اللباب في تهذيب الأنساب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ب شناسی' به 'ب‌شناسی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
قوم شناسی - کشورهای اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 | قوم شناسی - کشورهای اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
نامهای جغرافیایی - کشورهای | نامهای جغرافیایی - کشورهای اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
نامهای عربی - متون قدیمی تا قرن 14 | نامهای عربی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
نسب‌شناسی - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
کشورهای | کشورهای اسلامى - نسب نامه - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دار صادر | دار صادر | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| چاپ =3 | | چاپ =3 | ||
| تعداد جلد =3 | | تعداد جلد =3 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11606 | ||
| کتابخوان همراه نور =11606 | | کتابخوان همراه نور =11606 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اللباب في تهذيب الأنساب'''، خلاصه «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|عبدالکریم بن محمد بن منصور سمعانی]] (متوفی 562ق)، به قلم [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق)، معروف به [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] است. اصل کتاب در 13 جلد و خلاصه در سه جلد منتشر شده است. | |||
'''اللباب في تهذيب الأنساب'''، خلاصه «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|عبدالکریم بن | |||
یکی از کتاب‌های مهم تصنیف‌شده در قرن ششم هجری، کتاب «الأنساب» است. بااینکه موضوع این کتاب نسب‌شناسی یا شجره‌نگاری و به اصطلاح عرب «التشجير»است، مشتمل بر اطلاعات بسیار سودمند و مهم دیگری نیز هست. یکی از فواید «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» آوردن | یکی از کتاب‌های مهم تصنیف‌شده در قرن ششم هجری، کتاب «الأنساب» است. بااینکه موضوع این کتاب نسب‌شناسی یا شجره‌نگاری و به اصطلاح عرب «التشجير»است، مشتمل بر اطلاعات بسیار سودمند و مهم دیگری نیز هست. یکی از فواید «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» آوردن نام کتاب‌ها و نویسندگانی است که غالباً در منابع دیگر یاد نشده است؛ زیرا مؤلف سخت‌کوش آن برای نگارش این کتاب رنج سفرهای طولانی و فراوان را به نقاط مختلف جهان بر خود همواره کرده، در شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ کتاب‌های بسیاری را دیده و یا درباره آنها شنیده و با بسیاری از محدثان و محققان دیدار کرده و حاصل آن همه را در کتاب «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» فراهم آورده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1093/37 ر.ک: ذکایی ساوجی، مرتضی، 1378، ص37]</ref>. | ||
از وجوه دیگر اهمیت «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]»، این است که پس از تألیف، مورد توجه مورخان و محققان سال‌های بعد قرار گرفت و عده‌ای بر آن تقریظ و شرح نوشته، یا آن را تلخیص کردند. از جمله [[ابن اثیر، علی بن محمد| | از وجوه دیگر اهمیت «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]»، این است که پس از تألیف، مورد توجه مورخان و محققان سال‌های بعد قرار گرفت و عده‌ای بر آن تقریظ و شرح نوشته، یا آن را تلخیص کردند. از جمله [[ابن اثیر، علی بن محمد|عزالدین ابوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق) است که با تلخیص [[الأنساب (سمعاني)|الأنساب سمعانی]] و افزودن برخی استدراکات، کتاب جدیدی در سه جلد سامان داد و آن را «اللباب» نامید. همچنین [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] الأنساب را تلخیص کرد و با برخی از اضافات که از کتاب‌هایی چون «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]] استخراج کرده بود، در سال 873ق، کتاب جدیدی را با عنوان «لب اللباب» پدید آورد. نیز قاضی قطب‌الدین محمد بن محمد خیضری شافعی (متوفی 894ق) انساب سمعانی را تلخیص کرد و اضافات و تعلیقات ابن اثیر، رشاطی و دیگران را هم بر آن افزود و کتاب خود را «الاكتساب» نامید<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1801/27 ر.ک: همان؛ ذکایی ساوجی، مرتضی، 1375، ص27]</ref>. | ||
کتاب با شرح حال [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] به نقل از کتاب [[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفيات الأعيان]] آغاز شده است. سپس مقدمه‌ای به قلم [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] ذکر شده که در آن شیوه خود در تلخیص کتاب را بیان کرده است. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌شود: | کتاب با شرح حال [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] به نقل از کتاب [[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفيات الأعيان]] آغاز شده است. سپس مقدمه‌ای به قلم [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] ذکر شده که در آن شیوه خود در تلخیص کتاب را بیان کرده است. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌شود: | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۶: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الأنساب (سمعاني)]] | [[الأنساب (سمعاني)]] | ||
[[الأنساب سمعاني]] | |||
[[الأنساب (نسخه)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:علوم کمکی تاریخ]] | [[رده:علوم کمکی تاریخ]] | ||
[[رده: | [[رده:نسب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۷
| اللباب في تهذيب الأنساب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن اثیر، علی بن محمد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الأنساب. تلخيص |
| ناشر | دار صادر |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| چاپ | 3 |
| موضوع | اعراب - سرگذشتنامه - متون قدیمی تا قرن 14
قوم شناسی - کشورهای اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 نامهای جغرافیایی - کشورهای اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 نامهای عربی - متون قدیمی تا قرن 14 نسب‌شناسی - متون قدیمی تا قرن 14 کشورهای اسلامى - نسب نامه - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | CS 1549/5 /س8 الف8012 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اللباب في تهذيب الأنساب، خلاصه «الأنساب» عبدالکریم بن محمد بن منصور سمعانی (متوفی 562ق)، به قلم ابوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی (متوفی 630ق)، معروف به ابن اثیر جزری است. اصل کتاب در 13 جلد و خلاصه در سه جلد منتشر شده است.
