ابن مدبر، ابراهیم‌ بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۰: خط ۴۰:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
| امضا =  
| امضا =  
| کد مؤلف = AUTHORCODE107213AUTHORCODE
| کد مؤلف =AUTHORCODE107213AUTHORCODE
}}
}}


''' ابواسحاق‌ (ابویسر) ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ مدبر ''' (195-17 شوال‌ 279ق‌/811 -10 ژانویه 893م‌)، ادیب‌، شاعر، کاتب‌ و وزیر عباسیان‌.
''' ابواسحاق‌ (ابویسر) ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ مدبر''' (195-17 شوال‌ 279ق‌/811 -10 ژانویه 893م‌)، ادیب‌، شاعر، کاتب‌ و وزیر عباسیان‌.


از برادرش‌ احمد کوچک‌تر، ولى‌ از او نامدارتر است‌. در جوانى‌ گویا با چند تن‌ از همسالانش‌ همراه‌ لشکر مأمون‌ (حک 198- 218ق‌) به‌ سرزمین‌ روم‌ رفت‌ و در همین‌ سفر بود که‌ با عَریب‌ مغنّیه مشهور دربار عباسیان‌ که‌ سپس‌ با وی‌ رابطه‌ای‌ صمیمانه‌ و عاشقانه‌ یافت‌، آشنا گردید.
از برادرش‌ احمد کوچک‌تر، ولى‌ از او نامدارتر است‌. در جوانى‌ گویا با چند تن‌ از همسالانش‌ همراه‌ لشکر مأمون‌ (حک 198- 218ق‌) به‌ سرزمین‌ روم‌ رفت‌ و در همین‌ سفر بود که‌ با عَریب‌ مغنّیه مشهور دربار عباسیان‌ که‌ سپس‌ با وی‌ رابطه‌ای‌ صمیمانه‌ و عاشقانه‌ یافت‌، آشنا گردید.
خط ۵۳: خط ۵۳:


پدر آنان‌ محمد (بن‌ عبیدالله‌) بن‌ مدبر ظاهراً بى‌آنکه‌ شغل‌ مهمى‌ داشته‌ باشد، در حاشیه دستگاه‌ خلافت‌ در ناز و نعمت‌ مى‌زیسته‌ است‌. خاندان‌ مدبر غالباً مورد عنایت‌ و اعتماد خلفای‌ عباسى‌ بوده‌اند، هرچند که‌ گاه‌ و بیگاه‌ از خشم‌ و زندان‌ آنان‌ نیز بى‌نصیب‌ نمى‌ماندند.
پدر آنان‌ محمد (بن‌ عبیدالله‌) بن‌ مدبر ظاهراً بى‌آنکه‌ شغل‌ مهمى‌ داشته‌ باشد، در حاشیه دستگاه‌ خلافت‌ در ناز و نعمت‌ مى‌زیسته‌ است‌. خاندان‌ مدبر غالباً مورد عنایت‌ و اعتماد خلفای‌ عباسى‌ بوده‌اند، هرچند که‌ گاه‌ و بیگاه‌ از خشم‌ و زندان‌ آنان‌ نیز بى‌نصیب‌ نمى‌ماندند.


== در خدمت‌ عباسیان، مناصب‌==
== در خدمت‌ عباسیان، مناصب‌==
خط ۸۶: خط ۸۵:
==آثار==
==آثار==


تنها اثری‌ که‌ علاوه‌ بر شعر، از ابن‌ مدبر به‌ جای‌ مانده «'''الرسالة العذراء فى‌ موازین‌ البلاغة و ادوات‌ الکتابة'''» است‌ که‌ اولین‌ بار ضمن‌ رسائل‌ البلغاء (قاهره‌، 1331ق‌/1913م‌) و بار دیگر با مقدمه‌ای‌ به‌ زبان‌ فرانسوی‌ به‌ کوشش‌ زکى‌ مبارک‌ (قاهره‌، 1350ق‌/1931م‌) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
تنها اثری‌ که‌ علاوه‌ بر شعر، از ابن‌ مدبر به‌ جای‌ مانده «[[الرسالة العذراء فى‌ موازین‌ البلاغة و ادوات‌ الکتابة]]» است‌ که‌ اولین‌ بار ضمن‌ [[رسائل‌ البلغاء]] (قاهره‌، 1331ق‌/1913م‌) و بار دیگر با مقدمه‌ای‌ به‌ زبان‌ فرانسوی‌ به‌ کوشش‌ [[زکى‌ مبارک‌]] (قاهره‌، 1350ق‌/1931م‌) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.


در انتساب‌ این‌ اثر به‌ ابراهیم‌ باید اندکى‌ تردید کرد. چه‌، در هیچ‌یک‌ از مآخذ، چنین‌ کتابى‌ به‌ او نسبت‌ داده‌ نشده‌ است‌. ثانیاً با توجه‌ به‌ مقدمه «الرّساله العذراء»، مؤلف‌ آن‌ را در پاسخ‌ رساله ادیبانه یکى‌ از دانشمندان‌ معاصر خویش‌ نوشته‌ که‌ نظر به‌ شهرت‌ ابن‌ مدبر، قاعدتاً نمى‌بایست‌ مجهول‌ بماند. اما اگر این‌ انتساب‌ را درست‌ بدانیم‌، ابراهیم‌ بن‌ مدبر نخستین‌ کسى‌ است‌ که‌ کتابى‌ مستقل‌ بر زمینه نثر فنى‌ و اصول‌ و ضوابط آن‌ تألیف‌ کرده‌ است‌.  
در انتساب‌ این‌ اثر به‌ ابراهیم‌ باید اندکى‌ تردید کرد. چه‌، در هیچ‌یک‌ از مآخذ، چنین‌ کتابى‌ به‌ او نسبت‌ داده‌ نشده‌ است‌. ثانیاً با توجه‌ به‌ مقدمه «الرّساله العذراء»، مؤلف‌ آن‌ را در پاسخ‌ رساله ادیبانه یکى‌ از دانشمندان‌ معاصر خویش‌ نوشته‌ که‌ نظر به‌ شهرت‌ ابن‌ مدبر، قاعدتاً نمى‌بایست‌ مجهول‌ بماند. اما اگر این‌ انتساب‌ را درست‌ بدانیم‌، ابراهیم‌ بن‌ مدبر نخستین‌ کسى‌ است‌ که‌ کتابى‌ مستقل‌ بر زمینه نثر فنى‌ و اصول‌ و ضوابط آن‌ تألیف‌ کرده‌ است‌. <ref>لسانى‌فشارکى، محمدعلى‌، ج4، ص594-593</ref>.
<ref>لسانى‌فشارکى، محمدعلى‌، ج4، ص594-593</ref>.
خط ۹۷: خط ۹۵:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
لسانى‌فشارکى، محمدعلى‌، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
لسانى‌فشارکى، محمدعلى‌، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۱۰۳: خط ۱۰۱:
[[رسائل البلغاء]]
[[رسائل البلغاء]]
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]
[[رده:فاقد کد پدیدآور]]