اصول فلسفه و روش رئالیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'روش (ابهام زدایی)' به 'روش (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'روش (ابهام زدایی)' به 'روش (ابهام‌زدایی)')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۷: خط ۱۷:
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1364 ش  
| سال نشر = 1364 ش  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03325AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03325AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
خط ۲۷: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر|روش (ابهام‌زدایی)}} 
 
'''اصول فلسفه و روش رئاليسم'''، اثر گران‌سنگ علامه [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد‌ ‎محمدحسين طباطبايى]] به زبان فارسی است كه همراه با پاورقى‌هاى روشنگرانه و نقادانه استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] چاپ شده است.
'''اصول فلسفه و روش رئاليسم'''، اثر گران‌سنگ علامه [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد‌ ‎محمدحسين طباطبايى]] به زبان فارسی است كه همراه با پاورقى‌هاى روشنگرانه و نقادانه استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] چاپ شده است.


اصل مطالب کتاب، جزوه‌هاى درسى بوده كه [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه‌ى طباطبايى]] برای گروهى از نخبگان وادى حكمت و فلسفه، چند سال قبل از سال 1332ش، تا اسفند همان سال مطرح كرده‌اند.
اصل مطالب کتاب، جزوه‌هاى درسى بوده كه [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه‌ى طباطبايى]] برای گروهى از نخبگان وادى حكمت و فلسفه، چند سال قبل از سال 1332ش، تا اسفند همان سال مطرح كرده‌اند.


انگيزه‌ى [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه‌ى طباطبايى]] از تألیف این کتاب، نوشتن یک دوره فلسفه با این ويژگى بوده است كه در آن، دو فلسفه اسلامى و غرب مطرح گردد و با تحليل این دو، فاصله‌ى بسيارى كه بين آن‌ها به وجود آمده، برداشته شود و بتواند نيازهاى امروز جامعه‌ى بشرى را پاسخ گويد.
انگیزه‌ى [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه‌ى طباطبايى]] از تألیف این کتاب، نوشتن یک دوره فلسفه با این ويژگى بوده است كه در آن، دو فلسفه اسلامى و غرب مطرح گردد و با تحليل این دو، فاصله‌ى بسيارى كه بين آن‌ها به وجود آمده، برداشته شود و بتواند نيازهاى امروز جامعه‌ى بشرى را پاسخ گويد.


