احکام و مناسک حج: تفاوت میان نسخه‌ها

‏ احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره
‏ احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره
پدیدآوران	منتظری، حسینعلی (نويسنده)
ناشر	نشر سایه
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	1386ش
موضوع	فقه جعفری - رساله عمليه، زیارتنامه‌ها، حج
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ ‏BP‎‏ ‎‏188‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏الف‎‏3‎‏ ‎‏1386
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۵۵

برای دیگر کاربردها، مناسك الحج (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، حج (ابهام‌زدایی) را ببینید.

احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره، حاوی فتاوای آیت‌الله حسینعلی منتظری، درباره حج و مسائل مربوطه، به زبان فارسی است.

ساختار

کتاب، با مقدمه‌ای کوتاه آغاز و متن اصلی در سه بخش تنظیم شده است. بخش اول، بدون فصل‌بندی است. بخش دوم، در سه باب (به‌ترتیب دارای 12، 5 و 6 فصل) و یک خاتمه تنظیم شده است. بخش سوم، در دوازده فصل سامان یافته است.

گزارش محتوا

در مقدمه، مختصرا به محتویات کتاب اشاره شده است^[۱].

بخش اول حاوی بیان اجمالی اهداف معنوی و اجتماعی حج می‌باشد.

نویسنده برای نشان دادن جایگاه و اهمیت حج، به آیات و روایاتی تمسک جسته است. ابتدا آیات مربوطه را مورد بررسی قرار داده است:

جَعَلَ اللَّهُ الْكعْبَةَ الْبَيتَ الْحَرَامَ قِيامًا لِّلنَّاسِ ﴿المائدة: ٩٧﴾

(خداوند [زیارت‌] کعبه را که بیت‌الحرام است، مایه قوام [دین و دنیای‌] مردم قرار داده است).

خداوند حکیم، به همه مسائل معنوی و اجتماعی حج، در کلمه جامع «قِيامًا لِّلنَّاسِ»، اشاره می‌کند.

وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ یأْتُوك... لِّيشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ ﴿الحج: 27-28) (ای ابراهیم مردم را به حج بسیج کن تا بیایند... و منافع خویش را مشاهده نمایند).
وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا ﴿البقرة: ١٢٥﴾ (به یاد آورید که ما خانه کعبه را مرجع و مأمن انسان‌ها قرار دادیم).
وَ لْيطَّوَّفُوا بِالْبَيتِ الْعَتِيقِ ﴿الحج: ٢٩﴾ (باید بر این خانه دیرینه طواف کنند).

در این بخش، به اهمیت و جایگاه حج، محور اجتماع همگانی بودن حج و وابستگی موجودیت، استقلال، وحدت، حرکت و معنویت مسلمانان جهان به این مرکز اشاره شده است.

در ادامه، بیان شده است که در میان احکام و دستورات اسلام، به انجام حج و عمره بسیار تأکید شده است و این دلیل بر آن است که در اعمال حج، اهداف مهم و اسرار دقیقی نهفته است.

طبق روایتی، هشام بن حکم، از حضرت امام صادق(ع) درباره فلسفه حج سؤال می‌کند و آن حضرت، مصالح اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی حج را متذکر می‌شود^[۲].

در خبر فضل بن شاذان نیشابوری از حضرت امام رضا(ع)، بیان شده است که: گذشته از منافع معنوی حج و خارج شدن از گناهان و خضوع و خشوع در برابر خدای متعال، منافعی اقتصادی نیز از ناحیه آن به همه اهل شرق و غرب عالم می‌رسد و خواسته‌های مردم اطراف و بلاد مختلف در اثر گردهمایی در جاهایی که وسیله تجمع فراهم می‌گردد، بررسی و حل و فصل می‌شود و علوم و اخبار امامان(ع) به منطقه‌های گوناگون منتقل می‌شود^[۳].

در بخش دوم، نخست در ضمن سه باب (مجموعا مشتمل بر 23 فصل)، به بیان وجوب حج و عمره، شرایط حج و عمره، احکام، واجبات و آداب و سنن عمره و حج پرداخته شده است^[۴].

سپس در خاتمه، آداب مکه معظمه و عمره مفرده، احکام مصدود و محصور و برخی از مسائل متفرقه بیان شده است^[۵].

در بخش سوم، در ضمن دوازده فصل، اعمال و آداب مدینه منوره و بعضی دعاهای مأثوره بیان شده است^[۶].

پایان‌بخش کتاب، جدیدترین استفتائات حج و عمره است که به‌صورت پرسش و پاسخ (375 سؤال و جواب) بیان شده است^[۷].

