رفع النقاب عن تنقيح الشهاب: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR56900J1.jpg | عنوان =رفع النقاب عن تنقيح الشهاب | عنو...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '(محقق و مقدمه نویس)' به '(محقق و مقدمه‌نویس)') |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[شوشاوی، حسین بن علی]] (نویسنده) | ||
[[ | [[سراح، احمد]] (محقق و مقدمه‌نویس) | ||
[[جبرین، عبدالرحمن]] (محقق و مقدمه‌نویس) | |||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع =اصول فقه اهل سنت | ||
| ناشر =مکتبة الرشد ناشرون | |||
| مکان نشر =عربستان - رياض | |||
| سال نشر =مجلد1: 2004م , 1425ق , | |||
مجلد2: 2004م , 1425ق , | |||
مجلد3: 2004م , 1425ق , | |||
مجلد4: 2004م , 1425ق , | |||
مجلد5: 2004م , 1425ق , | |||
مجلد6: 2004م , 1425ق , | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56900AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56900AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد =6 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =56900 | ||
| کد پدیدآور = | | کتابخوان همراه نور =56900 | ||
| کد پدیدآور =45336 | |||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''رفع النقاب عن تنقيح الشهاب'''، اثر ابوعلی حسین بن علی بن طلحه رجراجی شوشای (متوفی 899ق)، شرحی است بر | '''رفع النقاب عن تنقيح الشهاب'''، اثر [[شوشاوی، حسین بن علی|ابوعلی حسین بن علی بن طلحه رجراجی شوشای]] (متوفی 899ق)، شرحی است بر «[[شرح تنقيح الفصول في اختصار المحصول من الأصول|تنقيح الفصول]]» [[قرافی، احمد بن ادریس|شهاب‌الدین احمد بن ادریس قرافی]]، در مسائل مختلف علم اصول فقه، که با تحقیق [[احمد بن محمد سراح]] و [[جبرین، عبدالله بن عبدالرحمن|عبدالرحمن بن عبدالله جبرین]] به چاپ رسیده است. | ||
این شرح، در شش جلد تنظیم شده است. در ابتدای جلد نخست کتاب، مقدمه مفصلی از محققین در سه فصل به شرح ذیل، آمده است: | این شرح، در شش جلد تنظیم شده است. در ابتدای جلد نخست کتاب، مقدمه مفصلی از محققین در سه فصل به شرح ذیل، آمده است: | ||
در فصل اول، در شش مبحث، به معرفی شارح کتاب، پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون اوضاع سیاسی دوران وی، نام و نسب، ولادت و رشد، زندگانی علمی، اشتغال به تدریس و شاگردان و وفات و نظر سایر علما درباره وی، ارائه شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص9-41</ref>. | در فصل اول، در شش مبحث، به معرفی شارح کتاب، پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون اوضاع سیاسی دوران وی، نام و نسب، ولادت و رشد، زندگانی علمی، اشتغال به تدریس و شاگردان و وفات و نظر سایر علما درباره وی، ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/9 ر.ک: مقدمه، ج1، ص9-41]</ref>. | ||
در فصل دوم، نگاهی علمی به زندگانی وی افکنده شده و در چهار مبحث، عقیده، مذهب فقهی، منزلت و جایگاه او در میان علمای عصر خویش و آثار علمی وی، مورد بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص43-59</ref>. | در فصل دوم، نگاهی علمی به زندگانی وی افکنده شده و در چهار مبحث، عقیده، مذهب فقهی، منزلت و جایگاه او در میان علمای عصر خویش و آثار علمی وی، مورد بررسی قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/43 ر.ک: همان، ص43-59]</ref>. | ||
