تاریخ تشیع در اسپانیا و مغرب قرون وسطی (فرهنگ، آثار، سیاست و اندیشهی شیعی در مغرب و اندلس): تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'هی ') |
||
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاریخ تشیع در اسپانیا و مغرب قرون وسطی (فرهنگ، آثار، سیاست و اندیشهی شیعی در مغرب و اندلس)''' تألیف محمدرضا شهیدی | '''تاریخ تشیع در اسپانیا و مغرب قرون وسطی (فرهنگ، آثار، سیاست و اندیشهی شیعی در مغرب و اندلس)''' تألیف [[شهیدی پاک، محمدرضا|محمدرضا شهیدی پاک]]؛ بزرگ ترین پدیدهی تاریخ تشیع در قرون وسطی برآمدن دولت تشیع بنی حمود در اندلس وسقوط امویان به دست این سلسلهی کوچک محلی است و پدیدههای ماندگار تاریخ مغرب ظهور دولت ادریسیان در مغرب اقصی و تأسیس دولت فاطمیان با نام فاطمة الزهرا و با شعایر سیاسی مذهبی شیعی در مغرب ادنی و آفریقیه و سلطهی شیعه بر سیسیل و مدیترانه غربی است و در کتاب دولت فاطمیان در مغرب به فرایند برآمدن و آسیب شناسی سقوط و مهاجرت فاطمیان از مغرب را نشان داده است. پژوهش حاضر برآیند تحلیلی توشتههای یاد شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب از یازده باب تشکیل شده است. | کتاب از یازده باب تشکیل شده است. | ||
باب اول - | باب اول - مقدمهی تاریخی و جغرافیایی | ||
فصل اول: برآمدن تشیع در اندلس و مغرب، مظهر سیاسی تمدن اسلامی | فصل اول: برآمدن تشیع در اندلس و مغرب، مظهر سیاسی تمدن اسلامی | ||
فصل دوم: بازنگری در رویدادی که واقع شد- | فصل دوم: بازنگری در رویدادی که واقع شد- محدودهی جغرافیایی حادثهی حذف و انکار تشیع | ||
فصل سوم: نقد منابع مغرب و اندلس و بازنگری حال تشیع در آن ها | فصل سوم: نقد منابع مغرب و اندلس و بازنگری حال تشیع در آن ها | ||
باب دوم – تاریخ و جغرافیای سیاسی تشیع در اسپانیا | باب دوم – تاریخ و جغرافیای سیاسی تشیع در اسپانیا دورهی اسلامی و مغرب | ||
فصل اول: | فصل اول: توسعهی جغرافیایی فرق در جهان اسلام | ||
فصل دوم: | فصل دوم: محدودهی غرب اسلامی و نقاط کلیدی انتشار تشیع در آن – پراکندگی جغرافیایی تشیع در مغرب بزرگ | ||
فصل سوم: نقاط پراکندگی تشیع در اندلس | فصل سوم: نقاط پراکندگی تشیع در اندلس | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
باب سوم - مفاهیم و اصطلاحات برساخته در مورد تشیع در متون مغرب واندلس در قرون وسطی | باب سوم - مفاهیم و اصطلاحات برساخته در مورد تشیع در متون مغرب واندلس در قرون وسطی | ||
فصل اول: اصطلاحات مربوط به | فصل اول: اصطلاحات مربوط به واژهی تشیع در مغرب و اندلس | ||
فصل دوم: | فصل دوم: واژههای حوزهی قدرت تشیع در غرب اسلامی | ||
واژههای خلافتی در غرب اسلامی | |||
باب چهارم - فرق شیعی و | باب چهارم - فرق شیعی و نحلههای متأثر از تشیع در غرب اسلامی | ||
فصل اول: تأثیر تصوف از | فصل اول: تأثیر تصوف از اندیشههای شیعه در مغرب و اندلس | ||
فصل دوم: تشیع و تصوف در اندلس و مغرب | فصل دوم: تشیع و تصوف در اندلس و مغرب | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
باب پنجم - جریان مهدویت در غرب اسلامی | باب پنجم - جریان مهدویت در غرب اسلامی | ||
