ابن عابدین، محمدامين‌: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن عابدین، محمدامين‌ بن‌ عمربن‌ عبدالعزيزبن‌ احمد بن‌ عبدالرحيم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدين؛ | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = محمدامين‌ بن‌ عمربن‌ عبدالعزيزبن‌ احمد بن‌ عبدالرحي...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE')
     
    (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = ابن عابدین، محمدامين‌ بن‌ عمربن‌ عبدالعزيزبن‌ احمد بن‌ عبدالرحيم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدين؛
    | عنوان = ابن عابدین، محمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین؛
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | اندازه تصویر =  
    | اندازه تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | نام کامل = محمدامين‌ بن‌ عمربن‌ عبدالعزيزبن‌ احمد بن‌ عبدالرحيم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدين‌؛
    | نام کامل = محمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین‌؛
    | نام‌های دیگر = ابن عابدین، محمدامين‌ بن‌ عمربن‌؛  
    | نام‌های دیگر = ابن عابدین، محمدامین‌ بن‌ عمر‌؛  
    | لقب =  
    | لقب =  
    | تخلص = ابن عابدین؛
    | تخلص = ابن عابدین؛
    | نسب = اسماعیلی؛
    | نسب = اسماعیلی؛
    | نام پدر = عمربن‌ عبدالعزيز؛
    | نام پدر = عمر بن‌ عبدالعزیز؛
    | ولادت = 1198ق،
    | ولادت = 1198ق؛
    | محل تولد =  
    | محل تولد =  
    | کشور تولد = شام؛
    | کشور تولد = شام؛
    خط ۱۶: خط ۱۶:
    | رحلت = 1252ق‌؛
    | رحلت = 1252ق‌؛
    | شهادت =  
    | شهادت =  
    | مدفن = مقبرة باب‌الصغير دمشق؛
    | مدفن = مقبره باب‌الصغیر دمشق؛
    | طول عمر = 54؛
    | طول عمر = 54؛
    | نام همسر =  
    | نام همسر =  
    | فرزندان =  
    | فرزندان =  
    | خویشاوندان = محمد صلاح‌الدين‌(جد اعلا)، ‌علاءالدين‌محمود(پسر)، احمد عابدين(برادرزاده)‌؛
    | خویشاوندان = محمد صلاح‌الدین‌(جد اعلا)، ‌علاءالدین ‌محمود(پسر)، احمد عابدین(برادرزاده)‌؛
    | دین = اسلام؛
    | دین = اسلام؛
    | مذهب = حنفی‌؛
    | مذهب = حنفی‌؛
    | پیشه = فقيه ‌و پيشواي ‌حنفيان‌ شام‌؛
    | پیشه = فقیه ‌و پیشوای ‌حنفیان‌ شام‌؛
    | منصب = پيشواي ‌حنفيان‌ شام‌؛
    | منصب = پیشوای ‌حنفیان‌ شام‌؛
    | پس از =  
    | پس از =  
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    | اساتید = شاكر عَقّاد، سعيد حموي‌ شيخ‌ القرّاء، عبدالقادر و ابراهيم‌ بن‌ اسماعيل‌ نابلسى،‌ هبةالله‌ بعلى‌؛  
    | اساتید = شاکر عَقّاد، سعید حموی‌ شیخ‌ القرّاء، عبدالقادر و ابراهیم‌ بن‌ اسماعیل‌ نابلسى،‌ هبه‌الله‌ بعلى‌؛  
    | مشایخ =‌  
    | مشایخ =‌  
    | معاصرین =  
    | معاصرین =  
    | شاگردان = علاءالدين‌محمود، احمد عابدين‌، عبدالغنى‌ ميدانى‌، آلوسى‌، عارف‌ حكمت‌ بك‌، عمربن‌ احمد عقّاد؛ ‌
    | شاگردان = علاءالدین‌ محمود، احمد عابدین‌، عبدالغنى‌ میدانى‌، آلوسى‌، عارف‌ حکمت‌ بک‌، عمر بن‌ احمد عقّاد؛ ‌
    | اجازه اجتهاد از =  
    | اجازه اجتهاد از =  
    | درجه علمی = مرجعیت در فتوی؛
    | درجه علمی = مرجعیت در فتوی؛
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    | علایق پژوهشی =  
    | علایق پژوهشی =  
    | سبک نوشتاری =  
    | سبک نوشتاری =  
    | آثار = 1- ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنوير الابصار، 2- العقود الدرية فى‌ تنقيح‌ الفتاوي‌ الحامدية، 3- مجموعة رسائل‌ ابن‌ عابدين‌؛
    | آثار = 1- ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنویر الابصار، 2- العقود الدریه فى‌ تنقیح‌ الفتاوی‌ الحامدیه، 3- مجموعه رسائل‌ ابن‌ عابدین‌؛
      | وبگاه =  
      | وبگاه =  
    | امضا =  
    | امضا =  
    | کد مؤلف = AUTHORCODE10666AUTHORCODE
    | کد مؤلف =AUTHORCODE10666AUTHORCODE
    }}
    }}


