ابن خطیب‌ دهشه، محمود بن‌ احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = ابن خطیب‌الدهشة، محمود بن‌ احمد
    | عنوان = ابن خطیب‌الدهشة، محمود بن‌ احمد
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | تصویر = NUR94869.jpg
    | اندازه تصویر =  
    | اندازه تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    خط ۴۰: خط ۴۰:
    | وبگاه =  
    | وبگاه =  
    | امضا =  
    | امضا =  
    | کد مؤلف = AUTHORCODE.....AUTHORCODE
    | کد مؤلف = AUTHORCODE94869AUTHORCODE
    }}
    }}
    {{کاربردهای دیگر|ابن خطیب (ابهام‌زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|ابن خطیب (ابهام‌زدایی)}}
    خط ۴۶: خط ۴۶:
    '''ابن خَطیب‌ دَّهْشه، نورالدین‌ ابوالثّناء محمود بن‌ احمد بن‌ محمد حَمَوی‌''' (750-834ق‌/1349-1431م‌)، محدّث‌، فقیه‌، قاضى‌ و ادیب‌ شافعى‌.  
    '''ابن خَطیب‌ دَّهْشه، نورالدین‌ ابوالثّناء محمود بن‌ احمد بن‌ محمد حَمَوی‌''' (750-834ق‌/1349-1431م‌)، محدّث‌، فقیه‌، قاضى‌ و ادیب‌ شافعى‌.  


    خاندان‌ وی‌ از فیوم‌ مصر بود. پدرش‌ خطیب‌ِ جامعه‌ دهشه‌ بود و از این‌ رو به‌ لقب‌ '''خطیب‌الدّهشة'''‌ مشهور شد. سخاوی‌ وی‌ را همدانى‌ نیز خوانده‌ كه‌ دلیل‌ آن‌ روشن‌ نیست‌. در منابع‌ قدیم‌تر مانند طبقات‌الشافعیة ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ و أنباءالغمر ابن‌ حجر چنین‌ نسبتى‌ دیده‌ نمى‌شود.  
    خاندان‌ وی‌ از فیوم‌ مصر بود. پدرش‌ خطیب‌ِ جامعه‌ دهشه‌ بود و از این‌ رو به‌ لقب‌ '''خطیب‌الدّهشة'''‌ مشهور شد. سخاوی‌ وی‌ را همدانى‌ نیز خوانده‌ كه‌ دلیل‌ آن‌ روشن‌ نیست‌. در منابع‌ قدیم‌تر مانند [[طبقات‌الشافعیة]] [[ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد|ابن‌ قاضى‌ شهبه‌]] و [[أنباءالغمر]] [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن‌ حجر]] چنین‌ نسبتى‌ دیده‌ نمى‌شود.  
    ==اساتید==
    ==اساتید==
    او در حماة نزد استادانى‌ چون‌ شهاب‌ مرداوی‌، قاسم‌ ضریر و كمال‌ معرّی‌ به‌ فراگیری‌ فقه‌ و حدیث‌ پرداخت‌ و قرآن‌ را حفظ نمود. پس‌ از آن‌ به‌ مصر و شام‌ سفر كرد و از عالمان‌ آن‌ دیار نیز دانش‌ آموخت‌. وی‌ در روزگار خود رئیس‌ شافعیان‌ حماة بود.  
    او در حماة نزد استادانى‌ چون‌ شهاب‌ مرداوی‌، قاسم‌ ضریر و كمال‌ معرّی‌ به‌ فراگیری‌ فقه‌ و حدیث‌ پرداخت‌ و قرآن‌ را حفظ نمود. پس‌ از آن‌ به‌ مصر و شام‌ سفر كرد و از عالمان‌ آن‌ دیار نیز دانش‌ آموخت‌. وی‌ در روزگار خود رئیس‌ شافعیان‌ حماة بود.  
    خط ۵۷: خط ۵۷:
    تحفة ذوي‌الإرب‌ في‌ مشكل‌الأسماء و النّسب‌، در علم‌ رجال‌ كه‌ به‌ كوشش‌ تراوگوتمان در لیدن‌ (1905م‌) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
    تحفة ذوي‌الإرب‌ في‌ مشكل‌الأسماء و النّسب‌، در علم‌ رجال‌ كه‌ به‌ كوشش‌ تراوگوتمان در لیدن‌ (1905م‌) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
    ===آثارخطى===  
    ===آثارخطى===  
    1. التقریب‌ في‌ علم‌الغریب‌ كه‌ مختصری‌ از كتاب‌ دیگر وی‌ موسوم‌ به‌ تهذیب‌المطالع‌ است‌؛
    #التقریب‌ في‌ علم‌الغریب‌ كه‌ مختصری‌ از كتاب‌ دیگر وی‌ موسوم‌ به‌ تهذیب‌المطالع‌ است‌؛
     