فصل اول: پیشینه و تبار | فصل اول: پیشینه و تبار واژهی مهدویت در غرب اسلامی | ||
فصل دوم: مهدویت؛ تعامل چهار رقیب در غرب اسلامی | فصل دوم: مهدویت؛ تعامل چهار رقیب در غرب اسلامی | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
فصل چهارم: مهدویت در اندلس | فصل چهارم: مهدویت در اندلس | ||
باب ششم - معتزله و | باب ششم - معتزله و اندیشهی اعتزال در غرب اسلامی | ||
فصل اول: قدیمی ترین فرقه در مغرب | فصل اول: قدیمی ترین فرقه در مغرب | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
فصل پنجم: امویان و زمینه سازی حذف تشیع و نیروهای متمایل به آن ها | فصل پنجم: امویان و زمینه سازی حذف تشیع و نیروهای متمایل به آن ها | ||
فصل ششم: | فصل ششم: زمینههای پیدایش ملوک الطوایف در اندلس | ||
فصل هفتم: سرانجام | فصل هفتم: سرانجام معارضهی نیروهای اسلامی و پیدایش دولت های مستقل در مغرب و اندلس | ||
فصل هشتم: نیروی ادریس و فاطمیان، تأثیر آن ها در ایجاد فضای شیعی در غرب اسلامی | فصل هشتم: نیروی ادریس و فاطمیان، تأثیر آن ها در ایجاد فضای شیعی در غرب اسلامی | ||
فصل نهم: سنی سازی غرب اسلامی به | فصل نهم: سنی سازی غرب اسلامی به وسیلهی عباسیان و مقابله با ریشههای تشیع | ||
فصل دهم: چرخش قدرت از تشیع به تسنن در آفریقیه | فصل دهم: چرخش قدرت از تشیع به تسنن در آفریقیه | ||
فصل یازدهم: بقای | فصل یازدهم: بقای ریشههای تشیع در مغرب و آفریقیه پس از حذف تشیع | ||
باب هشتم - آثار مکتوب شیعی در دولت های مغرب و اندلس | باب هشتم - آثار مکتوب شیعی در دولت های مغرب و اندلس | ||
فصل اول: میراث مکتوب شیعه در | فصل اول: میراث مکتوب شیعه در دورهی ادریس و رستمی و اغلبی | ||
فصل دوم: میراث شیعی | فصل دوم: میراث شیعی دورهی اغالبه | ||
فصل سوم: میراث فرق شیعی در مغرب اوسط | فصل سوم: میراث فرق شیعی در مغرب اوسط | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
فصل چهارم: آثار اهل بیت در دواوین عصر فاطمی و بنی زیری | فصل چهارم: آثار اهل بیت در دواوین عصر فاطمی و بنی زیری | ||
فصل پنجم: آثار اهل بیت در منابع | فصل پنجم: آثار اهل بیت در منابع دورهی مرابطین – ابن بسام ابینه تشیع عصر مرابطین | ||
باب نهم - میراث تشیع در اندلس | باب نهم - میراث تشیع در اندلس | ||
خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
فصل اول: آثار شیعی در عصر امویان اندلس | فصل اول: آثار شیعی در عصر امویان اندلس | ||
فصل دوم: میراث اهل بیت در آثار | فصل دوم: میراث اهل بیت در آثار دورهی موحدین | ||
فصل سوم: آثار مکتوب شیعی در عصر بنی الاحمر | فصل سوم: آثار مکتوب شیعی در عصر بنی الاحمر | ||
خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
فصل چهارم: ادب سیف در عصر بنی الحمر | فصل چهارم: ادب سیف در عصر بنی الحمر | ||
فصل پنجم: ذکر حقیقت سقیفه | فصل پنجم: ذکر حقیقت سقیفه بوسیلهی ابن خطیب اندلسی | ||
فصل ششم: ابن خطیب و ذکر آثار وعقاید شرفای معاصر خود با مضامین شیعی | فصل ششم: ابن خطیب و ذکر آثار وعقاید شرفای معاصر خود با مضامین شیعی | ||
