کالیستنس دروغین: تفاوت میان نسخه‌ها

کالیستنس دروغین
کالیستنس دروغین
	v; t; e;

نسخهٔ ‏۸ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۲

کالیستنس دروغین، قصه‌پردازی مصری در‌ قرن‌ دوم‌ میلادی است که با فرهنگ یونانی آشنا بوده است. او از اخبار و اقوال‌ و روایاتی‌ که‌ درباره اسکندر شنیده بود، مجموعه‌ای یونانی فراهم آورد که منشأ همه روایات موجود از‌ قصه‌ اسکندر است.^[۱]

رفع یک ابهام

کالیستنس یا یا کالیستن نام مورخ یونانی دوره اسکندر مقدونی است. او در حدود 370 پیش از میلاد در اولینتوس مقدونیه متولد شد و خواهرزاده ارسطو بود و مدتی نزد ارسطو علم بلاغت آموخت. به توصیه ارسطو، اسکندر، کالیستنس را برای نوشتن تاریخ لشکر کشی اسکندر به ایران به کار گرفت.^[۲] گفته شده اسکندر از مشاهده سجده ایرانیان برای ادای احترام به پادشاهان خود این رسم را پسندید، دستور داد تا همه در برابر او سجده کنند، اما کالیستنس تنها یونانی بود که در برابر او سجده نمی‌کرد، و به مرور روابط او با اسکندر به وخامت گذاشت، تا این که زندانی شد و درگذشت. البته روایتهای مختلفی درباره مرگ کالیستنس وجود دارد اما طبق یک نقل ایشان پس از شکنجه به دارآویخته شد. دو اثر اصلی او عبارت بود از هلنیکا^[۳] و تاریخ اسکندر^[۴] که تنها قطعات ناچیزی از هر دو کتاب باقی مانده است.^[۵]

کالیستنس دروغین ^[۶] قصه‌پردازی که در مصر می‌زیسته و زندگی‌نامه‌ی اسکندر را به زبان یونانی در قرون دوم یا سوم میلادی نوشته، هشتاد نسخه و ویرایش از روزگاران گذشته تا کنون از این اثر باقی مانده که به بیست‌وچهار زبان هم ترجمه شده. بسیاری از اخبار و سیرت اسکندر مقدونی که در شاهنامه‌ی فردوسی، تاریخ غُرَرُالسِّیَر ثعالبی، داراب‌نامه‌ی طرسوسی، اسکندرنامه‌ی نظامی و دیگر اسکندرنامه‌ها مستقیم یا غیرمستقیم زیر تأثیر این اثر بوده است.

آثار

اسکندرنامه: روایت فارسی از کالیستنس دروغین.

پانویس

↑ ر.ک: پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، ص54
↑ Callisthenes of Olynthus، دایرةالمعارف بریتانیکا
↑ Hellenica
↑ History of Alexander
↑ CALLISTHENES، دایرةالمعارف ایرانیکا
↑ Pseudo-Callisthenes

منابع مقاله

وابسته‌ها

اسکندرنامه (ابی‌البرکات)