    #تهذیب‌المطالع‌ لترغیب‌المطالع‌ كه‌ تهذیبى‌ از كتاب‌ مطالع‌الأنوار ابن‌ قرقول‌ بوده‌ و در علم‌ غریب‌الحدیث‌ است‌، دو نسخه‌ از آن‌ در مصر موجود مى‌باشد؛  
    2.تهذیب‌المطالع‌ لترغیب‌المطالع‌ كه‌ تهذیبى‌ از كتاب‌ مطالع‌الأنوار ابن‌ قرقول‌ بوده‌ و در علم‌ غریب‌الحدیث‌ است‌، دو نسخه‌ از آن‌ در مصر موجود مى‌باشد؛  
    #شرح‌الكافیة الشافیة كه‌ گویا همان‌ تحریرالحاشیة في‌ شرح‌الكافیة الشافیة باشد كه‌ سخاوی به‌ آن‌ اشاره‌ كرده‌ است‌. نسخه‌ای‌ از آن‌ در دارالكتب‌ مصر موجود است‌؛  
     
    #شرح‌ وسیلةالإصابة إلى‌ طریق‌ صنعةالكتابة كه‌ شرحى‌ است‌ بر منظومه وسیلةالإصابة از خود وی‌. نسخه‌های‌ آن‌ در كتابخانه‌های‌ خدیویه‌، توپكاپى‌، چستربیتى‌، المالى موجود است‌.<ref> یوسفى‌ اشكوری‌، حسن‌، ج3، ص431-432</ref>
    3. شرح‌الكافیة الشافیة كه‌ گویا همان‌ تحریرالحاشیة في‌ شرح‌الكافیة الشافیة باشد كه‌ سخاوی به‌ آن‌ اشاره‌ كرده‌ است‌. نسخه‌ای‌ از آن‌ در دارالكتب‌ مصر موجود است‌؛  
     
    4. شرح‌ وسیلةالإصابة إلى‌ طریق‌ صنعةالكتابة كه‌ شرحى‌ است‌ بر منظومه وسیلةالإصابة از خود وی‌. نسخه‌های‌ آن‌ در كتابخانه‌های‌ خدیویه‌، توپكاپى‌، چستربیتى‌، المالى موجود است‌.<ref> یوسفى‌ اشكوری‌، حسن‌، ج3، ص431-432</ref>
    ==پانویس==
    ==پانویس==
    <references/>
    <references/>
    خط ۷۰: خط ۶۷:
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[شرح وسیلة الأصابة في صنعة الکتابة]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1403]]
    [[رده:فاقد کد پدیدآور]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۷

    ابن خطیب‌الدهشة، محمود بن‌ احمد
    NUR94869.jpg
    نام کاملابن خَطیب‌ِالدَّهْشة‌، نورالدین‌ ابوالثّناء محمود بن‌ احمد بن‌ محمد حَمَوی‌
    لقبنورالدین‌
    نام پدراحمد بن‌ محمد
    ولادت750ق
    رحلت834ق‌
    مذهبشافعى‌
    منصبقضاوت
    اطلاعات علمی
    اساتیدشهاب‌ مرداوی‌، قاسم‌ ضریر، كمال‌ معرّی‌
    برخی آثارتحفة ذوي‌الإرب‌ في‌ مشكل‌الأسماء و النّسب‌، التقریب‌ في‌ علم‌الغریب‌، تهذیب‌المطالع‌ لترغیب‌المطالع‌

    ابن خَطیب‌ دَّهْشه، نورالدین‌ ابوالثّناء محمود بن‌ احمد بن‌ محمد حَمَوی‌ (750-834ق‌/1349-1431م‌)، محدّث‌، فقیه‌، قاضى‌ و ادیب‌ شافعى‌.

