۱۴۶٬۲۸۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'تذکره (ابهام زدایی)' به 'تذکره (ابهامزدایی)'
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =2 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =2 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور = ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تذکره (ابهام زدایی)' به 'تذکره (ابهامزدایی)') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11595 | ||
| کتابخوان همراه نور =11595 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|تذکره (ابهامزدایی)}} | |||
'''تاريخ تذكرههاى فارسی'''، تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكرههاى نوشتهشده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است. | '''تاريخ تذكرههاى فارسی'''، تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكرههاى نوشتهشده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
بخش يكم: تذكرههاى فارسی؛ | بخش يكم: تذكرههاى فارسی؛ | ||
بخش دوم: | بخش دوم: كتابهایى كه فصلى از آنها در بيان احوال شاعران است. | ||
در هر دو بخش نكات ذيل ملحوظ بوده و مذكور افتاده است: | در هر دو بخش نكات ذيل ملحوظ بوده و مذكور افتاده است: | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۳: | ||
نام كتاب، نام مؤلف، تاريخ تأليف، سبب تأليف، روش نگارش، تعداد تراجم، اسامى صاحبان تراجم (در صورتى كه در فهرستها منتشر نشده بوده)، مآخذ و منابع مؤلف درباره شعراى سلف، ذكر اصالت تمام يا قسمتى از هر تذكره، نظر انتقادى درباره ارزش و اعتبار هريك، بيان دقت نظر يا سهلانگارى تذكرهنويسان در گزارش احوال شاعران با ذكر شواهدى از هر مورد، معرفى نسخههاى خطى موجود در كتابخانههاى عمومى و خصوصى ایران و ساير كشورهاى جهان با ذكر شماره و مشخصات هر نسخه، شرح احوال و منتخبات اشعار و ساير آثار تذكرهنويسان.<ref>ر.ک: همان، صفحه پنج - شش</ref> | نام كتاب، نام مؤلف، تاريخ تأليف، سبب تأليف، روش نگارش، تعداد تراجم، اسامى صاحبان تراجم (در صورتى كه در فهرستها منتشر نشده بوده)، مآخذ و منابع مؤلف درباره شعراى سلف، ذكر اصالت تمام يا قسمتى از هر تذكره، نظر انتقادى درباره ارزش و اعتبار هريك، بيان دقت نظر يا سهلانگارى تذكرهنويسان در گزارش احوال شاعران با ذكر شواهدى از هر مورد، معرفى نسخههاى خطى موجود در كتابخانههاى عمومى و خصوصى ایران و ساير كشورهاى جهان با ذكر شماره و مشخصات هر نسخه، شرح احوال و منتخبات اشعار و ساير آثار تذكرهنويسان.<ref>ر.ک: همان، صفحه پنج - شش</ref> | ||
در مورد | در مورد تذكرههایى كه به طبع رسيده است نيز دفعات طبع و محل آن و تاريخ انتشار و چگونگى چاپ هريك مشروحا مذكور است.<ref>همان، صفحه شش</ref> | ||
نویسنده ترتيب كتاب را الفبايى قرار داده تا مراجعه بدان آسان باشد، ولى در پايان كار يك فهرست سنواتى به ترتيب قرون و اعصار از اسامى تذكرهها بر ساير فهارس افزوده تا مؤلفات هر قرنى بهسهولت دانسته شود.<ref>همان</ref> | نویسنده ترتيب كتاب را الفبايى قرار داده تا مراجعه بدان آسان باشد، ولى در پايان كار يك فهرست سنواتى به ترتيب قرون و اعصار از اسامى تذكرهها بر ساير فهارس افزوده تا مؤلفات هر قرنى بهسهولت دانسته شود.<ref>همان</ref> | ||
| خط ۵۸: | خط ۶۰: | ||
آخرين تذكره معرفىشده اين بخش نيز، تذكرهاى است تحت عنوان «يد بيضا»، تأليف مير غلامعلى آزاد بلگرامى در 1145 و 1148ق. اين كتاب، تذكره عمومى است كه نخست مشتمل بر ذكر پانصد و سى دو تن شاعر قديم و جديد بوده و به ترتيب حروف تهجى از افضلالدين كاشى تا مير محمديوسف بلگرامى و بعدا كه مؤلف آن را منسوخ گردانيده، تعداد شعراى آن را به 1359 نفر رسانيده است كه با ابوالحسن شهيد بلخى آغاز مىشود.<ref>ر.ک: همان، ج2، ص418-419</ref> | آخرين تذكره معرفىشده اين بخش نيز، تذكرهاى است تحت عنوان «يد بيضا»، تأليف مير غلامعلى آزاد بلگرامى در 1145 و 1148ق. اين كتاب، تذكره عمومى است كه نخست مشتمل بر ذكر پانصد و سى دو تن شاعر قديم و جديد بوده و به ترتيب حروف تهجى از افضلالدين كاشى تا مير محمديوسف بلگرامى و بعدا كه مؤلف آن را منسوخ گردانيده، تعداد شعراى آن را به 1359 نفر رسانيده است كه با ابوالحسن شهيد بلخى آغاز مىشود.<ref>ر.ک: همان، ج2، ص418-419</ref> | ||
از ديگر تذكرههاى اين بخش، مىتوان به آثار زير اشاره نمود: «اختر تابان» تأليف ابوالقاسم محتشم شروانى بهوپالى.<ref>همان، ج1، ص19</ref>؛ «اشعه شعاعيه» تأليف محمدحسين شعاع شيرازى.<ref>همان، ص34</ref>؛ «اقبالنامه» از محمدباقر ميرزاى خسروى کرمانشاهى.<ref>همان، ص36</ref>؛ «انجمن ناصرى» از ميرزا | از ديگر تذكرههاى اين بخش، مىتوان به آثار زير اشاره نمود: «اختر تابان» تأليف ابوالقاسم محتشم شروانى بهوپالى.<ref>همان، ج1، ص19</ref>؛ «اشعه شعاعيه» تأليف محمدحسين شعاع شيرازى.<ref>همان، ص34</ref>؛ «اقبالنامه» از محمدباقر ميرزاى خسروى کرمانشاهى.<ref>همان، ص36</ref>؛ «انجمن ناصرى» از ميرزا ابراهیم مدايحنگار در اوائل قرن چهاردهم هجرى.<ref>همان، ص71</ref>؛ «ایران صغير» يا «تذكره شعراى پارسىزبان كشمير»، تأليف دكتر خواجه عبدالحميد عرفانى، رايزن فرهنگى سفارت كبراى پاکستان در ایران.<ref>همان، ص80</ref>؛ «باغ معانى» تأليف نقشعلى در 1290-1274ق.<ref>همان، ص82</ref>؛ «بستان الفضائل» از عليرضا ميرزاى قاجار متخلص به شهره در 1247-1251ق.<ref>همان، ص117</ref>؛ «بيان المحمود» از محمود ميرزا بن فتحعلى شاه قاجار متخلص به محمود در 1240ق.<ref>همان، ص137</ref>و... | ||
بخش دوم، دربردارنده تواريخ و كتبى است كه بخشى از آنها، در تراجم شعراست. اولين كتاب معرفىشده اين بخش، «آثار الصناديد» تأليف جوادالدوله عارف جنگ دكتر سيد احمد خان دهلوى در قرن سيزدهم است كه در احوال شهر دهلى و تراجم علما، عرفا، شعرا و مزارات معروف آن بوده و دو بار به طبع سنگى رسيده است. بار اول در سيد الاخبار دهلى به سال 1847م و بار دوم در نامى پريس كانپور به سال 1904م. اما نویسنده خود به هيچيك از دو چاپ اين كتاب دست نيافته، ولى نقل | بخش دوم، دربردارنده تواريخ و كتبى است كه بخشى از آنها، در تراجم شعراست. اولين كتاب معرفىشده اين بخش، «آثار الصناديد» تأليف جوادالدوله عارف جنگ دكتر سيد احمد خان دهلوى در قرن سيزدهم است كه در احوال شهر دهلى و تراجم علما، عرفا، شعرا و مزارات معروف آن بوده و دو بار به طبع سنگى رسيده است. بار اول در سيد الاخبار دهلى به سال 1847م و بار دوم در نامى پريس كانپور به سال 1904م. اما نویسنده خود به هيچيك از دو چاپ اين كتاب دست نيافته، ولى نقل قسمتهایى از آن را در كتابهاى ديگر ديده و بدان اشاره كرده است؛ از جمله در كتاب «ارمغان هندوستان» تأليف مولوى سيد لطفعلى شاه مودودى چشتى هروى و كتاب «نقش پارسى بر احجار هند» تأليف استاد دانشمند آقاى [[حکمت، علیاصغر|علىاصغر حكمت]].<ref>همان، ج2، ص423</ref> | ||
آخرين اثر اين بخش نيز «يادگار بهادرى»، تأليف بهادر سنگه شاهجهانآبادى در 1249ق بوده كه تاريخ عمومى است و شامل چهار سانحه و چند باب در شرح حال فضلا و شعرا و جغرافيا و فنون و علوم.<ref>همان، 805</ref> | آخرين اثر اين بخش نيز «يادگار بهادرى»، تأليف بهادر سنگه شاهجهانآبادى در 1249ق بوده كه تاريخ عمومى است و شامل چهار سانحه و چند باب در شرح حال فضلا و شعرا و جغرافيا و فنون و علوم.<ref>همان، 805</ref> | ||
از ديگر آثار اين بخش، مىتوان از: «آثار عجم» تأليف محمدنصير ميرزا آقاى فرصت حسینى شيرازى در 1310 تا 1313ق.<ref>همان، ص423</ref>؛ «آيين اكبرى» تأليف ابوالفضل علامى بن شيخ مبارک ناگورى در حدود 1006ق.<ref>همان، ص436</ref>؛ «شجره طيبه» تأليف ميرزا سيد محمدباقر مدرس رضوى در 1333ق.<ref>همان، ص660</ref>و «طبقات اكبرى» تأليف خواجه نظامالدين احمد بن خواجه مقيم هروى در 1002ق.<ref>همان، ص668</ref>نام برد. | از ديگر آثار اين بخش، مىتوان از: «آثار عجم» تأليف محمدنصير ميرزا آقاى فرصت حسینى شيرازى در 1310 تا 1313ق.<ref>همان، ص423</ref>؛ «آيين اكبرى» تأليف [[علامی، ابوالفضل بن مبارک|ابوالفضل علامى بن شيخ مبارک ناگورى]] در حدود 1006ق.<ref>همان، ص436</ref>؛ «شجره طيبه» تأليف ميرزا سيد محمدباقر مدرس رضوى در 1333ق.<ref>همان، ص660</ref>و «طبقات اكبرى» تأليف خواجه نظامالدين احمد بن خواجه مقيم هروى در 1002ق.<ref>همان، ص668</ref>نام برد. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۴: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||