یکی از کتاب‌های مهم تصنیف‌شده در قرن ششم هجری، کتاب «الأنساب» است. بااینکه موضوع این کتاب نسب‌شناسی یا شجره‌نگاری و به اصطلاح عرب «التشجير»است، مشتمل بر اطلاعات بسیار سودمند و مهم دیگری نیز هست. یکی از فواید «الأنساب» آوردن نام کتاب‌ها و نویسندگانی است که غالباً در منابع دیگر یاد نشده است؛ زیرا مؤلف سخت‌کوش آن برای نگارش این کتاب رنج سفرهای طولانی و فراوان را به نقاط مختلف جهان بر خود همواره کرده، در شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ کتاب‌های بسیاری را دیده و یا درباره آنها شنیده و با بسیاری از محدثان و محققان دیدار کرده و حاصل آن همه را در کتاب «الأنساب» فراهم آورده است.[۱].
از وجوه دیگر اهمیت «الأنساب»، این است که پس از تألیف، مورد توجه مورخان و محققان سال‌های بعد قرار گرفت و عده‌ای بر آن تقریظ و شرح نوشته، یا آن را تلخیص کردند. از جمله عزالدین ابوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی (متوفی 630ق) است که با تلخیص الأنساب سمعانی و افزودن برخی استدراکات، کتاب جدیدی در سه جلد سامان داد و آن را «اللباب» نامید. همچنین جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی الأنساب را تلخیص کرد و با برخی از اضافات که از کتاب‌هایی چون «معجم البلدان» یاقوت حموی استخراج کرده بود، در سال 873ق، کتاب جدیدی را با عنوان «لب اللباب» پدید آورد. نیز قاضی قطب‌الدین محمد بن محمد خیضری شافعی (متوفی 894ق) انساب سمعانی را تلخیص کرد و اضافات و تعلیقات ابن اثیر، رشاطی و دیگران را هم بر آن افزود و کتاب خود را «الاكتساب» نامید[۲].
کتاب با شرح حال ابن اثیر جزری به نقل از کتاب وفيات الأعيان آغاز شده است. سپس مقدمه‌ای به قلم ابن اثیر ذکر شده که در آن شیوه خود در تلخیص کتاب را بیان کرده است. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌شود:
- در نگارش کتاب، از نسخه صحیحی که از نسخه مصنف نقل کرده، استفاده شده است.
در این کتاب از کلام نویسنده دقیقاً تبعیت شده است؛ حتی در مواردی که سمعانی موردی را با شک بیان کرده و نویسنده به آن یقین داشته است، آن را با شک بیان کرده است؛ یا مثلاً شرح حال شخصیتی آمده که دیگری بر او اولویت دارد و چه بسا این شخص از کسانی باشد که خود جزری او را درک کرده؛ با این وصف، در ذکر این اعلام از سمعانی تبعیت کرده است.
- اگر در یک ترجمه، شرح حال تعدادی از اشخاص ذکر شده است، نویسنده شرح حال یک یا دو تن از کسانی را که سمعانی، ذکر کرده، آورده است؛ به‌عنوان مثال سمعانی، اسدی را ذکر کرده و در ذیل آن، جماعتی از کسانی که این نسبت را دارند آورده و جزری تنها دو تن را ذکر کرده است.[۳].
فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- ذکایی ساوجی، مرتضی، «علوم قرآنی در الأنساب سمعانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله کیهان فرهنگی، آذر 1378، شماره 158، ص37 تا 39.
- ذکایی ساوجی، مرتضی، «سیری در الأنساب»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله آینه پژوهش، آذر و دی 1375، شماره 41، ص26 تا 33.