تفسیر موضوعی (جوادی آملی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تفسیر موضوعی (ابهام زدایی)' به 'تفسیر موضوعی (ابهام‌زدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تفسیر موضوعی (ابهام زدایی)' به 'تفسیر موضوعی (ابهام‌زدایی)')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۸: خط ۸:
|زبان
|زبان
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  
| کد کنگره =
| موضوع =تفسیر موضوعی، تفسیر عرفانی، تفسیر قرآن به قرآن
| موضوع =تفسیر موضوعی، تفسیر عرفانی، تفسیر قرآن به قرآن
|ناشر = مرکز نشر اسراء  
|ناشر = مرکز نشر اسراء  
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
{{کاربردهای دیگر| تفسیر موضوعی (ابهام زدایی)}}  
{{کاربردهای دیگر| تفسیر موضوعی (ابهام‌زدایی)}}  
'''تفسیر موضوعى (قرآن کریم)'''، اثر [[جوادی آملی، عبدالله|عبدالله جوادى آملى]]، تفسیری است با با گرایش عرفانى نگارش یافته است. سبک تفسیرى آن بر مبناى تفسیر قرآن به قرآن است و در عین حال، براى تتمیم و تکمیل هر بحث از روایات معصومین علیهم‌السّلام نیز استفاده شده است.
'''تفسیر موضوعى (قرآن کریم)'''، اثر [[جوادی آملی، عبدالله|عبدالله جوادى آملى]]، تفسیری است با با گرایش عرفانى نگارش یافته است. سبک تفسیرى آن بر مبناى تفسیر قرآن به قرآن است و در عین حال، براى تتمیم و تکمیل هر بحث از روایات معصومین علیهم‌السّلام نیز استفاده شده است.


خط ۳۷: خط ۳۷:
جلد نخست: شناخت قرآن و نزول سه‌گانه آن، مسأله اعجاز، رسالت قرآن، جاودانگى و خاتمیت آن، تحریف‌ناپذیرى قرآن و فهم قرآن بحث شده است؛  
جلد نخست: شناخت قرآن و نزول سه‌گانه آن، مسأله اعجاز، رسالت قرآن، جاودانگى و خاتمیت آن، تحریف‌ناپذیرى قرآن و فهم قرآن بحث شده است؛  


جلد دوم: مبدأ و معاد، وحى و راههاى جهان‌بینى، دلائل توحید، معیارهاى اخلاق، هدف آفرینش و نبوّت و عصمت؛  
جلد دوم: مبدأ و معاد، وحى و راه‌هاى جهان‌بینى، دلائل توحید، معیارهاى اخلاق، هدف آفرینش و نبوّت و عصمت؛  


جلد سوم: وحى و رسالت، خرد و دانش، حیات و ممات از نظر قرآن؛  
جلد سوم: وحى و رسالت، خرد و دانش، حیات و ممات از نظر قرآن؛  
خط ۴۳: خط ۴۳:
جلد چهارم: وحى و تفکر، علم و عمل، معاش و معاد و برخى از مشاهدات قیامت؛  
جلد چهارم: وحى و تفکر، علم و عمل، معاش و معاد و برخى از مشاهدات قیامت؛  


جلد پنجم: بحث پیرامون فطرت، گرایشهاى صادق و کاذب از دیدگاه قرآن و راههاى تزکیه نفس؛ جلد ششم: نبوت عامّه و سیره انبیا: آدم، ادریس، نوح، هود، صالح و ابراهیم؛  
جلد پنجم: بحث پیرامون فطرت، گرایشهاى صادق و کاذب از دیدگاه قرآن و راه‌هاى تزکیه نفس؛ جلد ششم: نبوت عامّه و سیره انبیا: آدم، ادریس، نوح، هود، صالح و ابراهیم؛  


جلد هفتم: ادامه سیره انبیا: لوط، اسحاق، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسى، خضر، لقمان، الیاس، داوود، سلیمان، یونس، زکریا، مریم، یحیى و عیسى علیهم‌السّلام؛  
جلد هفتم: ادامه سیره انبیا: لوط، اسحاق، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسى، خضر، لقمان، الیاس، داوود، سلیمان، یونس، زکریا، مریم، یحیى و عیسى علیهم‌السّلام؛  
خط ۵۳: خط ۵۳:
جلد دهم: مبادى اخلاق در قرآن، مقامات عارفان در نگاه ابن سینا، گزارشى از «رساله الطیر» فریدالدین عطار؛  
جلد دهم: مبادى اخلاق در قرآن، مقامات عارفان در نگاه ابن سینا، گزارشى از «رساله الطیر» فریدالدین عطار؛  


جلد یازدهم: مراحل اخلاق در قرآن، راههاى رسیدن به کمال انقطاع و پایان‌ناپذیرى وحدت شهود؛ جلد دوازدهم: فطرت در قرآن، فطرى بودن بینش و گرایش به خدا و دین و اخلاق؛ و عوامل موانع شکوفایى فطرت در انسان؛  
جلد یازدهم: مراحل اخلاق در قرآن، راه‌هاى رسیدن به کمال انقطاع و پایان‌ناپذیرى وحدت شهود؛ جلد دوازدهم: فطرت در قرآن، فطرى بودن بینش و گرایش به خدا و دین و اخلاق؛ و عوامل موانع شکوفایى فطرت در انسان؛  


جلد سیزدهم: معرفت‌شناسى در قرآن، ارکان و مبانى شناخت، میزان منطقى شناخت عقلى، شناخت شهودى و موانع شناخت؛  
جلد سیزدهم: معرفت‌شناسى در قرآن، ارکان و مبانى شناخت، میزان منطقى شناخت عقلى، شناخت شهودى و موانع شناخت؛  
خط ۶۸: خط ۶۸:


==جایگاه ابن عربى در تفسیر==
==جایگاه ابن عربى در تفسیر==
چیزى که در این تفسیر، جلب توجّه مى‌کند محوریت دیدگاههاى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] است که به عنوان اساس و پایه رهنمودهاى عرفانى شناخته شده است.
چیزى که در این تفسیر، جلب توجّه مى‌کند محوریت دیدگاه‌هاى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] است که به عنوان اساس و پایه رهنمودهاى عرفانى شناخته شده است.


