بررسی جایگاه زن از عهد باستان تا پایان دوره ساسانیان

بررسی جایگاه زن از عهد باستان تا پایان دوره ساسانیان
پدیدآوران	حجازی، بنفشه (مؤلف)
ناشر	قصیده‌سرا
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1385
چاپ	یکم
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

بررسی جایگاه زن از عهد باستان تا پایان دوره ساسانیان، نوشته بنفشه حجازی، جایگاه زن را در ایران از دوره باستان تا پایان دوره ساسانیان در منابع مهم و نیز در متون منظوم فارسی مورد مطالعه قرار داده است.

نویسنده با روش تاریخی و با استناد به منابع مهم، کتاب خود را در یک مقدمه و دو بخش اصلی نگاشته است. مقدمه، مشتمل بر مطالبی چند درباره موضوع مورد تحقیق، معرفی ساختار کتاب و نحوه پژوهش آن می‌باشد. نویسنده در بخش اول کتاب که به بررسی جایگاه زن در ادوار باستانی تاریخ ایران اختصاص دارد، جایگاه و مقام زن را از دوران پیش از تاریخ گرفته تا مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان از نظر می‌گذراند.

شرح اسطوره‌ها و ایزدان مرتبط با مقام زن، مشخصات خانواده، حقوق زنان، ازدواج و انواع آن، زن و حکومت، زنان و جنگ، حضور زنان در اجتماع و سیاست، شئون اجتماعی و فرهنگی زنان و... مهم‌ترین مطالب آن‌ها را تشکیلم می‌دهد. از آنجایی که دین زرتشت همواره در این ادوار به‌ویژه ساسانیان غالب بوده، بحث بر سر انواع ازدواج، مسئله ازدواج با محارم، حقوق زنان و. .. به‌طور عمده با بینش زرتشتی ارتباط داشته است.

در بخش دوم که از حجم کمی نسبت به بخش نخست برخوردار است، جایگاه و مقام زن در متون منظوم فارسی به‌ویژه شاهنامه بررسی شده است. در این جستار، از میل به فرزند و فرزندآوری آغاز و سپس درباره مراسم و آداب ازدواج و چگونگی روابط پسر و دختر و دخالت پدر و مادر در این زمینه، انواع و اقسام حالات زناشویی، تعدد زوجات، اوضاع اجتماعی و دخالت آن‌ها در امور سیاسی، مقام زن و مادر و دایه و... سخن به میان آمده است.

منابع مقاله

شرفایی، محسن؛ اکبری چناری، علی، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر چهارم: ادیان ایران باستان)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1396.