    خاندان‌ وی‌ از فیوم‌ مصر بود. پدرش‌ خطیب‌ِ جامعه‌ دهشه‌ بود و از این‌ رو به‌ لقب‌ خطیب‌الدّهشة‌ مشهور شد. سخاوی‌ وی‌ را همدانى‌ نیز خوانده‌ كه‌ دلیل‌ آن‌ روشن‌ نیست‌. در منابع‌ قدیم‌تر مانند طبقات‌الشافعیة ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ و أنباءالغمر ابن‌ حجر چنین‌ نسبتى‌ دیده‌ نمى‌شود.

    اساتید

    او در حماة نزد استادانى‌ چون‌ شهاب‌ مرداوی‌، قاسم‌ ضریر و كمال‌ معرّی‌ به‌ فراگیری‌ فقه‌ و حدیث‌ پرداخت‌ و قرآن‌ را حفظ نمود. پس‌ از آن‌ به‌ مصر و شام‌ سفر كرد و از عالمان‌ آن‌ دیار نیز دانش‌ آموخت‌. وی‌ در روزگار خود رئیس‌ شافعیان‌ حماة بود.

    مناصب

    در دولت‌ المؤید به‌ مقام‌ قضای‌ آن‌جا گمارده‌ شد. او در این‌ سمت‌ با پاك‌دامنى‌ به‌ كار پرداخت‌ و همواره‌ به‌ زهد و پارسایى‌ زیست، اما در اوایل‌ 826ق‌ در دولت‌ اشرف‌ برسبای‌ از قضاوت‌ بركنار و خانه‌نشین‌ شد و تا هنگام‌ وفات‌ در حماة‌ به‌ فتوا و تحقیق‌ و تألیف‌ و تدریس‌ پرداخت‌.

    ویژگی‌ها

    وی‌ با این‌كه‌ حضور ذهن‌ بسیار داشت‌. اما به‌ گفته‌ ابن‌ قاضى‌ شهبه،‌ گاه‌ در نقل،‌ دچار غفلت‌ و سهل‌انگاری‌ مى‌شد. وی‌ در ادب‌ نیز چیره‌دست‌ بود و خط زیبایى‌ داشت‌ و شعر نیز مى‌سرود و بین‌ او و بدرالدین‌ ابن‌ قاضى‌ اذرعات‌ مكاتباتى‌ به‌ نظم‌ برقرار بود و نمونه‌هایى‌ از اشعارش‌ در برخى‌ از منابع‌ احوال‌ او آمده‌ است‌.

    آثار

    آثار چاپى‌

    تحفة ذوي‌الإرب‌ في‌ مشكل‌الأسماء و النّسب‌، در علم‌ رجال‌ كه‌ به‌ كوشش‌ تراوگوتمان در لیدن‌ (1905م‌) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.

    آثارخطى

    1. التقریب‌ في‌ علم‌الغریب‌ كه‌ مختصری‌ از كتاب‌ دیگر وی‌ موسوم‌ به‌ تهذیب‌المطالع‌ است‌؛
    2. تهذیب‌المطالع‌ لترغیب‌المطالع‌ كه‌ تهذیبى‌ از كتاب‌ مطالع‌الأنوار ابن‌ قرقول‌ بوده‌ و در علم‌ غریب‌الحدیث‌ است‌، دو نسخه‌ از آن‌ در مصر موجود مى‌باشد؛
    3. شرح‌الكافیة الشافیة كه‌ گویا همان‌ تحریرالحاشیة في‌ شرح‌الكافیة الشافیة باشد كه‌ سخاوی به‌ آن‌ اشاره‌ كرده‌ است‌. نسخه‌ای‌ از آن‌ در دارالكتب‌ مصر موجود است‌؛
    4. شرح‌ وسیلةالإصابة إلى‌ طریق‌ صنعةالكتابة كه‌ شرحى‌ است‌ بر منظومه وسیلةالإصابة از خود وی‌. نسخه‌های‌ آن‌ در كتابخانه‌های‌ خدیویه‌، توپكاپى‌، چستربیتى‌، المالى موجود است‌.[۱]

    پانویس

    1. یوسفى‌ اشكوری‌، حسن‌، ج3، ص431-432

    منابع مقاله

    یوسفى‌ اشكوری‌، حسن‌، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

    وابسته‌ها