۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'سفرنامه (ابهام زدایی)' به 'سفرنامه (ابهام‌‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سفرنامه (ابهام زدایی)' به 'سفرنامه (ابهام‌‌زدایی)') |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR11369J1.jpg | | تصویر =NUR11369J1.jpg | ||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =تاریخ اجتماعی - اقتصادی ایران در دوران آغازین عصر قاجاریه | | عنوان‌های دیگر =تاریخ اجتماعی - اقتصادی ایران در دوران آغازین عصر قاجاریه | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[اولیویه، گیوم آنتوان]] ( | [[اولیویه، گیوم آنتوان]] (نویسنده) | ||
[[محمدطاهر قاجار]] (مترجم) | [[محمدطاهر قاجار]] (مترجم) | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۸: | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11369AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11369AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11369 | |||
| کتابخوان همراه نور =11369 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|سفرنامه (ابهام‌‌زدایی)}} | |||
'''سفرنامه اولیویه'''، اثر [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] است كه توسط آقاى [[محمدطاهر قاجار|محمد طاهر ميرزا]] به فارسى ترجمه شده است. سفرنامه [[اولیویه، گیوم آنتوان|مسيو اوليويه]] يكى از ارزش‌مندترين متون تاريخ ايران در مقطع حساس انتقال سلطنت آغا محمد خان قاجار به فتحعلى شاه است. اصل آن به زبان فرانسه و در 6 جلد است. | '''سفرنامه اولیویه'''، اثر [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] است كه توسط آقاى [[محمدطاهر قاجار|محمد طاهر ميرزا]] به فارسى ترجمه شده است. سفرنامه [[اولیویه، گیوم آنتوان|مسيو اوليويه]] يكى از ارزش‌مندترين متون تاريخ ايران در مقطع حساس انتقال سلطنت آغا محمد خان قاجار به فتحعلى شاه است. اصل آن به زبان فرانسه و در 6 جلد است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
سفرنامه اوليويه در يك مقدمه و ده فصل بدين شرح: حركت به سوى ايران، از کرمانشاهان تا كاروان‌سراى شهر نو، از همدان تا تهران، درباره طبابت ايران، در وصف آغا محمد خان، در وصف كاشان، قم و اصفهان، رسم امكنه ايران، درياى خزر، شيوه زندگانى مردم، اوضاع اقتصادى و تشكيلات لشكرى، تنظيم شده است. | سفرنامه اوليويه در يك مقدمه و ده فصل بدين شرح: حركت به سوى ايران، از کرمانشاهان تا كاروان‌سراى شهر نو، از همدان تا تهران، درباره طبابت ايران، در وصف آغا محمد خان، در وصف كاشان، قم و اصفهان، رسم امكنه ايران، درياى خزر، شيوه زندگانى مردم، اوضاع اقتصادى و تشكيلات لشكرى، تنظيم شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
[[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از ميان متقدمان، نوشته‌هاى گلمن، پارسن، پالاس، و دوبوشان را با دقت مطالعه كرده و با آگاهى‌هاى كافى مبادرت به سفر به ايران كرده بود. | [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از ميان متقدمان، نوشته‌هاى گلمن، پارسن، پالاس، و دوبوشان را با دقت مطالعه كرده و با آگاهى‌هاى كافى مبادرت به سفر به ايران كرده بود. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
جلد سوم همين اثر مربوط به ايران است كه به وسيله محمد طاهر ميرزا، پسر اسكندر ميرزاى ولى‌عهد به فارسى ترجمه شده است. اهميت اين سفرنامه به حدى است كه بلا فاصله پس از بازگشت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از ايران و سفر وى به نواحى شرقى(عثمانى و مصر) به زبان آلمانى هم ترجمه شده و در اتريش به چاپ رسيده است. | جلد سوم همين اثر مربوط به ايران است كه به وسيله محمد طاهر ميرزا، پسر اسكندر ميرزاى ولى‌عهد به فارسى ترجمه شده است. اهميت اين سفرنامه به حدى است كه بلا فاصله پس از بازگشت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از ايران و سفر وى به نواحى شرقى(عثمانى و مصر) به زبان آلمانى هم ترجمه شده و در اتريش به چاپ رسيده است. | ||
