۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'جواهر الكلام (ابهام زدایی)' به 'جواهر الكلام (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جواهر الكلام (ابهام زدایی)' به 'جواهر الكلام (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR00109J1.jpg | | تصویر =NUR00109J1.jpg | ||
| خط ۷: | خط ۶: | ||
[[سلطانی نسب، ابراهیم]] (محقق) | [[سلطانی نسب، ابراهیم]] (محقق) | ||
[[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر]] ( | [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 182 /م3 ش4026 1367 | | کد کنگره =BP 182 /م3 ش4026 1367 | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۸: | ||
| سال نشر = 1362 ش | | سال نشر = 1362 ش | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00109AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =7 | | چاپ =7 | ||
| تعداد جلد =43 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00109 | |||
| کتابخوان همراه نور =00109 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|الجواهر (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام''' شيخ الفقها و امام المحققين [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|محمدحسن بن شيخ باقر بن شيخ عبدالرحيم نجفى]] (1266 - 1192 ق). | {{کاربردهای دیگر|جواهر الكلام (ابهام‌زدایی)}} | ||
'''جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام''' اثر شيخ الفقها و امام المحققين [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|محمدحسن بن شيخ باقر بن شيخ عبدالرحيم نجفى]] (1266 - 1192 ق)، از مشهورترين و با ارزش‌ترين آثار فقهى قرن سيزدهم كتاب «جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام» مى‌باشد. | |||
==اهميت كتاب== | ==اهميت كتاب== | ||
اين كتاب از نظر وسعت تتبع و جمع‌آورى و احاطه به اقوال و دلال نظريات فقهى علما بر تمام كتاب‌هاى فقهى برترى دارد. هم‌چنين از نظر توجه و روى آوردن اهل علم و بزرگان از فقهاى شيعه كمتر كتابى مانند جواهر الكلام توفيق داشته است. | |||
علت اين توفيق بى‌نظير وسعت تتبع و احاطه بر اقوال فقهاى عظام و مناقشات آنان با دقتى كم‌نظير و تحقيقى بى‌همتا بوده است. | علت اين توفيق بى‌نظير وسعت تتبع و احاطه بر اقوال فقهاى عظام و مناقشات آنان با دقتى كم‌نظير و تحقيقى بى‌همتا بوده است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
اگر چه مشهور اين است كه مؤلف بر خلاف ترتيب متعارف ابتدا از كتاب خمس شروع به تأليف نموده و به عنوان اولين كتاب فقهى‌اش آن را در سال 1231ق به پايان رسانده است. | اگر چه مشهور اين است كه مؤلف بر خلاف ترتيب متعارف ابتدا از كتاب خمس شروع به تأليف نموده و به عنوان اولين كتاب فقهى‌اش آن را در سال 1231ق به پايان رسانده است. | ||
امّا [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نظر ديگرى داشته مبنى بر اين كه مؤلف بصورت متعارف ابتدا از كتاب طهارت آغاز كرده است زيرا در بحث استنجاء از استادش [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شيخ جعفر | امّا [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نظر ديگرى داشته مبنى بر اين كه مؤلف بصورت متعارف ابتدا از كتاب طهارت آغاز كرده است زيرا در بحث استنجاء از استادش [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شيخ جعفر کاشف‌الغطاء]] (م 1227 ق) تعبير به «سلّمه اللّه تعالى» كرده است كه نشان از حيات او دارد و بنابراین مباحث طهارت را قبل از كتاب خمس آغاز كرده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]5 ص276). | ||
