دیوان اشعار اهلی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[اهلي شيرازي، محمد]] (نویسنده)

| زبان = فارسي

  | موضوع =شعر فارسي - قرن 10ق

| کتابخانۀ دیجیتال نور =

 

 

'''دیوان اشعار اهلی شیرازی'''، مجموعه اشعار اهلی شیرازی است که به تصحیح حامد ربانی رسیده و در قالب یک جلد کتاب چاپ شده است. اکثر حجم این کتاب را غزلیات اهلی تشکیل می‌دهد.

کتاب، دارای مقدمه مفصلی به قلم مصحح (حامد ربانی) و متن اشعار شامل: غزلیات، قصاید، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بندها، مخمسات، مستزادها، قطعات، تواریخ و رباعیات است.

سبک شعر اهلی شیرازی دنباله سبک عراقی است. بیشتر اشعارش غزل است. او قصاید را هم خوب گفته و نسیب و تشبب و غزل را نیکو آورده است. مثنوی سحر حلالش اعجاب دیگران را برانگیخته است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص55</ref>.

'''هرچه غیر از تو هست ساقی هیچ

جان عالم تویی و باقی هیچ'''<ref>ر.ک: همان</ref>.

اهلی شیرازی سه غزل را تخمیس کرده: یکی غزل حافظ است؛ دیگری غزل امیر خسرو و سومی غزل حسن<ref>ر.ک: همان69</ref>.

اهلی، غزلی را در هفت بیت مستزاد گفته و یک رباعی را هم مستزاد آورده که مصحح کتاب از درج آن در بخش مستزاد کتاب غفلت کرده است. این رباعی در شماره 224 بخش رباعیات کتاب آمده است. اهلی شیرازی، جز این مستزاد ندارد، مگر در قصاید مصنوعش که در مستخرجات آنها مستزاد به چشم می‌خورد. او در هریک از سه قصیده، یک رباعی مستزاد ساخته و از هنرنمایی خود چنان آورده که چون در کنار دایره بنویسند و از مستزاد شروع به خواندن کنند رباعی مستزاد دیگر، خوانده می‌شود که در معنی و قافیه با رباعی اول متفاوت است. در اینجاست که شاعر گفته: هرکه این رباعی را بدین قوافی انشا کند، قصیده را جواب گفته باشد (به صفحه 794 کتاب مراجعه کنید)<ref>ر.ک: همان</ref>.

در نسخ خطی، معماهایی وجود داشته که مصحح در این کتاب آورده است؛ مجموع این موارد، 68 معما و 4 لغز است. عناوین بالای اشعار، تنها در یک نسخه از نسخه‌های کتاب - نسخه «ب» - ‌وجود داشته که مصحح بعینه آن را آورده است، ولذا هرگونه ایرادی را به‌عهده نگارنده آن نسخه دانسته است. حامد ربانی، همچنین متذکر می‌شود که بعضی، رساله معما یا رساله‌های قافیه و عروض را به اهلی نسبت داده‌اند. او می‌نویسد: «من بااینکه در تفحص بوده‌ام، چنان چیزی ندیده‌ام و اگر به دست آورم، برای چاپ بعد ضمیمه خواهم نمود»<ref>ر.ک: همان</ref>.

<references />