فصل هفتم: بیان قضاون های حضرت علی | فصل هفتم: بیان قضاون های حضرت علی بوسیلهی ابن خطیب | ||
فصل هشتم: اشعار رثای امام حسین در | فصل هشتم: اشعار رثای امام حسین در رحلهی ابن رشید سبتی | ||
باب دهم - آثار مکتوب اهل بیت در | باب دهم - آثار مکتوب اهل بیت در دورهی حفصیان | ||
فصل اول: تشیع و مهدویت در آغاز حفصیان | فصل اول: تشیع و مهدویت در آغاز حفصیان | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
فصل چهارم: محلی الدین عربی حاتمی فاطمی و آثار شیعی او | فصل چهارم: محلی الدین عربی حاتمی فاطمی و آثار شیعی او | ||
فصل پنجم: ابوالحسن شاذلی و آثار مکتوب شیعی در | فصل پنجم: ابوالحسن شاذلی و آثار مکتوب شیعی در نوشتههای او – صلوات شاذلی | ||
فصل ششم: | فصل ششم: سفرنامهها در دورهی حفصی و مرینی | ||
فصل هفتم: ذکر آثار تشیع در سفرنامه ابن بطوطه | فصل هفتم: ذکر آثار تشیع در سفرنامه ابن بطوطه | ||
فصل هشتم: ذکر آثار تشیع در | فصل هشتم: ذکر آثار تشیع در سفرنامهی ابن جبیر | ||
فصل نهم: تشیع ابن سعید مغربی | فصل نهم: تشیع ابن سعید مغربی | ||
فصل دهم: ذکر آثار تشیع در | فصل دهم: ذکر آثار تشیع در سفرنامهی عبدری | ||
باب یازدهم - جهاد صوفیان مغرب و نسب شریف و تشیع | باب یازدهم - جهاد صوفیان مغرب و نسب شریف و تشیع | ||
خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
فصل دوم: دولت شرفای علوی جهاد صوفیان | فصل دوم: دولت شرفای علوی جهاد صوفیان | ||
فصل سوم: روایت و نظم حدیث سلسلة الذهب امام رضا | فصل سوم: روایت و نظم حدیث سلسلة الذهب امام رضا بوسیلهی شرفای معاصر در مغرب | ||
فصل چهارم: مواضع شرفای معاصر نسبت به بنی امیه | فصل چهارم: مواضع شرفای معاصر نسبت به بنی امیه | ||
خط ۱۶۲: | خط ۱۶۲: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
پراکندگی تشیع در غرب اسلامی از مسلمات تاریخ و جغرافیای اسلامی است و یکی از مهم ترین ابعاد تاریخ نگاری تشیع در اسپانیا در قرون وسطی بررسی علل جلوگیری از انتشار تشیع در اسپانیا و سرکوب و مهار | پراکندگی تشیع در غرب اسلامی از مسلمات تاریخ و جغرافیای اسلامی است و یکی از مهم ترین ابعاد تاریخ نگاری تشیع در اسپانیا در قرون وسطی بررسی علل جلوگیری از انتشار تشیع در اسپانیا و سرکوب و مهار اندیشههای آن در مغرب و تعیین سرانجام آن در غرب اسلامی است. چنانکه در متون مربوط به فتوحات اسلامی در مغرب و اندلس آمده است. نیروهایی از وابستگان به [[امام علی علیهالسلام|حضرت علی (ع)]] که نام آن ها با تشیع در تاریخ شبه جزیرهی ایبری قرین شده است، در بین مسلمانانی که در اندلس ساکن شده اند و در حوادث آن جا حضور داشته اند، ثبت شده است. نویسندهی پژوهش حاضر به تاریخ تشیع در اندلس از نخستین روزهای ورود تا پایان قرن دهم هجری و سقوط نهایی اندلس در 983 هجری پرداخته است و در مقاله تحولات فلسفی و کلامی عهد مرابطین 1381 و در مقاله مشابه تحولات فلسفی و کلامی عهد موحدین 1382 و در نوشته تحولات فلسفی و کلامی عهد حفصیان 1383 و درکتاب تاریخ تحلیلی اندلس و تاریخ تحلیلی مغرب 1389 و کتاب اهل بیت در آثار دانشمندان و علمای اندلس