العشق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - ' میبا' به ' می‌با')
     
    (۴۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR01721J1.jpg
    | عنوان =رسائل ابن سینا
    | پدیدآوران =
    [[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده)
    | زبان =عربی
    | کد کنگره =‏BBR‎‏ ‎‏362‎‏ ‎‏1359
    | موضوع =
    فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
    | ناشر =
    بيدار
    | مکان نشر =قم - ایران
    | سال نشر = 1400 ق


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01721AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =01721
    | کتابخوان همراه نور =01721
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    رساله‌ '''العشق''' توسط بو علي، براي تبيين وجود عشق در تمام موجودات، به زبان عربی، نوشته شده است.
    '''العشق''' رساله‌ای است که [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلی سینا]]، برای تبيين وجود عشق در تمام موجودات، به زبان عربی، نوشته است.
    این رساله به همراه بیست و دو رساله دیگر در مجموعه‌ای به نام [[رسائل ابن سينا (23 رساله)|رسائل ابن سينا]]، به چاپ رسیده است.  


    == ساختار ==
    ==ساختار==
    رساله، در هفت فصل تنظيم شده است.
     
    ==گزارش محتوا==
    فصل اول، درباره‌ى سريان عشق در تمام هويات می‌باشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] میگويد: از آن‌جايي كه تمام هويات مدبره طبعا دنبال كمال خود كه همان خيريت هويت خود كه منبعث از هويت خير محض است، می‌باشند و از نقص خاص كه شريت هيولائيه و عدميه است نفرت دارند، فلذا برای هر يك از اين موجودات مدبره، شوقي طبیعی و عشقي غريزي می‌باشد كه همان سبب وجودشان است. اما اينكه خير بالذات معشوق است و خود آن خير عاشق خير است، موضوع بحث ديگر مؤلف در اين قسمت است كه خالي نبودن موجودات از عشق نتيجه‌ي اين مباحث [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] می‌باشد.
     
    فصل دوم، درباره‌ى عشق در بسائط غير زنده می‌باشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] ابتدا اقسام سه‌گانه‌ي بسائط غير زنده را بيان میكند تا قرين عشق بودن تك تك آنها را كه سبب وجودشان می‌باشد، بيان كند، هم‌چنين نفرتي كه اين موجودات از عدم مطلق دارند را در وجودشان ظاهر می‌داند. فصل سوم در وجود عشق در صور نباتيه يا همان نفوس نباتيه است كه در هر سه قسم قوه‌ي تغذيه، تنميه و تولید مثل، وجود عشق را متذكر میگردد.
     
    در فصل چهارم راجع به وجود عشق در نفوس حيوانيه سخن گفته و وجود عشق غريزي را در قوا و نفوس حيوانيه، انكارناپذير می‌داند و...[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در اين قسمت عشق را در نفوس حيوانیبه اختياري و طبیعی تقسيم میكند كه مشخصا بعضي از كارهای آنها، مربوط به عشق طبیعی و بعضي ديگر مربوط به عشق اختياري می‌باشد.
     
    فصل پنجم، در عشق ظرفاء و جوانان به صورت‌های زيبا است كه با چهار مقدمه شروع می‌شود، بعد علاقه به زيبايي را مطلبي عقلي و عاقلانه می‌داند و میگويد: اگر چنين عشقي شهوي باشد، باعث تنزل انسان گشته و مضر به قوه‌ي نطقيه خواهد بود، اما اگر عقلي باشد، به خاطر تاثيرش از مؤثر اول و معشوق محض، باعث رفعت و زيادي در خيريت خواهد بود... در ادامه اضافه میكند كه عشق به صورت، سه اثر در پي دارد كه عبارتند از: 1- حب معانقه. 2- حب تقبيل. 3- حب مباضعه كه اين سومي خاص عشق حيوانیمی‌باشد و تنها در همسر و كنيز جايز بوده و در غير آن مستحسن نمی‌باشد.
     
    فصل ششم در ذكر عشق نفوس الهيه می‌باشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] بعد از يادآوری وجود عشق در تمام موجودات، در پي اثبات بالذات بودن خيريت محض علت اولی می‌باشد...در ادامه توضيح میدهد كه علت اولی في ذاتها خير است و نسبت به ساير موجودات نيز خير مى‌باشد، چون سبب اول برای قوام و بقايشان است...
     