[[مطهری، مرتضی|استاد مطهرى]]، علاوه بر اصلاحات لازم در متن، پاورقى‌هایى به آن افزوده است كه خود به‌تنهایى کتابى است مستقل و اگر کتاب «اصول فلسفه و روش رئاليسم» را دو کتاب در یک کتاب بناميم، سخنى به‌گزاف نگفته‌ايم.
[[مطهری، مرتضی|استاد مطهرى]]، علاوه بر اصلاحات لازم در متن، پاورقى‌هایى به آن افزوده است كه خود به‌تنهایى کتابى است مستقل و اگر کتاب «اصول فلسفه و روش رئاليسم» را دو کتاب در یک کتاب بناميم، سخنى به‌گزاف نگفته‌ايم.
خط ۵۱: خط ۴۹:
#علم و ادراك: این مقاله، به اثبات تجرد روح و ادراك، اعم از حسى و خيالى و عقلانى، مى‌پردازد و به ايرادات ماديون در این مورد پاسخ مى‌دهد.
#علم و ادراك: این مقاله، به اثبات تجرد روح و ادراك، اعم از حسى و خيالى و عقلانى، مى‌پردازد و به ايرادات ماديون در این مورد پاسخ مى‌دهد.
#ارزش معلومات: این مقاله، با مقدمه‌اى از استاد شهيد درباره تعريف حقيقت و تحقق آن و ميزان تشخيص حقيقت از خطا و اجتماع این دو و موقت و دائمى بودن، تحول و تكامل، مطلق و نسبى بودن حقيقت و سيرى تاريخى در آراء پيرامون نسبى بودن حقيقت، به طرح بحث از تطبيق ادراكات انسان با واقع مى‌پردازد.
#ارزش معلومات: این مقاله، با مقدمه‌اى از استاد شهيد درباره تعريف حقيقت و تحقق آن و ميزان تشخيص حقيقت از خطا و اجتماع این دو و موقت و دائمى بودن، تحول و تكامل، مطلق و نسبى بودن حقيقت و سيرى تاريخى در آراء پيرامون نسبى بودن حقيقت، به طرح بحث از تطبيق ادراكات انسان با واقع مى‌پردازد.
#پيدايش كثرت در ادراكات: این مقاله با مقدمه‌اى از استاد شهيد در رابطه با آراء و نظريات پيرامون راه حصول علم برای انسان و محدوده‌ى آن كه تنها به ظاهر و آثار اشياء تعلق مى‌گيرد يا به اعم از ظاهر و باطن؟ به ريشه‌يابى علت كثرت مدرک ات مى‌پردازد؛ كثرتى كه از طرف خود ذهن به وجود مى‌آيد، نه از متعلق آن و در ضمن در رابطه با راه حصول ادراكات در ذهن و حدود توانايى ذهن در كسب مجهولات و ادراكات حسى و عقلانى نيز بحث مى‌كند.
#پيدايش كثرت در ادراكات: این مقاله با مقدمه‌اى از استاد شهيد در رابطه با آراء و نظريات پيرامون راه حصول علم برای انسان و محدوده‌ى آن كه تنها به ظاهر و آثار اشياء تعلق مى‌گیرد يا به اعم از ظاهر و باطن؟ به ريشه‌يابى علت كثرت مدرک ات مى‌پردازد؛ كثرتى كه از طرف خود ذهن به وجود مى‌آيد، نه از متعلق آن و در ضمن در رابطه با راه حصول ادراكات در ذهن و حدود توانايى ذهن در كسب مجهولات و ادراكات حسى و عقلانى نيز بحث مى‌كند.
#ادراكات اعتبارى: این مقاله، به بررسى علومى كه به اعتبار ذهن حاصل مى‌شود و ريشه‌يابى كردن آنها و تفكیک قضاياى اعتبارى و حقيقى مى‌پردازد و سپس اقسام اعتباريات و رابطه‌ى آنها با حقايق مرتبط با آنها را بيان مى‌كند.
#ادراكات اعتبارى: این مقاله، به بررسى علومى كه به اعتبار ذهن حاصل مى‌شود و ريشه‌يابى كردن آنها و تفكیک قضاياى اعتبارى و حقيقى مى‌پردازد و سپس اقسام اعتباريات و رابطه‌ى آنها با حقايق مرتبط با آنها را بيان مى‌كند.
#واقعيت و هستى اشياء: مباحث این مقاله، جزء مسائلى است كه پايه و اساس ساير مباحث فلسفى محسوب مى‌شود و از لحاظ صناعى آغاز فلسفه است. مقدارى از مباحث آن از قبيل تعريف فلسفه و موضوع آن كه وجود است، در مقاله‌هاى قبلى بحث شده است و در اينجا در رابطه با تمايز و موضوع و مبادى تصورى و تصديقى علوم و مبادى و روش و اسلوب فلسفه و منشأ اختلاف علوم در این مسائل بحث مى‌شود.
#واقعيت و هستى اشياء: مباحث این مقاله، جزء مسائلى است كه پايه و اساس ساير مباحث فلسفى محسوب مى‌شود و از لحاظ صناعى آغاز فلسفه است. مقدارى از مباحث آن از قبيل تعريف فلسفه و موضوع آن كه وجود است، در مقاله‌هاى قبلى بحث شده است و در اينجا در رابطه با تمايز و موضوع و مبادى تصورى و تصديقى علوم و مبادى و روش و اسلوب فلسفه و منشأ اختلاف علوم در این مسائل بحث مى‌شود.
