بهجة الزمن في تاريخ اليمن

بهجة الزمن في تاريخ اليمن
پدیدآوران	یمنی، عبدالباقی بن عبدالمجید (نويسنده) حبشی، عبدالله محمد (محقق) سنباني، محمد أحمد (محقق)
ناشر	دار الحکمة الیمانیة
مکان نشر	یمن - صنعا
سال نشر	1408ق - 1988م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ی8ب9 247 DS
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

بهجة الزمن في تاريخ اليمن، از آثار ادیب، مورخ و قاضی قرن هشتم هجری قمری، ت‍اج‌ال‍دی‍ن‌ اب‍وال‍م‍ح‍اس‍ن‌ عبدالباقی بن عبدالمجید یمانی قرشی (متوفای 743ق)، سابقه‌ پیدایش و گسترش یمن و تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی آن را از آغاز تا زمان نگارنده بازگو می‌کند. عبدالله محمد حبشی و محمد احمد سنبانی، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای ارزنده نوشته و نسخه کامل‌تری نسبت به نسخه پیشین ارائه کرده‌اند.

درباره نسخه

• ازآنجاکه قبلا نسخه دیگری از همین کتاب به نام تاريخ اليمن المسمی بهجة الزمن في تاريخ اليمن، معرفی شده است، در اینجا فقط به بیان تفاوت نسخه و برخی اطلاعات ناگفته می‌پردازیم:

1. نسخه حاضر، جدیدتر (منتشرشده سال 1988م) و کامل‌تر از نسخه قبلی (منتشرشده سال 1985م) است.
   1. نسخه پیشین با تصحیح مصطفی حجازی و بر اساس روایت خلاصه نویسنده، ادیب، کاتب (رئیس دیوان انشا)، شاعر و خوش‌نویس قرن هشتم هجری قمری، شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن عبدالوهاب نویرى (677-733ق) در کتاب نهاية الأرب في فنون الأدب انجام شده و مختصر (168 صفحه) است و مصحح مذکور فرضش این است که نسخه خطی این کتاب، مفقود شده است.
   2. نسخه حاضر با تصحیح عبدالله محمد حبشی و محمد احمد سنبانی و بر اساس نسخه خطی یافت‌شده در کتابخانه ملی پاریس منتشر شده و مفصّل (335 صفحه) است.
   3. محققان آشکارا بیان کرده‌اند که نویرى نه‌تنها مطالب عبدالباقی بن عبدالمجید یمانی را تلخیص کرده، بلکه گاه حتی چند ورق کامل را حذف کرده است.

کمال نسبی

• هرچند این نسخه نسبت به نسخه قبلی کامل‌تر است، ولی در وسط و آخرش برخی از ورق‌هایش ناقص است که محققان در جای خودش یادآور شده‌اند.
• عبدالله محمد حبشی و محمد احمد سنبانی موارد اختلاف نسخه چاپی قبلی و نسخه تصحیح‌شده فعلی را مشخص کرده‌اند و گاه بیان شده که حذف یا اضافه مطالب به جهت حبّ یا بغض سیاسی است.

نمونه مباحث

• علت نام‌گذاری یمن و اختلاف اندیشوران در این زمینه: برخی از مردم گفته‌اند که «یمن را از آن جهت به این اسم نامیدند که در یمین (سمت راست)ِ کعبه قرار دارد»؛ همان طور که «شام به جهت واقع شدن در شمال کعبه»، چنین نامیده شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.