و ترجمه و تحقیق کتاب المعجب، و مدخل بنی حمود دانشنامهی جهان اسلامی و در پژوهش تاریخ، سیاست و فرهنگی تشیع در اندلس و پژوهش تاریخ نگاری تشیع درغرب اسلامی، و در نوشتهی علل واقعی سقوط اندلس و نظریهی [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]]، تاریخ و اندیشههای تشیع و موضوع ویژه علل سیاسی مذهبی جلوگیری از انتشار تشیع در اسپانیا دروهی اسلامی را مورد توجه و تحلیل قرار داده است و در مقالهی ادریسیان روی کار امدن دولت ادریسیان و شرایط فرهنگی و سیاسی عصر آن ها و اقدامات عمرانی آن ها را ذکر کرده است. این پژوهش در صدد تحلیل علل واقعی اقدامات دولت های حاکم در اسپانیان از جمله امویان اندلس که قدرت را در شرق و غرب جهان اسلام از تشیع ربودند و پیروان آن را در شهرهای شرقی کوفه و بصره و درحجاز و عراق و مصر جزیر و در شهرهای مغربی و اندلسی اشبیلیه و قرطبه و مالقه و مهدیه و فاس و مراکش قت عام نمودند و مجبور به جابجایی و پنهان شدن و مهاجرت در سرزمین های اندلس و مغرب کردند و زمینه هایی فراهم ساختند تا آن ها غرب اسلامی را ترک کنند. قدرت طلبان امویان و توسعهی مذهب مالک با تمهیدات خلافت عباسی از نیمهی قرن دوم در برابر اندیشههای فقهی و عقاید تشیع، قرارگرفت و از رئوس علل سیاسی مذهبی انتشار تشیع در اندلس و مهار آن در مغرب است. بزرگ ترین پدیدهی تاریخ تشیع در قرون وسطی برآمدن دولت تشیع بنی حمود در اندلس وسقوط امویان به دست این سلسلهی کوچک محلی است و پدیدههای ماندگار تاریخ مغرب ظهور دولت ادریسیان در مغرب اقصی و تأسیس دولت فاطمیان با نام فاطمة الزهرا و با شعایر سیاسی مذهبی شیعی در مغرب ادنی و آفریقیه و سلطهی شیعه بر سیسیل و مدیترانه غربی است و در کتاب دولت فاطمیان در مغرب به فرایند برآمدن و آسیب شناسی سقوط و مهاجرت فاطمیان از مغرب را نشان داده است. پژوهش حاضر برآیند تحلیلی توشتههای یاد شده است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2251 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == |
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۰۰
تاریخ تشیع در اسپانیا و مغرب قرون وسطی (فرهنگ، آثار، سیاست و اندیشهی شیعی در مغرب و اندلس) | |
---|---|
پدیدآوران | شهیدی پاک، محمدرضا (نویسنده) |
ناشر | نشر علویون |
مکان نشر | تهران |
سال نشر | ۱۳۹۵ش |
موضوع | شیعه -- اسپانیا -- تاریخ,شیعه -- مراکش -- تاریخ |
کد کنگره | BP۲۳۹/ش۹،ت۲۱ |
تاریخ تشیع در اسپانیا و مغرب قرون وسطی (فرهنگ، آثار، سیاست و اندیشهی شیعی در مغرب و اندلس) تألیف محمدرضا شهیدی پاک؛ بزرگ ترین پدیدهی تاریخ تشیع در قرون وسطی برآمدن دولت تشیع بنی حمود در اندلس وسقوط امویان به دست این سلسلهی کوچک محلی است و پدیدههای ماندگار تاریخ مغرب ظهور دولت ادریسیان در مغرب اقصی و تأسیس دولت فاطمیان با نام فاطمة الزهرا و با شعایر سیاسی مذهبی شیعی در مغرب ادنی و آفریقیه و سلطهی شیعه بر سیسیل و مدیترانه غربی است و در کتاب دولت فاطمیان در مغرب به فرایند برآمدن و آسیب شناسی سقوط و مهاجرت فاطمیان از مغرب را نشان داده است. پژوهش حاضر برآیند تحلیلی توشتههای یاد شده است.