خط ۵۷: خط ۵۵:
#علت و معلول: مسئله علت و معلول، یکى از مباحث درجه اول فلسفه است كه با بسيارى از مسائل آن در ارتباط است. آنچه در این مقاله مورد توجه است، بحث پيرامون قانون عليت و متفرعات آن، اصل احتياج به علت و چهار علت مادى و صورى و فاعلى و غائى است.
#علت و معلول: مسئله علت و معلول، یکى از مباحث درجه اول فلسفه است كه با بسيارى از مسائل آن در ارتباط است. آنچه در این مقاله مورد توجه است، بحث پيرامون قانون عليت و متفرعات آن، اصل احتياج به علت و چهار علت مادى و صورى و فاعلى و غائى است.
#قوه و فعل - امكان و فعليت: این مقاله با هدف تفسير چگونگى تغيير و تبدل در عالم ماده، به بحث از حقيقت و ابعاد و اجزاى تشكيل دهنده‌ى آن مى‌پردازد و از حركت و تكامل و زمان نيز در این ارتباط بحث مى‌كند و نظر علم و فلسفه درباره‌ى ماده را با هم مقايسه مى‌كند. پاورقى‌هاى [[مطهری، مرتضی|استاد مطهرى]] در این مقاله كمتر از پاورقى‌هاى مقالات ديگر است؛ البته استاد، قصد تكميل آن‌ها را داشته، ولى موفق نگرديده است. برای تكميل بحث، يادداشت‌هایى از استاد (درباره قوه و فعل و حركت و امكان استعدادى) كه در دسترس بوده است، به آخر مقاله اضافه شده است.
#قوه و فعل - امكان و فعليت: این مقاله با هدف تفسير چگونگى تغيير و تبدل در عالم ماده، به بحث از حقيقت و ابعاد و اجزاى تشكيل دهنده‌ى آن مى‌پردازد و از حركت و تكامل و زمان نيز در این ارتباط بحث مى‌كند و نظر علم و فلسفه درباره‌ى ماده را با هم مقايسه مى‌كند. پاورقى‌هاى [[مطهری، مرتضی|استاد مطهرى]] در این مقاله كمتر از پاورقى‌هاى مقالات ديگر است؛ البته استاد، قصد تكميل آن‌ها را داشته، ولى موفق نگرديده است. برای تكميل بحث، يادداشت‌هایى از استاد (درباره قوه و فعل و حركت و امكان استعدادى) كه در دسترس بوده است، به آخر مقاله اضافه شده است.
#قدم و حدوث: این مقاله، مسئله تقدم و تاخر و معيت زمانى اشياء و رابطه‌ى آنها را بررسى مى‌كند و ضمن بيان اقسام حدوث و قدم كه از تقدم و تاخر نشأت مى‌گيرد، به حدوث كل عالم و نياز آن به علتى قديم اشاره مى‌كند و بحث مفصل درباره‌ى آن را به مقاله‌ى چهاردهم وامى‌گذارد.
#قدم و حدوث: این مقاله، مسئله تقدم و تاخر و معيت زمانى اشياء و رابطه‌ى آنها را بررسى مى‌كند و ضمن بيان اقسام حدوث و قدم كه از تقدم و تاخر نشأت مى‌گیرد، به حدوث كل عالم و نياز آن به علتى قديم اشاره مى‌كند و بحث مفصل درباره‌ى آن را به مقاله‌ى چهاردهم وامى‌گذارد.
#وحدت و كثرت: این مقاله، بعد از اثبات وحدت و كثرت در عالم، به تقسيمات و احكام این دو مى‌پردازد و با بحث از غيريت و اقسام آن، اقسام تقابل را مورد بحث قرار مى‌دهد.
#وحدت و كثرت: این مقاله، بعد از اثبات وحدت و كثرت در عالم، به تقسيمات و احكام این دو مى‌پردازد و با بحث از غيريت و اقسام آن، اقسام تقابل را مورد بحث قرار مى‌دهد.
#ماهيت، جوهر، عرض: این مقاله، درباره‌ى تحقق ماهيت در خارج و اقسام آن و رابطه‌ى جنس و فصل و تعريف و اقسام جوهر و عرض بحث مى‌كند.
#ماهيت، جوهر، عرض: این مقاله، درباره‌ى تحقق ماهيت در خارج و اقسام آن و رابطه‌ى جنس و فصل و تعريف و اقسام جوهر و عرض بحث مى‌كند.
خط ۸۶: خط ۸۴:


[[اصول فلسفه رئالیسم (سید هادی خسروشاهی)]]
[[اصول فلسفه رئالیسم (سید هادی خسروشاهی)]]
[[اصول فلسفه و روش رئالیسم (صدرا)]]
[[أصول الفلسفة]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۹۴: خط ۹۶:
[[رده:آثار جدید و معاصر فلسفه اسلامی]]
[[رده:آثار جدید و معاصر فلسفه اسلامی]]
[[رده:طباطبایی، سید محمدحسین، 1360-1281ش]]
[[رده:طباطبایی، سید محمدحسین، 1360-1281ش]]
[[رده:آثار مرتضی مطهری]]