دشمن‌شناسی در قرآن‌: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دشمن‌شناسی (ابهام زدایی)' به 'دشمن‌شناسی (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش')
جز (جایگزینی متن - 'دشمن‌شناسی (ابهام زدایی)' به 'دشمن‌شناسی (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR04119J1.jpg
| تصویر =NUR04119J1.jpg
| عنوان =دشمن شناسی در قرآن
| عنوان =دشمن‌شناسی در قرآن
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[برهانیان، عبدالحسین]] (نويسنده)
[[برهانیان، عبدالحسین]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =
| کد کنگره =
خط ۱۵: خط ۱۴:
| سال نشر = 1383 ش  
| سال نشر = 1383 ش  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE4119AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE04119AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =5768
| کتابخانۀ دیجیتال نور =04119
| کتابخوان همراه نور =04119
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر|دشمن‌شناسی (ابهام‌زدایی)}}
 
{{کاربردهای دیگر| در قرآن (ابهام‌زدایی)}} 
 
'''دشمن‌شناسى در قرآن''' اثر [[برهانیان، عبدالحسین|عبدالحسين برهانيان]]، كتابى فارسى است كه در آن، دشمنان انسان مسلمان و حيله‌ها و نقشه‌هاى آنان و همچنين راهكارهاى مبارزه با آنان، از ديدگاه قرآن، مورد بررسى قرار گرفته است.
'''دشمن‌شناسى در قرآن''' اثر [[برهانیان، عبدالحسین|عبدالحسين برهانيان]]، كتابى فارسى است كه در آن، دشمنان انسان مسلمان و حيله‌ها و نقشه‌هاى آنان و همچنين راهكارهاى مبارزه با آنان، از ديدگاه قرآن، مورد بررسى قرار گرفته است.


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب با دو مقدمه از معاونت فرهنگى سپاه و پژوهشكده تحقيقات اسلامى آغاز و مطالب در سه بخش، سامان يافته است.
كتاب با دو مقدمه از معاونت فرهنگى سپاه و پژوهشكده تحقيقات اسلامى آغاز و مطالب در سه بخش، سامان يافته است.


در اين كتاب، ابتدا آيه مربوط به هر موضوع و ترجمه آن ذكر گرديده، آن‌گاه مفردات آيه، ترجمه و شأن نزول آن (در صورت دارا بودن) بيان شده است. نكته‌ها و پيام‌هاى مستفاد از هر آيه با كمك آيات ديگر و برخى از احاديث، پايان‌بخش مباحث آن آيه است<ref>مقدمه، ص8</ref>
در اين كتاب، ابتدا آيه مربوط به هر موضوع و ترجمه آن ذكر گرديده، آن‌گاه مفردات آيه، ترجمه و شأن نزول آن (در صورت دارا بودن) بيان شده است. نكته‌ها و پيام‌هاى مستفاد از هر آيه با كمك آيات ديگر و برخى از احاديث، پايان‌بخش مباحث آن آيه است.<ref>مقدمه، ص8</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
در مقدمه نخست، به روش تأليف كتاب و در مقدمه دوم، به موضوع آن اشاره شده است.<ref>مقدمه‌ها، ص7- 10</ref>


در بخش اول، اهميت و ضرورت دشمن‌شناسى، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. موضوع دشمن‌شناسى در اسلام، از اهميت والايى برخوردار بوده و از همين‌رو واژه «عدو» و «اعداء» در قرآن بارها تكرار شده و آيات متعدد، چهره دشمنان اسلام و راه‌هاى مقابله با شيوه‌هاى نفوذ آنان را به خوبى تبيين نموده‌اند. نویسنده معتقد است اين آموزه‌هاى قرآنى، هم دشمنان ما را به ما مى‌شناساند و هم شيوه‌هاى مبارزه با آنان را<ref>متن كتاب، ص11</ref>


در مقدمه نخست، به روش تأليف كتاب و در مقدمه دوم، به موضوع آن اشاره شده است<ref>مقدمه‌ها، ص7- 10</ref>
به باور نویسنده، اين‌كه برخى معتقدند جامعه ما دشمن نداشته و وجود دشمن، توهمى بيش نيست و گفتمان دشمن‌شناسى مربوط به جوامع غيرمتمدن مى‌باشد، اشتباه است. چنين افرادى، آگاهانه و مغرضانه براى ايجاد زمينه‌هاى نفوذ فرهنگى دشمن و تسلط آنان تلاش مى‌كنند و سخنان دروغين خود را در قالب‌هاى روشنفكرى ارائه مى‌دهند. به اعتقاد وى، تاريخ صدر اسلام و همچنين تاريخ معاصر ايران و ديگر كشورهاى تحت ستم، نشان مى‌دهد كه مستكبران هميشه درصدد نابودى يا استعمار كشورهاى ضعيف و چپاول و استثمار آنان بوده‌اند<ref>همان، ص11- 12</ref>
 
