غاية المراد في شرح نكت الإرشاد: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲۲ بایت حذف‌شده ، ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴

جز

جایگزینی متن - 'الإرشاد (ابهام زدایی)' به 'الإرشاد (ابهام‌زدایی)'

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۱۸٬۷۳۶

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR00279J1.jpg|بندانگشتی|غایة المراد في شرح نکت الإرشاد]]
+| تصویر =NUR00279J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =غایة المراد في شرح نکت الإرشاد
-|+ |
+| عنوان‌های دیگر =حاشیة الارشاد
-|-
-! نام کتاب!! data-type='bookName'|غایة المراد في شرح نکت الإرشاد
-|-
-|نام های دیگر کتاب
-|data-type='otherBookNames'|حاشیة الارشاد
 ارشاد الاذهان الی احکام الایمان. شرح
-|-
+| پدیدآوران =
-|پدیدآورندگان
+[[مرکز الابحاث و الدراسات الاسلاميه]] (محقق)
-|data-type='authors'|[[مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه]] (محقق)
-[[شهید اول، محمد بن مکی]] (نويسنده)
+[[شهید اول، محمد بن مکی]] (نویسنده)
 [[مختاری، رضا]] (محقق)
-|-
+| زبان =عربی
-|زبان
+| کد کنگره =
-|data-type='language'|عربی
+| موضوع =
-|-
+علامه حلی، حسن بن یوسف، 648 - 726ق. ارشاد الاذهان الی احکام الایمان - نقد و تفسیر
-|کد کنگره
-|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
-|-
-|موضوع
-|data-type='subject'|علامه حلی، حسن بن یوسف، 648 - 726ق. ارشاد الاذهان الی احکام الایمان - نقد و تفسیر
 فقه جعفری - قرن 8ق.
-|-
+| ناشر =
-|ناشر
+مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامىة
-|data-type='publisher'|مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامية
+| مکان نشر =قم - ایران
-|-
+| سال نشر = 1373 ش
-|مکان نشر
-|data-type='publishPlace'|قم - ایران
-|-
-|سال نشر
-|data-type='publishYear'| 1373 هـ.ش
-|-class='articleCode'
-|کد اتوماسیون
-|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE279AUTOMATIONCODE
-|}
-</div>
-==مؤلف==
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00279AUTOMATIONCODE
+| چاپ =1
+| تعداد جلد =4
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =00279
+| کتابخوان همراه نور =00279
+| کد پدیدآور =
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+{{کاربردهای دیگر|الإرشاد (ابهام‌زدایی)}}
 '''غاية المراد في شرح نكت الإرشاد''' تألیف [[شهید اول، محمد بن مکی|شمس‌الدين محمد بن جمال‌الدين مكى عاملى جزينى]]، مشهور به [[شهيد اول]] (م 786 ق).
@@ خط ۶۴: / خط ۵۰: @@
 علاوه بر منابع مذكور مطالبى را كه وى به صورت شفاهى از فخرالدين، فرزند [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] و عميدالدين عبدالمطلب بن محمد اعرجى (م 754 ق) نقل نموده و مطالبى كه از كتب بزرگانى هم‌چون [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن برّاج]]، [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاوس]] و ديگران كه در دسترس ما نيست در كتاب آورده است، در شكل دادن به مطالب كتاب نقش مهمى را داشته است.
-اين كتاب از نظر استقصاء اقوال و نظريات فقهى در زمان خود كم نظير بوده و بعدها كتاب‌هايى هم‌چون [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] به همين سبك تدوين شده‌اند.
+اين كتاب از نظر استقصاء اقوال و نظريات فقهى در زمان خود كم نظير بوده و بعدها كتاب‌هايى هم‌چون [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] به همين سبک تدوين شده‌اند.