اگر چه تاريخ دقيق تأليف مجلد اول و دوم مشخص نيست اما اين دو كتاب قبل از وفات [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شيخ جعفر | اگر چه تاريخ دقيق تأليف مجلد اول و دوم مشخص نيست اما اين دو كتاب قبل از وفات [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شيخ جعفر کاشف‌الغطاء]] در سال 1227ق نگاشته شده است. جلد سوّم از بحث اقسام غسل‌ها تا غسل نفاس تاريخ تأليف آن مشخص نيست امّا شيخ عبدالكريم از علماى معاصر مؤلف در سال 1231ق آن را عاريه گرفته است. | ||
جلد چهارم در احكام اموات و غسل‌هاى مستحبى در سال 1230 پايان يافته است. | جلد چهارم در احكام اموات و غسل‌هاى مستحبى در سال 1230 پايان يافته است. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۷: | ||
كتاب موجود توسط دار احياء التراث العربى در بيروت بوسيلۀ مؤسسۀ تاريخ عربى و در | كتاب موجود توسط دار احياء التراث العربى در بيروت بوسيلۀ مؤسسۀ تاريخ عربى و در سال؟؟؟چاپ شده است. | ||
==گفتار ديگران== | ==گفتار ديگران== | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]: كيف و له كتاب في فقه المذهب من البدء إلى الختام سماه «جواهر الكلام» في شرح «شرائع الإسلام» قد أرخى فيه عنان بسط الكلام، و أسخى فيه بنان الخط بالأقلام. ([[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] ج 2 ص305). | [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]: كيف و له كتاب في فقه المذهب من البدء إلى الختام سماه «جواهر الكلام» في شرح «شرائع الإسلام» قد أرخى فيه عنان بسط الكلام، و أسخى فيه بنان الخط بالأقلام. ([[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] ج 2 ص305). | ||
ريحانة الأدب: كتاب جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، او نسبت به فقه جعفرى، مانند [[بحار الأنوار]] مجلسى است نسبت به اخبار | ريحانة الأدب: كتاب جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، او نسبت به فقه جعفرى، مانند [[بحار الأنوار]] مجلسى است نسبت به اخبار اهل‌بيت(ع) كه تمامى فروعات فقهيه را از اوّل تا آخر با ادلۀ آنها با كمال دقت نظر استقصا كرده و در استيفاى دقيقۀ احكام فقهيه و در آنها بر اصول مقرره دينيه و تطبيق احكام نادره غير معنونه با ادلۀ شرعيۀ بى‌نظير. (ريحانة الأدب ج 3 ص357P). | ||
==تقسيم‌بندى مطالب== | ==تقسيم‌بندى مطالب== | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۷: | ||
جلد اوّل: تعريف طهارت، اقسام طهارت، اقسام آب‌ها و مبطلات وضو | جلد اوّل: تعريف طهارت، اقسام طهارت، اقسام آب‌ها و مبطلات وضو | ||
جلد دوم: احكام تخلّى، | جلد دوم: احكام تخلّى، کیفیت وضو، احكام وضو | ||
جلد سوم: جنابت، غسل جنابت، غسل‌هاى حيض، استحاضه، نفاس | جلد سوم: جنابت، غسل جنابت، غسل‌هاى حيض، استحاضه، نفاس | ||
| خط ۱۸۷: | خط ۱۸۶: | ||
در صفحۀ 25 و عنوان كتاب اين طور آمده است: قوبل نسخة الأصل المخطوطة و المصححة بقلم المصنف طاب ثراه. كه ظاهرا منظور نسخه‌اى است كه در كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى وجود دارد و در زمان حيات مؤلف استنساخ شده است زيرا در صفحۀ آخر آن اين عبارت وجود دارد: بلغ مقابلة و تصحيحا على نسخة المؤلف سلّمه اللّه تعالى. نويسندۀ اين نسخه، شيخ عيسى حويزى مى‌باشد و تاريخ تملك آن سال 1255ق اعلام شده است. | در صفحۀ 25 و عنوان كتاب اين طور آمده است: قوبل نسخة الأصل المخطوطة و المصححة بقلم المصنف طاب ثراه. كه ظاهرا منظور نسخه‌اى است كه در كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى وجود دارد و در زمان حيات مؤلف استنساخ شده است زيرا در صفحۀ آخر آن اين عبارت وجود دارد: بلغ مقابلة و تصحيحا على نسخة المؤلف سلّمه اللّه تعالى. نويسندۀ اين نسخه، شيخ عيسى حويزى مى‌باشد و تاريخ تملك آن سال 1255ق اعلام شده است. | ||