در سیره حضرت هود علیه‌السّلام پیرامون آیه «ما مِنْ دَابَّه إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِیتِها إِنَّ رَبِّی عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ» چنین مى‌نویسد: «عارف نامدار ابن عربى چنین فرموده‌اند که آیه، دلیل جبرى‌هاست؛ زیرا ظاهرش آن است که زمام هر جنبنده‌اى(اعم از انسان و غیره) به دست خدا است و هیچ موجودى هیچ کارى را خارج از زمامدارى و تحریک و رهبرى خدا نمى‌کند ...
در سیره حضرت هود علیه‌السّلام پیرامون آیه «ما مِنْ دَابَّه إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِیتِها إِنَّ رَبِّی عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ» چنین مى‌نویسد: «عارف نامدار ابن عربى چنین فرموده‌اند که آیه، دلیل جبرى‌هاست؛ زیرا ظاهرش آن است که زمام هر جنبنده‌اى(اعم از انسان و غیره) به دست خدا است و هیچ موجودى هیچ کارى را خارج از زمامدارى و تحریک و رهبرى خدا نمى‌کند...


لیکن بعد از توجه به اصول و مبانى عرفان که شیخ اکبر از بزرگترین بنیانگذاران آن است، معلوم مى‌شود که منظور ایشان همانا توحید افعالى است نه جبر مصطلح اشاعره ...
لیکن بعد از توجه به اصول و مبانى عرفان که شیخ اکبر از بزرگترین بنیانگذاران آن است، معلوم مى‌شود که منظور ایشان همانا توحید افعالى است نه جبر مصطلح اشاعره...


البته با تدبّر بیشتر در نوشتار تفسیرى این بزرگ پرچمدار عرفان در ذیل آیه مزبور، معارف عمیق و مطالب فراوانى استفاده مى‌شود که آنچه اشاره شد گوشه‌اى از آن میدان فسیح و شمّه‌اى از آن بیان فصیح و توشه‌اى از آن خرمن انبوه و مخزن مملوّ است».  
البته با تدبّر بیشتر در نوشتار تفسیرى این بزرگ پرچمدار عرفان در ذیل آیه مزبور، معارف عمیق و مطالب فراوانى استفاده مى‌شود که آنچه اشاره شد گوشه‌اى از آن میدان فسیح و شمّه‌اى از آن بیان فصیح و توشه‌اى از آن خرمن انبوه و مخزن مملوّ است».  
خط ۸۸: خط ۸۸:
و در جاهاى دیگر: او را عارف نامور و جناب شیخ اکبر مى‌خواند و از تفسیر منسوب به وى به عنوان «تفسیر گرانسنگ [[ابن عربی، محمد بن علی|شیخ اکبر ابن عربى]]» و جز آن، فراوان یاد مى‌کند.  
و در جاهاى دیگر: او را عارف نامور و جناب شیخ اکبر مى‌خواند و از تفسیر منسوب به وى به عنوان «تفسیر گرانسنگ [[ابن عربی، محمد بن علی|شیخ اکبر ابن عربى]]» و جز آن، فراوان یاد مى‌کند.  


از سخنان [[جوادی آملی، عبدالله|استاد آملى]] بر مى‌آید<ref>استاد آملی در اینجا در مقام بررسی تفسیر منسوب به ابن عربی نیست و بنا به مشهور آن را به وی نسبت داده است وگرنه در جاهای دیگر به صراحت مدعی شده که این تفسیر از عبدالرزاق کاشانی است زیرا مولف نام استادش ملا عبدالصمد نطنزی را ذکر کرده و همه می‌دانند که وی استاد کاشانی نه ابن عربی است. البته غیر از این دلیل، دلایل دیگری هم ذکر کرده است</ref> که تفسیر منسوب به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] را تفسیر وى مى‌داند و با قاطعیت بدو نسبت مى‌دهد<ref> معرفت، محمدهادی، ج2، ص536-540</ref>.
از سخنان [[جوادی آملی، عبدالله|استاد آملى]] بر مى‌آید<ref>استاد آملی در اینجا در مقام بررسی تفسیر منسوب به ابن عربی نیست و بنا به مشهور آن را به وی نسبت داده است وگرنه در جاهای دیگر به صراحت مدعی شده که این تفسیر از عبدالرزاق کاشانی است زیرا مؤلف نام استادش ملا عبدالصمد نطنزی را ذکر کرده و همه می‌دانند که وی استاد کاشانی نه ابن عربی است. البته غیر از این دلیل، دلایل دیگری هم ذکر کرده است</ref> که تفسیر منسوب به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] را تفسیر وى مى‌داند و با قاطعیت بدو نسبت مى‌دهد<ref> معرفت، محمدهادی، ج2، ص536-540</ref>.


==پانویس==
==پانویس==
خط ۹۴: خط ۹۴:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، چاپ یکم، 1379-1380ش.
معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، چاپ یکم، 1379-1380ش.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==