 از زمان نگارش، اين كتاب مورد توجه فقهاى عظام واقع شده است و بزرگانى هم‌چون:
@@ خط ۷۶: / خط ۶۲: @@
 - [[شهيد ثانى]] (م 965 ق) در اكثر تأليفاتش،
-- سيد [[موسوی عاملی، محمد بن علی|محمد بن على عاملى]] (م 1009 ق) در «[[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارك الأحكام]]»،
+- سيد [[موسوی عاملی، محمد بن علی|محمد بن على عاملى]] (م 1009 ق) در «[[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارک الأحكام]]»،
 - [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد|سيد محمد جواد عاملى]] (م 1227 ق) در «[[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]»،
@@ خط ۱۸۶: / خط ۱۷۲: @@
-در بعضى از آثار فقهى فتوايى [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] كه شبيه به رساله‌هاى عمليۀ متداول مى‌باشد مثل إرشاد الأذهان و [[تبصرة المتعلمين في أحكام‌الدين|تبصرة المتعلمين]] علامه عبارت «على رأى» ديده مى‌شود. براى آشنايى با اين اصطلاح كلمات بعضى از بزرگان در اين زمينه نقل مى‌شود.
+در بعضى از آثار فقهى فتوايى [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] كه شبيه به رساله‌هاى عمليۀ متداول مى‌باشد مثل إرشاد الأذهان و [[تبصرة المتعلمين في أحكام الدين|تبصرة المتعلمين]] علامه عبارت «على رأى» ديده مى‌شود. براى آشنايى با اين اصطلاح كلمات بعضى از بزرگان در اين زمينه نقل مى‌شود.
 در فهرست‌وارۀ فقه صفحات 17 - 18 به نقل از [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] در مورد سؤالى كه از اصطلاحات فقهى كتب [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]]، مطرح شده است اين طور مى‌خوانيم:
@@ خط ۱۹۸: / خط ۱۸۴: @@
 در كتاب قضاء جلد 2، صفحۀ 160 پس از نقل عبارت على رأى وى مى‌نويسد، عادة المصنف في كتبه أن يكون مقوّاه الرأى المذكور و مضعّفه الرأى المنبّه عليه، و هنا الأمر بالعكس.
-در كتاب جنايات جلد 2، صفحۀ 205: اعلم أن قول المصنف هنا و في التلخيص «على رأى» ليس في موضعه على ما اصطلح عليه غالبا فإنّه ينبّه به على قول و إن لم يكن مشهورا و في الأكثر يكون مشهورا بنابراين اگر چه در مواردى كه [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] نظريه‌اش را تغيير داده است يا در موارد استثنايى نمى‌توان تعريف مشخصى براى اين اصطلاح داشت امّا غالبا نظريه‌اى كه قبل از اين اصطلاح آورده شده است مورد قبول [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] بوده و آن را تقويت كرده است و نظريۀ پس از اين اصطلاح خلاف مشهور بوده و وى آن را قبول نداشته است.
+در كتاب جنايات جلد 2، صفحۀ 205: اعلم أن قول المصنف هنا و في التلخيص «على رأى» ليس في موضعه على ما اصطلح عليه غالباً  فإنّه ينبّه به على قول و إن لم يكن مشهورا و في الأكثر يكون مشهورا بنابراین اگر چه در مواردى كه [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] نظريه‌اش را تغيير داده است يا در موارد استثنايى نمى‌توان تعريف مشخصى براى اين اصطلاح داشت امّا غالباً  نظريه‌اى كه قبل از اين اصطلاح آورده شده است مورد قبول [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] بوده و آن را تقويت كرده است و نظريۀ پس از اين اصطلاح خلاف مشهور بوده و وى آن را قبول نداشته است.
 ==ويژگى‌ها==
@@ خط ۲۰۵: / خط ۱۹۱: @@
 كتاب غاية المراد يكى از بى‌نظيرترين كتب فقهى از نظر جامعيت و ويژگى‌هاى خاص آن مى‌باشد. شايد مهم‌ترين خصوصيت اين كتاب بيان مطالبى از [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و فقهاى قبل از وى است كه در كتب آنها وجود ندارد و به دست ما نرسيده است.
-وى در مواردى انصراف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] از نظريۀ قبلش را از طريق فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] اعلام نموده است، مثلا در صفحۀ 188 مى‌نويسد: سمعت من شيخنا الإمام فخرالدين ولد المصنف أنه رجع عن هذه المسألة.
