مسند عمر بن الخطاب (سدوسی)

مسند عمر بن الخطاب رضی الله عنه
پدیدآوران	ابن شیبه، يعقوب بن شيبه (نويسنده) حوت، کمال یوسف (محقق)
ناشر	مؤسسة الکتب الثقافیة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1405ق - 1985م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مسند عمر بن الخطاب رضي‌الله‌عنه، نوشته ابویُوسف یعقوب بن شیبة بن صلت بن عصفور سدوسی مالکی‌مذهب (262-182ق) است. «کمال یوسف حوت»، پژوهش این اثر را انجام داده است.

این مُسند را نوه مؤلف، «ابوبکر محمد بن احمد بن یعقوب بن شیبه»، از زبان «ابوعمر عبدالواحد بن محمد بن عبدالله بن محمد بن مهدی» روایت کرده است. ذهبی در توصیف کتاب ابویُوسف می‌گوید: مُسندی به نیکویی اثر او نوشته نشده، ولی او آن را به پایان نبرده است‏.

مؤلف روش ویژه‌ای را در مسندش به‌کار برده است؛ حاجی خلیفه روش ابن شیبه را چنین وصف می‌کند: «او نام صحابه را برشمرده، سپس به کمک اَسانیدش به ترجمه آنان می‌پردازد. آنگاه احادیثش را به پیش ‌برده، علل آن‌ها را ذکر می‌کند»، اما کسی که این نسخه را بررسی می‌کند، درمی‌یابد که مؤلف او بیش از آنچه صاحب «الكشف» در کتابش آورده، دامنه بحث را پهن کرده است؛ چراکه او این مسند را بر پایه اَسانید، علَل و شهرها ترتیب داده و در جرح و تعدیل رجال کوشیده است. او همچنین، احادیث نادر را به‌همراه احادیثی که منفرداً نقل شده و نیز احادیث واحدی را با نمایش آن‌ها در متون متعدد، در مسندش ذکر کرده است‏.

محقق در آغاز کتاب، شرح حالی از «عُمر بن خطّاب» و مؤلف این مسند نوشته است.‏ او در پژوهش خود به کارهایی دست زده، که عبارتند از: بازگرداندن واژه‌ها به کتابت رایج؛ درست‌نویسی واژه‌ها؛ ترجمه رجالی که نامشان در نسخه آمده است؛ معنا نمودن واژه‌های دشوار؛ فهرست‌نویسی از مردان، زنان، رجال سماعات و نام‌های جاها و شهرها و شماره‌بندی بر اساس طبقات‏.

منابع مقاله

مقدمه محقق.