آشتیانی، مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۴۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR05874.jpg|بندانگشتی|آشتياني، مهدي]]
[[پرونده:NUR05874.jpg|بندانگشتی|آشتیانی، مهدی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|آشتياني، مهدي
! نام!! data-type="authorName" |آشتیانی، مهدی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'|ميرزا مهدي بن ميرزا جعفر آشتاني
| data-type="authorOtherNames" |میرزا مهدي بن میرزا جعفر آشیانی
 
مدرس آشتياني، میرزا مهدي
مدرس آشتياني، ميرزا مهدي
Mirza Mahdi Ashtiani
 
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |میرزا جعفر
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|1268ش / 1306ق / 1889م  
| data-type="authorbirthDate" |1268ش / 1306ق / 1889م  
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |تهران
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|1331ش / 1372ق / 1953م  
| data-type="authorDeathDate" |1331ش / 1372ق / 1953م  
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[نوری، فضل‌الله|شیخ ‎فضل‌الله نوری]]
آقا میرزا‎ هاشم اشکوری
[[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید محمدکاظم یزدی]]
[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمدکاظم خراسانی]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|تعليقه بر شرح منظومه حکمت سبزواري
| data-type="authorWritings" |[[تعلیقه بر شرح منظومه حکمت سبزواری]]
 
اساس التوحيد  
اساس التوحيد  
 
|- class="articleCode"
 
|کد مؤلف
|-class='articleCode'
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE05874AUTHORCODE
|کد مولف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE05874AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''میرزا مهدی آشتیانی''' (۱۳۰۶-۱۳۷۲ق/۱۸۸۸-۱۹۵۲م)، حکیم، عارف و دانشمند شیعی ایرانی بود. ازجمله اساتید وی آخوند خراسانی و از جمله آثار او تعليقة ‎رشيقة ‎علی ‎شرح ‎منظومة ‎السبزواري است.
{{کاربردهای دیگر|آشتیانی (ابهام زدایی)}}
 
'''میرزا مهدی آشتیانی''' (۱۳۰۶-۱۳۷۲ق/۱۸۸۸-۱۹۵۲م)، حکیم، عارف و دانشمند شیعی ایرانی بود. ازجمله اساتید وی آخوند خراسانی و از جمله آثار او [[تعلیقه بر شرح منظومه حکمت سبزواری]] است.  
==تولد و وفات==
میرزا مهدی، در تهران زاده شد. پدر او میرزا جعفر برادرزاده و داماد حاج‎ میرزا محمدحسن آشتیانی (د ۱۳۱۹ق/۱۹۰۱م)، ملقب به «میرزاکوچک»، از عالمان تهران بود<ref>ر.ک: بخش معارف، ج1، ص409</ref>.


میرزا مهدی آشتیانی، 64 سال عمر کرد و پس از درگذشت، در قم و در رواق بالاسر حضرت‎ معصومه(ع) به خاک سپرده شد<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.
==ولادت ==
میرزا مهدی، در تهران زاده شد. پدر او میرزا جعفر برادرزاده و داماد حاج‎ میرزا محمدحسن آشتیانی (متوفای ۱۳۱۹ق/۱۹۰۱م)، ملقب به «میرزاکوچک»، از عالمان تهران بود<ref>ر.ک: بخش معارف، ج1، ص409</ref>.