+وى در مواردى انصراف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] از نظريۀ قبلش را از طريق فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] اعلام نموده است، مثلاًدر صفحۀ 188 مى‌نويسد: سمعت من شيخنا الإمام فخرالدين ولد المصنف أنه رجع عن هذه المسألة.
 وى گاهى نيز مطالبى را كه به صورت شفاهى از [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] و شيخ عميدالدين عبدالمطلب بن محمد اعرجى (م 754 ق) در درس شنيده بوده را نقل نموده كه از اين نظر نيز منحصر بفرد مى‌باشد.
@@ خط ۲۱۱: / خط ۱۹۷: @@
 به عنوان نمونه وى در صفحۀ 243 مى‌نويسد: اعلم أن المحقق نجم‌الدين أورد سؤالا هنا، و أجاب عنه في كتابه إجمالا و في درسه تفصيلا...هكذا نقل عن المحقق في الدروس، يا در جاى ديگر: سمعت منه مشافهة، قال...في الدروس.
-از ديگر ويژگى‌هاى بسيار مهم اين كه وى به نقل مطالب زيادى از كتب و تأليفات قدماى اصحاب كه به دست ما نرسيده است در اين كتاب پرداخته است كه حتى بزرگانى هم‌چون[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، فاضل آبى، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] و ديگران آنها را بيان نكرده‌اند.
+از ديگر ويژگى‌هاى بسيار مهم اين كه وى به نقل مطالب زيادى از كتب و تأليفات قدماى اصحاب كه به دست ما نرسيده است در اين كتاب پرداخته است كه حتى بزرگانى هم‌چون[[ابن ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، فاضل آبى، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] و ديگران آنها را بيان نكرده‌اند.
 اين گونه نقل مطالب از جهت فراوانى آثار و تأليفات قدماء در نزد [[شهيد اول]] بوده است، به عنوان نمونه وى از كتاب‌هاى الكامل، الروضة و الموجز از [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن برّاج]]، البشرى از احمد بن طاوس، الفاخر از ابوالفضل جعفى، الواسطة از ابن حمزة، المنهج الاقصد از نجيب‌الدين، المفيد في التكليف از بصروى، النيات از مصرى، الرافع و الحاوى از جرجانى و كتاب‌هاى متعدد ديگرى مطالبى را نقل نموده كه در دسترس ما نيستند.
-از طرف ديگر وى نظريات بزرگانى را نقل نموده كه نام كتاب‌هاى آنها را ذكر ننموده است مثلا از مفيدالدين محمد بن جهيم، ابوعبدالله صهرشتى، بزنطى، ابن الفاخر، الصورى، ابوالصالح حلبى، جعفى و ديگران مطالبى را نقل نموده است و حتى در بيش از هشتاد مورد از ابن عقيل اقوالى را عنوان نموده است.
+از طرف ديگر وى نظريات بزرگانى را نقل نموده كه نام كتاب‌هاى آنها را ذكر ننموده است مثلاًاز مفيدالدين محمد بن جهيم، ابوعبدالله صهرشتى، بزنطى، ابن الفاخر، الصورى، ابوالصالح حلبى، جعفى و ديگران مطالبى را نقل نموده است و حتى در بيش از هشتاد مورد از ابن عقيل اقوالى را عنوان نموده است.
 بر خلاف ساير تأليفات [[شهيد اول]] مثل الدروس، البيان، [[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]]، كتاب غاية المراد كامل بوده و تمام مشكلات و موارد ابهام إرشاد الأذهان را در بردارد و فقط در قسمت عبادات خلاصه و مختصر اين موارد را بيان نموده است.
@@ خط ۲۲۱: / خط ۲۰۷: @@
 تتبع وسيع و احاطۀ مؤلف به اقوال و نظريات فقهاى قبل از خود از ديگر ويژگى‌هاى كتاب است تا جايى كه مؤلف در موارد متعدد به نادر بودن نظريه‌اى اشاره دارد.