در فصل سوم، در هشت مبحث، به تعریف کتاب پرداخته شده و امور زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: نسبت کتاب به مؤلف، مصادر کتاب، روش شارح، ارزش علمی کتاب و بیان وجوه حسن آن، تعریف شروح تنقیح، شباهتهای این کتاب و «شرح التنقيح» قرافی، استدراکات شارح بر قرافی و روش تحقیق و اقدامات تحقیقی | در فصل سوم، در هشت مبحث، به تعریف کتاب پرداخته شده و امور زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: نسبت کتاب به مؤلف، مصادر کتاب، روش شارح، ارزش علمی کتاب و بیان وجوه حسن آن، تعریف شروح تنقیح، شباهتهای این کتاب و «شرح التنقيح» قرافی، استدراکات شارح بر قرافی و روش تحقیق و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، به‌همراه توصیف نسخ خطی آن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/61 ر.ک: همان، ص61-119]</ref>. | ||
==منابع کتاب== | ==منابع کتاب== | ||
شوشاوی در ذکر منابع خود، گاهی به نام کتاب و نویسنده آن اشاره کرده، گاهی فقط یکی از آنها را ذکر کرده و در | [[شوشاوی، حسین بن علی|شوشاوی]] در ذکر منابع خود، گاهی به نام کتاب و نویسنده آن اشاره کرده، گاهی فقط یکی از آنها را ذکر کرده و در پاره‌ای موارد نیز از هیچیک نام نبرده و با عباراتی همچون: «قال بعضهم» یا «قال بعض الأشياخ» آن را به شخص مجهولی منسوب کرده است. برخی از منابع وی، در علوم گوناگون عبارتند از: | ||
#الف)- تفسیر و علوم قرآن: | #الف)- تفسیر و علوم قرآن: | ||
#: | #:«[[أحكام القرآن (ابن العربي)|أحكام القرآن]]» [[أحكام القرآن (ابن العربي)|ابوبکر محمد بن عبدالله بن عربی]] (متوفی 543ق)؛ | ||
#: | #:«[[التفسير الكبير (فخر رازی)|التفسير الكبير]]»، [[فخر رازی، محمد بن عمر|امام فخرالدین رازی]] (متوفی 606ق)؛ | ||
#: | #:«[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]»، [[زمخشری، محمود بن عمر|ابوالقاسم جارالله زمخشری]] (متوفی 538ق)؛ | ||
#:«التحصيل»، ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی (متوفی 440ق) و... <ref>ر.ک: همان، ص68</ref>. | #:«التحصيل»، ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی (متوفی 440ق) و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/68 ر.ک: همان، ص68]</ref>. | ||
#ب)- سنت نبوی: | #ب)- سنت نبوی: | ||
#: | #:«[[موطأ الإمام مالك|موطأ]]»، [[مالک بن انس|مالک بن انس اصبحی]] (متوفی 179ق)؛ | ||
#:«القبس في شرح موطأ مالك بن أنس»، ابوبکر بن عربی؛ | #:«القبس في شرح موطأ مالك بن أنس»، ابوبکر بن عربی؛ | ||
#:«المعلم بشرح فوائد صحيح مسلم»، ابوعبدالله محمد بن علی مازری (متوفی 536ق)؛ | #:«المعلم بشرح فوائد صحيح مسلم»، ابوعبدالله محمد بن علی مازری (متوفی 536ق)؛ | ||
#:«إكمال المعلم»، قاضی عیاض بن موسی یحصبی (متوفی 544ق)؛ | #:«إكمال المعلم»، قاضی عیاض بن موسی یحصبی (متوفی 544ق)؛ | ||
#: | #:«[[معرفة علوم الحديث و كمية أجناسه|معرفة علوم الحديث]]»، [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم ابوعبدالله محمد بن عبدالله نیشابوری]] (متوفی 405ق)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/69 ر.ک: همان، ص69-70]</ref>. | ||
#ج)- اصول فقه: | #ج)- اصول فقه: | ||
#:«شرح التنقيح»، | #:«شرح التنقيح»، شهاب‌الدین احمد بن ادریس قرافی؛ | ||
#:«شرح التنقيح» ابوزکریا یحیی بن | #:«شرح التنقيح» ابوزکریا یحیی بن ابی‌بکر مسطاسی؛ | ||
#:«نفائس الأصول في شرح المحصول»، قرافی؛ | #:«نفائس الأصول في شرح المحصول»، قرافی؛ | ||
#:«الإفادة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی (متوفی 422ق)؛ | #:«الإفادة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی (متوفی 422ق)؛ | ||
#:«الملخص»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و... <ref>ر.ک: همان، ص70-71</ref>. | #:«الملخص»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/70 ر.ک: همان، ص70-71]</ref>. | ||
#د)- فقهی: | #د)- فقهی: | ||
#:«الفروق»، | #:«الفروق»، شهاب‌الدین قرافی (شوشاوی تحت عنوان «القواعد السنية» از آن یاد کرده است). | ||