    ''' على‌ بن‌ جارالله‌ بن‌ محمد بن‌ ابى‌ اليمن‌ بن‌ ابى‌ بكر بن‌ على‌ بن‌ ابى‌ البركات‌ محمد بن‌ ابى‌ السعود محمد بن‌ حسين‌ بن‌ على‌ بن‌ احمد ابن‌ عطية بن‌ ظهيرة قرشى‌ مخزومى‌ مكى ‌‌‌'''
    '''محمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین‌''' (1198-1252ق‌/1784-1836م‌)، فقیه ‌و پیشوای ‌حنفیان‌ شام‌.


    او به‌ جهت‌ انتساب‌ به‌ جد اعلایش‌ محمد صلاح‌الدین‌ معروف‌ به‌ عابدین‌، به‌ ابن‌ عابدین‌ شهرت‌ یافت‌.


    ==معرفی اجمالی==
    نسب‌ وی‌ را به‌ اسماعیل‌ فرزند [[امام جعفر صادق علیه‌السلام|امام‌ جعفر صادق‌(ع‌)]] مى‌رسانند.
    اِبْن‌ِ عابِدين‌، عنوان‌ چند فقيه‌ حنفى‌، كه‌ در اواخر دوران‌ حكومت‌ عثمانى‌ در شامات‌ مى‌زيستند.


    محمدامين‌ بن‌ عمربن‌ عبدالعزيزبن‌ احمد بن‌ عبدالرحيم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدين‌ (1198-1252ق‌/1784-1836م‌)، فقيه ‌و پيشواي ‌حنفيان‌ شام‌.  
    ابن عابدین، عنوان‌ چند فقیه‌ حنفى‌، که‌ در اواخر دوران‌ حکومت‌ عثمانى‌ در شامات‌ مى‌زیستند.


    او به‌ جهت‌ انتساب‌ به‌ جد اعلايش‌ محمد صلاح‌الدين‌ معروف‌ به‌ عابدين‌، به‌ ابن‌ عابدين‌ شهرت‌ يافت‌.
    ==تحصیلات، اساتید و مشایخ==
    ابن‌ عابدین‌ پس‌ از حفظ قرآن‌، تجوید و قرائت‌، برخى‌ علوم‌ دیگر را از شیخ‌ [[سعید حموی‌]] شیخ‌ القرّاء دمشق‌ فراگرفت‌ و در این‌ هنگام‌ بر مذهب‌ شافعى‌ بود. آنگاه‌ به‌ ملازمت‌ شاکر عَقّاد پرداخت‌ و از وی‌ دانش‌ آموخت‌. او به‌ تشویق‌ استادش‌ از مذهب‌ شافعى‌ به‌ حنفى‌ عدول‌ کرد و در این‌ مذهب‌ شهرتى‌ یافت‌ و به‌ مرجعیت‌ در فتوی‌ رسید.


    نسب‌ وي‌ را به‌ اسماعيل‌ فرزند امام‌ جعفر صادق‌ (ع‌) مى‌رسانند.
    پدرش‌ بازرگان‌ بود و برای‌ تجارت‌ به‌ هند سفر مى‌کرد و از آنجا برای‌ مطالعه او کتاب‌ مى‌آورد.