-مثلا در صفحۀ 187 در مورد نظريه‌اى كه بر الخلاف [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] اسناد داده شده است مى‌نويسد: و لم أجده في الكتاب، يا در مورد ديگرى در منفرد بودن نظر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] مى‌نويسد: هذا الفرع من خصوصيات المصنف رحمه‌الله صفحۀ 187، يا در صفحۀ 276 مى‌نويسد: هذان الفرعان لم أظفر بهما لأحد سبق.
+مثلاًدر صفحۀ 187 در مورد نظريه‌اى كه بر الخلاف [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] اسناد داده شده است مى‌نويسد: و لم أجده في الكتاب، يا در مورد ديگرى در منفرد بودن نظر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] مى‌نويسد: هذا الفرع من خصوصيات المصنف رحمه‌الله صفحۀ 187، يا در صفحۀ 276 مى‌نويسد: هذان الفرعان لم أظفر بهما لأحد سبق.
 از ديگر ويژگى‌هاى كتاب نظم و ترتيب دقيق مسائل كتاب مى‌باشد و به دليل خلاصه‌نويسى مطالب اين كتاب، بسيارى از مباحث آن از پيچيدگى و سنگينى در عبارت برخوردار است.
-از ديگر خصوصيات كتاب دسترسى مؤلف به نسخ مختلف كتاب و تصحيح بعضى از عبارت‌هاى آن است مثلا در صفحۀ 117 از جلد اول مى‌نويسد: هذا القول ليس في أكثر النسخ و لكنّه ملحق بغير خط المصنف على الأصل.
+از ديگر خصوصيات كتاب دسترسى مؤلف به نسخ مختلف كتاب و تصحيح بعضى از عبارت‌هاى آن است مثلاًدر صفحۀ 117 از جلد اول مى‌نويسد: هذا القول ليس في أكثر النسخ و لكنّه ملحق بغير خط المصنف على الأصل.
 ==اسلوب تأليف==
@@ خط ۲۳۲: / خط ۲۱۸: @@
 # در غالب موارد، روايات را از كتاب [[تهذيب الأحكام]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] نقل مى‌نمايد.
 # از كتب علماء به پيروى از [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و ابوالصلاح حلبى تعبير به مسأله مى‌نمايد. (جلد /1صفحات 99، 100، 102، الكافي في الفقه ص 510).
-# از آنجا كه مباحث اصول عمليه در زمان [[شهيد اول]] منقح و تبيين نشده بود وى گاهى بعضى از مسائل را در باب اصول عمليّه بيان نموده كه امروزه مورد قبول ما نيست مثلا در بحث تعارض اصل احتياط و اصل برائت در جلد 282/1 - 283 مى‌نويسد: المعارضة بالاحتياط لا يقاوم الأصل، إذ الظني لا يعارض القطعي.
+# از آنجا كه مباحث اصول عمليه در زمان [[شهيد اول]] منقح و تبيين نشده بود وى گاهى بعضى از مسائل را در باب اصول عمليّه بيان نموده كه امروزه مورد قبول ما نيست مثلاًدر بحث تعارض اصل احتياط و اصل برائت در جلد 282/1 - 283 مى‌نويسد: المعارضة بالاحتياط لا يقاوم الأصل، إذ الظني لا يعارض القطعي.
-# وى به عنوان فقيهى مدقق در مواردى روش ايجاد فروع فقهى را مى‌آموزد مثلا در بحث ترتيب در نماز قضاء در ج /1ص 209 پس از ذكر 4 فرع فقهى مى‌نويسد.
+# وى به عنوان فقيهى مدقق در مواردى روش ايجاد فروع فقهى را مى‌آموزد مثلاًدر بحث ترتيب در نماز قضاء در ج /1ص 209 پس از ذكر 4 فرع فقهى مى‌نويسد.
 و عليك باستخراج ما يرد عليك من فروع هذا الباب فإنها لا تنحصر و قد نبهت عليها.
-== پیوندها ==
-[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8816 مطالعه کتاب غایة المراد في شرح نکت الإرشاد در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
-== وابسته‌ها ==
+==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
 [[حاشية الإرشاد]]
 [[رده:کتاب‌شناسی]]

غاية المراد في شرح نكت الإرشاد: تفاوت میان نسخه‌ها

غاية المراد في شرح نكت الإرشاد (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۵