خمینی روح‌الله؛ زندگی‌نامه امام خمینی بر اساس اسناد و خاطرات و خیال: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR28528J1.jpg|بندانگشتی|‏خمینی روح الله: زندگینامه [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر اساس اسناد و خاطرات و خیال]]
    | تصویر =NUR28528J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =‏خمینی روح الله: زندگی‌نامه [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =زندگی‌نامه [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|‏خمینی روح الله: زندگینامه [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    [[قادری، علی]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =فارسی
    |نام های دیگر کتاب
    | کد کنگره =‏‎‏DSR‎‏ ‎‏1576‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏2‎‏خ‎‏8
    |data-type='otherBookNames'|زندگینامه [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    | موضوع =
    |-
    خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368 - سرگذشت‌نامه
    |پدیدآورندگان
    | ناشر =
    |data-type='authors'|[[قادری، علی]] (نويسنده)
    [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]
    |-
    | مکان نشر =تهران - ایران
    |زبان  
    | سال نشر = 1378 ش  
    |data-type='language'|فارسی
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏DSR‎‏ ‎‏1576‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏2‎‏خ‎‏8
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368 - سرگذشت نامه
    |-
    |ناشر  
    |data-type='publisher'|موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی (س)
    |-
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|تهران - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1378 هـ.ش  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE28528AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


     
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE28528AUTOMATIONCODE
    == معرفى اجمالى ==
    | چاپ =1
    '''خمينى روح‌الله: زندگى‌نامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال'''، اثر سيد على قادرى است كه در آن، شرح حال [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]] را از آغاز تا دوران قم و دعوت از [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] براى حضور در قم و پذيرش مرجعيت و طرح اصلاح ساختار حوزه در سال 1328ش و داستان ازدواج در 27 سالگى، به‌صورت داستانى بيان كرده است.
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =28528
    | کتابخوان همراه نور =28528
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر| خاطرات (ابهام زدایی)}} 
    '''خمينى روح‌الله: زندگى‌نامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال'''، اثر سيد على قادرى است كه در آن، شرح حال [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]] را از آغاز تا دوران قم و دعوت از [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] براى حضور در قم و پذيرش مرجعيت و طرح اصلاح ساختار حوزه در سال 1328ش و داستان ازدواج در 27 سالگى، به‌صورت داستانى بيان كرده است.


    كتاب حاضر، مستند است و بر اساس اسناد نوشته شده، ولى مطالبش مقدارى پرورش يافته است.
    كتاب حاضر، مستند است و بر اساس اسناد نوشته شده، ولى مطالبش مقدارى پرورش يافته است.
    خط ۴۴: خط ۳۱:


    == ساختار ==
    == ساختار ==
     
    اين اثر، به‌صورت داستان و به ترتيب زمانى تنظيم شده است و داراى دو مقدمه (ناشر و نویسنده) و پنج بخش است.
     
    اين اثر، به‌صورت داستان و به ترتيب زمانى تنظيم شده است و داراى دو مقدمه (ناشر و نويسنده) و پنج بخش است.


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    براى آشنايى با برخى از ويژگى‌ها و مطالب جالب كتاب، توجه به نكات زير مفيد است:
    براى آشنايى با برخى از ويژگى‌ها و مطالب جالب كتاب، توجه به نكات زير مفيد است:
     
