۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '. ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سفرنامه (ابهام زدایی)' به 'سفرنامه (ابهامزدایی)') |
||
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11250J1.jpg | |||
| عنوان =سفرنامه عراق عجم | |||
| عنوانهای دیگر =بانضمام جغرافیای دریاچه قم (حوض سلطان) | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[ناصرالدین شاه قاجار]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =DSR 1379 /ن2س7 | |||
| موضوع = | |||
| | ایران - سیر و سیاحت - قرن 13ق. | ||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ناصرالدین قاجار، شاه ایران، 1247 - 1313ق. - خاطرات | |||
| ناشر = | |||
|ناشر | تيراژه | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1362 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11250AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =2 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11250 | |||
| کتابخوان همراه نور =11250 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|سفرنامه (ابهامزدایی)}} | |||
'''سفرنامه عراق عجم''' نوشته [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدين قاجار]] است كه پيرامون سفر وى به كشور عراق كه آخرين سفرنامهاى كه [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدّين شاه]] تحرير و تنظيم نموده است، سفرنامه عراق عجم و بلاد مركزى ايران است كه در اواسط ماه شوّال 1309 قمرى (اواخر ارديبهشت 1271 شمسى) آغاز و تا اواسط محرّم 1310 قمرى (اواخر مردادماه همان سال) به مدّت 97 روز به طول انجاميده و خطّ سير مسافرت از پيش تعيين شده خود را با اسب و كالسكه به همراه انبوه سواران و خدمه با تشريفات خاصّى پيموده است. | |||
==ساختار== | |||
ناصرالدين شاه، روز به روز حركت خود را با ذكر روز و تاريخ آن به ترتيب در اين سفرنامه نوشته و در ذيل آن اتفاقاتى كه براى وى روى داده و كارهايى را كه انجام داده است، متذكر مىشود. | ناصرالدين شاه، روز به روز حركت خود را با ذكر روز و تاريخ آن به ترتيب در اين سفرنامه نوشته و در ذيل آن اتفاقاتى كه براى وى روى داده و كارهايى را كه انجام داده است، متذكر مىشود. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
سفرنامهنويسى در ايران داراى سوابق كهنى است؛ ولى در عصر صفويّه متداول و پس از آن رواج يافت و روز به روز بر اهميّت سفرنامهنويسى و تدوين خاطرات افزوده گرديد تا اينكه به عصر درخشان خود در زمان قاجاريّه رسيد و برگ زرّين آن متعلّق به زمان ناصرالدّين شاه قاجار مىباشد. | سفرنامهنويسى در ايران داراى سوابق كهنى است؛ ولى در عصر صفويّه متداول و پس از آن رواج يافت و روز به روز بر اهميّت سفرنامهنويسى و تدوين خاطرات افزوده گرديد تا اينكه به عصر درخشان خود در زمان قاجاريّه رسيد و برگ زرّين آن متعلّق به زمان ناصرالدّين شاه قاجار مىباشد. | ||
خط ۸۱: | خط ۶۵: | ||
«طولش از سفيدرود تا يزد 160 فرسنگ و عرض از جيلانات «گيلان» تا خوزستان 100 فرسنگ است» و از چهل شهر در اين محدوده نام مىبرد. در اواخر قرن سيزدهم هجرى جغرافياى جهاننما وسعت عراق عجم را 5550 فرسخ مربّع ذكر مىنمايد. «2» كه حدود 200000 كيلومتر مربّع را شامل مىگردد و در اين صورت عراق عجم مساحتى را برابر با /8 1 كلّ مساحت ايران را دارا بوده است. | «طولش از سفيدرود تا يزد 160 فرسنگ و عرض از جيلانات «گيلان» تا خوزستان 100 فرسنگ است» و از چهل شهر در اين محدوده نام مىبرد. در اواخر قرن سيزدهم هجرى جغرافياى جهاننما وسعت عراق عجم را 5550 فرسخ مربّع ذكر مىنمايد. «2» كه حدود 200000 كيلومتر مربّع را شامل مىگردد و در اين صورت عراق عجم مساحتى را برابر با /8 1 كلّ مساحت ايران را دارا بوده است. | ||
