۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'تمهيد القواعد (ابهام زدایی)' به 'تمهيد القواعد (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'سيد محسن امين' به 'سيد محسن امين ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تمهيد القواعد (ابهام زدایی)' به 'تمهيد القواعد (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR02719J1.jpg | |||
| عنوان =تمهید القواعد | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[مرکز التحقیق الاسلامي، المشهد المقدسة]] (محقق) | |||
| | |||
| | |||
[[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی]] ( | [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 169/5 /ش9ت8 | ||
| موضوع = | |||
اصول فقه شیعه - قرن 14 | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
فقه - قواعد | فقه - قواعد | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | [[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]]، مرکز انتشارات | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1416 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02719AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-424-022-7 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02719 | |||
| کتابخوان همراه نور =02719 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|تمهيد القواعد (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''تمهيد القواعد الأصولية و العربية لتفريع قواعد الأحكام الشرعية'''، اثر [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهيد ثانى، زين‌الدين بن نور‌الدين، على بن احمد بن محمد بن جمال‌الدين بن تقى‌الدين بن صالح شامى عاملى]](911 - 965ق)، از چهره‌هاى برجسته علماى شيعه در قرن دهم هجرى است. اين كتاب، به بررسى قواعد اصولى و عربى و احكام فقهى كه مترتب بر آنها مى‌شود، پرداخته است. | |||
به گفته [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ تهرانى]]، [[شهيد ثانى]] با ملاحظه دو كتاب «التمهيد» در قواعد اصول فقه و «الكوكب الدّرّى» در قواعد عربى از اُسنوى شافعى، در صدد تأليف كتابى برآمد كه هر دو نوع قواعد را در بر داشته باشد، ازاين‌رو به تأليف تمهيد القواعد دست زد؛ بنابراین، با اينكه اين اثر، شباهت‌هايى با كتاب «القواعد و الفوايد» [[شهيد اول]]، دارد، تلخيص يا تنظيم آن نيست و اثرى مستقل به شمار مى‌رود. | |||
به گفته [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ تهرانى]]، [[شهيد ثانى]] با ملاحظه دو | |||
كتاب، در روز جمعه اول محرّم 958، به انجام رسيده است. | كتاب، در روز جمعه اول محرّم 958، به انجام رسيده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، مشتمل بر دو بخش است؛ بخش اول، حاوى هفت مقصد و بخش دوم داراى چهار مقصد است و هر يك از دو بخش، شامل صد قاعده مى‌باشد. | كتاب، مشتمل بر دو بخش است؛ بخش اول، حاوى هفت مقصد و بخش دوم داراى چهار مقصد است و هر يك از دو بخش، شامل صد قاعده مى‌باشد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
عناوين مقاصد هفت‌گانه بخش اول، از اين قرار است: في الحكم؛ في الكتاب و السنّة؛ في الإجماع؛ في القياس؛ في أدلّة اختلف فيها، في التعادل و التراجيح؛ في الاجتهاد و التقليد. | |||
عناوين مقاصد چهارگانه بخش دوم، چنين است: في الاسماء؛ في الافعال؛ في الحروف؛ في التوابع و باقى التراكيب و ما يتعلق بها من المعانى. | |||
عناوين مقاصد چهارگانه بخش دوم، چنين است: | |||
مؤلف، در مقدمه، مى‌فرمايد: از آن‌جا كه دو علم اصول فقه و عربى از مهم‌ترين مقدمات علم فقه‌اند و فقيه براى استنباط احكام بدانها نياز دارد، ما كتاب را در دو بخش تنظيم كرده‌ايم. | مؤلف، در مقدمه، مى‌فرمايد: از آن‌جا كه دو علم اصول فقه و عربى از مهم‌ترين مقدمات علم فقه‌اند و فقيه براى استنباط احكام بدانها نياز دارد، ما كتاب را در دو بخش تنظيم كرده‌ايم. | ||
| خط ۶۵: | خط ۴۷: | ||
مؤلف، علاوه بر بيان اصول و قواعد، فروع فقهىِ راجع به هر قاعده را نيز با رعايت اختصار و ايجاز ذكر كرده است. | مؤلف، علاوه بر بيان اصول و قواعد، فروع فقهىِ راجع به هر قاعده را نيز با رعايت اختصار و ايجاز ذكر كرده است. | ||
مؤلف، در اين كتاب كه بر پايه فقه امامى تأليف شده و ظاهراً نخستين اثرى است كه بدين | مؤلف، در اين كتاب كه بر پايه فقه امامى تأليف شده و ظاهراً نخستين اثرى است كه بدين سبک در زمينه فقه شيعه تدوين گرديده است، علاوه بر استناد به آيات و احاديث بسيار، در موارد متعدد، آراى فقها و اديبان اهل سنّت را آورده است و ازاين‌رو مى‌توان اين كتاب را اثرى تطبيقى درباره اصول فقه نيز دانست. | ||
كتاب تمهيد القواعد، گنجينه‌اى ارزش‌مند است از قواعد اصولى و قواعد عربى و فقه و مسائل نادرى كه ديگر علما متعرض آن نشده‌اند و علاوه بر آن، به يك سرى وقايع و حوادث تاريخى نيز اشاره دارد. | كتاب تمهيد القواعد، گنجينه‌اى ارزش‌مند است از قواعد اصولى و قواعد عربى و فقه و مسائل نادرى كه ديگر علما متعرض آن نشده‌اند و علاوه بر آن، به يك سرى وقايع و حوادث تاريخى نيز اشاره دارد. | ||
| خط ۷۶: | خط ۵۸: | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
در آخر كتاب، فهرست فنى مفصّلى با شيوه‌اى ابتكارى، براى سهولت مراجعه به كتاب ذكر شده كه توسط خود مؤلف، تدوين گرديده است. اين فهرست كه به ترتيب ابواب منابع فقهى تنظيم شده، در شب سه شنبه هشتم رجب 960 پايان يافته است. | در آخر كتاب، فهرست فنى مفصّلى با شيوه‌اى ابتكارى، براى سهولت مراجعه به كتاب ذكر شده كه توسط خود مؤلف، تدوين گرديده است. اين فهرست كه به ترتيب ابواب منابع فقهى تنظيم شده، در شب سه شنبه هشتم رجب 960 پايان يافته است. | ||
كتاب تمهيد القواعد، ابتدا، در سال 1272 همراه | كتاب تمهيد القواعد، ابتدا، در سال 1272 همراه كتاب «[[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]]» تأليف [[شهيد اول]]، به همت مولا على اكبر کرمانى در ايران به طبع رسيد و در سال 1416 نيز با تحقيق و تعليق در قم چاپ شد. | ||
بسيارى از علما، مانند سيد ميرزا عسكرى، على بن محمد بن حسن بن زين‌الدين، از نوادگان مؤلف؛ شاه وردى تبريزى؛ ميرزا عبداللّه افندى؛ مؤلف [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] و [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] بر تمهيد القواعد شرح و حاشيه نگاشته‌اند. | |||
== منابع مقاله == | |||
#مقدمه مكتب الاعلام الاسلامى بر كتاب تمهيد القواعد. | |||
#[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة إلى تصانيف الشيعة]]، نوشته [[آقا بزرگ تهرانى]]. | |||
#[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]، نوشته [[امین، سید محسن|سيد محسن امين]]. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:فقه و اصول]] | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده:فقه (آثار کلی - اختصاصی)]] | [[رده: فقه (آثار کلی - اختصاصی)]] | ||