==سفرها==
==سفرها==
از ویژگی‎های آشتیانی این بود که در محدوده جغرافیایی ایران و عراق و نیز در دایره کتاب و مدرسه ماندگار نشد و به سیر و سیاحت نیز پرداخت و از این رهگذر تجربه‎های فراوان به دست آورد. وی پیش از سفر اول به نجف [برای تحصیل علم]، به بخارا رفت و یک سال در آنجا ماند و ضمن آشنایی با مردم و عالمان آن دیار، به تدریس پرداخت و دو بار به مصر سفر کرد. هندوستان و نیز بسیاری از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، ایتالیا، بلژیک و انگلستان را دید و در این جهان‎گردی با متفکران و فیلسوفان آن کشورها آشنا شد و بحث‎ها و برخوردهای علمی و فکری داشت<ref>همان</ref>.
از ویژگی‌های آشتیانی این بود که در محدوده جغرافیایی ایران و عراق و نیز در دایره کتاب و مدرسه ماندگار نشد و به سیر و سیاحت نیز پرداخت و از این رهگذر تجربه‌های فراوان به دست آورد. وی پیش از سفر اول به نجف [برای تحصیل علم]، به بخارا رفت و یک سال در آنجا ماند و ضمن آشنایی با مردم و عالمان آن دیار، به تدریس پرداخت و دو بار به مصر سفر کرد. هندوستان و نیز بسیاری از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، ایتالیا، بلژیک و انگلستان را دید و در این جهان‌گردی با متفکران و فیلسوفان آن کشورها آشنا شد و بحث‎ها و برخوردهای علمی و فکری داشت<ref>همان</ref>.


==تحصیلات ابتدایی==
==تحصیلات ابتدایی==
میرزا مهدی دوران کودکی و نوجوانی را در تهران گذراند. پس از فراگیری قرآن و مقدمات علوم، برای آموختن علوم رایج زمان، در درس استادان مشهور تهران شرکت کرد. ادبیات، اصول و فقه را در حد سطح، نزد پدر و سپس در حوزه درس آقا‎ شیخ‎ حسن طالقانی و آخوند ملا عبدالرسول فراگرفت. خارج فقه و اصول را نزد شیخ ‎فضل‎الله نوری (مق ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م) و آقا سید عبدالکریم مدرّس مدرسه مروی تهران و دیگر عالمان بنام تهران، آموخت. مبانی ریاضیات را در مکتب شیخ‎ عبدالحسین سیبویه، میرزا غفّاریان نجم‎الدّوله، میرزا‎ جهان‎بخش بروجردی منجّم و آقا شیخ ‎محمدحسین ریاضی تعلیم دید. فلسفه مشّاء را نزد میرزا حسن کرمانشاهی و حکمت اشراق و عرفان را نزد آقا میرزا‎ هاشم اشکوری و حکمت متعالی را نزد سیدالحکما‎ آقا میرشیرازی، فراگرفت. طب قدیم را نزد میرزا محمد‎حسین و میرزا ابوالقاسم نائینی و طبّ جدید را به‎وسیله میرزا علی‎اکبر خان ‎ناظم‎الاطبّاء و میرزا ابوالحسن‎ خان‎ رئیس‎الاطباء آموزش دید<ref>ر.ک: همان، ص409</ref>.
میرزا مهدی دوران کودکی و نوجوانی را در تهران گذراند. پس از فراگیری قرآن و مقدمات علوم، برای آموختن علوم رایج زمان، در درس استادان مشهور تهران شرکت کرد. ادبیات، اصول و فقه را در حد سطح، نزد پدر و سپس در حوزه درس آقا‎ شیخ‎ حسن طالقانی و آخوند ملا عبدالرسول فراگرفت. خارج فقه و اصول را نزد [[نوری، فضل‌الله|شیخ ‎فضل‌الله نوری]] (مق ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م) و آقا سید عبدالکریم مدرّس مدرسه مروی تهران و دیگر عالمان بنام تهران، آموخت. مبانی ریاضیات را در مکتب شیخ‎ عبدالحسین سیبویه، میرزا غفّاریان نجم‌الدّوله، میرزا‎ جهان‌بخش بروجردی منجّم و آقا شیخ ‎محمدحسین ریاضی تعلیم دید. فلسفه مشّاء را نزد میرزا حسن کرمانشاهی و حکمت اشراق و عرفان را نزد آقا میرزا‎ هاشم اشکوری و حکمت متعالی را نزد سیدالحکما‎ آقا میرشیرازی، فراگرفت. طب قدیم را نزد [[نائینی، محمدحسین|میرزا محمد‎حسین]] و میرزا ابوالقاسم نائینی و طبّ جدید را به‌وسیله میرزا علی‌اکبر خان ‎ناظم‌الاطبّاء و میرزا ابوالحسن‎ خان‎ رئیس‌الاطباء آموزش دید<ref>ر.ک: همان، ص409</ref>.


