مجالس (ت‍ق‍ری‍رات‌ اح‍م‍د غ‍زال‍ی‌ ع‍ارف‌ م‍ت‍وف‍ای‌ 520ه‍)

مجالس (ت‍ق‍ری‍رات‌ اح‍م‍د غ‍زال‍ی‌ ع‍ارف‌ م‍ت‍وف‍ای‌ 520ه‍)
پدیدآوران	غزالی، احمد بن محمد (نويسنده) مجاهد، احمد (مترجم)
عنوان‌های دیگر	(م‍ت‍ن‌ ع‍رب‍ی‌ ب‍ا ت‍رج‍م‍ه‌ ف‍ارس‍ی‌) (ن‍س‍خ‍ه‌ م‍ن‍ح‍ص‍ر ب‍ه‌ ف‍رد م‍ورخ‌ ۸۰۷ه‍)‏‫ ** مجالس غزالی ** مجالس. فارسی
ناشر	دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1376ش
چاپ	1
شابک	‎964-03-3923-7
موضوع	عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 - تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 - نثر فارسی - قرن 8ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	1376 3041م4غ 286 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مجالس، متن عربی با ترجمه فارسی تقریرات احمد غزالی (متوفی 520ق) است که به اهتمام احمد مجاهد، منتشر شده است.

معروف‌ترین اثر غزالی به زبان عربی، کتاب مجالس اوست. این کتاب تألیف غزالی نمی‌باشد، بلکه تقریرات اوست در منبر خطابت یا در مجالس درسش در بغداد که تعلیقه‌‎نویسان آن‌ها را یادداشت کرده‌اند، یا پرسش‌هایی است که از او شده است و او شفاها بیان داشته است و پرسش‌کنندگان نوشته‌اند.

این کتاب از همان زمان غزالی معروف و مشهور بوده و تذکره‌نویسان از آن نام برده‌اند و مطالبی از این کتاب آورده‌اند، به‌ویژه دفاعیات وی از ابلیس را.

ابن جوزی (متوفی 597ق) مورخ و ابن مستوفی (متوفی 636ق) می‌نویسند: «بسیاری گفته‌های غزالی را یادداشت می‌کردند وما سخنان او را دیدیم که کسی یادداشت کرده بود و غزالی با خط خودش بر پشت آن اقرار کرده بود که این کتاب سخنان من است».

سبکی (متوفی 771ق) به نقل از ابن نجار (متوفی 643ق) می‌آورد: «صاعد بن فارس لبانی در بغداد، مجالس غزالی را که 83 مجلس می‌شد، به خط خودش در دو جلد گرد آورد» و از قول ابن صلاح (متوفی 643ق) می‌آورد: «مجالس غزالی را که در 4 مجلد گردآوری شده بود، من دیدم».

نثر کتاب و اسلوب بیان غزالی در این اثر، گزنده است و او مخاطبان خود را بیشتر تازیانه می‌زند و درست همانند مقالات شمس تبریزی که باید گفت شمس مقلد غزالی است؛ چه، رسم شمس این است که در میان سخنانش، حکایتی بیاورد و اشعاری بخواند و این همان سبک احمد غزالی است و بیان شمس نیز در مقالات بیشتر گزنده است تا لینت.

کتاب مجالس به شهادت خود کتاب، با باری از جانب ادب و فصاحت و بلاغت همراه است که از هیچ جهت قابل مقایسه با نوشته‌های محمد غزالی نیست و مانند آن از مؤلفان ایرانی دوزبانه (فارسی و عربی) کمتر به ‌چشم می‌خورد و اکثر نوشته‌های ایرانیان تازی‌نویس بسیط و ساده است؛ حال آنکه کتاب مجالس، مملو از استشهاد به اشعار و امثال و مصراع‌هاست و به‌صورت یک کتاب ادبی عرفانی، جلوه می‌کند.

یکی از ممیزاتی که بر روح و فکر و قلم غزالی غلبه داشته و در کتاب مشهود است، صبغه عرفانی است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.