    هر كس خير محض را درك كند، بي‌دريغ عاشقش میگردد، پس طبيعتاً خير محض، معشوق نفوس متألهه خواهد بود... نفوس بشريه و ملكيه، عاشق علت اولی كه خير مطلق است هستند، زيرا خير مطلق سبب وجود اين جواهر شريفه و كمالاتشان می‌باشد... در ادامه، سلسله معشوقات كه خير محض در رأس آن قرار دارد، به طور خلاصه بيان شده است.
     
    در هفتمين فصل، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] میگويد: میخواهيم در اين فصل توضيح دهيم كه هر يك از موجودات عشق غريزي به خير محض دارند و خير مطلق نيز بر عاشق خود تجلي میكند الا اينكه قبول تجلي از طرف عشاق متفاوت می‌باشد. وي خير محض را بالذات متجلي و ظاهر برای تمام موجودات می‌داند و میگويد: اگر اين چنين نبود و ذاتش محتجب از موجودات بود و غير متجلي بر آنان، شناخته نمیشد و راهی برای نيل به سوي او وجود نداشت، بله تنها علت محجوب بودنش عدم پذيرش تجلي از ناحيه‌ي بعضي ذوات است و حجاب نيز عبارت است از قصور و ضعف و نقص همان ذوات.
     
    دو طرفه بودن عشق بين خير محض و نفوس متألهه كه حديث قدسي«ان العبداذا كان كذا و كذا عشقنیو عشقته»، آخرين مطلبي است كه مؤلف در اين رساله بدان پرداخته است.
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[رسائل ابن سينا (23 رساله)]]
     
    [[عيون الحكمة]]؛
     
    [[الحدود]]؛
     
    [[حي بن يقظان]]؛
     
    [[هدية الرئيس للأمير (في القوى النفسانية)]]؛
     
    [[الفعل و الانفعال]]؛


    رساله، در هفت فصل تنظيم شده است.
    [[أسباب الرعد]]؛
     
    [[سر القدر]]؛
     
    [[العرشية (في التوحيد)]]؛
     
    [[السعادة و ذكر الحجج على جوهرية النفس]]؛
     
    [[الحث على الذكر]]؛
     
    [[رسالة في الموسيقی]]؛
     
    [[ماهية الصلاة]]؛
     
    [[تفسير سورة التوحيد]]؛
     
    [[تفسير سورة الفلق]]؛
     
    [[تفسير سورة الناس]]؛


    == گزارش محتوا ==
    [[سبب إجابة الدعاء و كيفية الزيارة]]؛


    فصل اول، درباره‌ى سريان عشق در تمام هويات مي‌باشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مي‌گويد: از آن‌جايي كه تمام هويات مدبره طبعا دنبال كمال خود كه همان خيريت هويت خود كه منبعث از هويت خير محض است، مي‌باشند و از نقص خاص كه شريت هيولائيه و عدميه است نفرت دارند، فلذا براي هر يك از اين موجودات مدبره، شوقي طبیعی و عشقي غريزي مي‌باشد كه همان سبب وجودشان است. اما اينكه خير بالذات معشوق است و خود آن خير عاشق خير است، موضوع بحث ديگر مؤلف در اين قسمت است كه خالي نبودن موجودات از عشق نتيجه‌ي اين مباحث [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مي‌باشد.
    [[الشفاء من خوف الموت]]؛


    فصل دوم، درباره‌ى عشق در بسائط غير زنده مي‌باشد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] ابتدا اقسام سه‌گانه‌ي بسائط غير زنده را بيان مي‌كند تا قرين عشق بودن تك تك آنها را كه سبب وجودشان مي‌باشد، بيان كند، هم‌چنين نفرتي كه اين موجودات از عدم مطلق دارند را در وجودشان ظاهر مي‌داند. فصل سوم در وجود عشق در صور نباتيه يا همان نفوس نباتيه است كه در هر سه قسم قوه‌ي تغذيه، تنميه و توليد مثل، وجود عشق را متذكر مي‌گردد.
    [[القضاء و القدر(مناظرة الشيخ مع قدري)]]؛


    در فصل چهارم راجع به وجود عشق در نفوس حيوانيه سخن گفته و وجود عشق غريزي را در قوا و نفوس حيوانيه، انكارناپذير مي‌داند و...[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در اين قسمت عشق را در نفوس حيواني به اختياري و طبیعی تقسيم مي‌كند كه مشخصا بعضي از كارهاي آنها، مربوط به عشق طبیعی و بعضي ديگر مربوط به عشق اختياري مي‌باشد.
    [[الطير]]؛