وضعیت کتاب

در پاورقی‌های اندک کتاب، به ذکر آدرس آیات و روایات و توضیح برخی از کلمات پرداخته شده است.

فهرست مطالب در اول کتاب و فهرست اصطلاحات و اماکن در آخر آن آمده است.

پانویس

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها

[1] ر.ک: مقدمه، ص13

[2] ر.ک: متن کتاب، ص18

[3] ر.ک: همان، ص20

[4] ر.ک: همان، ص31-240

[5] ر.ک: همان، ص241-260

[6] ر.ک: همان، ص261-329

[7] ر.ک: همان، ص333-441

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 | پدیدآوران =
 [[منتظری، حسینعلی]] (نويسنده)
 | زبان = فارسی
 | کد کنگره =‏ ‏BP‎‏ ‎‏188‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏الف‎‏3‎‏ ‎‏1386
-| موضوع = فقه جعفری - رساله عمليه، زیارتنامه ها، حج
+| موضوع = فقه جعفری - رساله عمليه، زیارتنامه‌ها، حج
 | ناشر = نشر سایه
 | مکان نشر =ايران - قم
 | سال نشر = 1386ش
 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00755AUTOMATIONCODE
 | چاپ =
 | شابک =
 | تعداد جلد =1
-| کتابخانۀ دیجیتال نور =
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =00755
 | کتابخوان همراه نور =00755
 | کد پدیدآور = 261
@@ خط ۲۵: / خط ۲۱: @@
 | پیش از =
 }}
+{{کاربردهای دیگر|مناسك الحج (ابهام‌زدایی)}}
-'''احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره '''، حاوی فتاوای [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله حسینعلی منتظری]]، درباره حج و مسائل مربوطه، به زبان فارسی است.
+{{کاربردهای دیگر|حج (ابهام‌زدایی)}}
+'''احکام و مناسک حج و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه مأثوره'''، حاوی فتاوای [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله حسینعلی منتظری]]، درباره حج و مسائل مربوطه، به زبان فارسی است.
 ==ساختار==
@@ خط ۳۲: / خط ۳۰: @@
 ==گزارش محتوا==
-در مقدمه، مختصرا به محتویات کتاب اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>.
+در مقدمه، مختصرا به محتویات کتاب اشاره شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=13&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص13]</ref>.
 بخش اول حاوی بیان اجمالی اهداف معنوی و اجتماعی حج می‌باشد.
 نویسنده برای نشان دادن جایگاه و اهمیت حج، به آیات و روایاتی تمسک جسته است. ابتدا آیات مربوطه را مورد بررسی قرار داده است:
-# '''جَعَلَ اللَّهُ الْكعْبَةَ الْبَيتَ الْحَرَامَ قِيامًا لِّلنَّاسِ''' ﴿المائدة: ٩٧﴾
+#'''جَعَلَ اللَّهُ الْكعْبَةَ الْبَيتَ الْحَرَامَ قِيامًا لِّلنَّاسِ''' ﴿المائدة: ٩٧﴾
 (خداوند [زیارت‌] کعبه را که بیت‌الحرام است، مایه قوام [دین و دنیای‌] مردم قرار داده است).
 خداوند حکیم، به همه مسائل معنوی و اجتماعی حج، در کلمه جامع «قِيامًا لِّلنَّاسِ»، اشاره می‌کند.
-# '''وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ یأْتُوك... لِّيشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ''' ﴿الحج: 27-28) (ای ابراهیم مردم را به حج بسیج کن تا بیایند... و منافع خویش را مشاهده نمایند).
+#'''وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ یأْتُوك... لِّيشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ''' ﴿الحج: 27-28) (ای ابراهیم مردم را به حج بسیج کن تا بیایند... و منافع خویش را مشاهده نمایند).
-# '''وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا''' ﴿البقرة: ١٢٥﴾ (به یاد آورید که ما خانه کعبه را مرجع و مأمن انسان‌ها قرار دادیم).
+#'''وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا''' ﴿البقرة: ١٢٥﴾ (به یاد آورید که ما خانه کعبه را مرجع و مأمن انسان‌ها قرار دادیم).
-# '''وَ لْيطَّوَّفُوا بِالْبَيتِ الْعَتِيقِ''' ﴿الحج: ٢٩﴾ (باید بر این خانه دیرینه طواف کنند).
+#'''وَ لْيطَّوَّفُوا بِالْبَيتِ الْعَتِيقِ''' ﴿الحج: ٢٩﴾ (باید بر این خانه دیرینه طواف کنند).
 در این بخش، به اهمیت و جایگاه حج، محور اجتماع همگانی بودن حج و وابستگی موجودیت، استقلال، وحدت، حرکت و معنویت مسلمانان جهان به این مرکز اشاره شده است.
