۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ایمان (ابهام زدایی)' به 'ایمان (ابهامزدایی)') |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =اصول الایمان | | عنوان =اصول الایمان | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]] (نویسنده) | [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
اهل سنت - عقاید | اهل سنت - عقاید | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دار و مکتبة الهلال | دار و مکتبة الهلال | ||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | | مکان نشر =بیروت - لبنان | ||
| سال نشر = 2003 م | | سال نشر = 2003 م | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01058AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01058AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01058 | ||
| کتابخوان همراه نور =01058 | | کتابخوان همراه نور =01058 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| ایمان (ابهامزدایی) }} | |||
'''أصول الإيمان''' كه نام ديگر آن «أصولالدين» است، مهمترين کتاب كلامى [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|عبدالقاهر ابن طاهر تمیمى بغدادى]] و یکى از کتابهاى مهم كلام اشعرى به حساب مىآيد. | '''أصول الإيمان''' كه نام ديگر آن «أصولالدين» است، مهمترين کتاب كلامى [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|عبدالقاهر ابن طاهر تمیمى بغدادى]] و یکى از کتابهاى مهم كلام اشعرى به حساب مىآيد. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۱: | ||
کتاب شامل؛ معرفى مؤلف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=5&viewType=pdf ترجمه مؤلف، ص 5]</ref>، مقدمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=9&viewType=pdf مقدمه، ص 9]</ref> و 15 اصل كه هر اصلى را مؤلف در 15 فصل يا مسئله بيان مىكند. | کتاب شامل؛ معرفى مؤلف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=5&viewType=pdf ترجمه مؤلف، ص 5]</ref>، مقدمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=9&viewType=pdf مقدمه، ص 9]</ref> و 15 اصل كه هر اصلى را مؤلف در 15 فصل يا مسئله بيان مىكند. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
الاصل الاول في بيان الحقائق و العلوم: مؤلف در این اصل علم را تعريف كرده، آن را اثبات و اقسامش را بيان مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=13&viewType=pdf متن کتاب، ص 13]</ref>. در ادامه علوم نظريه را اثبات و طرق حصول علم را بيان مىكند و در همین راستا پس از توضيح اخبار متواتر و اخبار آحاد، شروط الزامى اخبار را جهت حصول علم متذكر مىشود. همچنين از قياس سخن گفته و به ادلۀ مخالفين قياس جواب مىدهد. | الاصل الاول في بيان الحقائق و العلوم: مؤلف در این اصل علم را تعريف كرده، آن را اثبات و اقسامش را بيان مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=13&viewType=pdf متن کتاب، ص 13]</ref>. در ادامه علوم نظريه را اثبات و طرق حصول علم را بيان مىكند و در همین راستا پس از توضيح اخبار متواتر و اخبار آحاد، شروط الزامى اخبار را جهت حصول علم متذكر مىشود. همچنين از قياس سخن گفته و به ادلۀ مخالفين قياس جواب مىدهد. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
الاصل العاشر في معرفة احكام التكليف و الامر: در این اصل به بيان تعريف، اقسام، شروط و ترتيب تكليف مىپردازد و از اوصاف مكلّف و مكلّف، اقسام خطاب، اقسام و احكام اخبار و نسخ و شرائط آن بحث مىكند<ref>ر.ک: همان، ص165</ref>. | الاصل العاشر في معرفة احكام التكليف و الامر: در این اصل به بيان تعريف، اقسام، شروط و ترتيب تكليف مىپردازد و از اوصاف مكلّف و مكلّف، اقسام خطاب، اقسام و احكام اخبار و نسخ و شرائط آن بحث مىكند<ref>ر.ک: همان، ص165</ref>. | ||
الاصل الحادى عشر في معرفة العباد في المعاد: در این اصل، مؤلف از معاد و کیفیت آن بحث مىكند و از معاد اجسام، ارواح و حيوانات، وجوب معاد، بهشت و دوزخ و اهل آنها سخن مىگوید. او در نهایت، شفاعت، حوض، صراط، میزان و...را اثبات مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=183&viewType=html ر.ک: همان، ص183]</ref>. | الاصل الحادى عشر في معرفة العباد في المعاد: در این اصل، مؤلف از معاد و کیفیت آن بحث مىكند و از معاد اجسام، ارواح و حيوانات، وجوب معاد، بهشت و دوزخ و اهل آنها سخن مىگوید. او در نهایت، شفاعت، حوض، صراط، میزان و... را اثبات مىكند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=183&viewType=html ر.ک: همان، ص183]</ref>. | ||
الاصل الثانى عشر في بيان اصول الايمان: در این اصل از حقيقت ايمان و كفر، حقيقت طاعت و معصيت، احكام ايمان، ايمان اطفال، افعال داله بر كفر و اقسام طاعت و معصيت بحث شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=197&viewType=html ر.ک: همان، ص197]</ref>. | الاصل الثانى عشر في بيان اصول الايمان: در این اصل از حقيقت ايمان و كفر، حقيقت طاعت و معصيت، احكام ايمان، ايمان اطفال، افعال داله بر كفر و اقسام طاعت و معصيت بحث شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=197&viewType=html ر.ک: همان، ص197]</ref>. | ||
خط ۷۱: | خط ۷۰: | ||
مؤلف همان طور كه در ابتداى کتاب تصريح كرده، به اجمال سخن گفته و تنها به بيان اصول مطالب مىپردازد. | مؤلف همان طور كه در ابتداى کتاب تصريح كرده، به اجمال سخن گفته و تنها به بيان اصول مطالب مىپردازد. | ||
ویژگىهاى کتاب عبارتند از: | ویژگىهاى کتاب عبارتند از: | ||
#اولین متكلم اهل سنت: بغدادى [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] را اولین متكلم اهل سنت از صحابه مىداند، زيرا قائل است كه آن حضرت اولین كسى است كه در مسائل وعد و وعيد با خوارج و در مسائل مربوط به قضا و قدر و مشيت و استطاعت با قدريه به مناظره پرداخت. عبدالقاهر، عمر بن عبدالعزيز را اولین متكلم از تابعين برمىشمارد و پس از او زيد بن على، حسن بصرى و ديگران را نام مىبرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=242&viewType=html ر.ک: همان، ص242]</ref>. او در طبقه بعد از تابعين اولین متكلم اهل سنت را [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] مىداند كه در رد قدريه، خوارج و غلات رافضى کتاب نگاشته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=243&viewType=html ر.ک: همان، ص243]</ref>. | |||
#جايگاه اهل تصوف: مؤلف در دستهبندى و اصناف اهل سنت و جماعت، به صوفيان و بزرگان آنها اشاره كرده و طريقۀ آنها را توكل، قناعت و نفى تشبيه تعريف مىكند و كرامات آنها را قبول مىكند، او با اشاره به کتاب تاريخ الصوفيه عبدالرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] مىگوید، هزار عارفى كه در مورد آنها بحث شده، همگى از اهل سنت و جماعت هستند، مگر سه نفر از آنها. | |||
#شناخت شناسى: اشعرىها در جدال عقل و نقل كه میان معتزله، اهل سنت و جماعت درگرفته بود، ابتدا عقل گريز شدند؛ اما بعدها به عقل گرائى بازگشتند.بغدادى علوم را به سه دسته تقسيم مىكند و تصريح مىنمايد كه علوم بديهى و حسى، از راه حواس و علوم استدلالى از راه عقل حاصل مىشوند. بغدادى با تأكيد بر امكان حصول علم سوفسطايىگرى را رد مىكند. | |||
#:او در اثبات صحت دعوى پيامبران و اثبات صحت و سقم اخبار آحاد دلايل عقلى را ملاك تشخيص قرار مىدهد. | |||
#منزلت حضرت زهرا(س): یکى از مباحث کتاب تفضيل مراتب النساء مىباشد. | |||
#:مؤلف ابتدا حديثى را نقل مىكند كه سيدۀ زنان جهانيان چهار نفرند؛ آسيه، مريم، حضرت خديجه و حضرت زهرا(س)، او مىگوید بنابر قول حق كه [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعرى]] و شافعى نيز تابع آن بودند، حضرت زهرا(س) افضل از عائشه مىباشد. | |||
#:او قائل است بعد از حضرت زهرا(س) و حضرت خديجه(س)، عائشه و سپس ام سلمه و بعد از او حفصه دختر عمر از ديگر زنان افضل هستند. | |||
#امام منتظر چه كسى است؟ مؤلف در مبحث نصب امام مىگوید: اصحاب ما جائز نمىدانند كه امامى غائب باشد. | |||
#:او در مورد اعتقاد شیعیان به غيبت امام بحث مىكند؛ ولى جاى تعجب است كه او نظر شيعه را در مورد امام منتظر مختلف دانسته است. او مىگوید عدهاى قائلند محمد بن عبدالله بن حسن بن حسین بن على بن ابىطالب، امام منتظر مىباشد و حال آن كه از امام حسین پسرى به نام حسن ثابت نشده و آنچه ثابت است در نزد زيديه امامت محمد بن عبدالله بن حسن بن حسن بن على(ع) مىباشد. مؤلف گرچه به هشت فرقۀ غير مشهور از شيعه اشاره كرده، به نظر مشهور شيعه كه غيبت حضرت حجة بن حسن عسکرى است، هيچ اشارهاى نكرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1058/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86?pageNumber=217&viewType=html ر.ک: همان، ص217]</ref>. | |||
==نسخه شناسى== | |||
اين کتاب برای اولین بار در سال 1346ق در استانبول توسط مطبعة الدولة، بدون هيچ تحقيق مقدمهاى در 343 صفحه به چاپ رسيده است. | |||
همین نسخه برای بار دوم در بيروت توسط دار المدينه تجديد چاپ گرديد. | |||
اين کتاب بار سوم در سال 1401 ه.ق در لبنان توسط انتشارات دار الكتب العلمیه به صورت افست به چاپ رسيده است. نسخۀ موجود در برنامه با تحقيق ابراهیم محمد رمضان در سال 2003م در بيروت توسط دار و مكتبة الهلال منتشر شده است. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب | |||
== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۷: | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | [[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | ||
[[رده:اسفند(1400)]] |