أنیس الجلیس في أخبار تنیس: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '(محقق و مقدمه نویس)' به '(محقق و مقدمه‌نویس)') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ، ' به '، ') |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''أنيس الجليس في أخبار تنيس'''، نوشته حافظ، ادیب و تاریخ‌نگار قرن هفتم هجری قمری، [[شمس‌الدین محمد بن احمد بن بسام محتسب تِنّیسی]]، مشهور به [[ابن بسّام]] (حدود 575- 625ق)، شهر قدیمی و تاریخی «تِنّیس» را معرفی می‌کند که در بخش شرقی دلتای نیل (مصر)، میان «فَرما» در شرق و «دمیاط» در غرب قرار داشته است. مورخ مصری و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه عین‌شمس، [[جمال‌الدین شیال]] (1911-1967م)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و سودمند نوشته و نویسنده و آثارش و اثر حاضر را شناسانده است. | '''أنيس الجليس في أخبار تنيس'''، نوشته حافظ، ادیب و تاریخ‌نگار قرن هفتم هجری قمری، [[محتسب تنیسی، محمد بن احمد|شمس‌الدین محمد بن احمد بن بسام محتسب تِنّیسی]]، مشهور به [[محتسب تنیسی، محمد بن احمد|ابن بسّام]] (حدود 575- 625ق)، شهر قدیمی و تاریخی «تِنّیس» را معرفی می‌کند که در بخش شرقی دلتای نیل (مصر)، میان «فَرما» در شرق و «دمیاط» در غرب قرار داشته است. مورخ مصری و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه عین‌شمس، [[جمال‌الدین شیال]] (1911-1967م)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و سودمند نوشته و نویسنده و آثارش و اثر حاضر را شناسانده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[جمال‌الدین شیال]]، با تأکید بر اینکه «تِنّیس»، شهری مصری - اسلامی بود که از بین رفت، افزوده است: | * [[جمال‌الدین شیال]]، با تأکید بر اینکه «تِنّیس»، شهری مصری - اسلامی بود که از بین رفت، افزوده است: | ||
* این شهر، نقش تمدنی مهمی در تاریخ مصر دوران اسلام ایفا کرد و مرکز مهمی بود که در آن کشتی‌سازی هم داشتند و همچنین از مهم‌ترین مراکز صنعت نساجی بود و پرده کعبه، قرن‌ها در این شهر تولید می‌شد و به همین جهت بسیاری از مردمانش مشغول حرفه نساجی و بافندگی بودند و نیز به صید ماهیان و پرندگان می‌پرداختند. | * این شهر، نقش تمدنی مهمی در تاریخ مصر دوران اسلام ایفا کرد و مرکز مهمی بود که در آن کشتی‌سازی هم داشتند و همچنین از مهم‌ترین مراکز صنعت نساجی بود و پرده کعبه، قرن‌ها در این شهر تولید می‌شد و به همین جهت بسیاری از مردمانش مشغول حرفه نساجی و بافندگی بودند و نیز به صید ماهیان و پرندگان می‌پرداختند. | ||
* [[ابن بسّام]]، کتابی به نام «أنيس الجليس في أخبار تنيس» نوشته که فقط قطعه کوچکی از آن باقی مانده است که اطلاعات ارزشمندی از نظر صنعت و عمران این شهر عرضه می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-4</ref>. | * [[محتسب تنیسی، محمد بن احمد|ابن بسّام]]، کتابی به نام «أنيس الجليس في أخبار تنيس» نوشته که فقط قطعه کوچکی از آن باقی مانده است که اطلاعات ارزشمندی از نظر صنعت و عمران این شهر عرضه می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-4</ref>. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