    [[پرونده: وصیت نامه امام خمینی سلام الله علیه.png|بندانگشتی|265px| ‏[[نرم‌افزار وصیت‌نامه امام خمینی سلام‌الله‌علیه]]]]
    1. نويسنده مقدمه‌اى طولانى نوشته كه متأسفانه روشمند و منظم نيست و سخت احساسى است و البته گاه نكته‌هايى روشى در آن آمده است، از جمله: «... در سال 1365 مسئوليت يك گروه تحقيقاتى را براى كشف مبانى سياست خارجى اسلام عهده‌دار بودم. ناگزير بايد بر انديشه سياسى كسى كه جمهورى اسلامى را بر اساس انديشه‌اى ريشه‌دار، اما با بيانى نوين پى ريخت، تمركز جدى مى‌كردم. چنين مسئوليتى باعث شد علاوه بر مطالعه آثار منتشرشده او به برداشت‌هاى ارادت‌مندانه، خنثى يا خصمانه ديگران نيز گوش بسپرم. در خارج از كشور بيش از داخل به انديشه‌هاى سياسى او پرداخته مى‌شد و هر فرد و تشكيلات به انگيزه‌اى؛ يكى براى الگوبردارى، ديگرى، براى مقابله با بنيادگرايى اسلامى.
    #نویسنده مقدمه‌اى طولانى نوشته كه متأسفانه روشمند و منظم نيست و سخت احساسى است و البته گاه نكته‌هايى روشى در آن آمده است، از جمله: «... در سال 1365 مسئوليت يك گروه تحقيقاتى را براى كشف مبانى سياست خارجى اسلام عهده‌دار بودم. ناگزير بايد بر انديشه سياسى كسى كه جمهورى اسلامى را بر اساس انديشه‌اى ريشه‌دار، اما با بيانى نوين پى ريخت، تمركز جدى مى‌كردم. چنين مسئوليتى باعث شد علاوه بر مطالعه آثار منتشرشده او به برداشت‌هاى ارادت‌مندانه، خنثى يا خصمانه ديگران نيز گوش بسپرم. در خارج از كشور بيش از داخل به انديشه‌هاى سياسى او پرداخته مى‌شد و هر فرد و تشكيلات به انگيزه‌اى؛ يكى براى الگوبردارى، ديگرى، براى مقابله با بنيادگرايى اسلامى.
     
    #: تا حد مقدورات نتايج مطالعات ديگران را نيز خواندم و صدها سؤال و مسئله در ذهنم جرقه خورده بود. با ده‌ها صاحب‌نظر بحث كرده بودم و كم‌كم امر بر من مشتبه گرديد كه با انديشه سياسى او تا حدودى آشنا شده‌ام. حاصل اين مطالعات حدود پنجاه سخنرانى و ده مقاله پيرامون ابعادى از انديشه‌هاى سياسى او شد و شايد همين سابقه، علت آن بود كه معاونت بين‌الملل مؤسسه تنظيم و نشر آثار، پيشنهاد كند تا بر انگاره آنچه يافته‌ام زندگى‌اش را براى مخاطبينى كه فارسى نمى‌دانند و به منابع فارسى دسترسى ندارند، بنویسیم..<ref>مقدمه كتاب، ج1، ص40-41</ref>
    تا حد مقدورات نتايج مطالعات ديگران را نيز خواندم و صدها سؤال و مسئله در ذهنم جرقه خورده بود. با ده‌ها صاحب‌نظر بحث كرده بودم و كم‌كم امر بر من مشتبه گرديد كه با انديشه سياسى او تا حدودى آشنا شده‌ام. حاصل اين مطالعات حدود پنجاه سخنرانى و ده مقاله پيرامون ابعادى از انديشه‌هاى سياسى او شد و شايد همين سابقه، علت آن بود كه معاونت بين‌الملل مؤسسه تنظيم و نشر آثار، پيشنهاد كند تا بر انگاره آنچه يافته‌ام زندگى‌اش را براى مخاطبينى كه فارسى نمى‌دانند و به منابع فارسى دسترسى ندارند، بنويسيم... <ref>مقدمه كتاب، ج1، ص40-41</ref>.
    #نویسنده، نكته مهمى را تأكيد كرده است: «از آوردن نام اشخاص مرتبط با زندگى [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]] پرهيز كرده و به همين جهت، برخى از جنبه‌هاى زندگى امام مبهم باقى مانده است؛ جز مواردى كه يا قبلا از آنان در كتاب و مقاله‌اى مطلبى منتشر شده و يا در آثار ايشان جوازى براى افشاى آن ذكر شده است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص69-70</ref>
     