در بخش اول، اهميت و ضرورت دشمن‌شناسى، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. موضوع دشمن‌شناسى در اسلام، از اهميت والايى برخوردار بوده و از همين‌رو واژه «عدو» و «اعداء» در قرآن بارها تكرار شده و آيات متعدد، چهره دشمنان اسلام و راه‌هاى مقابله با شيوه‌هاى نفوذ آنان را به خوبى تبيين نموده‌اند. نويسنده معتقد است اين آموزه‌هاى قرآنى، هم دشمنان ما را به ما مى‌شناساند و هم شيوه‌هاى مبارزه با آنان را<ref>متن كتاب، ص11</ref>
 
به باور نويسنده، اين‌كه برخى معتقدند جامعه ما دشمن نداشته و وجود دشمن، توهمى بيش نيست و گفتمان دشمن‌شناسى مربوط به جوامع غيرمتمدن مى‌باشد، اشتباه است. چنين افرادى، آگاهانه و مغرضانه براى ايجاد زمينه‌هاى نفوذ فرهنگى دشمن و تسلط آنان تلاش مى‌كنند و سخنان دروغين خود را در قالب‌هاى روشنفكرى ارائه مى‌دهند. به اعتقاد وى، تاريخ صدر اسلام و همچنين تاريخ معاصر ايران و ديگر كشورهاى تحت ستم، نشان مى‌دهد كه مستكبران هميشه درصدد نابودى يا استعمار كشورهاى ضعيف و چپاول و استثمار آنان بوده‌اند<ref>همان، ص11- 12</ref>


در اين بخش، دشمنان به دو نوع درونى و بيرونى تقسيم و هر يك به تفصيل، بررسى شده است. نويسنده معتقد است دشمن پنهان درونى، بدترين دشمنان است، چرا كه انسان از آن غافل مى‌شود و از نقشه‌هاى او كمتر آگاه مى‌گردد؛ دشمن خانگى ضربات مهلك‌ترى را به ما وارد مى‌كند، لذا ابتدا بايد دشمن درون را شناخته و از نقشه‌هاى او آگاهى پيدا كنيم و پس از سركوبى او، بر دشمن بيرون بتازيم. مهمترين دشمنان درونى انسان، نفس اماره و شيطان مى‌باشند كه در اين بخش، به بررسى هر كدام در آيات قرآن، پرداخته شده است<ref>همان، ص15</ref>
در اين بخش، دشمنان به دو نوع درونى و بيرونى تقسيم و هر يك به تفصيل، بررسى شده است. نویسنده معتقد است دشمن پنهان درونى، بدترين دشمنان است، چرا كه انسان از آن غافل مى‌شود و از نقشه‌هاى او كمتر آگاه مى‌گردد؛ دشمن خانگى ضربات مهلك‌ترى را به ما وارد مى‌كند، لذا ابتدا بايد دشمن درون را شناخته و از نقشه‌هاى او آگاهى پيدا كنيم و پس از سركوبى او، بر دشمن بيرون بتازيم. مهمترين دشمنان درونى انسان، نفس اماره و شيطان مى‌باشند كه در اين بخش، به بررسى هر كدام در آيات قرآن، پرداخته شده است.<ref>همان، ص15</ref>


به اعتقاد نويسنده، نفس در واقع خود انسان بوده و همان چيزى است كه فكر و اراده مى‌كند و به «امّاره»، «لوّامه» و «مطمئنه» تقسيم مى‌شود. گاهى اين نفس، تحت فرمان عقل نيست و به‌طور مرتب، دچار هوى و هوس مى‌شود كه آن را «امّاره» مى‌گويند و نفس «لوّامه» همان نفس ملامت‌گر است كه در مواقعى كه از انسان خطايى سر مى‌زند، او را مورد سرزنش و عذاب قرار مى‌دهد. نفس «مطمئنه» نيز حالتى است كه انسان در آن به اطمينان و آرامش مى‌رسد و به چيزى جز خدا نمى‌انديشد<ref>همان، ص16</ref>
به اعتقاد نویسنده، نفس در واقع خود انسان بوده و همان چيزى است كه فكر و اراده مى‌كند و به «امّاره»، «لوّامه» و «مطمئنه» تقسيم مى‌شود. گاهى اين نفس، تحت فرمان عقل نيست و به‌طور مرتب، دچار هوى و هوس مى‌شود كه آن را «امّاره» مى‌گويند و نفس «لوّامه» همان نفس ملامت‌گر است كه در مواقعى كه از انسان خطايى سر مى‌زند، او را مورد سرزنش و عذاب قرار مى‌دهد. نفس «مطمئنه» نيز حالتى است كه انسان در آن به اطمينان و آرامش مى‌رسد و به چيزى جز خدا نمى‌انديشد<ref>همان، ص16</ref>


