قواعد المطارحة في النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

قواعد المطارحة في النحو
قواعد المطارحة في النحو
پدیدآوران	ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر (نويسنده) ابو الهیجاء، یس (محقق) نجار، شریف عبدالکریم (محقق) ح‍م‍د، ع‍ل‍ی‌ ت‍وف‍ی‍ق‌ (محقق)
ناشر	دولة الإمارات العربیة المتحدة. جامعة الإمارات العربية المتحدة، عمادة المکتبات الجامعة
مکان نشر	اردن - اربد
سال نشر	1432ق - 2011م
چاپ	1
شابک	‎978-9957-531-05-8
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/الف۲ق۹ ۶۱۵۱ PJ
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۶

قواعد المطارحة فی النحو نوشته جمال‌الدین حسین بن بدر بن ایاز معروف به ابن ایاز بغدادی (متوفی 681ق)، بررسی صرفی و نحوی یکصد بیت عربی در قالب مطارحه و گفتگوست. این اثر با مقدمه و تحقیق یس ابوالهیجاء، شریف عبدالکریم النجار و علی توفیق الحمد منتشر شده است.

آنگونه که در مختار الصحاح آمده «مطارحه» القاء مسائل توسط گروهی از مردم به گروهی دیگر است.^[۱]‏ شیوه ابن ایاز در این کتاب بر مفهوم مطارحه است؛ یعنی در آن سؤالات پیاپی را در موضوعات صرف و نحو به شیوه گفتگو مطرح کرده است. مطارحه همچنین متضمن معنی امتحان است؛ چراکه سؤال بر امتحان مسئول و آگاهی از پاسخ و مقدار علم او استوار است.^[۲]‏

محققین کتاب آن را در سه بخش (قسم) تنظیم کرده‌اند. در بخش اول، مصنف و کتاب معرفی شده‌اند. در بخش دوم، متن تحقیق شده کتاب ارائه شده و در بخش سوم نیز فهارس فنی (آیات، احادیث، امثال و اقوال، شواهد شعری و...) ذکر شده است.

ابن ایاز کتابش را با پنج مقدمه آغاز کرده است: اقسام کلام و علامت‌های آن، انواع عوامل، معمولات، اعراب جمل و حروف و ادوات. پس از آن باب گسترده‌ای را برای مطارحه و تطبیق و مناقشه و تعلیل و تحلیل به دنبال آن آورده و عنوان «نتیجه» را بر آن اطلاق کرده است. این باب همراه است با ذکر یکصد شاهد شعری و تحلیل لغوی کامل و ذکر صوت و صرف و ترکیب نحوی و ارتباط آنها با دلالت و معنا، به همراه بیان نظرات نحویون بزرگ، موافق و مخالف. بررسی این اشعار با ذکر شواهد قرآنی، اقوال و شواهد شعری منتخب دیگری همراه است.^[۳]‏ او در رابطه با هر بیت پس از بررسی صرفی و نحوی الفاظ، در قالبی پرسش و پاسخ، سؤالاتی را با «فان قلت» یا «فان قیل» مطرح و با «اجبت» در مقام پاسخ برمی‌آید.

به ظن غالب «قواعد المطارحة» آخرین کتابی است که ابن ایاز نوشته است؛ چراکه در آن به همه کتب معروفش مانند: المتبع، الاسعافی فی مسائل الخلاف، المحصول و شرح التصریف ابن مالک ارجاع داده است. این به کتاب ارزش مضاعفی داده است، چراکه ابن ایاز خلاصه افکارش را در آن آورده است.^[۴]‏

فهرست محتوا، آیات، قرائات قرآنی، احادیث و آثار، امثال و اقوال عرب، شواهد شعری رجزها، لغات، جماعات و قبائل، کتب، مصادر ومسائل و اصطلاحات در پایان کتاب آمده است.

پانویس

↑ ر.ک: مقدمه، ص12
↑ ر.ک: متن کتاب، ص13؛ أبوالهیجاء، یس، ص783-782
↑ ر.ک: مقدمه، ص5
↑ ر.ک: متن کتاب، ص14

