دیوان اشعار ابن یمین فریومدی

دیوان اشعار ابن یمین فریومدی
پدیدآوران	اب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌، م‍ح‍م‍ود ب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌ ال‍دی‍ن‌ (نويسنده) باستانی راد، حسينعلی (مصحح)
عنوان‌های دیگر	دیوان ** شامل - دیباچه خود شاعر، قصاید، غزلیات، ترکیب و ترجیع و مستزاد...
ناشر	کتابخانه سنايی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	13سده
چاپ	1
موضوع	شعر فارسی - قرن 8ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	PIR5334/د9الف2
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

دیوان اشعار ابن یمین فریومدی، شامل قصاید، غزلیات، مثنویات، رباعیات و دیگر آثار منظوم محمود بن یمین‌الدین طغرایی فریومدی یا فرومدی (685-769ق) شاعر قرن هشتم هجری است. این اثر به اهتمام و تصحیح حسینعلی باستانی ‌راد منتشر شده است.

این کتاب، مشتمل بر دیباچه مصحح، دیباچه خود شاعر، قصاید، غزلیات، ترکیب و ترجیع و مستزاد، ماده تاریخ وفیات و وقایع، قطعات عربی با ترجمه آنها، مثنویات و رباعیات اوست. همچنین کمتر از ده صفحه پایانی کتاب به مکاتیب و منشآت منثور او اختصاص یافته است.

مصحح کتاب، حسینعلی باستانی ‌راد مقدمه ارزشمندی را در بیش از پنجاه صفحه بر کتاب نوشته است. وی در ابتدا اشاره می‌کند که دیوان حاضر از شاعری است بنام و معروف و خوش‌نام به نام امیر فخرالدین محمود بن امیر یمین‌الدین طغرایی مستوفی فریومدی، که نسخه نخستین دیوانش همان طور که خود در دیباچه اشاره نموده، در جنگی که بین امیر وجیه‌الدین مسعود سربداری و سلطان معزالدین حسین کرت به سال 743 در خواف روی داده و ابن ‌یمین هم که هنگام آن هنگامه در اردو بوده و جنگ به شکست سربداران منجر می‌گردد، به دست غارتگران افتاده و از بین می‌رود که ازآن‌پس به تدوین دیوان حاضر پرداخته و هرچه بعداً گفته و آنچه از اشعار سابق به دست آورده، بدان افزوده و این نسخه را به‌ وجود می‌آورد.

محقق کتاب، معتقد است که ابن‌ یمین از میان شعرا به ‌خصوصیتی ممتاز است که نه‌تنها در قصاید مدایح، عذرخواه اوست، بلکه مدایح او را موجه و جایز می‌سازد؛ زیرا سلاطین و امرای سربداری علاوه بر آنکه قشون شکست‌ناخوردنی مغول را شکسته و ریشه آنان را پس از تسلط چند صدساله از ایران کندند، به ترویج تشیع که خود یکی از رموز و اسرار بقا و دوام اساس استقلال و قومیت ایران و مایه فخر و مباهات ما ایرانیان است، کوشش داشتند.

مثنوی «مجلس‌افروز»، از جمله سروده‌های زیبای فریومدی است که با این ابیات آغاز شده است:

یا الهی مرا ز من بستان		تا نباشم حجاب چهره جان
هستی‌ام را به خود حجاب مکن		پرتو خود به خود نقاب مکن
منما نیست را به صورت هست		مبر از یاد ما عهود الست

منابع مقاله

مقدمه مصحح و متن کتاب.