 در ادامه، بیان شده است که در میان احکام و دستورات اسلام، به انجام حج و عمره بسیار تأکید شده است و این دلیل بر آن است که در اعمال حج، اهداف مهم و اسرار دقیقی نهفته است.
-طبق روایتی، هشام بن حکم، از [[امام جعفر صادق(ع)|حضرت امام صادق(ع)]] درباره فلسفه حج سؤال می‌کند و آن حضرت، مصالح اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی حج را متذکر می‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>.
+طبق روایتی، هشام بن حکم، از [[امام جعفر صادق(ع)|حضرت امام صادق(ع)]] درباره فلسفه حج سؤال می‌کند و آن حضرت، مصالح اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی حج را متذکر می‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=18&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص18]</ref>.
-در خبر فضل بن شاذان نیشابوری از [[امام رضا(ع)|حضرت امام رضا(ع)]]، بیان شده است که: گذشته از منافع معنوی حج و خارج شدن از گناهان و خضوع و خشوع در برابر خدای متعال، منافعی اقتصادی نیز از ناحیه آن به همه اهل شرق و غرب عالم می‌رسد و خواسته‌های مردم اطراف و بلاد مختلف در اثر گردهمایی در جاهایی که وسیله تجمع فراهم می‌گردد، بررسی و حل و فصل می‌شود و علوم و اخبار امامان(ع) به منطقه‌های گوناگون منتقل می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>.
+در خبر فضل بن شاذان نیشابوری از [[امام رضا(ع)|حضرت امام رضا(ع)]]، بیان شده است که: گذشته از منافع معنوی حج و خارج شدن از گناهان و خضوع و خشوع در برابر خدای متعال، منافعی اقتصادی نیز از ناحیه آن به همه اهل شرق و غرب عالم می‌رسد و خواسته‌های مردم اطراف و بلاد مختلف در اثر گردهمایی در جاهایی که وسیله تجمع فراهم می‌گردد، بررسی و حل و فصل می‌شود و علوم و اخبار امامان(ع) به منطقه‌های گوناگون منتقل می‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>.
-در بخش دوم، نخست در ضمن سه باب (مجموعا مشتمل بر 23 فصل)، به بیان وجوب حج و عمره، شرایط حج و عمره، احکام، واجبات و آداب و سنن عمره و حج پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص31-240</ref>.
+در بخش دوم، نخست در ضمن سه باب (مجموعا مشتمل بر 23 فصل)، به بیان وجوب حج و عمره، شرایط حج و عمره، احکام، واجبات و آداب و سنن عمره و حج پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=31&viewType=html ر.ک: همان، ص31-240]</ref>.
-سپس در خاتمه، آداب مکه معظمه و عمره مفرده، احکام مصدود و محصور و برخی از مسائل متفرقه بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص241-260</ref>.
+سپس در خاتمه، آداب مکه معظمه و عمره مفرده، احکام مصدود و محصور و برخی از مسائل متفرقه بیان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=241&viewType=html ر.ک: همان، ص241-260]</ref>.
-در بخش سوم، در ضمن دوازده فصل، اعمال و آداب مدینه منوره و بعضی دعاهای مأثوره بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص261-329</ref>.
+در بخش سوم، در ضمن دوازده فصل، اعمال و آداب مدینه منوره و بعضی دعاهای مأثوره بیان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=261&viewType=html ر.ک: همان، ص261-329]</ref>.
-پایان‌بخش کتاب، جدیدترین استفتائات حج و عمره است که به‌صورت پرسش و پاسخ (375 سؤال و جواب) بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص333-441</ref>.
+پایان‌بخش کتاب، جدیدترین استفتائات حج و عمره است که به‌صورت پرسش و پاسخ (375 سؤال و جواب) بیان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/755/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-(%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C)?pageNumber=333&viewType=html ر.ک: همان، ص333-441]</ref>.
 ==وضعیت کتاب==
@@ خط ۶۶: / خط ۶۴: @@
 ==پانویس ==
-<references/>
+<references />
 ==منابع مقاله==
@@ خط ۷۲: / خط ۷۰: @@
-== وابسته‌ها ==
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
@@ خط ۷۹: / خط ۷۸: @@
 [[رده:مباحث خاص فقه]]
 [[رده:عبادات]]
-[[رده:فروردین(99)]]