[[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]]، علاوه بر عضويت در هيئت مديره (ديركتوار) فرانسه و شركت در مسائل سياسى پزشک نيز بود. شغل وى اين امكان را | [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]]، علاوه بر عضويت در هيئت مديره (ديركتوار) فرانسه و شركت در مسائل سياسى پزشک نيز بود. شغل وى اين امكان را برایش فراهم مى‌كرد كه علاوه بر محافل سياسى و ديپلماسى ايران، به راحتى با مردم و اشخاص معمولى كشور تماس داشته باشد. دردها و محروميت‌ها را بشناسد و نابسامانى‌هاى داخلى را دريابد. اين نوع آگاهى‌ها براى شخصى در موقعيت وى، قابل توجه بود، زيرا اطلاع از زندگانى مردم همراه با مشاهدات عينى او، از واقعيت‌هايى سخن مى‌گفت كه وى از منابع اطلاعاتى رسمى به دست نمى‌آورد و در واقع آمارهاى دولتى همواره با ملاحظات سياسى همراه بود. افزوده بر آن، اين تماس‌ها به وى امكان مى‌داد تا به بيمارى‌هاى بومى بپردازد و شيوه درمان و مسائل پزشکى در ايران را مورد تفحص قرار دهد. | ||
تسلط و آگاهى اوليويه به امور پزشکى و چگونگى بيمارى‌هاى مختلف، اين امكان را به وى داده است تا به خوبى روند امراض و ناخوشى‌هاى گوناگون سرزمين ايران را كه اغلب نيز بومى اين منطقه است، بررسى كند و اطلاعات جامعى در اختيار تاريخ پزشکى كشور قرار دهد. | تسلط و آگاهى اوليويه به امور پزشکى و چگونگى بيمارى‌هاى مختلف، اين امكان را به وى داده است تا به خوبى روند امراض و ناخوشى‌هاى گوناگون سرزمين ايران را كه اغلب نيز بومى اين منطقه است، بررسى كند و اطلاعات جامعى در اختيار تاريخ پزشکى كشور قرار دهد. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
از جمله موارد بهداشتى ديگر از وضع ايران، نوع آب، شيوه آبيارى و وضع قنوات آن است. عدم لايروبى قنوات و چاه‌هاى آب ايران و در نتيجه آلودگى آنها، بهداشت و سلامتى آب و اهالى شهر را دچار مخاطره مى‌كرده است. هم‌چنين وضع يخچال‌هاى تهران نيز مورد توجه اوليويه قرار گرفته است. | از جمله موارد بهداشتى ديگر از وضع ايران، نوع آب، شيوه آبيارى و وضع قنوات آن است. عدم لايروبى قنوات و چاه‌هاى آب ايران و در نتيجه آلودگى آنها، بهداشت و سلامتى آب و اهالى شهر را دچار مخاطره مى‌كرده است. هم‌چنين وضع يخچال‌هاى تهران نيز مورد توجه اوليويه قرار گرفته است. | ||
[[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] هم‌چنين گياه شناس ماهرى بود و از هر فرصت براى آگاهى بيشتر راجع به گياهان مخصوص نواحى ايران استفاده مى‌كرد و به جمع‌آورى اطلاعات و نمونه گياهان مى‌پرداخت. اوصاف وى از جاده همدان و نيز توقفش در كوه‌هاى الوند، دلالت بر علاقه‌مندى وى به اين رشته تخصصى دارد. اين دقت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] كمك شايانى به اطلاعات مربوط به تاريخ طبيعى ايران و به ويژه به جغرافياى تاريخى ايران مى‌كند؛ به طور مثال توضيحات گياه شناسى [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] راجع به وجود گياه سقز در نواحى كردستان و شهر سقز، آگاهى‌هاى ذى قيمتى را در جهت شناخت آن منطقه در | [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] هم‌چنين گياه شناس ماهرى بود و از هر فرصت براى آگاهى بيشتر راجع به گياهان مخصوص نواحى ايران استفاده مى‌كرد و به جمع‌آورى اطلاعات و نمونه گياهان مى‌پرداخت. اوصاف وى از جاده همدان و نيز توقفش در كوه‌هاى الوند، دلالت بر علاقه‌مندى وى به اين رشته تخصصى دارد. اين دقت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] كمك شايانى به اطلاعات مربوط به تاريخ طبيعى ايران و به ويژه به جغرافياى تاريخى ايران مى‌كند؛ به طور مثال توضيحات گياه شناسى [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] راجع به وجود گياه سقز در نواحى كردستان و شهر سقز، آگاهى‌هاى ذى قيمتى را در جهت شناخت آن منطقه در دسترس قرار مى‌دهد. | ||