ناصرالدّين شاه كه در اوايل سلطنت و جوانى تحت تأثير سودجويان و عاملين كينهتوز امر به كشتن ميرزا تقىخان | ناصرالدّين شاه كه در اوايل سلطنت و جوانى تحت تأثير سودجويان و عاملين كينهتوز امر به كشتن ميرزا تقىخان امیرکبیر داده بود، بعدها از اين عمل خود سخت پشيمان گرديد، زيرا در سال 1309 قمرى در سفر عراق عجم پس از رسيدن به سلطانآباد در چهاردهم شوّال همان سال به ده «هزاوه» زادگاه ميرزا تقىخان رفته سراغ اقوام امير را مىگيرد. | ||
در سفرنامه حاضر گاهى به كلمه «عراق» نيز برمىخوريم، در اينجا منظور از عراق، ولايت عراق است كه سلطان آباد مركز آن بوده و امروز به نام شهرستان اراك شهرت دارد. زيرا قبل از سال 1320ش نام عراق به اراك تبديل گرديده و همين نام به سلطانآباد مركز عراق نيز اطلاق گرديد. | در سفرنامه حاضر گاهى به كلمه «عراق» نيز برمىخوريم، در اينجا منظور از عراق، ولايت عراق است كه سلطان آباد مركز آن بوده و امروز به نام شهرستان اراك شهرت دارد. زيرا قبل از سال 1320ش نام عراق به اراك تبديل گرديده و همين نام به سلطانآباد مركز عراق نيز اطلاق گرديد. | ||
براى اينكه موقعيّت تهران زمان قاجار با اماكن معروف اطراف آن مشخّص گردد، نقشه تهران و اطراف را آورده تا مناطقى؛ مانند باغ شاه، يوسفآباد، بهجتآباد، قصر قاجار، عشرت آباد، دوشانتپه و. .. كه در آغاز و پايان سفرنامه حاضر از آنها ياد شده است و در آن روزها در خارج از برج و بارو و خندقهاى شهر واقع و امروزه در دل تهران جاى دارند، | براى اينكه موقعيّت تهران زمان قاجار با اماكن معروف اطراف آن مشخّص گردد، نقشه تهران و اطراف را آورده تا مناطقى؛ مانند باغ شاه، يوسفآباد، بهجتآباد، قصر قاجار، عشرت آباد، دوشانتپه و... كه در آغاز و پايان سفرنامه حاضر از آنها ياد شده است و در آن روزها در خارج از برج و بارو و خندقهاى شهر واقع و امروزه در دل تهران جاى دارند، برایشان مشخّص تا ترسيمى از آن زمان تهران در ذهن خود داشته باشند. | ||
پس از پايان سفر عراق عجم ناصرالدّين شاه چاپ و انتشار سفرنامه خود را به محمّدحسن خان اعتمادالسّلطنه متذكّر مىگردد، اعتمادالسّلطنه به طورى كه خود متذكر مىگردد، يادداشتهاى روزانه ناصرالدّين شاه را بدون هيچگونه تغييرى در چاپخانه دولتى به قطع رحلى (نيمورقى) به چاپ رسانيده و در سال 1311 قمرى منتشر مىسازد. | پس از پايان سفر عراق عجم ناصرالدّين شاه چاپ و انتشار سفرنامه خود را به محمّدحسن خان اعتمادالسّلطنه متذكّر مىگردد، اعتمادالسّلطنه به طورى كه خود متذكر مىگردد، يادداشتهاى روزانه ناصرالدّين شاه را بدون هيچگونه تغييرى در چاپخانه دولتى به قطع رحلى (نيمورقى) به چاپ رسانيده و در سال 1311 قمرى منتشر مىسازد. | ||
خط ۹۴: | خط ۷۸: | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
فهرستهاى سهگانه اماكن جغرافيائى اشخاص و ايالات و عشاير به آن مترتّب گشته و همچنين فهرست مطالبى براى آغاز كتاب تدوين گرديد تا بتواند تسهيلاتى براى خوانندگان و علاقمندان بوجود آورد. | فهرستهاى سهگانه اماكن جغرافيائى اشخاص و ايالات و عشاير به آن مترتّب گشته و همچنين فهرست مطالبى براى آغاز كتاب تدوين گرديد تا بتواند تسهيلاتى براى خوانندگان و علاقمندان بوجود آورد. | ||
خط ۱۰۵: | خط ۸۸: | ||
متن و مقدمه كتاب | متن و مقدمه كتاب | ||
==وابستهها== | |||
== | {{وابستهها}} | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده: تاریخ ایران]] |