    #آغوش گرم مادر: روح‌اللَّه اكنون كودكى است كه آغوش مادر، گرمى‌اش مى‌دهد و مهر پدر تنها در ناخودآگاه اوست. صاحبه خانم، زنى است مهربان و مردم‌دار و شجاع كه «خواهر آقا» صدايش مى‌كنند. عمه روح‌اللَّه است و ننه‌خاور، نيز زنى همه‌فن‌حريف است كه به اين خانه آمده و در كار منزل و دايگى، مادر و عمه را كمك مى‌كند. بى‌گمان وقتى نخستين واژه‌ها را طوطى‌وار تكرار مى‌كرد، لهجه خمينى را كه بعدها با آن خطابه‌هاى آتشين داشت و كلماتش را نمكين مى‌كرد، بيشتر از لبان اين سه برگرفته بود.
    2. نويسنده، نكته مهمى را تأكيد كرده است: «از آوردن نام اشخاص مرتبط با زندگى [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]] پرهيز كرده و به همين جهت، برخى از جنبه‌هاى زندگى امام مبهم باقى مانده است؛ جز مواردى كه يا قبلا از آنان در كتاب و مقاله‌اى مطلبى منتشر شده و يا در آثار ايشان جوازى براى افشاى آن ذكر شده است <ref>ر.ك: همان، ج1، ص69-70</ref>.
    #:مى‌توان گفت اولين آموزگارانش همين سه تن بودند و بى‌گمان مرتضى نيز كه بعدها معلم رسمى‌اش شد، در خانه هرچه داشت در طبق اخلاص مى‌گذاشت و از پدر و جدالش با خان‌ها حكايت‌ها داشت. روح‌اللَّه از برادر شنيد كه عمه دليرش به خون‌خواهى پدر با همه بچه‌ها، به‌جز روح‌اللَّه كه هنوز به سينه‌اى پرشير نياز داشت، با حاج شيخ فضل‌اللَّه، عموى مادرشان و يك خدمتكار راه پرمشقت تهران را پيمود؛ دو ماه در شمس‌العماره ماند و اتابك اعظم را به قصاص قاتل مجبور كرد تا خان‌هاى خمين از ترس قصاص، خون حق‌طلبان و مظلومان نريزند.
     
    #:روح‌اللَّه در جوانى گاه به ياد پدر و پدربزرگِ پدر، زير بعضى نوشته‌هايش، «ابن الشهيد» امضا مى‌كرد. صبر را كه از كليدواژه‌هاى دين و ايمان است، از عمه صبورش، نه به معناى سكوت در قبال رخدادهاى زشت، بل به معناى شكيب در قبال مصيبت و پايمردى و استقامت در مقابله با ناحق، به‌عنوان اولين درس‌هاى دين و سياست آموخت. تاريخ زندگى اجدادش را عمه از نيشابور تا كشمير گفت و بقيه را بعدها خود تا كربلا و مدينه و مكه تعقيب كرد و از آنجا تا ابراهیم خليل(ع) رد پاى اجدادش را پى گرفت تا بداند آنان كه بودند و چه كردند و بداند كه بايد بود و چه بايد كرد<ref>متن كتاب، ج1، ص107-108</ref>
    3. آغوش گرم مادر: روح‌اللَّه اكنون كودكى است كه آغوش مادر، گرمى‌اش مى‌دهد و مهر پدر تنها در ناخودآگاه اوست. صاحبه خانم، زنى است مهربان و مردم‌دار و شجاع كه «خواهر آقا» صدايش مى‌كنند. عمه روح‌اللَّه است و ننه‌خاور، نيز زنى همه‌فن‌حريف است كه به اين خانه آمده و در كار منزل و دايگى، مادر و عمه را كمك مى‌كند. بى‌گمان وقتى نخستين واژه‌ها را طوطى‌وار تكرار مى‌كرد، لهجه خمينى را كه بعدها با آن خطابه‌هاى آتشين داشت و كلماتش را نمكين مى‌كرد، بيشتر از لبان اين سه برگرفته بود.
    #آقا روح‌اللَّه، هشت سال پس از ورود به قم، در سن 27 سالگى همسر گزيد و حاصل آن ازدواج دو پسر و سه دختر بود كه البته يك پسر و دو دختر نيز پس از چندى كه چشم گشودند، براى هميشه چشم بستند... پس از ازدواج علاوه بر رعايت تمام احكام فقهى كه موبه‌مو اجرايش مى‌كرد، ارشادات لطيف اخلاقى را نيز رشد مى‌داد تا مقلدانش بدانند كه هركه دين‌دارتر، در خانه خوش‌رفتارتر است.<ref>همان، ج1، ص415</ref>
     