#:«جامع الأمهات»، ابوعمرو عثمان بن حاجب؛ | #:«جامع الأمهات»، ابوعمرو عثمان بن حاجب؛ | ||
#:«التلقين» و «المعونة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و...<ref>ر.ک: همان، ص73</ref>. | #:«التلقين» و «المعونة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/73 ر.ک: همان، ص73]</ref>. | ||
وی منابعی نیز در لغت<ref>ر.ک: همان، ص76</ref>، نحو<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>، سیره نبوی<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>، کلام<ref>ر.ک: همان</ref>، منطق<ref>ر.ک: همان، ص80</ref> و سلوک و اخلاق دارد<ref>ر.ک: همان</ref>. | وی منابعی نیز در لغت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/76 ر.ک: همان، ص76]</ref>، نحو<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/77 ر.ک: همان، ص77]</ref>، سیره نبوی<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/79 ر.ک: همان، ص79]</ref>، کلام<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/79 ر.ک: همان]</ref>، منطق<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/80 ر.ک: همان، ص80]</ref> و سلوک و اخلاق دارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/80 ر.ک: همان]</ref>. | ||
== | ==ویژگی‌های شرح== | ||
این شرح را | این شرح را می‌توان از جنبه‌های زیر، مورد توجه قرار داد: | ||
# تبویب و ترتیب مطالب: شوشاوی سعی داشته در ترتیب ابواب و فصول کتاب، از قرافی تبعیت نماید، اما در | # تبویب و ترتیب مطالب: شوشاوی سعی داشته در ترتیب ابواب و فصول کتاب، از قرافی تبعیت نماید، اما در پاره‌ای موارد، تقدیم و تأخیرهایی نیز به چشم می‌خورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/81 ر.ک: همان، ص81]</ref>. | ||
# اسلوب: اسلوب شوشاوی در بیشتر موارد، اسلوبی متوسط است؛ هرچند در مواردی، دچار بسط و اطناب شده است<ref>ر.ک: همان، ص82</ref>. | # اسلوب: اسلوب شوشاوی در بیشتر موارد، اسلوبی متوسط است؛ هرچند در مواردی، دچار بسط و اطناب شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/82 ر.ک: همان، ص82]</ref>. | ||
# روش شرح: شوشاوی در شرح مطالب، به اصطلاح، روش شرح بالقول را برگزیده است؛ بدین صورت که ابتدا قسمتی از متن را با عبارت «قوله» انتخاب کرده و در ادامه، به تشریح و توضیح آن پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص82</ref>. | # روش شرح: شوشاوی در شرح مطالب، به اصطلاح، روش شرح بالقول را برگزیده است؛ بدین صورت که ابتدا قسمتی از متن را با عبارت «قوله» انتخاب کرده و در ادامه، به تشریح و توضیح آن پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/82 ر.ک: همان، ص82]</ref>. | ||
برخی از | برخی از ویژگی‌های بارز شرح وی، عبارتند از: | ||
# تمهید: بیشتر در ابتدای ابواب و فصول و احیانا مسائل قرار گرفته و | # تمهید: بیشتر در ابتدای ابواب و فصول و احیانا مسائل قرار گرفته و غالباً به‌منظور شرح معنای باب یا فصل و یا ذکر ربط بین آن و بین ماقبل آن، می‌باشد. | ||
#اشاره به تعداد مباحث و مسائل در ابتدای هر فصل. | #اشاره به تعداد مباحث و مسائل در ابتدای هر فصل. | ||
# اشاره به ارتباط مطالب قرافی با یکدیگر و ذکر موافقت یا تناقض میان آنها. | # اشاره به ارتباط مطالب قرافی با یکدیگر و ذکر موافقت یا تناقض میان آنها. | ||
# استدراک کلام قرافی | # استدراک کلام قرافی به‌واسطه اضافه کردن اقوال، ادله، اقسام و...؛ در مواردی که اعتراضی بر کلام قرافی وارد بوده نیز به آن اعتراض اشاره شده است. | ||
# توجه به اختلاف نسخ متن. | # توجه به اختلاف نسخ متن. | ||
# تشریح و تفسیر کلمات غریب و نامأنوس. | # تشریح و تفسیر کلمات غریب و نامأنوس. | ||
#استفاده از تنبیهات، فروع، توجیهات و... <ref>ر.ک: همان، ص82-83</ref>. | #استفاده از تنبیهات، فروع، توجیهات و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/82 ر.ک: همان، ص82-83]</ref>. | ||
فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد ششم قرار گرفته است که عبارتند از فهرست آیات؛ احادیث نبوی؛ آثار؛ اشعار و امثال؛ اعلام و کتب مذکور در متن و موضوعات کتاب. | فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد ششم قرار گرفته است که عبارتند از فهرست آیات؛ احادیث نبوی؛ آثار؛ اشعار و امثال؛ اعلام و کتب مذکور در متن و موضوعات کتاب. | ||
در | در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/535 مثلا ر.ک: پاورقی، ج1، ص535]</ref>، به توضیح و تشریح کلمات مشکل و دیریاب<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/539 مثلا ر.ک: همان، ص539]</ref> و شرح حال مختصر اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39250/1/546 مثلا ر.ک: همان، ص546]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۸
| رفع النقاب عن تنقيح الشهاب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شوشاوی، حسین بن علی (نویسنده)
سراح، احمد (محقق و مقدمه‌نویس) جبرین، عبدالرحمن (محقق و مقدمه‌نویس) |
| ناشر | مکتبة الرشد ناشرون |
| مکان نشر | عربستان - رياض |
| سال نشر | مجلد1: 2004م , 1425ق ,
مجلد2: 2004م , 1425ق , مجلد3: 2004م , 1425ق , مجلد4: 2004م , 1425ق , مجلد5: 2004م , 1425ق , مجلد6: 2004م , 1425ق , |
| موضوع | اصول فقه اهل سنت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 6 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
رفع النقاب عن تنقيح الشهاب، اثر ابوعلی حسین بن علی بن طلحه رجراجی شوشای (متوفی 899ق)، شرحی است بر «تنقيح الفصول» شهاب‌الدین احمد بن ادریس قرافی، در مسائل مختلف علم اصول فقه، که با تحقیق احمد بن محمد سراح و عبدالرحمن بن عبدالله جبرین به چاپ رسیده است.
این شرح، در شش جلد تنظیم شده است. در ابتدای جلد نخست کتاب، مقدمه مفصلی از محققین در سه فصل به شرح ذیل، آمده است: در فصل اول، در شش مبحث، به معرفی شارح کتاب، پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون اوضاع سیاسی دوران وی، نام و نسب، ولادت و رشد، زندگانی علمی، اشتغال به تدریس و شاگردان و وفات و نظر سایر علما درباره وی، ارائه شده است[۱].
در فصل دوم، نگاهی علمی به زندگانی وی افکنده شده و در چهار مبحث، عقیده، مذهب فقهی، منزلت و جایگاه او در میان علمای عصر خویش و آثار علمی وی، مورد بررسی قرار گرفته است[۲].
در فصل سوم، در هشت مبحث، به تعریف کتاب پرداخته شده و امور زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: نسبت کتاب به مؤلف، مصادر کتاب، روش شارح، ارزش علمی کتاب و بیان وجوه حسن آن، تعریف شروح تنقیح، شباهتهای این کتاب و «شرح التنقيح» قرافی، استدراکات شارح بر قرافی و روش تحقیق و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، به‌همراه توصیف نسخ خطی آن[۳].
منابع کتاب
شوشاوی در ذکر منابع خود، گاهی به نام کتاب و نویسنده آن اشاره کرده، گاهی فقط یکی از آنها را ذکر کرده و در پاره‌ای موارد نیز از هیچیک نام نبرده و با عباراتی همچون: «قال بعضهم» یا «قال بعض الأشياخ» آن را به شخص مجهولی منسوب کرده است. برخی از منابع وی، در علوم گوناگون عبارتند از:
- الف)- تفسیر و علوم قرآن:
- «أحكام القرآن» ابوبکر محمد بن عبدالله بن عربی (متوفی 543ق)؛
- «التفسير الكبير»، امام فخرالدین رازی (متوفی 606ق)؛
- «الكشاف»، ابوالقاسم جارالله زمخشری (متوفی 538ق)؛
- «التحصيل»، ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی (متوفی 440ق) و...[۴].