==سفر به عتبات و تحصیلات عالیه==
==سفر به عتبات و تحصیلات عالیه==
آشتیانی در ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م، برای ادامه تحصیلات عالی، عازم عتبات شد و در نجف در درس آخوند ملا محمدکاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق/۱۸۳۹-۱۹۱۱م) شرکت کرد، ولی به علت بیماری پس از یک سال اقامت به ایران بازگشت. در سال ۱۳۲۹ق/۱۹۱۱م، بار دیگر به عتبات سفر کرد و در درس سید محمدکاظم یزدی (۱۲۴۷-۱۳۳۷ق/۱۸۳۱-۱۹۱۸م) شرکت جست. پس از اقامت کوتاهی باز به ایران برگشت و برای سومین ‎بار عازم عتبات گردید و در این سفر در درس مشایخ دیگر مانند سید محمد فیروزآبادی (د ۱۳۴۵ق/۱۹۲۷م)، نائینی (۱۲۷۷-۱۳۵۵ق/۱۸۶۰-۱۹۳۶م)، آقا‎ ضیاءالدین‎ عراقی (۱۲۸۷-۱۳۶۱ق،۱۸۷۰-۱۹۴۲م) و اصفهانی حاضر شد. بااینکه وی در مجموع، مدت کوتاهی در درس عالمان نجف حضور یافت، اما به دلیل مهارت علمی و دانشی که طی سال‎ها اندوخته بود، به گفته خودش، از همه استادان یادشده به دریافت اجازه روایت و اجتهاد نایل آمد<ref>همان، ص409-410</ref>.
آشتیانی در ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م، برای ادامه تحصیلات عالی، عازم عتبات شد و در نجف در درس [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمدکاظم خراسانی]] (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق/۱۸۳۹-۱۹۱۱م) شرکت کرد، ولی به علت بیماری پس از یک سال اقامت به ایران بازگشت. در سال ۱۳۲۹ق/۱۹۱۱م، بار دیگر به عتبات سفر کرد و در درس [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید محمدکاظم یزدی]] (۱۲۴۷-۱۳۳۷ق/۱۸۳۱-۱۹۱۸م) شرکت جست. پس از اقامت کوتاهی باز به ایران برگشت و برای سومین ‎بار عازم عتبات گردید و در این سفر در درس مشایخ دیگر مانند سید محمد فیروزآبادی (متوفای ۱۳۴۵ق/۱۹۲۷م)، نائینی (۱۲۷۷-۱۳۵۵ق/۱۸۶۰-۱۹۳۶م)، [[عراقی، ضیاءالدین|آقا‎ ضیاءالدین‎ عراقی]] (۱۲۸۷-۱۳۶۱ق،۱۸۷۰-۱۹۴۲م) و اصفهانی حاضر شد. بااینکه وی در مجموع، مدت کوتاهی در درس عالمان نجف حضور یافت، اما به دلیل مهارت علمی و دانشی که طی سال‎ها اندوخته بود، به گفته خودش، از همه استادان یادشده به دریافت اجازه روایت و اجتهاد نایل آمد<ref>همان، ص409-410</ref>.


==تدریس و تبحر در علوم==
==تدریس و تبحر در علوم==
آشتیانی در مدت اقامت در عتبات، در کنار تعلّم، به تعلیم و تدریس علوم عقلی و نقلی پرداخت. وی بازگشت به ایران را بر ماندن در عتبات ترجیح داد. مدتی در قم و اصفهان و مشهد ساکن شد و به تدریس پرداخت و سرانجام به زادگاهش تهران برگشت و برای همیشه در این شهر ماندگار گشت و به تدریس پرداخت و حوزه درسی وسیعی را به‎ویژه در حکمت و عرفان، پدید آورد<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.
آشتیانی در مدت اقامت در عتبات، در کنار تعلّم، به تعلیم و تدریس علوم عقلی و نقلی پرداخت. وی بازگشت به ایران را بر ماندن در عتبات ترجیح داد. مدتی در قم و اصفهان و مشهد ساکن شد و به تدریس پرداخت و سرانجام به زادگاهش تهران برگشت و برای همیشه در این شهر ماندگار گشت و به تدریس پرداخت و حوزه درسی وسیعی را به‌ویژه در حکمت و عرفان، پدید آورد<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.


