ماهیت قیام شهید فخ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ماهیت قیام مختار بن ابی عبید ثقفی' به 'ماهیت قیام مختار بن ابی‌عبید ثقفی'
جز (جایگزینی متن - ' == معرفى اجمالى == ' به '')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ماهیت قیام مختار بن ابی عبید ثقفی' به 'ماهیت قیام مختار بن ابی‌عبید ثقفی')
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR16638J1.jpg
| تصویر =NUR16638J1.jpg
خط ۷: خط ۶:
[[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی]] (تهيه و تدوين)
[[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی]] (تهيه و تدوين)


[[رضوی اردکانی، ابوفاضل]] (نويسنده)
[[رضوی اردکانی، ابوفاضل]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏53‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏2‎‏ر‎‏6
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏53‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏2‎‏ر‎‏6
خط ۱۷: خط ۱۶:
فخ
فخ
| ناشر =  
| ناشر =  
دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، مرکز انتشارات
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1375 ش
| سال نشر = 1375 ش  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE16638AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE16638AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16638
| کتابخوان همراه نور =16638
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''ماهيت قيام شهيد فخ'''، تأليف سيد ابوالفضل رضوى اردكانى، از جمله آثارى است كه نويسنده آن يكى از قيام‌هاى شيعى را انتخاب و با بررسى منابع، جنبه‌هاى مختلف آن را مورد مطالعه قرار داده است. اين اثر به زبان فارسى در يك مجلد منتشر شده است.
 
'''ماهيت قيام شهيد فخ'''، تأليف [[رضوی اردکانی، سید ابوفاضل|سيد ابوالفضل رضوى اردكانى]]، از جمله آثارى است كه نویسنده آن يكى از قيام‌هاى شيعى را انتخاب و با بررسى منابع، جنبه‌هاى مختلف آن را مورد مطالعه قرار داده است. اين اثر به زبان فارسى در يك مجلد منتشر شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
 
كتاب در يك مقدمه و يازده فصل نگارش شده است. در نگارش اثر از منابع تاريخى و به‌ويژه از «[[مقاتل الطالبيين]]» استفاده شده است. برخى از مصادرى كه در اين كتاب به آنها استناد شده، ترجمه فارسى آن كتاب‌هاست و آدرس پى‌نوشت‌ها با ترجمه آنها هماهنگ است و لذا شايسته بود كه نویسنده به اين مطلب تذكر مى‌داد<ref>همان، ص 17</ref>
 
كتاب در يك مقدمه و يازده فصل نگارش شده است. در نگارش اثر از منابع تاريخى و به‌ويژه از «[[مقاتل الطالبيين]]» استفاده شده است. برخى از مصادرى كه در اين كتاب به آنها استناد شده، ترجمه فارسى آن كتاب‌هاست و آدرس پى‌نوشت‌ها با ترجمه آنها هماهنگ است و لذا شايسته بود كه نويسنده به اين مطلب تذكر مى‌داد<ref>همان، ص 17</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
كتاب حاضر، تلاشى در راستاى زدودن ابهامات از حماسه خونبار و غرورآفرين «حسين بن على بن حسن» از نبيرگان امام مجتبى(ع)، معروف به «شهيد فخ» است. او مسلمانى راستين و شخصيتى ممتاز بود، به‌طورى‌كه امام معاصر وى (امام موسى بن جعفر) پس از شهادتش درباره او فرمود: «مضى و اللّه مسلما صالحا، صوّاما».
كتاب حاضر، تلاشى در راستاى زدودن ابهامات از حماسه خونبار و غرورآفرين «حسين بن على بن حسن» از نبيرگان امام مجتبى(ع)، معروف به «شهيد فخ» است. او مسلمانى راستين و شخصيتى ممتاز بود، به‌طورى‌كه امام معاصر وى (امام موسى بن جعفر) پس از شهادتش درباره او فرمود: «مضى و اللّه مسلما صالحا، صوّاما».