    فصل پنجم، در عشق ظرفاء و جوانان به صورت‌هاي زيبا است كه با چهار مقدمه شروع مي‌شود، بعد علاقه به زيبايي را مطلبي عقلي و عاقلانه مي‌داند و مي‌گويد: اگر چنين عشقي شهوي باشد، باعث تنزل انسان گشته و مضر به قوه‌ي نطقيه خواهد بود، اما اگر عقلي باشد، به خاطر تاثيرش از مؤثر اول و معشوق محض، باعث رفعت و زيادي در خيريت خواهد بود... در ادامه اضافه مي‌كند كه عشق به صورت، سه اثر در پي دارد كه عبارتند از: 1- حب معانقه. 2- حب تقبيل. 3- حب مباضعه كه اين سومي خاص عشق حيواني مي‌باشد و تنها در همسر و كنيز جايز بوده و در غير آن مستحسن نمي‌باشد.
    [[الأجوبة عن مسائل أبي الريحان البيروني]]؛


    فصل ششم در ذكر عشق نفوس الهيه مي‌باشد. [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] بعد از يادآوري وجود عشق در تمام موجودات، در پي اثبات بالذات بودن خيريت محض علت اولي مي‌باشد...در ادامه توضيح مي‌دهد كه علت اولي في ذاتها خير است و نسبت به ساير موجودات نيز خير مى‌باشد، چون سبب اول براي قوام و بقايشان است...
    [[علة قيام الأرض وسط السماء]]؛


    هر كس خير محض را درك كند، بي‌دريغ عاشقش مي‌گردد، پس طبيعتاً خير محض، معشوق نفوس متألهه خواهد بود... نفوس بشريه و ملكيه، عاشق علت اولي كه خير مطلق است هستند، زيرا خير مطلق سبب وجود اين جواهر شريفه و كمالاتشان مي‌باشد... در ادامه، سلسله معشوقات كه خير محض در رأس آن قرار دارد، به طور خلاصه بيان شده است.
    [[رسالة بعض الأفاضل إلى علماء مدينة السلام]].


    در هفتمين فصل، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مي‌گويد: مي‌خواهيم در اين فصل توضيح دهيم كه هر يك از موجودات عشق غريزي به خير محض دارند و خير مطلق نيز بر عاشق خود تجلي مي‌كند الا اينكه قبول تجلي از طرف عشاق متفاوت مي‌باشد. وي خير محض را بالذات متجلي و ظاهر براي تمام موجودات مي‌داند و مي‌گويد: اگر اين چنين نبود و ذاتش محتجب از موجودات بود و غير متجلي بر آنان، شناخته نمي‌شد و راهي براي نيل به سوي او وجود نداشت، بله تنها علت محجوب بودنش عدم پذيرش تجلي از ناحيه‌ي بعضي ذوات است و حجاب نيز عبارت است از قصور و ضعف و نقص همان ذوات.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    دو طرفه بودن عشق بين خير محض و نفوس متألهه كه حديث قدسي«ان العبداذا كان كذا و كذا عشقني و عشقته»، آخرين مطلبي است كه مؤلف در اين رساله بدان پرداخته است.


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:فلسفه، مذهب و روانشناسی]]
    [[رده:فلسفه اسلامی]]
    [[رده:عصر صاحب نظران فلسفه اسلامی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۶

    رسائل ابن سینا
    العشق
    پدیدآورانابن سینا، حسین بن عبدالله (نویسنده)
    ناشربيدار
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1400 ق
    چاپ1
    موضوعفلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BBR‎‏ ‎‏362‎‏ ‎‏1359
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    العشق رساله‌ای است که بوعلی سینا، برای تبيين وجود عشق در تمام موجودات، به زبان عربی، نوشته است. این رساله به همراه بیست و دو رساله دیگر در مجموعه‌ای به نام رسائل ابن سينا، به چاپ رسیده است.

    ساختار

    رساله، در هفت فصل تنظيم شده است.