حاج‎ میرزا مهدی، با بسیاری از دانش‎های روزگارش آشنا بود و در اکثر این علوم تبحّر داشت. در ادب، فقه، اصول، کلام، تفسیر و ریاضی استاد بود. بیشترین مهارت او در فلسفه و عرفان بود و تأثیر تربیتی و علمی وی بر شاگردانش از طریق این دو دانش بود. ازاین‎رو، او را می‎توان از پیروان فلسفه متعالی صدرایی در دوران معاصر دانست... در حوزه تعلیم و تربیت او شاگردان بسیاری پرورش یافته‎اند<ref>ر.ک: همان</ref>.
حاج‎ میرزا مهدی، با بسیاری از دانش‌های روزگارش آشنا بود و در اکثر این علوم تبحّر داشت. در ادب، فقه، اصول، کلام، تفسیر و ریاضی استاد بود. بیشترین مهارت او در فلسفه و عرفان بود و تأثیر تربیتی و علمی وی بر شاگردانش از طریق این دو دانش بود. ازاین‌رو، او را می‌توان از پیروان فلسفه متعالی صدرایی در دوران معاصر دانست... در حوزه تعلیم و تربیت او شاگردان بسیاری پرورش یافته‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.


==تألیفات==  
==وفات ==
میرزا مهدی آشتیانی، 64 سال عمر کرد و پس از درگذشت، در قم و در رواق بالاسر حضرت‎ معصومه(ع) به خاک سپرده شد<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.
 
==آثار==
آشتیانی دارای تألیفات چندی است که عمدتاً درباره عرفان و فلسفه نوشته شده است. برخی از آثار وی عبارتند از:  
آشتیانی دارای تألیفات چندی است که عمدتاً درباره عرفان و فلسفه نوشته شده است. برخی از آثار وی عبارتند از:  
# أساس‎ التوحيد، فارسی، تهران، ۱۳۳۰ش؛  
# أساس‎ التوحيد، فارسی، تهران، ۱۳۳۰ش؛  
خط ۶۷: خط ۶۸:
# حاشیه بر مکاسب شیخ‎ انصاری؛  
# حاشیه بر مکاسب شیخ‎ انصاری؛  
# حاشیه بر رسائل شیخ‎ انصاری؛  
# حاشیه بر رسائل شیخ‎ انصاری؛  
# رساله‎ای در جبر و تفویض و علم اجمالی و طلب و اراده و وحدت وجود و قاعده صدور؛  
# رساله‌ای در جبر و تفویض و علم اجمالی و طلب و اراده و وحدت وجود و قاعده صدور؛  
# حاشیه بر فصوص محیی‎الدین عربی؛  
# حاشیه بر فصوص محیی‌الدین عربی؛  
# حاشیه بر فصوص فارابی؛  
# حاشیه بر فصوص فارابی؛  
# حاشیه بر مصباح‎ الأنس<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.
# حاشیه بر مصباح‎ الأنس<ref>ر.ک: همان، ص410</ref>.


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۷۹: خط ۸۰:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[تعلیقه بر شرح منظومه حکمت سبزواری]]
[[تعلیقه بر شرح منظومه حکمت سبزواری]]


[[تعلیقة علی شرح المنظومة السبزواري]]
[[تعليقة علی شرح المنظومة السبزواري]]


[[اساس التوحید]]
[[اساس التوحید]]


 
[[مدينة الحديث (الجواهر الغوالي في شرح عوالي اللآلي)]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:25 مرداد الی 24 شهریور]]
[[رده:فیلسوفان]]
[[رده:سال97-25مرداد الی24 شهریور]]
[[رده:نویسندگان جدید و معاصر فلسفه اسلامی]]