شمس‌العلماء گرکانی، محمدحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی ')
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
| توضیح تصویر=  
| توضیح تصویر=  
|سرشناسی =  
|سرشناسی =  
|نام کامل =  
|نام کامل =میرزا محمدحسین قریب گرکانی
|نام‌های دیگر=  
|نام‌های دیگر=  
|لقب =  
|لقب =شمس‌العلماء
|نسب =  
|نسب =  
|تخلص =ربانی  
|تخلص =ربانی  
|نام پدر=میرزا علی‌رضا قریب  
|نام پدر=میرزا علی‌رضا قریب  
|ولادت =سال  1222 یا 1224ش
|ولادت =سال  1222 یا 1224ش
|محل تولد =  
|محل تولد =روستای گرکان از توابع آشتیان
|کشور تولد =  
|کشور تولد =  
|محل زندگی=  
|محل زندگی=  
|رحلت =  
|رحلت =27 بهمن‌ماه سال 1305ش
|شهادت =  
|شهادت =  
|مدفن =  
|مدفن =  
|طول عمر=  
|طول عمر=حدود 81 سال
|نام همسر=  
|نام همسر=  
|فرزندان=  
|فرزندان=  
خط ۳۷: خط ۳۷:
|شاگردان =  
|شاگردان =  
|اجازه اجتهاد از =
|اجازه اجتهاد از =
|آثار=  
|آثار={{فهرست جعبه عمودی | [[سفرنامه حج (گرکانی)]] | [[سفرنامه عتبات عالیات و هند]] | [[منظومة في أصول الفقه (اصول فقه منظوم)]]}} 
|سبک نوشتاری =
|سبک نوشتاری =
|وبگاه رسمی =  
|وبگاه رسمی =  
خط ۴۹: خط ۴۹:


==تحصیلات==
==تحصیلات==
وی پس از تحصیلات اولیه در زادگاه خود برای تکمیل تحصیلات به قم رهسپار شد. سال‌ها نزد بزرگان حوزۀ علمیۀ قم به تحصیل پرداخت و سپس برای تکمیل تحصیل رهسپار عتبات عالیات شد. او در سامرا از محضر میرزای شیرازی و در نجف اشرف از محضر میرزا محمدحسین تهرانی و میرزا حبیب‌الله رشتی استفاده کرد. به علت بیماری به تهران برگشت و در تهران اقامت گزید.
وی پس از تحصیلات اولیه در زادگاه خود برای تکمیل تحصیلات به قم رهسپار شد. سال‌ها نزد بزرگان حوزۀ علمیۀ قم به تحصیل پرداخت و سپس برای تکمیل تحصیل رهسپار عتبات عالیات شد. او در سامرا از محضر [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزای شیرازی]] و در نجف اشرف از محضر [[میرزا محمدحسین تهرانی]] و [[رشتی، حبیب‌الله|میرزا حبیب‌الله رشتی]] استفاده کرد. به علت بیماری به تهران برگشت و در تهران اقامت گزید.  
در این مدت او نزد میرزا علی محمدصفا، خطاط مشهور به تمرین خط پرداخت. چنان ذوق و شوق از خود نشان داد که مرتبت خط خود را به پایه‌ی استاد رسانید. در دیگر خطوط نیز شهرتی به‌هم رسانید. و به شمس العلماء مشهور گردید.
 
در این مدت او نزد میرزا علی محمدصفا، خطاط مشهور به تمرین خط پرداخت. چنان ذوق و شوق از خود نشان داد که مرتبت خط خود را به پایه‌ی استاد رسانید. در دیگر خطوط نیز شهرتی به‌هم رسانید. و به شمس العلماء مشهور گردید.  
 
او همچنین روزگاری را نیز در حوزه علمیه تهران از محضر [[آشتیانی، محمدحسن|میرزا محمدحسن آشتیانی]] و [[سید ابوالفضل کلانتر]](صاحب [[شفاءالصدور فی شرح زیارت عاشور]]) درس آموخت.<ref> ر.ک:  صفری، علی‌اکبر؛ ص227</ref>


