پیر مغان

پیر مغان
پرونده:NUR پیر مغانJ1.jpg
پدیدآوران	پرتو، ابوالقاسم (مؤلف)
ناشر	اندیشه
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1376
چاپ	یکم
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BL 1571.P3

پیر مغان، نوشته ابوالقاسم پرتو، به بررسی اصطلاح مغ و ارتباط آن با دین ایرانیان باستان و همچنین به اصطلاح پیر مغان در ادبیات فارسی می‌پردازد.

نویسنده با روش تحلیلی و در دو بخش اصلی، کتاب خود را به نگارش درآورده است. بخش نخست که مشتمل بر 23 گفتار است، مطالب و موضوع‌های گوناگون را دربر می‌گیرد. نویسنده ابتدا واژه «مغ» و سازمان دینی مغان را در فرهنگ ایران باستان و به‌ویژه کیش زرتشت از نظر می‌گذراند.

نگاهی به اختلاط کیش زرتشت با آیین مهری و بررسی برخی از آموزه‌های دین زرتشتی، از جمله آموزه دو بُن، امشاسپندان، حواس ده‌گانه، و بعضی آموزه‌های مانویت و از طرفی تأثیرهایی که شاید تصوف از آیین زرتشت و برخی آیین‌های ایران باستان گرفته، سایر مطالب این بخش را تشکیل می‌دهد. در پایان، برخی واژه‌های مطرح در ادبیات فارسی از جمله شاهد، زنار، خرابات، خرقه، دلق، و موضوع پرستش نیز از نظر گذرانده شده است. بخش دوم نیز به اختصار تأثیر مفاهیم بالا را در اندیشه و شعر عطار و حافظ شیرازی کاویده است.

منابع مقاله

شرفایی، محسن؛ اکبری چناری، علی، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر چهارم: ادیان ایران باستان)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1396.