شهيد فخ با جمعى از شيعيان و علويان پاك‌باخته در هشتم ذى‌حجه سال 169ق، در زمان خلافت «هادى عبّاسى» بر مظالم حكومت، قيامى را در سرزمين «فخ» - كه نزديك شهر مكه است - سامان داد و نتيجه آن، كشتار وحشيانه تمامى ياران حسين بن على و خود او به دست حكومت گرديد كه پس از واقعه كربلا، غمبارترين حادثه‌اى بود كه براى شيعيان اتفاق افتاد<ref>مقدمه، ص 16</ref>
شهيد فخ با جمعى از شیعیان و علويان پاک‌باخته در هشتم ذى‌حجه سال 169ق، در زمان خلافت «هادى عبّاسى» بر مظالم حكومت، قيامى را در سرزمين «فخ» - كه نزدیک شهر مكه است - سامان داد و نتيجه آن، كشتار وحشيانه تمامى ياران حسين بن على و خود او به دست حكومت گرديد كه پس از واقعه كربلا، غمبارترين حادثه‌اى بود كه براى شیعیان اتفاق افتاد<ref>مقدمه، ص 16</ref>


مطالب فصل‌هاى كتاب به‌اختصار بدين شرح است:
مطالب فصل‌هاى كتاب به‌اختصار بدين شرح است:
خط ۴۶: خط ۴۴:
1. در فصل اول، ويژگى‌هاى شخصى شهيد فخ، خلافت او، همسران، فرزندان و ساير اطلاعات ايشان ذكر شده است. نام پدر او على و پدربزرگش حسن مثلث (حسن سوم) و جد او حسن مثنى (حسن دوم) و جد اعلاى او امام حسن مجتبى(ع) است<ref>متن كتاب، ص 22</ref>
1. در فصل اول، ويژگى‌هاى شخصى شهيد فخ، خلافت او، همسران، فرزندان و ساير اطلاعات ايشان ذكر شده است. نام پدر او على و پدربزرگش حسن مثلث (حسن سوم) و جد او حسن مثنى (حسن دوم) و جد اعلاى او امام حسن مجتبى(ع) است<ref>متن كتاب، ص 22</ref>


2. در دومين فصل كتاب به ولادت و دوران كودكى و فضائل حسين، رهبر قيام فخ، پرداخته شده است. در بخشى از اين فصل مى‌خوانيم: «حسين بن على (شهيد فخ)، پناهى براى بى‌پناهان و پشتيبانى براى مظلومان و ملجئى براى مساكين و فقراء بود. محرومين و درماندگان مدينه، به خاطر آن همه جود و كرم و احسانش محبت زياد و علاقه فراوانى بدو داشتند و چرا چنين نباشد؟ بزرگوارى كه خانه چهل هزار دينارى خود را مى‌فروشد و همه آن را ميان فقراى مدينه، تقسيم مى‌كند و موقعى كه به خانه مى‌آيد، از پول خانه دينارى برايش باقى نمانده است؟ و جوانمردى كه چهار هزار دينار قرض مى‌كند و بين فقرا تقسيم مى‌كند و كريمى كه چون سائلى از او چيزى مى‌خواهد و او چيزى ندارد كه به او بدهد، ردايش را از دوشش برمى‌دارد و به آن سائل مى‌بخشد. چنين انسانى به‌راستى شايسته عشق ورزيدن است»<ref>همان، ص 54 - 53</ref>
2. در دومين فصل كتاب به ولادت و دوران كودكى و فضائل حسين، رهبر قيام فخ، پرداخته شده است. در بخشى از اين فصل مى‌خوانيم: «حسين بن على (شهيد فخ)، پناهى براى بى‌پناهان و پشتيبانى براى مظلومان و ملجئى براى مساكين و فقراء بود. محرومين و درماندگان مدينه، به خاطر آن همه جود و كرم و احسانش محبت زياد و علاقه فراوانى بدو داشتند و چرا چنين نباشد؟ بزرگوارى كه خانه چهل هزار دينارى خود را مى‌فروشد و همه آن را ميان فقراى مدينه، تقسيم مى‌كند و موقعى كه به خانه مى‌آيد، از پول خانه دينارى برایش باقى نمانده است؟ و جوانمردى كه چهار هزار دينار قرض مى‌كند و بين فقرا تقسيم مى‌كند و كريمى كه چون سائلى از او چيزى مى‌خواهد و او چيزى ندارد كه به او بدهد، ردايش را از دوشش برمى‌دارد و به آن سائل مى‌بخشد. چنين انسانى به‌راستى شايسته عشق ورزيدن است»<ref>همان، ص 54 - 53</ref>