شيطان نيز موجودى شرور و گمراه‌كننده است كه با نفوذ به درون انسان، به وسوسه و اغواگرى مى‌پردازد و در مقابله با انسان، از شيوه‌هايى چون: وسوسه، وعده، ايجاد اختلاف و كينه، ترس، زينت دادن به كارهاى بد انسان و فراموشى ياد خدا بهره مى‌جويد<ref>همان، ص19</ref>
شيطان نيز موجودى شرور و گمراه‌كننده است كه با نفوذ به درون انسان، به وسوسه و اغواگرى مى‌پردازد و در مقابله با انسان، از شيوه‌هايى چون: وسوسه، وعده، ايجاد اختلاف و كينه، ترس، زينت دادن به كارهاى بد انسان و فراموشى ياد خدا بهره مى‌جويد<ref>همان، ص19</ref>


نويسنده معتقد است كه دشمنان بيرونى كه عداوت خود را اظهار مى‌كنند، از ضعيف‌ترين دشمنان هستند، چرا كه شناسايى آنان آسان و در مبارزه و رويارويى با آنان، هميشه مؤمنان پيروز خواهند بود. وى در اين بخش، با استفاده از آيات قرآن، به معرفى دشمنان بيرونى پرداخته است كه عبارتند از: كافران، منافقان، مرجفان و مجرمان، دوستان دشمن، مسلمانان متجاوز و محاربان<ref>همان، ص21</ref>
نویسنده معتقد است كه دشمنان بيرونى كه عداوت خود را اظهار مى‌كنند، از ضعيف‌ترين دشمنان هستند، چرا كه شناسايى آنان آسان و در مبارزه و رويارويى با آنان، هميشه مؤمنان پيروز خواهند بود. وى در اين بخش، با استفاده از آيات قرآن، به معرفى دشمنان بيرونى پرداخته است كه عبارتند از: كافران، منافقان، مرجفان و مجرمان، دوستان دشمن، مسلمانان متجاوز و محاربان<ref>همان، ص21</ref>


در بخش دوم، راه‌كارهاى دشمن در مقابله با مسلمانان، مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده معتقد است كه دشمنان اسلام، از روش‌هاى متنوع و متعددى براى نابودى مسلمانان استفاده مى‌كنند و قرآن كريم، با ظرافت و دقت تمام، خدعه‌ها، شيوه‌ها و اهداف كافران و مشركان را برملا ساخته است. از ديد اين كتاب بزرگ، دين‌زدايى و ايجاد مانع در راه ديندارى و دينداران، اختلاف‌افكنى، تحريم اقتصادى، تحريف محتواى دين و تبليغات سوء همراه با تحقير و استهزاء مؤمنان، گسترش فساد و اقدام به جاسوسى و عمليات نظامى، از راه‌كارهاى دشمنان اسلام عليه مسلمانان مى‌باشد كه در اين بخش، به‌صورت مفصل، به آن‌ها، اشاره شده است<ref>همان، ص37</ref>
در بخش دوم، راه‌كارهاى دشمن در مقابله با مسلمانان، مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده معتقد است كه دشمنان اسلام، از روش‌هاى متنوع و متعددى براى نابودى مسلمانان استفاده مى‌كنند و قرآن كريم، با ظرافت و دقت تمام، خدعه‌ها، شيوه‌ها و اهداف كافران و مشركان را برملا ساخته است. از ديد اين كتاب بزرگ، دين‌زدايى و ايجاد مانع در راه ديندارى و دينداران، اختلاف‌افكنى، تحريم اقتصادى، تحريف محتواى دين و تبليغات سوء همراه با تحقير و استهزاء مؤمنان، گسترش فساد و اقدام به جاسوسى و عمليات نظامى، از راه‌كارهاى دشمنان اسلام عليه مسلمانان مى‌باشد كه در اين بخش، به‌صورت مفصل، به آن‌ها، اشاره شده است.<ref>همان، ص37</ref>


نويسنده در توضيح دين‌زدايى كه از جمله راه‌كارهاى دشمنان عليه مسلمانان مى‌باشد، به آيه 32 سوره توبه ''' «يريدون أن يطفئوا نورالله بأفواهمم و...» '''اشاره كرده و پس از توضيح مفردات آن، به اين نكته پرداخته كه دشمنان اسلام، در پى دين‌زدايى از جامعه اسلامى همه كوشش و تلاش خود را به كار مى‌گيرند اما خداوند با يك تعبير جالب، كافران را تحقير نموده و با يك جمله كوتاه، معانى فراوانى را رسانده است كه عبارتند از:
نویسنده در توضيح دين‌زدايى كه از جمله راه‌كارهاى دشمنان عليه مسلمانان مى‌باشد، به آيه 32 سوره توبه ''' «يريدون أن يطفئوا نورالله بأفواهمم و...»'''اشاره كرده و پس از توضيح مفردات آن، به اين نكته پرداخته كه دشمنان اسلام، در پى دين‌زدايى از جامعه اسلامى همه كوشش و تلاش خود را به كار مى‌گيرند اما خداوند با يك تعبير جالب، كافران را تحقير نموده و با يك جمله كوتاه، معانى فراوانى را رسانده است كه عبارتند از:


#چراغ‌هاى كوچك با دهان خاموش مى‌شود؛
#چراغ‌هاى كوچك با دهان خاموش مى‌شود؛
خط ۶۱: خط ۵۶:
#پس كفار به هيچ وجه نمى‌توانند نور خدا را با دهان كوچك خود خاموش نمايند<ref>همان، ص37- 38</ref>
#پس كفار به هيچ وجه نمى‌توانند نور خدا را با دهان كوچك خود خاموش نمايند<ref>همان، ص37- 38</ref>


به نظر نويسنده، پيام‌هايى كه اين آيه شريفه در خود دارد، عبارتند از: كافران همواره در تلاش پى‌گير براى دين‌زدايى از جامعه هستند؛ تلاش آنان بسيار ضعيف و كارشان بيهوده خواهد و خواست خداوند آن است كه دين خود را كامل كند، هرچند كفار را خوش نيايد<ref>همان، ص39</ref>
به نظر نویسنده، پيام‌هايى كه اين آيه شريفه در خود دارد، عبارتند از: كافران همواره در تلاش پى‌گير براى دين‌زدايى از جامعه هستند؛ تلاش آنان بسيار ضعيف و كارشان بيهوده خواهد و خواست خداوند آن است كه دين خود را كامل كند، هرچند كفار را خوش نيايد<ref>همان، ص39</ref>


در بخش سوم، شناخت راه‌هاى مقابله با دشمنان، بررسى شده است. قرآن براى مقابله با نقشه‌هاى دشمنان اسلام و مسلمانان، راه‌كارهايى را ارائه نموده است. از آنجا كه قرآن كريم ما را به استوارترين راه‌ها هدايت مى‌كند، قطعاً شيوه‌هايى را كه براى مبارزه با دشمنان معرفى مى‌كند، از استحكام و تأثير لازم برخوردار است. به‌طور مثال، براى مقابله با دين‌زدايى و گسترش فساد و ايجاد گمراهى در بين مسلمانان، تقويت بصيرت و صبر و تقوى، سلاح دفاعى بسيار مناسبى است؛ و يا در مقابل، اختلاف‌افكنى و تحريف و تبليغ دشمنان، اتحاد و همبستگى مسلمانان و مبارزه فرهنگى به وسيله آموزه‌هاى قرآنى، بهترين حربه به‌شمار مى‌رود. از جمله راهنمايى‌هاى ديگر قرآن در اين زمينه، مى‌توان به دوستى نكردن با كفار، كمك‌خواهى از صبر و نماز، مجهز شدن به سلاح روز و ايجاد آمادگى براى رويارويى نظامى با دشمنان اشاره نمود<ref>همان، ص70</ref>
در بخش سوم، شناخت راه‌هاى مقابله با دشمنان، بررسى شده است. قرآن براى مقابله با نقشه‌هاى دشمنان اسلام و مسلمانان، راه‌كارهايى را ارائه نموده است. از آنجا كه قرآن كريم ما را به استوارترين راه‌ها هدايت مى‌كند، قطعاً شيوه‌هايى را كه براى مبارزه با دشمنان معرفى مى‌كند، از استحكام و تأثير لازم برخوردار است. به‌طور مثال، براى مقابله با دين‌زدايى و گسترش فساد و ايجاد گمراهى در بين مسلمانان، تقويت بصيرت و صبر و تقوى، سلاح دفاعى بسيار مناسبى است؛ و يا در مقابل، اختلاف‌افكنى و تحريف و تبليغ دشمنان، اتحاد و همبستگى مسلمانان و مبارزه فرهنگى به وسيله آموزه‌هاى قرآنى، بهترين حربه به‌شمار مى‌رود. از جمله راهنمايى‌هاى ديگر قرآن در اين زمينه، مى‌توان به دوستى نكردن با كفار، كمك‌خواهى از صبر و نماز، مجهز شدن به سلاح روز و ايجاد آمادگى براى رويارويى نظامى با دشمنان اشاره نمود<ref>همان، ص70</ref>
خط ۶۸: خط ۶۳:




فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.


در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، توضيحاتى پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن داده شده است.
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، توضيحاتى پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن داده شده است.


==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references/>


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
خط ۷۹: خط ۷۴:
مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}




[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]