ابن خطیب، محمد بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

| data-type="authorOtherNames" | اب‍ن‌ ال‍خ‍طی‍ب‌ ال‍س‍ل‍م‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌

ل‍س‍ان‌ ال‍دی‍ن‌ اب‍ن‌ ال‍خ‍طی‍ب‌

| data-type="authorfatherName" |

| data-type="authorbirthDate" |1313 م

| data-type="authorBirthPlace" |

| data-type="authorTeachers" |

| data-type="authorWritings" |

| data-type="authorCode" |AUTHORCODE564AUTHORCODE

'''ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن سعيد بن عبدالله بن سعيد بن على بن احمد سلمانى'''، مشهور به «ذوالرياستين» (رياست شمشير و قلم يا وزارت و کتابت) و ملقب به «لسان‌الدين»، وزير، طبيب، مورخ و فقيه مالكى اندلسى است كه در 713ق / 1313م به دنيا آمد.

 

وى در لوشه به دنيا آمد و در خردى با پدر به غرناطه رفت و در آنجا علم و ادب فراگرفت و چون در نظم، نثر و ترسل سرآمد همگنان شد، به خدمت سلطان ابوالحجاج درآمد و در ديوان انشاء زيردست ابوالحسن بن جياب به كار پرداخت و چندى بعد به‌جاى وى منشى مخصوص و وزير ابوالحجاج شد و به‌رغم جوانى، گذشته از وزارت، رياست لشكر و بيت‌المال را نيز در دست گرفت. همچنين انتصاب كارگزاران دولتى بر عهده وى بود و از اين راه ثروت فراوان كسب كرد.

سلطان بارها او را به سفارت نزد سلاطين ديگر فرستاد و پس از سلطان، پسرش الغنى بالله، او را به رياست هيئتى، نزد سلطلان مغرب فرستاد. موفقيت وى در اين مأموريت، جايگاه او را نزد سلطان بالا برد تا اينكه شورشى به همدستى برادر سلطان درگرفت و الغنى بالله گريخته و او نيز دستگير و زندانى شد، ولى سرانجام به شفاعت سلطان ابوسالم آزاد شده و به مغرب رفت و در آنجا با دانشمندانى مانند [[ابن خلدون]] آشنا گرديد و به نوشتن آثار خود پرداخت.

الغنى بالله در 763ق، مجددا بر تخت سلطنت نشست و او را به خدمت بازخواند. بدين‌سان، دوره دوم اقتدار وى آغاز شد كه نزدیک  به ده سال طول كشيد. وى كه خواهان قدرت مطلق در امور دولتى بود، طى اين دوره به دور كردن رقيبان از ميدان دست زد؛ كارى كه سرانجام به بهاى جان وى تمام شد. اطرافيان سلطان كه از استبداد وى خسته شده بودند، دست به كار آشفتن ذهن سلطان نسبت به او شدند و سرانجام او را زندانى كرده و پس از شكنجه بسيار، در سال 776ق / 1374م وى را در زندان خفه كردند و فرداى آن شب، او را در باب المحروق، به خاک سپردند، اما روز بعد، جسد او را بيرون آورده و بر آتش گذاشتند و بار ديگر به قبر بازگرداندند. بر اثر اين رفتار زشت بود كه او را «ذوالميتين» و «ذوالقبرين» نيز خوانده‌اند.

1. ابوعبدالله بن عبدالولى العواد؛

3. ابوالقاسم بن جزى؛

 

4. ابوعبدالله بن الفخار؛

 

5. ابوعبدالله بن بكر؛

 

6. ابوالحسن بن الجياب؛

 

7. ابوعبدالله بن جابر؛

 

8. ابوالبركات بن الحاج البلفيقى؛

 

9. ابوعمر بن ابوجعفر بن الزبير؛

 

10. قاضى ابوبكر بن شبرين؛

 

11. ابوجعفر الطنجالى؛

«الإحاطة في أخبار غرناطة»، بلندآوازه‌ترين اثر وى مى‌باشد. اين اثر، گونه‌اى دائرةالمعارف مربوط به غرناطه در تمام دوره اسلامى تا زمان مؤلف و از مهم‌ترين مراجع تاريخ اندلس شمرده مى‌شود. وى در اين کتاب، مأخذ اطلاعات خود را به دست مى‌دهد و گذشته از کتاب‌هاى ديگر خود، به بسيارى از مشاهدات و روابط شخصى و اسناد رسمى، استناد مى‌كند.

1. آداب الوزارة؛

 

2. أعمال الأعلام في من بويع قبل الاحتلام من ملوك الإسلام؛

 

3. أوصاف الناس في التاريخ و الصلات؛

 

4. خطرة الطيف في رحلة الشتاء و الصيف؛

 

5. ديوان الصيب و الجهام و الماضي و الكهام؛

 

6. رقم الحلل في نظم الدول؛

 

7. روضة التعريف بالحب الشريف؛

 

8. ريحانة الکتاب و نجعة المنتاب؛

 

9. الكتيبة الكامنة في شعراء المائة الثامنة؛

 

10. كناسة الدكان بعد انتقال السكان؛

 

11. اللمحة البدرية في الدولة النصرية؛

 

12. مثلي الطريقة في ذم الوثيقة؛

 

13. معيار الاختيار في ذكر المعاهد و الديار؛

 

14. مفاخرات مالقة و سلا؛

<references />

[[أعمال الأعلام فیمن بویع قبل الاحتلام من ملوک الاسلام و ما یتعلق بذلک من الکلام]]  

[[خطرة الطيف: رحلات في المغرب و الأندلس 1347-1362]]  

[[کتاب کناسة الدکان بعد انتقال السکان حول العلاقات السياسة بين مملکتي غرناطة و المغرب في القرن الثامن الهجري]]