* همه مساجد «تِنّیس» و محراب‌های داخل و خارج آن جز مسجد جامع، 160 مسجد است و اما مسجد جامع، طولش از طرف قبله به طرف | * همه مساجد «تِنّیس» و محراب‌های داخل و خارج آن جز مسجد جامع، 160 مسجد است و اما مسجد جامع، طولش از طرف قبله به طرف دریا، 112 ذراع و عرضش از مشرق به مغرب 71 ذراع و طول افزوده متّصل به آن و مسافت تا آن مسجد، 70 ذراع و عرض آن زیاده، 29 ذراع است. در ماه رمضان در مسجد جامع، 3100 چراغ و 250 شمع روشن می‌شود و قبلاً در هر شبی در آن 2800 چراغ روشن می‌شد و هر مسجدی از مساجد این شهر، مناره‌ای دارد<ref>ر.ک: همان، ص36</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:تاریخ (عمومی)]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:تاریخ آسیا]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1403]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۶
| أنیس الجلیس في أخبار تنیس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | محتسب تنیسی، محمد بن احمد (نويسنده) شیال، جمال‌الدین (محقق و مقدمه‌نویس) |
| ناشر | مکتبة الثقافة الدينية |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1420ق - 2000م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-5250-77-3 |
| موضوع | تنیس (مصر) - تاریخ |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ت9 الف22 73 DS |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أنيس الجليس في أخبار تنيس، نوشته حافظ، ادیب و تاریخ‌نگار قرن هفتم هجری قمری، شمس‌الدین محمد بن احمد بن بسام محتسب تِنّیسی، مشهور به ابن بسّام (حدود 575- 625ق)، شهر قدیمی و تاریخی «تِنّیس» را معرفی می‌کند که در بخش شرقی دلتای نیل (مصر)، میان «فَرما» در شرق و «دمیاط» در غرب قرار داشته است. مورخ مصری و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه عین‌شمس، جمال‌الدین شیال (1911-1967م)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و سودمند نوشته و نویسنده و آثارش و اثر حاضر را شناسانده است.
هدف و روش
- جمال‌الدین شیال، با تأکید بر اینکه «تِنّیس»، شهری مصری - اسلامی بود که از بین رفت، افزوده است:
- این شهر، نقش تمدنی مهمی در تاریخ مصر دوران اسلام ایفا کرد و مرکز مهمی بود که در آن کشتی‌سازی هم داشتند و همچنین از مهم‌ترین مراکز صنعت نساجی بود و پرده کعبه، قرن‌ها در این شهر تولید می‌شد و به همین جهت بسیاری از مردمانش مشغول حرفه نساجی و بافندگی بودند و نیز به صید ماهیان و پرندگان می‌پرداختند.
- ابن بسّام، کتابی به نام «أنيس الجليس في أخبار تنيس» نوشته که فقط قطعه کوچکی از آن باقی مانده است که اطلاعات ارزشمندی از نظر صنعت و عمران این شهر عرضه می‌کند[۱].
ساختار و محتوا
- متن اصلی این اثر، بسیار مختصر (فقط 7 صفحه) است[۲] و به وصف شهر «تِنّیس» و طول و عرض جغرافیایی‌اش، توضیح وضعیت جوّی آن، تعداد مساجد و محراب‌ها، کنیسه‌ها، حمام‌ها و دکان‌های این شهر، تعداد کارگاه‌های نساجی و کارگرانش، اسامی ماهیان و پرندگانش و... پرداخته است.
نمونه مباحث
- همه مساجد «تِنّیس» و محراب‌های داخل و خارج آن جز مسجد جامع، 160 مسجد است و اما مسجد جامع، طولش از طرف قبله به طرف دریا، 112 ذراع و عرضش از مشرق به مغرب 71 ذراع و طول افزوده متّصل به آن و مسافت تا آن مسجد، 70 ذراع و عرض آن زیاده، 29 ذراع است. در ماه رمضان در مسجد جامع، 3100 چراغ و 250 شمع روشن می‌شود و قبلاً در هر شبی در آن 2800 چراغ روشن می‌شد و هر مسجدی از مساجد این شهر، مناره‌ای دارد[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.