[1] ر.ک: پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، ص54

[2] Callisthenes of Olynthus، دایرةالمعارف بریتانیکا

[3] Hellenica

[4] History of Alexander

[5] CALLISTHENES، دایرةالمعارف ایرانیکا

[6] Pseudo-Callisthenes

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۴۲: / خط ۴۲: @@
 | کد مؤلف = AUTHORCODE103615AUTHORCODE
 }}
-'''کالیستنس دروغین'''، قصه‌پردازی مصری در‌ قرن‌ دوم‌ میلادی است که با فرهنگ یونانی آشنا بوده است. او از اخبار و اقوال‌ و روایاتی‌ که‌ درباره اسکندر شنیده بود، مجموعه‌ای یونانی فراهم آورد که منشأ همه روایات موجود از‌ قصه‌ اسکندر است.
+'''کالیستنس دروغین'''، قصه‌پردازی مصری در‌ قرن‌ دوم‌ میلادی است که با فرهنگ یونانی آشنا بوده است. او از اخبار و اقوال‌ و روایاتی‌ که‌ درباره اسکندر شنیده بود، مجموعه‌ای یونانی فراهم آورد که منشأ همه روایات موجود از‌ قصه‌ اسکندر است.<ref>ر.ک: پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، ص54</ref>
-اسکندر، شخصیّتی تاریخی است، اما در ادبیات فارسی و عربی شخصیت تاریخی‌ او‌ با‌ افسانه‌هایی آمیخته است که از‌ او‌ شخصیتی‌ داستانی و افسانه‌ای پدید آورده است. «اسکندر مقدونی، پسر فیلیپ (فیلوس) (356-323 ق.م) است که مصر و ایران آن روزگار را فتح کرد‌ و در‌ سن‌ سی‌و‌دوسالگی در بابل درگذشت».
+==رفع یک ابهام==
+'''کالیستنس''' یا یا کالیستن نام مورخ یونانی دوره اسکندر مقدونی است. او در حدود 370 پیش از میلاد در اولینتوس مقدونیه متولد شد و خواهرزاده ارسطو بود و مدتی نزد ارسطو علم بلاغت آموخت.
+به توصیه ارسطو، اسکندر، کالیستنس را برای نوشتن تاریخ لشکر کشی اسکندر به ایران به کار گرفت.<ref>[https://www.britannica.com/biography/Callisthenes-of-Olynthus Callisthenes of Olynthus، دایرةالمعارف بریتانیکا]</ref>  گفته شده اسکندر از مشاهده سجده ایرانیان برای ادای احترام به پادشاهان خود این رسم را پسندید، دستور داد تا همه در برابر او سجده کنند، اما کالیستنس تنها یونانی بود که در برابر او سجده نمی‌کرد، و به مرور روابط او با اسکندر به وخامت گذاشت، تا این که زندانی شد و درگذشت. البته روایتهای مختلفی درباره مرگ کالیستنس وجود دارد اما طبق یک نقل ایشان پس از شکنجه به دارآویخته شد. دو اثر اصلی او عبارت بود از هلنیکا<ref>Hellenica</ref>  و تاریخ اسکندر<ref>History of Alexander</ref>  که تنها قطعات ناچیزی از هر دو کتاب باقی مانده است.<ref>[https://iranicaonline.org/articles/callisthenes-the-name-of-a-greek-historian-of-the-period-of-alexander-the-great-q CALLISTHENES، دایرةالمعارف ایرانیکا]</ref>
-اعتلای چهره اسکندر در حافظه تاریخی یا اذهان عامه ملّت‌ها تا حد زیادی محصول ادعاهای وی است‌. او‌ ادعا‌ داشت که از تبار خدایان است و پسر ژوپیتر Jupiter)) و بعضی از این هم فراتر رفته، زئوس را پدر اسکندر می‌دانستند که چون آمون بر سرش‌ دو‌ شاخ‌ روییده بود؛ چنان‌که در سکه‌هایی که به نام اسکندر زده‌اند، صورتش‌ با‌ دو شاخ نقش شده است. کالیستنس ((Callisthenes 360) تا 327 ق.م) نخستین کسی است که‌ کتابی‌ درباره‌ زندگی اسکندر نوشته که در همان اوان از میان رفته است. در‌ قرن‌ دوم‌ میلادی قصه‌پردازی از مردم مصر که با فرهنگ یونانی آشنا بوده، از اخبار و اقوال‌ و روایاتی‌ که‌ درباره اسکندر شنیده بود، مجموعه‌ای یونانی فراهم آورد که منشأ همه روایات موجود از‌ قصه‌ اسکندر است. وی را کالیستنس دروغین می‌نامند<ref>ر.ک: پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، ص54</ref>.
+'''کالیستنس دروغین''' <ref>Pseudo-Callisthenes</ref> قصه‌پردازی که در مصر می‌زیسته و زندگی‌نامه‌ی اسکندر را به زبان یونانی در قرون دوم یا سوم میلادی نوشته،  هشتاد نسخه و ویرایش از روزگاران گذشته تا کنون از این اثر باقی مانده که به بیست‌وچهار زبان هم ترجمه شده. بسیاری از اخبار و سیرت اسکندر مقدونی که در شاهنامه‌ی فردوسی، تاریخ غُرَرُالسِّیَر ثعالبی، داراب‌نامه‌ی طرسوسی، اسکندرنامه‌ی نظامی و دیگر اسکندرنامه‌ها مستقیم یا غیرمستقیم زیر تأثیر این اثر بوده است.
 ==آثار==
@@ خط ۵۵: / خط ۵۷: @@
 ==منابع مقاله==
-پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، «بررسی تطبیقی روایت اسکندر و سفر به شهر زنان در اخبار الطوال دینوری و شاهنامه»، کاوش‌نامه ادبیات تطبیقی، تابستان 1394، شماره 18، ص53-70:
+#[[:noormags:1083707|پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، «بررسی تطبیقی روایت اسکندر و سفر به شهر زنان در اخبار الطوال دینوری و شاهنامه»، کاوش‌نامه ادبیات تطبیقی، تابستان 1394، شماره 18، ص53-70]].
-https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1083707
+#[https://www.britannica.com/biography/Callisthenes-of-Olynthus دایرةالمعارف آنلاین بریتانیکا]
+#[https://iranicaonline.org/articles/callisthenes-the-name-of-a-greek-historian-of-the-period-of-alexander-the-great-q دایرةالمعارف آنلاین ایرانیکا]
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}