هنگام اقامت در ایران به دعوت آقاخان سوم نواده‌ی آقاخان محلاتی رئیس فرقه‌ی اسماعیلی و به خواهش عضدالدوله شاهزاده‌ی قاجار به سال 1266 به هندوستان مسافرت کرد. وی مأمور تعلیم و تربیت آقاخان سوم در حوزه‌ی علوم ادبی، اسلامی و ایرانی بود. نه سال در بمبئی و دیگر شهرهای هندوستان اقامت کرد.
هنگام اقامت در ایران به دعوت آقاخان سوم نواده‌ی آقاخان محلاتی رئیس فرقه‌ی اسماعیلی و به خواهش عضدالدوله شاهزاده‌ی قاجار به سال 1266 به هندوستان مسافرت کرد. وی مأمور تعلیم و تربیت آقاخان سوم در حوزه‌ی علوم ادبی، اسلامی و ایرانی بود. نه سال در بمبئی و دیگر شهرهای هندوستان اقامت کرد.
سرانجام در سال 1275 به دلیل ناسازگاری آب و هوا و دوری از وطن به ایران بازگشت. در ایران وزیر معارف وقت - مخبرالسلطنه- از وی دعوت کرد تا در مدرسه‌ی علمیه به ریاست حاج میرزا محمدخان احتشام‌السلطنه تدریس کند. او جز مدرسه‌ی علمیه در مدارس نظام و علوم سیاسی نیز به تدریس زبان و ادبیات فارسی مشغول بود. تعدادی کتاب نیز برای آموزش دانشجویان این مراکز تألیف کرد.
سرانجام در سال 1275 به دلیل ناسازگاری آب و هوا و دوری از وطن به ایران بازگشت. در ایران وزیر معارف وقت - مخبرالسلطنه- از وی دعوت کرد تا در مدرسه‌ی علمیه به ریاست حاج میرزا محمدخان احتشام‌السلطنه تدریس کند. او جز مدرسه‌ی علمیه در مدارس نظام و علوم سیاسی نیز به تدریس زبان و ادبیات فارسی مشغول بود. تعدادی کتاب نیز برای آموزش دانشجویان این مراکز تألیف کرد.


خط ۶۴: خط ۶۸:


از میان هنرها جز تسلط و چیرگی و استادی در خط نستعلیق، موسیقی و نقاشی نیز می‌دانست. رساله کوچکی در تاریخ موسیقی به سال 1281ش از وی به چاپ رسید.
از میان هنرها جز تسلط و چیرگی و استادی در خط نستعلیق، موسیقی و نقاشی نیز می‌دانست. رساله کوچکی در تاریخ موسیقی به سال 1281ش از وی به چاپ رسید.
شمس‌العلما شعر نیز می‌سرود. اشعار او به فارسی و عربی گواه استادی اوست. در شعر «ربانی» تخلص می‌کرد. از نمونه‌های شعر او قصیده‌ی وطنیّه‌ای است که به‌هنگام اختلال اوضاع سیاسی کشور قبل از جنگ جهانی اول سروده است.
شمس‌العلما شعر نیز می‌سرود. اشعار او به فارسی و عربی گواه استادی اوست. در شعر «ربانی» تخلص می‌کرد. از نمونه‌های شعر او قصیده‌ی وطنیّه‌ای است که به‌هنگام اختلال اوضاع سیاسی کشور قبل از جنگ جهانی اول سروده است.
چند بیتی از آن قصییده ی مفصل را می‌خوانیم.
 
چند بیتی از آن قصییده‌ی مفصل را می‌خوانیم.


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۷۳: خط ۷۹:
{{ب|''فرخنده درفش کاویانی را''|2=''نیلی به عزای آل ساسان بین''<ref> ر.ک: ذوالفقاری، حسن؛ ص29- 30</ref>}}
{{ب|''فرخنده درفش کاویانی را''|2=''نیلی به عزای آل ساسان بین''<ref> ر.ک: ذوالفقاری، حسن؛ ص29- 30</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==وفات==
==وفات==
خط ۱۰۵: خط ۱۱۰:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#[https://old.apll.ir/1390/01/15 قطوف الرّبیع فی صنوف البدیع، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۵ فروردین ۱۳۹۰]
#[https://old.apll.ir/1390/01/15 قطوف الرّبیع فی صنوف البدیع، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۵ فروردین ۱۳۹۰]
#[[:noormags:951750|ذوالفقاری، حسن، یاد یاران (شمس العلمای گرکانی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله رشد آموزش زبان و ادب فارسی، تابستان 1381 - شماره 62 (‎3 صفحه - از 28 تا 30)]].  
#[[:noormags:196629|ذوالفقاری، حسن، یاد یاران (شمس العلمای گرکانی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله رشد آموزش زبان و ادب فارسی، تابستان 1381 - شماره 62 (‎3 صفحه - از 28 تا 30)]].
#[[:noormags:2066926|صفری، علی‌اکبر، سفرنامه عتبات عالیات و هندشمس العلماء محمد حسین گرکانی(1262-1345ق)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله میراث شهاب، بهار ۱۴۰۱- شماره ۱۰۷ (‎54 صفحه - از 225 تا 278))]].
#مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج5، ناشر الهام، 1376ش
#مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج5، ناشر الهام، 1376ش


خط ۱۱۳: خط ۱۱۹:
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


[[سفرنامه حج (گرکانی)]]
[[سفرنامه عتبات عالیات و هند]]
[[منظومة في أصول الفقه (اصول فقه منظوم)]]
[[ابدع البدایع]]


[[ابدع البدایع در فن بدیع]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات(خرداد) باقی زاده]]
[[رده:مقالات(خرداد) باقی زاده]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1403]]