فراموش خواهد كرد. | ||
#'''«و لا تجهر بصلاتك و لا تخافت بها» ''' در اين باب، با استفاده از آيات، معانى مختلف دعا بررسى و اين آيه معنى شده است. | #'''«و لا تجهر بصلاتك و لا تخافت بها»''' در اين باب، با استفاده از آيات، معانى مختلف دعا بررسى و اين آيه معنى شده است. | ||
#'''«تبارك اسم ربك ذى الجلال و الاكرام» '''، احتمالات ذكر شده در مورد معناى تبارك از جمله تقدّس، عظمت، بركت و زيادت بررسى شده است. ستايش خداوند به واسطه ذكر احسان و انعام او، استحقاق او در مورد صفاتى كه بدانها متصف شده و اعتقاد به اينكه كسى در آن صفات | #'''«تبارك اسم ربك ذى الجلال و الاكرام»'''، احتمالات ذكر شده در مورد معناى تبارك از جمله تقدّس، عظمت، بركت و زيادت بررسى شده است. ستايش خداوند به واسطه ذكر احسان و انعام او، استحقاق او در مورد صفاتى كه بدانها متصف شده و اعتقاد به اينكه كسى در آن صفات شریک خداوند نخواهد بود، از جمله وجوه ثناى الهى دانسته شده و نویسنده معتقد است از جمله آداب ياد كردن اسماء الهى اين است كه انسان نفس خويش را به مقتضاى آن اسماء متصف گرداند. | ||
#'''«سبح اسم ربك الاعلى»''' كه ضمن تعريف انواع تسبيح، دورى كردن از ريا يكى از مصاديق آن دانسته شده است. | #'''«سبح اسم ربك الاعلى»''' كه ضمن تعريف انواع تسبيح، دورى كردن از ريا يكى از مصاديق آن دانسته شده است. | ||
#'''«اقرا باسم ربك الذى خلق»''' بعد از اشاره به | #'''«اقرا باسم ربك الذى خلق»''' بعد از اشاره به کیفیت نزول آن، معانى آن بررسى شده است. | ||
دوم، به نود و پنج اسم از اسماء الهى اشاره كرده و آنها را توضيح داده است. | دوم، به نود و پنج اسم از اسماء الهى اشاره كرده و آنها را توضيح داده است. | ||
نویسنده، معانى اين اسماء را مورد بررسى قرار داده و در برخى موارد، به بيان آدابى كه عبدبايد در هنگام ذكر، بدانها متصف باشد، پرداخته است. برخى از اين اسماء عبارتند از: | |||
#«الله» كه در دو بخش مورد بحث قرار گرفته است: الف) اشتقاق كه در مورد آن چند احتمال بررسى شده است از جمله اشتقاق از «اله»، «الوله» و «لاه». | #«الله» كه در دو بخش مورد بحث قرار گرفته است: الف) اشتقاق كه در مورد آن چند احتمال بررسى شده است از جمله اشتقاق از «اله»، «الوله» و «لاه». | ||
#:ب) معنى كه | #:ب) معنى كه نویسنده معتقد است هر چند در معناى آن اختلاف وجود دارد، ولى تمام آنها به معنى واحد برمىگردند كه همان علو و رفعت مىباشد. در اين بخش، قول مشايخ صوفيه نيز در مورد معناى اين اسم، مورد بررسى قرار گرفته است. | ||
#«الملك» و مشتقات آن كه به معناى قدرت بر ايجاد و ابداع بوده و در مورد بندگان، به صورت مجازى به كار برده مىشود. | #«الملك» و مشتقات آن كه به معناى قدرت بر ايجاد و ابداع بوده و در مورد بندگان، به صورت مجازى به كار برده مىشود. نویسنده در پى اثبات اين امر است كه هر كس مالك حقيقى را بشناسد، از قيد هواهاى نفسانى رهايى خواهد يافت. | ||
#«القدوس» كه به معنى طهارت و تقدس بوده و از جمله آداب ذاكر اين اسم آن است كه نفس خويش را از متابعت شهوات، مال خود را از حرام و شبهات، وقتش را از صرف كردن به بطالت و قلبش را از كدورت و غفلت | #«القدوس» كه به معنى طهارت و تقدس بوده و از جمله آداب ذاكر اين اسم آن است كه نفس خويش را از متابعت شهوات، مال خود را از حرام و شبهات، وقتش را از صرف كردن به بطالت و قلبش را از كدورت و غفلت پاک گرداند. | ||
#«السلام»، از جمله اسمايى است كه در قرآن به آن اشاره شده و به معنى سلامت و ايمنى مىباشد. | #«السلام»، از جمله اسمايى است كه در قرآن به آن اشاره شده و به معنى سلامت و ايمنى مىباشد. | ||
#«الخافض الرافع» كه از صفات فعليه خداوند بوده و در اخبار به آنها تصريح شده است؛ يعنى هر كسى را كه بخواهد، به وسيله انعام كردن مورد تكريم و عظمت قرار خواهد داد و هر كه را اراده كند، به واسطه انتقام، خوار و ذليل مىكند. | #«الخافض الرافع» كه از صفات فعليه خداوند بوده و در اخبار به آنها تصريح شده است؛ يعنى هر كسى را كه بخواهد، به وسيله انعام كردن مورد تكريم و عظمت قرار خواهد داد و هر كه را اراده كند، به واسطه انتقام، خوار و ذليل مىكند. | ||
#«القابض الباسط» كه علاوه بر روايات، در آيات الهى نيز به آنها اشاره شده است. | #«القابض الباسط» كه علاوه بر روايات، در آيات الهى نيز به آنها اشاره شده است. نویسنده، ضمن بيان کیفیت قبض و بسط، آنها را چنين معنا كرده است كه خداوند، ارواح و اشباح موجودات را در هنگام مرگ گرفته و هنگام زنده شدن آنها، حيات را به آنان اهدا مىكند. | ||
#«الرئوف» كه | #«الرئوف» كه نویسنده معتقد است بيانگر شدت رحمت و محبت خداوند نسبت به بندگان خويش مىباشد. | ||
#«الصمد» كه معانى مختلفى براى آن بيان شده است از جمله باقى بودن و زوال نيافتن، دائمى بودن، كسى كه غذا نمىخورد، كسى كه احساس گرسنگى و نياز نمىكند. | #«الصمد» كه معانى مختلفى براى آن بيان شده است از جمله باقى بودن و زوال نيافتن، دائمى بودن، كسى كه غذا نمىخورد، كسى كه احساس گرسنگى و نياز نمىكند. | ||
#«الحميد» كه صفت مشبهه و به معنى اسم مفعول بوده و بر اين نكته دلالت دارد كه خداوند به واسطه حمد خويش و بندگانش، مورد ستايش است. | #«الحميد» كه صفت مشبهه و به معنى اسم مفعول بوده و بر اين نكته دلالت دارد كه خداوند به واسطه حمد خويش و بندگانش، مورد ستايش است. | ||
خط ۱۰۳: | خط ۸۵: | ||
پاورقىها توسط محقق، به ذكر منابع و توضيحات مفصلى در مورد برخى كلمات و عبارات متن اختصاص دارد. | پاورقىها توسط محقق، به ذكر منابع و توضيحات مفصلى در مورد برخى كلمات و عبارات متن اختصاص دارد. | ||
== منابع == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[شرح أسماء الله الحسنی للرازي]] | |||
[[شرح أسماء الله الحسنی (جمالزاده بوشهری)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] |