3. در فصل سوم، روايات و اقوالى كه پيامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره شهداى فخ فرموده‌اند و نيز اقوال علماى بزرگ اسلام، مانند علامه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] پيرامون اين واقعه ذكر شده است.
3. در فصل سوم، روايات و اقوالى كه پيامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره شهداى فخ فرموده‌اند و نيز اقوال علماى بزرگ اسلام، مانند علامه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] پيرامون اين واقعه ذكر شده است.
خط ۶۰: خط ۵۸:
9 و 10. در اين دو فصل، مراثى و اشعار پيرامون واقعه فخ و نيز ماجراى قيام يحيى و چگونگى شهادت وى و... ذكر شده است.
9 و 10. در اين دو فصل، مراثى و اشعار پيرامون واقعه فخ و نيز ماجراى قيام يحيى و چگونگى شهادت وى و... ذكر شده است.


11. در آخرين فصل كتاب نيز شرح حال ادريس بن عبداللّه و جنگ‌هاى وى و سقوط دولت ادريسيان ذكر شده است. دانشمند بزرگ شيعه، استاد «[[مغنیه، محمدجواد|محمدجواد مغنيه]]» در كتاب دولت‌هاى شيعه در طول تاريخ، اوّلين دولت مستقل شيعه را دولت «ادريسيان» مى‌داند. در آخرين سطور اين فصل به قبور شهداى فخ اشاره شده است: «قبور اين شهدا، همراه با رهبرشان حسين در سرزمين مقدّس فخ در شهر مكه، محله معروف به «شهداء» مى‌باشد كه فعلاً جزء شهر مكّه است و قبل از حكومت وهابى‌هاى جنايتكار، محل زيارت و داراى قبه و بارگاه بود كه به دست آن ناپاكان ضد اسلام ويران شد و هم‌اكنون محله شهداء به همين نام در مكه معروف است»<ref>همان، ص 278</ref>
11. در آخرين فصل كتاب نيز شرح حال ادريس بن عبداللّه و جنگ‌هاى وى و سقوط دولت ادريسيان ذكر شده است. دانشمند بزرگ شيعه، استاد «[[مغنیه، محمدجواد|محمدجواد مغنيه]]» در كتاب دولت‌هاى شيعه در طول تاريخ، اوّلين دولت مستقل شيعه را دولت «ادريسيان» مى‌داند. در آخرين سطور اين فصل به قبور شهداى فخ اشاره شده است: «قبور اين شهدا، همراه با رهبرشان حسين در سرزمين مقدّس فخ در شهر مكه، محله معروف به «شهداء» مى‌باشد كه فعلاً جزء شهر مكّه است و قبل از حكومت وهابى‌هاى جنايتكار، محل زيارت و داراى قبه و بارگاه بود كه به دست آن ناپاکان ضد اسلام ويران شد و هم‌اكنون محله شهداء به همين نام در مكه معروف است»<ref>همان، ص 278</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۷۲: خط ۷۰:


مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


 
[[ماهیت قیام مختار بن ابی‌عبید ثقفی]]
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۸۰: خط ۷۹:
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
[[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های فردی]]
[[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های فردی]]
[[رده:تاریخ اسلام]]