تجلی نهج‌البلاغه بر ادبیات عرب: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان = تجلی نهج البلاغه بر ادبیات عرب

[[نوری کیذقانی، مهدی ]] (مترجم)

[[حسینی، مرتضی ]] ( مترجم)

| موضوع =علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج البلاغه - تاثیر بر ادبیات عربی - نقد و تفسیر  

| ناشر = بنياد نهج البلاغه

'''تجلی نهج ‌البلاغه در ادبیات عرب'''، برگردان فارسی به قلم عضو هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری، [[سید مهدی نوری کیذقانی]] و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند، [[سید مرتضی حسینی]]، از کتابی عربی به نام [[نهج‌ البلاغة و أثره على الأدب العربي]] نوشته ادیب و شخصیت‌شناس معاصر، [[امینی، محمدهادی| محمدهادى امینى]] (1314-‌1379ش) است. در این اثر، بازتاب نهج ‌البلاغه در ادبیات عربی با ذکر و توضیح 38 کلام از سخنان [[امام علی(ع)]] و تأثیر آن در کلام شاعران عرب‌زبان تبیین شده است.

عنوان کتاب حاضر، در روی جلد، ««تجلی نهج ‌البلاغه در ادبیات عرب»، ولی در صفحه شناسنامه و صفحه اول، [[«تجلی نهج ‌البلاغه بر ادبیات عرب»]] ثبت شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص3-‌4</ref>.

# شرح مختصرى از ارزش ادبى و بلاغى کتاب شریف نهج ‌البلاغه، اقرار بزرگان ادب عربى نسبت به فصاحت و بلاغت کلام [[امام علی(ع)]]، حافظان نهج ‌البلاغه، پیشینه‌ى گردآورى کلام [[امام علی(ع)]] توسط اشخاصى که قبل از [[شریف رضى(ره)]] مى‌زیسته‌اند و نقدی بر مقدّمه کتاب گران‌سنگ [[مصادر نهج ‌البلاغة و أسانيده]] تألیف [[سید عبدالزهراء حسینى خطیب]].

# تأثیر نهج ‌البلاغه در ادبیات عربى با ذکر چند شاهد مثال<ref>ر.ک: مقدمه مترجمان، ص9</ref>.

گاهی مترجمان بر [[امینی، محمدهادی| محمدهادى امینى]] نقدی علمی وارد کرده‌اند؛ از جمله آنجا که نویسنده این عنوان را آورده: «اولین کسى که خطبه‌هاى [[امام علی(ع)]] را جمع‌آورى کرد»، آنان منتقدانه نوشته‌اند: مؤلّف محترم با اینکه از عنوان فوق براى طرح مباحث بعدى استفاده نموده است، امّا در اثناى کلام خود به نخستین کسى که خطابه‌هاى حضرت(ع) را گردآورى کرده، هیچ اشاره‌اى نداشته است. باید گفت: از آثار و اخبار وارده معلوم مى‌شود که «حارث اعور همدانى»، از نخستین کسانى است که خطابه‌هاى على(ع) را در کتابى جمع‌آورى کرده است. جهت اطلاع بیشتر از گردآورندگان کلام حضرت امیر(ع) قبل و بعد از «شریف رضى»، نگاه کنید به: [[گردآورندگان سخنان امام امیرالمؤمنین(ع) قبل از علامه شریف رضى، مؤلف نهج ‌البلاغه]]، [[عزیزالله عطاردى قوچانى]]، بنیاد نهج‌ البلاغه، چاپ اول، تهران، که به معرفى هفتاد تن از یاران و پیروان [[امام علی(ع)]] اختصاص دارد که به جمع‌آورى خطابه‌ها و سخنان آن حضرت(ع) اهتمام داشته‌اند...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18، پاورقی3</ref>.

# درنگى در کتاب [[مصادر نهج ‌البلاغة]]: این کتاب بزرگ در لبنان براى دومین بار به سال 1395 هجرى به چاپ رسید. مؤلّف سترگ آن به ذکر آنچه «شریف رضى»(ره) گردآورى کرده در کنار بیان مصادر و منابع آن مبادرت ورزیده است که آن کار فکرى و تلاش علمى مبارک و خجسته‌اى مى‌باشد؛ جز اینکه در مقدّمه‌ى کتاب، برخى لغزش‌ها صورت گرفته، که براى خدمت به آن جناب بدان اشاره مى‌نمایم:

## در جزء اول، صفحه‌ى 58، فصل تألیفات پیرامون کلام حضرت(ع) قبل از نهج ‌البلاغه، آمده است: «کتاب خطب على(ع) از ابوالفضل نصر بن مزاحم منقرى کوفى عطار، عالم به اخبار و استاد اصحاب مغازى و سیره مى‌باشد که تألیفات نیکویى دارد و از آن جمله است: خطب على(ع).

# [[امام علی(ع)]]، مى‌فرماید: «الْقَلْبُ مُصْحَفُ الْبَصَرِ»؛ دل، کتاب دیده است. آنچه که دیده مى‌بیند در دل منعکس و بر صفحات آن ثبت مى‌شود. قلب، مثل ضبط صوت است که هر آنچه را دیده مى‌بیند، ضبط مى‌کند. شاعر همین معنا را بیان داشته و مى‌گوید:

'''إنَّ العُيونَ لَتُبِدِي فِي تَقُلُّبِهَا

مَا فِي الضَّمَائِرِ مِنْ وُدٍّ وَ مِنْ حَنَقِ'''؛ در حرکت چشم‌ها آن دوستى و کینه‌اى که در دل‌هاست پدیدار مى‌شود<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>.

# شایان ذکر است که «نهج ‌البلاغه» تنها بر ادبیات عربى اثر نگذاشته است، بلکه تأثیرى گسترده و کامل بر ادبیات فارسى نیز داشته است. ادیبان و شاعران پارسى‌گو، بسیارى از سخنان [[امام علی(ع)]] را به نظم در آورده‌اند و اشعار خود را به کلام آن حضرت(ع) آراسته‌اند که در کتاب‌هاى آنان نمایان است<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>.

 

[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]