    گزارش محتوا

    فصل اول، درباره‌ى سريان عشق در تمام هويات می‌باشد. ابن سينا میگويد: از آن‌جايي كه تمام هويات مدبره طبعا دنبال كمال خود كه همان خيريت هويت خود كه منبعث از هويت خير محض است، می‌باشند و از نقص خاص كه شريت هيولائيه و عدميه است نفرت دارند، فلذا برای هر يك از اين موجودات مدبره، شوقي طبیعی و عشقي غريزي می‌باشد كه همان سبب وجودشان است. اما اينكه خير بالذات معشوق است و خود آن خير عاشق خير است، موضوع بحث ديگر مؤلف در اين قسمت است كه خالي نبودن موجودات از عشق نتيجه‌ي اين مباحث ابن سينا می‌باشد.

    فصل دوم، درباره‌ى عشق در بسائط غير زنده می‌باشد. ابن سينا ابتدا اقسام سه‌گانه‌ي بسائط غير زنده را بيان میكند تا قرين عشق بودن تك تك آنها را كه سبب وجودشان می‌باشد، بيان كند، هم‌چنين نفرتي كه اين موجودات از عدم مطلق دارند را در وجودشان ظاهر می‌داند. فصل سوم در وجود عشق در صور نباتيه يا همان نفوس نباتيه است كه در هر سه قسم قوه‌ي تغذيه، تنميه و تولید مثل، وجود عشق را متذكر میگردد.

    در فصل چهارم راجع به وجود عشق در نفوس حيوانيه سخن گفته و وجود عشق غريزي را در قوا و نفوس حيوانيه، انكارناپذير می‌داند و...ابن سينا در اين قسمت عشق را در نفوس حيوانیبه اختياري و طبیعی تقسيم میكند كه مشخصا بعضي از كارهای آنها، مربوط به عشق طبیعی و بعضي ديگر مربوط به عشق اختياري می‌باشد.

    فصل پنجم، در عشق ظرفاء و جوانان به صورت‌های زيبا است كه با چهار مقدمه شروع می‌شود، بعد علاقه به زيبايي را مطلبي عقلي و عاقلانه می‌داند و میگويد: اگر چنين عشقي شهوي باشد، باعث تنزل انسان گشته و مضر به قوه‌ي نطقيه خواهد بود، اما اگر عقلي باشد، به خاطر تاثيرش از مؤثر اول و معشوق محض، باعث رفعت و زيادي در خيريت خواهد بود... در ادامه اضافه میكند كه عشق به صورت، سه اثر در پي دارد كه عبارتند از: 1- حب معانقه. 2- حب تقبيل. 3- حب مباضعه كه اين سومي خاص عشق حيوانیمی‌باشد و تنها در همسر و كنيز جايز بوده و در غير آن مستحسن نمی‌باشد.

    فصل ششم در ذكر عشق نفوس الهيه می‌باشد. شيخ الرئيس بعد از يادآوری وجود عشق در تمام موجودات، در پي اثبات بالذات بودن خيريت محض علت اولی می‌باشد...در ادامه توضيح میدهد كه علت اولی في ذاتها خير است و نسبت به ساير موجودات نيز خير مى‌باشد، چون سبب اول برای قوام و بقايشان است...

    هر كس خير محض را درك كند، بي‌دريغ عاشقش میگردد، پس طبيعتاً خير محض، معشوق نفوس متألهه خواهد بود... نفوس بشريه و ملكيه، عاشق علت اولی كه خير مطلق است هستند، زيرا خير مطلق سبب وجود اين جواهر شريفه و كمالاتشان می‌باشد... در ادامه، سلسله معشوقات كه خير محض در رأس آن قرار دارد، به طور خلاصه بيان شده است.

    در هفتمين فصل، ابن سينا میگويد: میخواهيم در اين فصل توضيح دهيم كه هر يك از موجودات عشق غريزي به خير محض دارند و خير مطلق نيز بر عاشق خود تجلي میكند الا اينكه قبول تجلي از طرف عشاق متفاوت می‌باشد. وي خير محض را بالذات متجلي و ظاهر برای تمام موجودات می‌داند و میگويد: اگر اين چنين نبود و ذاتش محتجب از موجودات بود و غير متجلي بر آنان، شناخته نمیشد و راهی برای نيل به سوي او وجود نداشت، بله تنها علت محجوب بودنش عدم پذيرش تجلي از ناحيه‌ي بعضي ذوات است و حجاب نيز عبارت است از قصور و ضعف و نقص همان ذوات.

    دو طرفه بودن عشق بين خير محض و نفوس متألهه كه حديث قدسي«ان العبداذا كان كذا و كذا عشقنیو عشقته»، آخرين مطلبي است كه مؤلف در اين رساله بدان پرداخته است.

    وابسته‌ها