ساختار
کتاب از یازده باب تشکیل شده است. باب اول - مقدمهی تاریخی و جغرافیایی
فصل اول: برآمدن تشیع در اندلس و مغرب، مظهر سیاسی تمدن اسلامی
فصل دوم: بازنگری در رویدادی که واقع شد- محدودهی جغرافیایی حادثهی حذف و انکار تشیع
فصل سوم: نقد منابع مغرب و اندلس و بازنگری حال تشیع در آن ها
باب دوم – تاریخ و جغرافیای سیاسی تشیع در اسپانیا دورهی اسلامی و مغرب
فصل اول: توسعهی جغرافیایی فرق در جهان اسلام
فصل دوم: محدودهی غرب اسلامی و نقاط کلیدی انتشار تشیع در آن – پراکندگی جغرافیایی تشیع در مغرب بزرگ
فصل سوم: نقاط پراکندگی تشیع در اندلس
باب سوم - مفاهیم و اصطلاحات برساخته در مورد تشیع در متون مغرب واندلس در قرون وسطی
فصل اول: اصطلاحات مربوط به واژهی تشیع در مغرب و اندلس
فصل دوم: واژههای حوزهی قدرت تشیع در غرب اسلامی
واژههای خلافتی در غرب اسلامی
باب چهارم - فرق شیعی و نحلههای متأثر از تشیع در غرب اسلامی
فصل اول: تأثیر تصوف از اندیشههای شیعه در مغرب و اندلس
فصل دوم: تشیع و تصوف در اندلس و مغرب
باب پنجم - جریان مهدویت در غرب اسلامی
فصل اول: پیشینه و تبار واژهی مهدویت در غرب اسلامی
فصل دوم: مهدویت؛ تعامل چهار رقیب در غرب اسلامی
فصل سوم: ابن خلدون و گزارش متمهدین در مغرب و اندلس و نقد او از مهدویت
فصل چهارم: مهدویت در اندلس
باب ششم - معتزله و اندیشهی اعتزال در غرب اسلامی
فصل اول: قدیمی ترین فرقه در مغرب
باب هفتم - سیاست شیعی در اندلس؛ اهل بیت در غرب اسلامی
فصل اول: تقسیم قدرت سیاسی در غرب اسلامی
فصل دوم: کوچ سربازان صفین به غرب اسلامی برای بی طرفی
فصل سوم: قوای شیعه و قوای سنی در غرب اسلامی
فصل چهارم: سیاست امویان در برابر سیاست تشیع
فصل پنجم: امویان و زمینه سازی حذف تشیع و نیروهای متمایل به آن ها
فصل ششم: زمینههای پیدایش ملوک الطوایف در اندلس
فصل هفتم: سرانجام معارضهی نیروهای اسلامی و پیدایش دولت های مستقل در مغرب و اندلس
فصل هشتم: نیروی ادریس و فاطمیان، تأثیر آن ها در ایجاد فضای شیعی در غرب اسلامی
فصل نهم: سنی سازی غرب اسلامی به وسیلهی عباسیان و مقابله با ریشههای تشیع
فصل دهم: چرخش قدرت از تشیع به تسنن در آفریقیه
فصل یازدهم: بقای ریشههای تشیع در مغرب و آفریقیه پس از حذف تشیع
باب هشتم - آثار مکتوب شیعی در دولت های مغرب و اندلس
فصل اول: میراث مکتوب شیعه در دورهی ادریس و رستمی و اغلبی
فصل دوم: میراث شیعی دورهی اغالبه
فصل سوم: میراث فرق شیعی در مغرب اوسط
فصل چهارم: آثار اهل بیت در دواوین عصر فاطمی و بنی زیری
فصل پنجم: آثار اهل بیت در منابع دورهی مرابطین – ابن بسام ابینه تشیع عصر مرابطین
باب نهم - میراث تشیع در اندلس
فصل اول: آثار شیعی در عصر امویان اندلس
فصل دوم: میراث اهل بیت در آثار دورهی موحدین
فصل سوم: آثار مکتوب شیعی در عصر بنی الاحمر
فصل چهارم: ادب سیف در عصر بنی الحمر
فصل پنجم: ذکر حقیقت سقیفه بوسیلهی ابن خطیب اندلسی
فصل ششم: ابن خطیب و ذکر آثار وعقاید شرفای معاصر خود با مضامین شیعی
فصل هفتم: بیان قضاون های حضرت علی بوسیلهی ابن خطیب
فصل هشتم: اشعار رثای امام حسین در رحلهی ابن رشید سبتی
باب دهم - آثار مکتوب اهل بیت در دورهی حفصیان
فصل اول: تشیع و مهدویت در آغاز حفصیان
فصل دوم: آثار مکتوب شیعی در آثار ابن ابّار
فصل سوم: آثار مکتوب علمای متشیع در غرب اسلامی
فصل چهارم: محلی الدین عربی حاتمی فاطمی و آثار شیعی او
فصل پنجم: ابوالحسن شاذلی و آثار مکتوب شیعی در نوشتههای او – صلوات شاذلی
فصل ششم: سفرنامهها در دورهی حفصی و مرینی
فصل هفتم: ذکر آثار تشیع در سفرنامه ابن بطوطه