    از استادان‌ و مشایخ‌ او علاوه‌ بر دو استاد مذکور مى‌توان‌ از عبدالقادر و ابراهیم‌ بن‌ اسماعیل‌ نابلسى‌ و هبةالله‌ بعلى‌ شارح‌ الاشباه‌ و النظائر یاد کرد. پسرش‌ علاءالدین ‌محمود و برادرزاده‌اش‌ احمد عابدین‌، [[میدانی، عبدالغنی|عبدالغنى‌ میدانى‌]]، آلوسى‌، [[عارف‌ حکمت‌ بک‌]]، [[عمر بن‌ احمد عقّاد]] و دیگران‌ از او دانش‌ آموخته‌ یا اجازه‌ دریافت‌ داشته‌اند.


    ==تحصیلات، اساتید و مشایخ==
    ==وفات==
    وی‌ در دمشق‌ درگذشت‌ و در مقبره باب‌الصغیر در خاک‌ سپرده‌ شد.


    ابن‌ عابدين‌ پس‌ از حفظ قرآن‌، تجويد و قرائت‌، برخى‌ علوم‌ ديگر را از شيخ‌ سعيد حموي‌ شيخ‌ القرّاء دمشق‌ فراگرفت‌ و در اين‌ هنگام‌ بر مذهب‌ شافعى‌ بود. آنگاه‌ به‌ ملازمت‌ شاكر عَقّاد پرداخت‌ و از وي‌ دانش‌ آموخت‌. او به‌ تشويق‌ استادش‌ از مذهب‌ شافعى‌ به‌ حنفى‌ عدول‌ كرد و در اين‌ مذهب‌ شهرتى‌ يافت‌ و به‌ مرجعيت‌ در فتوي‌ رسيد.
    ==آثار==
    ===چاپی===
    # ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنویر الابصار،که‌ حاشیه‌ای‌ است‌ بر الدر المختار حصکفى‌ که‌ خود شرحى‌ است‌ بر تنویر الابصار غزی‌. این‌ کتاب‌ در 5 جلد، نخستین‌ بار در 1243ق‌ در کلکته‌ چاپ‌ شده‌ است‌ و حاشیه ابن‌ عابدین‌ نیز نامیده‌ مى‌شود. پسرش‌ تکمله‌ای‌ بر آن‌ افزوده‌ و آن‌ را به‌ پایان‌ رسانده‌ است‌؛
    # العقود الدریه فى‌ تنقیح‌ الفتاوی‌ الحامدیه، که‌ از مشهورترین‌ آثار ابن‌ عابدین‌ به‌ شمار مى‌رود و در بولاق‌ در 1270 و 1300ق‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌؛
    # عقود اللالى‌ فى‌ الاسانید العوالى‌ (دمشق‌، 1302ق‌)،
    # مجموعه رسائل‌ ابن‌ عابدین‌، مشتمل‌ بر بیش‌ از 30 رساله‌ (دمشق‌، 1301ق‌)،
    # منحه الخالق‌، حاشیه‌ بر کتاب‌ البحر الرائق‌ فى‌ شرح‌ الدقائق‌، در 8 جزء (قاهره‌، 1916م‌)،
    # نسمات‌ الاسحار على‌ شرح‌ المنار المسمى‌ بافاضه الانوار، در اصول‌ و حاشیه‌ای‌ است‌ بر شرح‌ حصکفى‌ بر کتاب‌ المنار تألیف‌ نسفى‌ (استانبول‌، 1300ق‌، قاهره‌، 1328ق‌/1910 و 1979م‌).
    ===خطی===
    # القاب‌ الزحاف‌ و العلل‌، در عروض‌،
    # التعلیقات‌ فى‌ تحقیق‌ مافى‌ النقایه،
    # فتح‌ رب‌ الارباب‌ بحواشى‌ لب‌ الالباب‌ بشرح‌ نبذه الاعراب‌. دو نسخه‌ از این‌ کتاب‌ موجود است‌،
    # نزهه النواظر على‌ الاشباه‌ و النظائر؛
    # همچنین‌ ذیل‌ تاریخ‌ مرادی‌، حاشیه‌ای‌ بر تفسیر بیضاوی‌ و مطول‌ و آثاری‌ دیگر به‌ او نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌ (بغدادی‌، 2/367- 368)<ref>سلیم‌‌، عبدالامیر، ج4، ص168</ref>.


    پدرش‌ بازرگان‌ بود و براي‌ تجارت‌ به‌ هند سفر مى‌كرد و از آنجا براي‌ مطالعة او كتاب‌ مى‌آورد.
    == پانویس==
    <references/>


    از استادان‌ و مشايخ‌ او علاوه‌ بر دو استاد مذكور مى‌توان‌ از عبدالقادر و ابراهيم‌ بن‌ اسماعيل‌ نابلسى‌ و هبةالله‌ بعلى‌ شارح‌ الاشباه‌ و النظائر ياد كرد. پسرش‌علاءالدين‌محمود و برادرزاده‌اش‌ احمد عابدين‌، عبدالغنى‌ ميدانى‌، آلوسى‌، عارف‌ حكمت‌ بك‌، عمربن‌ احمد عقّاد و ديگران‌ از او دانش‌ آموخته‌ يا اجازه‌ دريافت‌ داشته‌اند.
    ==منابع مقاله==
    سلیم‌‌، عبدالامیر،‌ دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[رد المحتار علی الدر المختار شرح تنویر الأبصار]]


    ==وفات==
    [[مجموعة رسائل إبن عابدين]]
     
    وي‌ در دمشق‌ درگذشت‌ و در مقبرة باب‌الصغير در خاك‌ سپرده‌ شد.


    [[العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية]]


    ==آثار==
    [[البحر الرائق شرح كنز الدقائق]]


    آثار چاپى‌:
    [[قرة عيون الاخيار لتكلمة رد المختار علی الدر المختار شرح تنوير الابصار]]


    1. ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنوير الابصار،
    [[رد المحتار علی الدر المختار: حاشیة ابن عابدین]]


    كه‌ حاشيه‌اي‌ است‌ بر الدر المختار حصكفى‌ كه‌ خود شرحى‌ است‌ بر تنوير الابصار غزي‌.
    [[البحر الرائق شرح كنز الدقائق (في فروع الحنفیة)]]
    اين‌ كتاب‌ در 5 جلد، نخستين‌ بار در 1243ق‌ در كلكته‌ چاپ‌ شده‌ است‌ و حاشية ابن‌ عابدين‌ نيز ناميده‌ مى‌شود. پسرش‌ تكمله‌اي‌ بر آن‌ افزوده‌ و آن‌ را به‌ پايان‌ رسانده‌ است‌؛


    2. العقود الدرية فى‌ تنقيح‌ الفتاوي‌ الحامدية،
    [[حکم سب الصحابة]]


    كه‌ از مشهورترين‌ آثار ابن‌ عابدين‌ به‌ شمار مى‌رود و در بولاق‌ در 1270 و 1300ق‌ به‌ چاپ‌ رسيده‌ است‌؛
    [[أساسیات التحریر و فن الکتابة بالعربیة]]


    3. عقود اللا¸لى‌ فى‌ الاسانيد العوالى‌ (دمشق‌، 1302ق‌)،
    [[من العقود الدریة في تنقیح الفتاوي الحامدیة]]


    4. مجموعة رسائل‌ ابن‌ عابدين‌، مشتمل‌ بر بيش‌ از 30 رساله‌ (دمشق‌، 1301ق‌)،
    [[تنبیه الولاة و الحکام علی أحکام شاتم خیر الأنام او أحد أصحابه الکرام علیه و علیهم الصلاة و السلام]]


    5. منحة الخالق‌، حاشيه‌ بر كتاب‌ البحر الرائق‌ فى‌ شرح‌ الدقائق‌، در 8 جزء (قاهره‌، 1916م‌)،
    [[رد المحتار على الدر المختار: حاشیة إبن عابدین]]


    6. نسمات‌ الاسحار على‌ شرح‌ المنار المسمى‌ بافاضة الانوار،
    [[مقاصد الوسائل و المعاني و الغايات عند السادة الحنفية]]


    در اصول‌ و حاشيه‌اي‌ است‌ بر شرح‌ حصكفى‌ بر كتاب‌ المنار تأليف‌ نسفى‌ (استانبول‌، 1300ق‌، قاهره‌، 1328ق‌/1910 و 1979م‌).
    [[شرح شرح المنار للعلامة الشامی في أصول الفقه المسمی نسمات الأسحار]]


    آثار خطى‌:
    [[شرح المنظومة المسماة بعقود رسم المفتي]]


    1. القاب‌ الزحاف‌ و العلل‌، در عروض‌، 2. التعليقات‌ فى‌ تحقيق‌ مافى‌ النقاية، 3. فتح‌ رب‌ الارباب‌ بحواشى‌ لب‌ الالباب‌ بشرح‌ نبذة الاعراب‌. دو نسخه‌ از اين‌ كتاب‌ موجود است‌، 4. نزهة النواظر على‌ الاشباه‌ و النظائر؛
    [[حاشية رد المحتار على الدر المختار شرح تنویر الأبصار في فقه مذهب الإمام أبي حنیفة النعمان]]
    همچنين‌ ذيل‌ تاريخ‌ مرادي‌، حاشيه‌اي‌ بر تفسير بيضاوي‌ و مطول‌ و آثاري‌ ديگر به‌ او نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌ (بغدادي‌، 2/367- 368)<ref>سلیم‌‌، عبدالامیر، ج4، ص168</ref>.


    [[حاشیة العلامة الفقیه الفهامة النبیه خاتمة المحققین الشیخ محمد أمین الشهیر بإبن عابدین المسماة برد المحتار علی الدر المختار شرح تنویر الأبصار في فقه الإمام الأعظم أبي حنیفة النعمان]]


    == پانویس==
    [[الأشباه و النظائر و بحاشیته نزهة النواظر علی الأشباه و النظائر]]


    <references/>
    [[العقود الدریة في تنقیح الفتاوی الحامدیة في الفقه الحنفي]]


    [[شرح عقود رسم المفتي]]


    ==منابع مقاله==
    [[الفوائد العجيبة في إعراب الكلمات الغریبة]]


    سلیم‌‌، عبدالامیر،‌ دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
    [[العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية]]


    [[التيسير في الفقه الحنفي: من‌ شرح‌ تنویر الأبصا‌ر و رد المحتا‌ر علی‌ الدر المختا‌ر: حا‌شیة‌ ابن‌ عا‌بدین‌ مع‌ الأدلة:‌ العبا‌دات‌]]


    [[لآلئ المحار في تخريج مصادر ابن عابدين في حاشيته رد المحار: ذکر لما في الحاشیة من مصنفات و رسائل مخطوطة أو مطبوعة مع التعریف بها و بأصحابها]]


    ==وابسته‌ها==
    [[فتح الغفار: معجم رد المحتار]]


    {{وابسته‌ها}}
    [[حاشية ابن عابدين: رد المحتار علی الدر المختار]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1402]]
    [[رده:فاقد کد پدیدآور]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۶

    ابن عابدین، محمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین؛
    NUR00000.jpg
    نام کاملمحمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین‌؛
    نام‌های دیگرابن عابدین، محمدامین‌ بن‌ عمر‌؛
    تخلصابن عابدین؛
    نسباسماعیلی؛
    نام پدرعمر بن‌ عبدالعزیز؛
    ولادت1198ق؛
    محل تولدشام؛
    محل زندگیدمشق؛
    رحلت1252ق‌؛
    مدفنمقبره باب‌الصغیر دمشق؛
    طول عمر54؛
    خویشاوندانمحمد صلاح‌الدین‌(جد اعلا)، ‌علاءالدین ‌محمود(پسر)، احمد عابدین(برادرزاده)‌؛
    دیناسلام؛
    مذهبحنفی‌؛
    پیشهفقیه ‌و پیشوای ‌حنفیان‌ شام‌؛
    منصبپیشوای ‌حنفیان‌ شام‌؛
    اطلاعات علمی
    درجه علمیمرجعیت در فتوی؛
    اساتیدشاکر عَقّاد، سعید حموی‌ شیخ‌ القرّاء، عبدالقادر و ابراهیم‌ بن‌ اسماعیل‌ نابلسى،‌ هبه‌الله‌ بعلى‌؛
    مشایخ
    شاگردانعلاءالدین‌ محمود، احمد عابدین‌، عبدالغنى‌ میدانى‌، آلوسى‌، عارف‌ حکمت‌ بک‌، عمر بن‌ احمد عقّاد؛ ‌
    برخی آثار1- ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنویر الابصار، 2- العقود الدریه فى‌ تنقیح‌ الفتاوی‌ الحامدیه، 3- مجموعه رسائل‌ ابن‌ عابدین‌؛

    محمدامین‌ بن‌ عمر بن‌ عبدالعزیز بن‌ احمد بن‌ عبدالرحیم‌ بن‌ محمد صلاح‌الدین‌ (1198-1252ق‌/1784-1836م‌)، فقیه ‌و پیشوای ‌حنفیان‌ شام‌.

    او به‌ جهت‌ انتساب‌ به‌ جد اعلایش‌ محمد صلاح‌الدین‌ معروف‌ به‌ عابدین‌، به‌ ابن‌ عابدین‌ شهرت‌ یافت‌.

    نسب‌ وی‌ را به‌ اسماعیل‌ فرزند امام‌ جعفر صادق‌(ع‌) مى‌رسانند.

    ابن عابدین، عنوان‌ چند فقیه‌ حنفى‌، که‌ در اواخر دوران‌ حکومت‌ عثمانى‌ در شامات‌ مى‌زیستند.

    تحصیلات، اساتید و مشایخ

    ابن‌ عابدین‌ پس‌ از حفظ قرآن‌، تجوید و قرائت‌، برخى‌ علوم‌ دیگر را از شیخ‌ سعید حموی‌ شیخ‌ القرّاء دمشق‌ فراگرفت‌ و در این‌ هنگام‌ بر مذهب‌ شافعى‌ بود. آنگاه‌ به‌ ملازمت‌ شاکر عَقّاد پرداخت‌ و از وی‌ دانش‌ آموخت‌. او به‌ تشویق‌ استادش‌ از مذهب‌ شافعى‌ به‌ حنفى‌ عدول‌ کرد و در این‌ مذهب‌ شهرتى‌ یافت‌ و به‌ مرجعیت‌ در فتوی‌ رسید.

    پدرش‌ بازرگان‌ بود و برای‌ تجارت‌ به‌ هند سفر مى‌کرد و از آنجا برای‌ مطالعه او کتاب‌ مى‌آورد.

    از استادان‌ و مشایخ‌ او علاوه‌ بر دو استاد مذکور مى‌توان‌ از عبدالقادر و ابراهیم‌ بن‌ اسماعیل‌ نابلسى‌ و هبةالله‌ بعلى‌ شارح‌ الاشباه‌ و النظائر یاد کرد. پسرش‌ علاءالدین ‌محمود و برادرزاده‌اش‌ احمد عابدین‌، عبدالغنى‌ میدانى‌، آلوسى‌، عارف‌ حکمت‌ بک‌، عمر بن‌ احمد عقّاد و دیگران‌ از او دانش‌ آموخته‌ یا اجازه‌ دریافت‌ داشته‌اند.

    وفات

    وی‌ در دمشق‌ درگذشت‌ و در مقبره باب‌الصغیر در خاک‌ سپرده‌ شد.

    آثار

    چاپی

    1. ردّالمحتار على‌ الدر المختار فى‌ شرح‌ تنویر الابصار،که‌ حاشیه‌ای‌ است‌ بر الدر المختار حصکفى‌ که‌ خود شرحى‌ است‌ بر تنویر الابصار غزی‌. این‌ کتاب‌ در 5 جلد، نخستین‌ بار در 1243ق‌ در کلکته‌ چاپ‌ شده‌ است‌ و حاشیه ابن‌ عابدین‌ نیز نامیده‌ مى‌شود. پسرش‌ تکمله‌ای‌ بر آن‌ افزوده‌ و آن‌ را به‌ پایان‌ رسانده‌ است‌؛
    2. العقود الدریه فى‌ تنقیح‌ الفتاوی‌ الحامدیه، که‌ از مشهورترین‌ آثار ابن‌ عابدین‌ به‌ شمار مى‌رود و در بولاق‌ در 1270 و 1300ق‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌؛
    3. عقود اللالى‌ فى‌ الاسانید العوالى‌ (دمشق‌، 1302ق‌)،
    4. مجموعه رسائل‌ ابن‌ عابدین‌، مشتمل‌ بر بیش‌ از 30 رساله‌ (دمشق‌، 1301ق‌)،
    5. منحه الخالق‌، حاشیه‌ بر کتاب‌ البحر الرائق‌ فى‌ شرح‌ الدقائق‌، در 8 جزء (قاهره‌، 1916م‌)،
    6. نسمات‌ الاسحار على‌ شرح‌ المنار المسمى‌ بافاضه الانوار، در اصول‌ و حاشیه‌ای‌ است‌ بر شرح‌ حصکفى‌ بر کتاب‌ المنار تألیف‌ نسفى‌ (استانبول‌، 1300ق‌، قاهره‌، 1328ق‌/1910 و 1979م‌).

    خطی

    1. القاب‌ الزحاف‌ و العلل‌، در عروض‌،
    2. التعلیقات‌ فى‌ تحقیق‌ مافى‌ النقایه،
    3. فتح‌ رب‌ الارباب‌ بحواشى‌ لب‌ الالباب‌ بشرح‌ نبذه الاعراب‌. دو نسخه‌ از این‌ کتاب‌ موجود است‌،
    4. نزهه النواظر على‌ الاشباه‌ و النظائر؛
    5. همچنین‌ ذیل‌ تاریخ‌ مرادی‌، حاشیه‌ای‌ بر تفسیر بیضاوی‌ و مطول‌ و آثاری‌ دیگر به‌ او نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌ (بغدادی‌، 2/367- 368)[۱].

    پانویس

    1. سلیم‌‌، عبدالامیر، ج4، ص168

    منابع مقاله

    سلیم‌‌، عبدالامیر،‌ دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.

    وابسته‌ها

    رد المحتار علی الدر المختار شرح تنویر الأبصار

    مجموعة رسائل إبن عابدين

    العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية

    البحر الرائق شرح كنز الدقائق

    قرة عيون الاخيار لتكلمة رد المختار علی الدر المختار شرح تنوير الابصار

    رد المحتار علی الدر المختار: حاشیة ابن عابدین

    البحر الرائق شرح كنز الدقائق (في فروع الحنفیة)

    حکم سب الصحابة

    أساسیات التحریر و فن الکتابة بالعربیة

    من العقود الدریة في تنقیح الفتاوي الحامدیة

    تنبیه الولاة و الحکام علی أحکام شاتم خیر الأنام او أحد أصحابه الکرام علیه و علیهم الصلاة و السلام

    رد المحتار على الدر المختار: حاشیة إبن عابدین

    مقاصد الوسائل و المعاني و الغايات عند السادة الحنفية

    شرح شرح المنار للعلامة الشامی في أصول الفقه المسمی نسمات الأسحار

    شرح المنظومة المسماة بعقود رسم المفتي

    حاشية رد المحتار على الدر المختار شرح تنویر الأبصار في فقه مذهب الإمام أبي حنیفة النعمان

    [[حاشیة العلامة الفقیه الفهامة النبیه خاتمة المحققین الشیخ محمد أمین الشهیر بإبن عابدین المسماة برد المحتار علی الدر المختار شرح تنویر الأبصار في فقه الإمام الأعظم أبي حنیفة النعمان]]

    الأشباه و النظائر و بحاشیته نزهة النواظر علی الأشباه و النظائر

    العقود الدریة في تنقیح الفتاوی الحامدیة في الفقه الحنفي

    شرح عقود رسم المفتي

    الفوائد العجيبة في إعراب الكلمات الغریبة

    العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية

    التيسير في الفقه الحنفي: من‌ شرح‌ تنویر الأبصا‌ر و رد المحتا‌ر علی‌ الدر المختا‌ر: حا‌شیة‌ ابن‌ عا‌بدین‌ مع‌ الأدلة:‌ العبا‌دات‌

    لآلئ المحار في تخريج مصادر ابن عابدين في حاشيته رد المحار: ذکر لما في الحاشیة من مصنفات و رسائل مخطوطة أو مطبوعة مع التعریف بها و بأصحابها

    فتح الغفار: معجم رد المحتار

    حاشية ابن عابدين: رد المحتار علی الدر المختار