منابع مقاله

وابسته‌ها

[1] ر.ک: مقدمه، ص12

[2] ر.ک: متن کتاب، ص13؛ أبوالهیجاء، یس، ص783-782

[3] ر.ک: مقدمه، ص5

[4] ر.ک: متن کتاب، ص14

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 | پدیدآوران =
 [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر]] (نويسنده)
-[[ابو الهیجاء، یس ]] (محقق)
+[[ابو الهیجاء، یس]] (محقق)
-[[نجار، شریف عبدالکریم ]] ( محقق)
+[[نجار، شریف عبدالکریم]] (محقق)
-[[ح‍م‍د، ع‍ل‍ی‌ ت‍وف‍ی‍ق‌]] ( محقق)
+[[ح‍م‍د، ع‍ل‍ی‌ ت‍وف‍ی‍ق‌]] (محقق)
 |زبان
 | زبان = عربی
@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 | پیش از =
 }}
-لطفا از اینجا شروع به نوشتن کنید.
+'''قواعد المطارحة فی النحو''' نوشته [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|جمال‌الدین حسین بن بدر بن ایاز]] معروف به [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|ابن ایاز بغدادی]] (متوفی 681ق)، بررسی صرفی و نحوی یکصد بیت عربی در قالب مطارحه و گفتگوست. این اثر با مقدمه و تحقیق [[ابو الهیجاء، یس|یس ابوالهیجاء]]، [[نجار، شریف عبدالکریم|شریف عبدالکریم النجار]] و [[علی توفیق الحمد]] منتشر شده است.
+آنگونه که در مختار الصحاح آمده «مطارحه» القاء مسائل توسط گروهی از مردم به گروهی دیگر است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص12</ref>‏  شیوه [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|ابن ایاز]] در این کتاب بر مفهوم مطارحه است؛ یعنی در آن سؤالات پیاپی را در موضوعات صرف و نحو به شیوه گفتگو مطرح کرده است. مطارحه همچنین متضمن معنی امتحان است؛ چراکه سؤال بر امتحان مسئول و آگاهی از پاسخ و مقدار علم او استوار است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13؛ أبوالهیجاء، یس، ص783-782</ref>‏
+محققین کتاب آن را در سه بخش (قسم) تنظیم کرده‌اند. در بخش اول، مصنف و کتاب معرفی شده‌اند. در بخش دوم، متن تحقیق شده کتاب ارائه شده و در بخش سوم نیز فهارس فنی (آیات، احادیث، امثال و اقوال، شواهد شعری و...) ذکر شده است.
+[[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|ابن ایاز]] کتابش را با پنج مقدمه آغاز کرده است: اقسام کلام و علامت‌های آن، انواع عوامل، معمولات، اعراب جمل و حروف و ادوات. پس از آن باب گسترده‌ای را برای مطارحه و تطبیق و مناقشه و تعلیل و تحلیل به دنبال آن آورده و عنوان «نتیجه» را بر آن اطلاق کرده است. این باب همراه است با ذکر یکصد شاهد شعری و تحلیل لغوی کامل و ذکر صوت و صرف و ترکیب نحوی و ارتباط آنها با دلالت و معنا، به همراه بیان نظرات نحویون بزرگ، موافق و مخالف. بررسی این اشعار با ذکر شواهد قرآنی، اقوال و شواهد شعری منتخب دیگری همراه است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>‏ او در رابطه با هر بیت پس از بررسی صرفی و نحوی الفاظ، در قالبی پرسش و پاسخ، سؤالاتی را با «فان قلت» یا «فان قیل» مطرح و با «اجبت» در مقام پاسخ برمی‌آید.
+به ظن غالب «قواعد المطارحة» آخرین کتابی است که [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|ابن ایاز]] نوشته است؛ چراکه در آن به همه کتب معروفش مانند: المتبع، الاسعافی فی مسائل الخلاف، المحصول و شرح التصریف ابن مالک ارجاع داده است. این به کتاب ارزش مضاعفی داده است، چراکه [[ابن‌ ایا‌ز، حسین‌ بن‌ بدر|ابن ایاز]] خلاصه افکارش را در آن آورده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص14</ref>‏
+فهرست محتوا، آیات، قرائات قرآنی، احادیث و آثار، امثال و اقوال عرب، شواهد شعری رجزها، لغات، جماعات و قبائل، کتب، مصادر ومسائل و اصطلاحات در پایان کتاب آمده است.
 ==پانویس ==
 <references/>
 ==منابع مقاله==
+#مقدمه و متن کتاب.
+#[[:noormags:1242356|أبوالهیجاء، یس؛ «مُصطلَحُ المطارحة أُصُولُهُ، وتَطَوُّرُهُ»، المجمع اللغة العربیة بدمشق، شعبان 1432، العدد 3،  ص771 تا 794]].
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
-[[رده:فاقد مقاله]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
+[[رده:مقالات شهریور 01 موسوی]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]]