- ب)- سنت نبوی:
- «موطأ»، مالک بن انس اصبحی (متوفی 179ق)؛
- «القبس في شرح موطأ مالك بن أنس»، ابوبکر بن عربی؛
- «المعلم بشرح فوائد صحيح مسلم»، ابوعبدالله محمد بن علی مازری (متوفی 536ق)؛
- «إكمال المعلم»، قاضی عیاض بن موسی یحصبی (متوفی 544ق)؛
- «معرفة علوم الحديث»، حاکم ابوعبدالله محمد بن عبدالله نیشابوری (متوفی 405ق)[۵].
- ج)- اصول فقه:
- «شرح التنقيح»، شهاب‌الدین احمد بن ادریس قرافی؛
- «شرح التنقيح» ابوزکریا یحیی بن ابی‌بکر مسطاسی؛
- «نفائس الأصول في شرح المحصول»، قرافی؛
- «الإفادة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی (متوفی 422ق)؛
- «الملخص»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و...[۶].
- د)- فقهی:
- «الفروق»، شهاب‌الدین قرافی (شوشاوی تحت عنوان «القواعد السنية» از آن یاد کرده است).
- «جامع الأمهات»، ابوعمرو عثمان بن حاجب؛
- «التلقين» و «المعونة»، قاضی عبدالوهاب بغدادی و...[۷].
وی منابعی نیز در لغت[۸]، نحو[۹]، سیره نبوی[۱۰]، کلام[۱۱]، منطق[۱۲] و سلوک و اخلاق دارد[۱۳].
ویژگی‌های شرح
این شرح را می‌توان از جنبه‌های زیر، مورد توجه قرار داد:
- تبویب و ترتیب مطالب: شوشاوی سعی داشته در ترتیب ابواب و فصول کتاب، از قرافی تبعیت نماید، اما در پاره‌ای موارد، تقدیم و تأخیرهایی نیز به چشم می‌خورد[۱۴].
- اسلوب: اسلوب شوشاوی در بیشتر موارد، اسلوبی متوسط است؛ هرچند در مواردی، دچار بسط و اطناب شده است[۱۵].
- روش شرح: شوشاوی در شرح مطالب، به اصطلاح، روش شرح بالقول را برگزیده است؛ بدین صورت که ابتدا قسمتی از متن را با عبارت «قوله» انتخاب کرده و در ادامه، به تشریح و توضیح آن پرداخته است[۱۶].
برخی از ویژگی‌های بارز شرح وی، عبارتند از:
- تمهید: بیشتر در ابتدای ابواب و فصول و احیانا مسائل قرار گرفته و غالباً به‌منظور شرح معنای باب یا فصل و یا ذکر ربط بین آن و بین ماقبل آن، می‌باشد.
- اشاره به تعداد مباحث و مسائل در ابتدای هر فصل.
- اشاره به ارتباط مطالب قرافی با یکدیگر و ذکر موافقت یا تناقض میان آنها.
- استدراک کلام قرافی به‌واسطه اضافه کردن اقوال، ادله، اقسام و...؛ در مواردی که اعتراضی بر کلام قرافی وارد بوده نیز به آن اعتراض اشاره شده است.
- توجه به اختلاف نسخ متن.
- تشریح و تفسیر کلمات غریب و نامأنوس.
- استفاده از تنبیهات، فروع، توجیهات و...[۱۷].
فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد ششم قرار گرفته است که عبارتند از فهرست آیات؛ احادیث نبوی؛ آثار؛ اشعار و امثال؛ اعلام و کتب مذکور در متن و موضوعات کتاب.
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ[۱۸]، به توضیح و تشریح کلمات مشکل و دیریاب[۱۹] و شرح حال مختصر اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است[۲۰].
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ج1، ص9-41
- ↑ ر.ک: همان، ص43-59
- ↑ ر.ک: همان، ص61-119
- ↑ ر.ک: همان، ص68
- ↑ ر.ک: همان، ص69-70
- ↑ ر.ک: همان، ص70-71
- ↑ ر.ک: همان، ص73
- ↑ ر.ک: همان، ص76
- ↑ ر.ک: همان، ص77
- ↑ ر.ک: همان، ص79
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص80
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص81
- ↑ ر.ک: همان، ص82
- ↑ ر.ک: همان، ص82
- ↑ ر.ک: همان، ص82-83
- ↑ مثلا ر.ک: پاورقی، ج1، ص535
- ↑ مثلا ر.ک: همان، ص539
- ↑ مثلا ر.ک: همان، ص546
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.