نكته جالب ديگر، اوصاف پرندگان و ديگر حيوانات ايران است. از يادداشت‌هاى او چنين برمى‌آيد كه امروزه ديگر نسل برخى از اين حيوانات از بين رفته است و آثارى از بعضى پرندگان و حيوانات منطقه داخلى ايران به چشم نمى‌خورد، در حالى كه در ايام اقامت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] به راحتى در اطراف جاده‌هاى كشور و كوهستان‌ها اين حيوانات قابل رؤيت بوده است. | نكته جالب ديگر، اوصاف پرندگان و ديگر حيوانات ايران است. از يادداشت‌هاى او چنين برمى‌آيد كه امروزه ديگر نسل برخى از اين حيوانات از بين رفته است و آثارى از بعضى پرندگان و حيوانات منطقه داخلى ايران به چشم نمى‌خورد، در حالى كه در ايام اقامت [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] به راحتى در اطراف جاده‌هاى كشور و كوهستان‌ها اين حيوانات قابل رؤيت بوده است. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
[[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] هم‌چنين اطلاعات دست اولى در مورد وضعيت تهران در سال‌هاى اوليه پايتختى خود مى‌دهد. اوصاف [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از آن سبب حايز اهميت است كه امروزه ديگر از حصارها، عمارات، دروازه‌ها و ديگر ابنيه‌اى كه وى نام مى‌برد و محل آن را به دقت بيان مى‌كند، اثرى بر جاى نمانده است. | [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] هم‌چنين اطلاعات دست اولى در مورد وضعيت تهران در سال‌هاى اوليه پايتختى خود مى‌دهد. اوصاف [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از آن سبب حايز اهميت است كه امروزه ديگر از حصارها، عمارات، دروازه‌ها و ديگر ابنيه‌اى كه وى نام مى‌برد و محل آن را به دقت بيان مى‌كند، اثرى بر جاى نمانده است. | ||
توضيحات ديگر [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] مربوط به وضع جمعيت تهران است. اين امر از نظر محققان بسيار اهميت دارد، زيرا راجع به آمار جمعيت ايران در دهه‌هاى آخرين قرن هجدهم و دهه‌هاى نخستين قرن نوزدهم ميلادى؛ يعنى اوايل حكومت قاجار، آگاهى‌هاى بسيار كمى در | توضيحات ديگر [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] مربوط به وضع جمعيت تهران است. اين امر از نظر محققان بسيار اهميت دارد، زيرا راجع به آمار جمعيت ايران در دهه‌هاى آخرين قرن هجدهم و دهه‌هاى نخستين قرن نوزدهم ميلادى؛ يعنى اوايل حكومت قاجار، آگاهى‌هاى بسيار كمى در دسترس است. | ||
در فصول كتاب نكات تازه و جالبى از اوضاع ايران بيان شده كه در سطور فوق يادآورى شد، اما موارد مهم ديگر، سه فصل آخر اين سفرنامه است. | در فصول كتاب نكات تازه و جالبى از اوضاع ايران بيان شده كه در سطور فوق يادآورى شد، اما موارد مهم ديگر، سه فصل آخر اين سفرنامه است. | ||
فصل هشتم، درياى خزر، حاوى نظريه‌هاى گوناگون و قابل توجهى از فرضيه اتصال درياى خزر با درياى آزف و سياه است كه [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] به صورت تطبيقى و با ارائه | فصل هشتم، درياى خزر، حاوى نظريه‌هاى گوناگون و قابل توجهى از فرضيه اتصال درياى خزر با درياى آزف و سياه است كه [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] به صورت تطبيقى و با ارائه مدارک جغرافيايى و زمين شناسى كوشش در اثبات آن دارد. | ||
فصل نهم، شيوه زندگانى مشتمل بر يادداشت‌هاى بسيارى از ديده‌هاى [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از زندگى روزمره ايرانيان است. | فصل نهم، شيوه زندگانى مشتمل بر يادداشت‌هاى بسيارى از ديده‌هاى [[اولیویه، گیوم آنتوان|اوليويه]] از زندگى روزمره ايرانيان است. نویسنده نه تنها به بازگو كردن ساده اين موارد اكتفا نكرده، بلكه شيوه‌هاى مختلف زندگى در ايران را با اوضاع زندگانى عثمانيان مقايسه كرده و تفاوت‌هاى آن را بررسى كرده است. | ||
فصل دهم، اوضاع اقتصادى و تشكيلات لشكرى قاجار است. كه به ويژه براى آشنايى با نحوه اداره حكومت در آن ايام قابل توجه است. | فصل دهم، اوضاع اقتصادى و تشكيلات لشكرى قاجار است. كه به ويژه براى آشنايى با نحوه اداره حكومت در آن ايام قابل توجه است. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
متن مقدمه كتاب. | متن مقدمه كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:آثار خاورشناسان]] | ||