فصل هشتم: ذکر آثار تشیع در سفرنامهی ابن جبیر
فصل نهم: تشیع ابن سعید مغربی
فصل دهم: ذکر آثار تشیع در سفرنامهی عبدری
باب یازدهم - جهاد صوفیان مغرب و نسب شریف و تشیع
فصل اول: تأثیرات وحضور تشیع سیاسی در حوادث سیاسی غرب اسلامی – تقلیل تشیع به شرفا
فصل دوم: دولت شرفای علوی جهاد صوفیان
فصل سوم: روایت و نظم حدیث سلسلة الذهب امام رضا بوسیلهی شرفای معاصر در مغرب
فصل چهارم: مواضع شرفای معاصر نسبت به بنی امیه
فصل پنجم: صلوات چهارده معصوم محی الدین عربی – صلوات نگاری در مغرب و اندلس
گزارش کتاب
پراکندگی تشیع در غرب اسلامی از مسلمات تاریخ و جغرافیای اسلامی است و یکی از مهم ترین ابعاد تاریخ نگاری تشیع در اسپانیا در قرون وسطی بررسی علل جلوگیری از انتشار تشیع در اسپانیا و سرکوب و مهار اندیشههای آن در مغرب و تعیین سرانجام آن در غرب اسلامی است. چنانکه در متون مربوط به فتوحات اسلامی در مغرب و اندلس آمده است. نیروهایی از وابستگان به حضرت علی (ع) که نام آن ها با تشیع در تاریخ شبه جزیرهی ایبری قرین شده است، در بین مسلمانانی که در اندلس ساکن شده اند و در حوادث آن جا حضور داشته اند، ثبت شده است. نویسندهی پژوهش حاضر به تاریخ تشیع در اندلس از نخستین روزهای ورود تا پایان قرن دهم هجری و سقوط نهایی اندلس در 983 هجری پرداخته است و در مقاله تحولات فلسفی و کلامی عهد مرابطین 1381 و در مقاله مشابه تحولات فلسفی و کلامی عهد موحدین 1382 و در نوشته تحولات فلسفی و کلامی عهد حفصیان 1383 و درکتاب تاریخ تحلیلی اندلس و تاریخ تحلیلی مغرب 1389 و کتاب اهل بیت در آثار دانشمندان و علمای اندلس و ترجمه و تحقیق کتاب المعجب، و مدخل بنی حمود دانشنامهی جهان اسلامی و در پژوهش تاریخ، سیاست و فرهنگی تشیع در اندلس و پژوهش تاریخ نگاری تشیع درغرب اسلامی، و در نوشتهی علل واقعی سقوط اندلس و نظریهی ابن خلدون، تاریخ و اندیشههای تشیع و موضوع ویژه علل سیاسی مذهبی جلوگیری از انتشار تشیع در اسپانیا دروهی اسلامی را مورد توجه و تحلیل قرار داده است و در مقالهی ادریسیان روی کار امدن دولت ادریسیان و شرایط فرهنگی و سیاسی عصر آن ها و اقدامات عمرانی آن ها را ذکر کرده است. این پژوهش در صدد تحلیل علل واقعی اقدامات دولت های حاکم در اسپانیان از جمله امویان اندلس که قدرت را در شرق و غرب جهان اسلام از تشیع ربودند و پیروان آن را در شهرهای شرقی کوفه و بصره و درحجاز و عراق و مصر جزیر و در شهرهای مغربی و اندلسی اشبیلیه و قرطبه و مالقه و مهدیه و فاس و مراکش قت عام نمودند و مجبور به جابجایی و پنهان شدن و مهاجرت در سرزمین های اندلس و مغرب کردند و زمینه هایی فراهم ساختند تا آن ها غرب اسلامی را ترک کنند. قدرت طلبان امویان و توسعهی مذهب مالک با تمهیدات خلافت عباسی از نیمهی قرن دوم در برابر اندیشههای فقهی و عقاید تشیع، قرارگرفت و از رئوس علل سیاسی مذهبی انتشار تشیع در اندلس و مهار آن در مغرب است. بزرگ ترین پدیدهی تاریخ تشیع در قرون وسطی برآمدن دولت تشیع بنی حمود در اندلس وسقوط امویان به دست این سلسلهی کوچک محلی است و پدیدههای ماندگار تاریخ مغرب ظهور دولت ادریسیان در مغرب اقصی و تأسیس دولت فاطمیان با نام فاطمة الزهرا و با شعایر سیاسی مذهبی شیعی در مغرب ادنی و آفریقیه و سلطهی شیعه بر سیسیل و مدیترانه غربی است و در کتاب دولت فاطمیان در مغرب به فرایند برآمدن و آسیب شناسی سقوط و مهاجرت فاطمیان از مغرب را نشان داده است. پژوهش حاضر برآیند تحلیلی توشتههای یاد شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران