حلیة الفقهاء: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR65377J1.jpg | عنوان = حلیة الفقهاء | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن فارس، احمد بن فارس (نويسنده) ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = نشر نیکا...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۹: خط ۹:
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =     
    | کد کنگره =BP ۱۷۵/۴/الف۲۷ح۸      
    | موضوع =
    | موضوع =قرن‌ ۴ق‌ فقه‌ شا‌فعی‌
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = نشر نیکا
    | ناشر = نشر نیکا
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''حلية الفقهاء'''، تألیف احمد بن فارس بن زکریا رازی (متوفی 395ق/1005م)، شاعر و ادیب قرن چهارم، کتابی است در شرح الفاظ محمد بن ادریس شافعی که اسماعیل بن یحیی مزنی، مشهورترین شاگرد شافعی در کتابش آورده است. کتاب با مقدمه و تحقیق عبدالله بن عبدالمحسن ترکی منتشر شده است.
    '''حلية الفقهاء'''، تألیف [[ابن فارس، احمد بن فارس|احمد بن فارس بن زکریا رازی]] (متوفی 395ق/1005م)، شاعر و ادیب قرن چهارم، کتابی است در شرح الفاظ [[شافعی، محمد بن ادریس|محمد بن ادریس شافعی]] که [[اسماعیل بن یحیی مزنی]]، مشهورترین شاگرد [[شافعی، محمد بن ادریس|شافعی]] در کتابش آورده است. کتاب با مقدمه و تحقیق [[ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن|عبدالله بن عبدالمحسن ترکی]] منتشر شده است.


    کتب تراجم برای ابن فارس چهار کتاب در فقه ذکر کرده‌اند: «أصول الفقه»، «مقدمة الفرائض»، «فتيا فقيه العرب» و «حلية الفقهاء». دو کتاب اول به دست ما نرسیده است و یاقوت در فهرست تألیفات ابن فارس از آنها نام برده است. از کتاب «فتيا فقيه العرب» نیز ابن انباری، ابن خلکان، قفطی، یافعی و سیوطی یاد کرده‌اند و مشتمل بر یک‌صد مسئله فقهی است، اما از «حلية الفقهاء» که مورد بحث است، ابن خلکان، یاقوت، یافعی، ابن عماد حنبلی، سیوطی و حاجی خلیقه یاد کرده‌اند. از این کتاب تنها یک نسخه خطی در دانشگاه انقره با تاریخ 589ق، به دست ما رسیده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12</ref>‏. در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز پس از معرفی «حلية الفقهاء» به‌عنوان شرحی بر مختصر مزنی به نسخه‌ای از آن در مكتبة الصائب آنکارا اشاره شده است<ref>ر.ک: سیدی، محمد، ج4، ص372</ref>‏.
    کتب تراجم برای ابن فارس چهار کتاب در فقه ذکر کرده‌اند: «أصول الفقه»، «مقدمة الفرائض»، «فتيا فقيه العرب» و «حلية الفقهاء». دو کتاب اول به دست ما نرسیده است و یاقوت در فهرست تألیفات ابن فارس از آنها نام برده است. از کتاب «فتيا فقيه العرب» نیز [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انباری]]، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، [[قفطی، علی بن یوسف|قفطی]]، [[یافعی، عبدالله بن اسعد|یافعی]] و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] یاد کرده‌اند و مشتمل بر یک‌صد مسئله فقهی است، اما از «حلية الفقهاء» که مورد بحث است، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]]، [[یافعی، عبدالله بن اسعد|یافعی]]، [[ابن عماد، عبدالحی بن احمد|ابن عماد حنبلی]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] و [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] یاد کرده‌اند. از این کتاب تنها یک نسخه خطی در دانشگاه انقره با تاریخ 589ق، به دست ما رسیده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12</ref>‏. در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز پس از معرفی «حلية الفقهاء» به‌عنوان شرحی بر مختصر مزنی به نسخه‌ای از آن در مكتبة الصائب آنکارا اشاره شده است<ref>ر.ک: سیدی، محمد، ج4، ص372</ref>‏.


    ابن فارس شیوه نیکویی در شرح برگزیده است؛ چراکه با استفاده از معنای لغوی، مراد شافعی را توضیح داده است و به آن احتجاج کرده و جایگاهش را در زبان عربی تبیین کرده است. اگرچه ابومنصور زهری (متوفی 370ق) کتابش «الزاهر» را در شرح الفاظ غریب شافعی، که مزنی در کتاب مختصرش آورده، نوشته است، اما در «حلية الفقهاء» مطلبی که دلالت بر آن کند که ابن فارس کتاب ابومنصور زهری را دیده، نوشته نشده است. ابن فارس معتقد است که لغت ابزاری لازم برای فقیه است؛ لذا عبارات شافعی را که مزنی در مختصرش آورده شرح و توضیح داده است. ابن فارس کتابش را با مقدمه‌ای آغاز کرده که در آن برخی تعریفات و مباحث اصول فقه را مطرح کرده است. سپس به شرح الفاظ مختصر مزنی پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص12-13</ref>‏.
    [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] شیوه نیکویی در شرح برگزیده است؛ چراکه با استفاده از معنای لغوی، مراد [[شافعی، محمد بن ادریس|شافعی]] را توضیح داده است و به آن احتجاج کرده و جایگاهش را در زبان عربی تبیین کرده است. اگرچه ابومنصور زهری (متوفی 370ق) کتابش «[[الزاهر في غريب ألفاظ الإمام الشافعي|الزاهر]]» را در شرح الفاظ غریب شافعی، که مزنی در کتاب مختصرش آورده، نوشته است، اما در «حلية الفقهاء» مطلبی که دلالت بر آن کند که ابن فارس کتاب ابومنصور زهری را دیده، نوشته نشده است. ابن فارس معتقد است که لغت ابزاری لازم برای فقیه است؛ لذا عبارات [[شافعی، محمد بن ادریس|شافعی]] را که مزنی در مختصرش آورده شرح و توضیح داده است. [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] کتابش را با مقدمه‌ای آغاز کرده که در آن برخی تعریفات و مباحث اصول فقه را مطرح کرده است. سپس به شرح الفاظ مختصر مزنی پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص12-13</ref>‏.


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    خط ۴۲: خط ۴۲:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:فقه و اصول]]
    [[رده:فقه مذاهب]]
    [[رده:فقه اهل سنت]]
    [[رده:فقه شافعی (قرن 2 - 5)]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1403 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1403 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۱

    حلیة الفقهاء
    حلیة الفقهاء
    پدیدآورانابن فارس، احمد بن فارس (نويسنده) ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن (محقق)
    ناشرنشر نیکا
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1403ق - 1983م
    چاپ1
    موضوعقرن‌ ۴ق‌ فقه‌ شا‌فعی‌
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP ۱۷۵/۴/الف۲۷ح۸
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    حلية الفقهاء، تألیف احمد بن فارس بن زکریا رازی (متوفی 395ق/1005م)، شاعر و ادیب قرن چهارم، کتابی است در شرح الفاظ محمد بن ادریس شافعی که اسماعیل بن یحیی مزنی، مشهورترین شاگرد شافعی در کتابش آورده است. کتاب با مقدمه و تحقیق عبدالله بن عبدالمحسن ترکی منتشر شده است.

    کتب تراجم برای ابن فارس چهار کتاب در فقه ذکر کرده‌اند: «أصول الفقه»، «مقدمة الفرائض»، «فتيا فقيه العرب» و «حلية الفقهاء». دو کتاب اول به دست ما نرسیده است و یاقوت در فهرست تألیفات ابن فارس از آنها نام برده است. از کتاب «فتيا فقيه العرب» نیز ابن انباری، ابن خلکان، قفطی، یافعی و سیوطی یاد کرده‌اند و مشتمل بر یک‌صد مسئله فقهی است، اما از «حلية الفقهاء» که مورد بحث است، ابن خلکان، یاقوت، یافعی، ابن عماد حنبلی، سیوطی و حاجی خلیفه یاد کرده‌اند. از این کتاب تنها یک نسخه خطی در دانشگاه انقره با تاریخ 589ق، به دست ما رسیده است[۱]‏. در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز پس از معرفی «حلية الفقهاء» به‌عنوان شرحی بر مختصر مزنی به نسخه‌ای از آن در مكتبة الصائب آنکارا اشاره شده است[۲]‏.

    ابن فارس شیوه نیکویی در شرح برگزیده است؛ چراکه با استفاده از معنای لغوی، مراد شافعی را توضیح داده است و به آن احتجاج کرده و جایگاهش را در زبان عربی تبیین کرده است. اگرچه ابومنصور زهری (متوفی 370ق) کتابش «الزاهر» را در شرح الفاظ غریب شافعی، که مزنی در کتاب مختصرش آورده، نوشته است، اما در «حلية الفقهاء» مطلبی که دلالت بر آن کند که ابن فارس کتاب ابومنصور زهری را دیده، نوشته نشده است. ابن فارس معتقد است که لغت ابزاری لازم برای فقیه است؛ لذا عبارات شافعی را که مزنی در مختصرش آورده شرح و توضیح داده است. ابن فارس کتابش را با مقدمه‌ای آغاز کرده که در آن برخی تعریفات و مباحث اصول فقه را مطرح کرده است. سپس به شرح الفاظ مختصر مزنی پرداخته است[۳]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12
    2. ر.ک: سیدی، محمد، ج4، ص372
    3. ر.ک: مقدمه محقق، ص12-13

    منابع مقاله

    1. مقدمه محقق.
    2. سیدی، محمد، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1370.

    وابسته‌ها