البته نسخۀ ديگرى كه مورد اعتماد مى‌باشد، نسخۀ چاپ سنگى است كه در سال 1270ق نويسندۀ آن از نگارش آن فراغت يافته است و در حاشيۀ صفحۀ آخر آن آمده است: بلغ مقابلة مع النسخة المصححة من النسخة الأصليّة بحمد اللّه تعالى. اين نسخه متعلّق به عمدة العلما، شيخ | البته نسخۀ ديگرى كه مورد اعتماد مى‌باشد، نسخۀ چاپ سنگى است كه در سال 1270ق نويسندۀ آن از نگارش آن فراغت يافته است و در حاشيۀ صفحۀ آخر آن آمده است: بلغ مقابلة مع النسخة المصححة من النسخة الأصليّة بحمد اللّه تعالى. اين نسخه متعلّق به عمدة العلما، شيخ حسین قمشه‌اى در سال 1326ق در نجف اشرف بوده است. | ||
==حواشى و شروح== | ==حواشى و شروح== | ||
| خط ۱۹۸: | خط ۱۹۷: | ||
2 - الإنصاف في تحقيق مسائل الخلاف من كتاب جواهر الكلام، تأليف شيخ محمد طه بن مهدى تبريزى (م 1323 ق). | 2 - الإنصاف في تحقيق مسائل الخلاف من كتاب جواهر الكلام، تأليف شيخ محمد طه بن مهدى تبريزى (م 1323 ق). | ||
3 - حاشيه بر جواهر الكلام، تأليف شيخ محمد امين بن شيخ حسن بن | 3 - حاشيه بر جواهر الكلام، تأليف شيخ محمد امين بن شيخ حسن بن اسدالله تسترى. | ||
4 - حاشيه بر كتاب خمس، تأليف سيد ابوتراب خوانسارى (م 1346 ق). | 4 - حاشيه بر كتاب خمس، تأليف سيد ابوتراب خوانسارى (م 1346 ق). | ||
| خط ۲۱۹: | خط ۲۱۸: | ||
سومين ويژگى اين كه با داشتن كتاب جواهر از بسيارى از كتاب‌هاى فقهى مى‌توان بى‌نياز شد و مجتهد با رجوع به اين كتاب مى‌تواند اطمينان پيدا كند در بسيارى از مسائل فقهى نيازى به كتاب ديگرى ندارد اما ساير كتاب‌هاى فقهى اين گونه نيستند. | سومين ويژگى اين كه با داشتن كتاب جواهر از بسيارى از كتاب‌هاى فقهى مى‌توان بى‌نياز شد و مجتهد با رجوع به اين كتاب مى‌تواند اطمينان پيدا كند در بسيارى از مسائل فقهى نيازى به كتاب ديگرى ندارد اما ساير كتاب‌هاى فقهى اين گونه نيستند. | ||
در نقل قولى كه از صاحب جواهر شده اين گونه مى‌گويد: من كان عنده [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]] و الوسائل و الجواهر فلا يحتاج إلى كتاب للخروج عن عهدة الفحص الواجب على الفقيه في آحاد المسائل | در نقل قولى كه از صاحب جواهر شده اين گونه مى‌گويد: من كان عنده [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]] و الوسائل و الجواهر فلا يحتاج إلى كتاب للخروج عن عهدة الفحص الواجب على الفقيه في آحاد المسائل الفرعیّة. (ص 314 ج 5 مستدركات الوسائل). | ||
از خصوصيات ديگر اين كه مسائل و فروع كم‌ياب و نادر فقهى كه در ساير كتاب‌هاى فقهى پيدا نمى‌شود در جواهر ذكر شده است و | از خصوصيات ديگر اين كه مسائل و فروع كم‌ياب و نادر فقهى كه در ساير كتاب‌هاى فقهى پيدا نمى‌شود در جواهر ذكر شده است و بنابراین، اين كتاب جامع فروع و امهات مسائل فقهى مى‌باشد. | ||
و به دليل همين خصوصيات و ويژگى‌هاى خاص جواهر الكلام، در تمام مراكز علمى فقهى و نزد دانش پژوهان فقه، اين كتاب ارزنده وجود دارد. | و به دليل همين خصوصيات و ويژگى‌هاى خاص جواهر الكلام، در تمام مراكز علمى فقهى و نزد دانش پژوهان فقه، اين كتاب ارزنده وجود دارد. | ||
| خط ۲۳۴: | خط ۲۳۳: | ||
همين‌طور از اختلاف و تفاوت‌هاى چاپ‌هاى سنگى مختلف و اشتباهاتى كه باعث تغيير در معناى كلام مى‌شود چاپى سالم و صحيح و متفق از كتاب را واجب مى‌كند. | همين‌طور از اختلاف و تفاوت‌هاى چاپ‌هاى سنگى مختلف و اشتباهاتى كه باعث تغيير در معناى كلام مى‌شود چاپى سالم و صحيح و متفق از كتاب را واجب مى‌كند. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[آیات الأحکام في جواهر الکلام]] | |||
[[جواهر الكلام في ثوبه الجديد]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||