    #آنگاه كه آقا به خانه مى‌آمد به همسرش سلام هديه مى‌كرد، چند غنچه لبخند به دامنش مى‌ريخت، عبايش را به گيره مى‌آويخت و به آشپزخانه مى‌رفت و با يك سينى و فنجان چاى در كنار او مى‌نشست و گاه كه در سفره چيدن آستين بالا مى‌زد و كمك مى‌كرد و همسر كه خجلت‌زده مى‌گفت: شما چرا؟ و با لبخندى كه عمق جان را بهارى مى‌كرد، پاسخ مى‌شنيد: كمك از بهشت آمده است.<ref>همان، ج1، ص431</ref>
    مى‌توان گفت اولين آموزگارانش همين سه تن بودند و بى‌گمان مرتضى نيز كه بعدها معلم رسمى‌اش شد، در خانه هرچه داشت در طبق اخلاص مى‌گذاشت و از پدر و جدالش با خان‌ها حكايت‌ها داشت. روح‌اللَّه از برادر شنيد كه عمه دليرش به خون‌خواهى پدر با همه بچه‌ها، به‌جز روح‌اللَّه كه هنوز به سينه‌اى پرشير نياز داشت، با حاج شيخ فضل‌اللَّه، عموى مادرشان و يك خدمتكار راه پرمشقت تهران را پيمود؛ دو ماه در شمس‌العماره ماند و اتابك اعظم را به قصاص قاتل مجبور كرد تا خان‌هاى خمين از ترس قصاص، خون حق‌طلبان و مظلومان نريزند.
     
    روح‌اللَّه در جوانى گاه به ياد پدر و پدربزرگِ پدر، زير بعضى نوشته‌هايش، «ابن الشهيد» امضا مى‌كرد. صبر را كه از كليدواژه‌هاى دين و ايمان است، از عمه صبورش، نه به معناى سكوت در قبال رخدادهاى زشت، بل به معناى شكيب در قبال مصيبت و پايمردى و استقامت در مقابله با ناحق، به‌عنوان اولين درس‌هاى دين و سياست آموخت. تاريخ زندگى اجدادش را عمه از نيشابور تا كشمير گفت و بقيه را بعدها خود تا كربلا و مدينه و مكه تعقيب كرد و از آنجا تا ابراهيم خليل(ع) رد پاى اجدادش را پى گرفت تا بداند آنان كه بودند و چه كردند و بداند كه بايد بود و چه بايد كرد <ref>متن كتاب، ج1، ص107-108</ref>.
     
    4. آقا روح‌اللَّه، هشت سال پس از ورود به قم، در سن 27 سالگى همسر گزيد و حاصل آن ازدواج دو پسر و سه دختر بود كه البته يك پسر و دو دختر نيز پس از چندى كه چشم گشودند، براى هميشه چشم بستند... پس از ازدواج علاوه بر رعايت تمام احكام فقهى كه موبه‌مو اجرايش مى‌كرد، ارشادات لطيف اخلاقى را نيز رشد مى‌داد تا مقلدانش بدانند كه هركه دين‌دارتر، در خانه خوش‌رفتارتر است <ref>همان، ج1، ص415</ref>.
     
    5. آنگاه كه آقا به خانه مى‌آمد به همسرش سلام هديه مى‌كرد، چند غنچه لبخند به دامنش مى‌ريخت، عبايش را به گيره مى‌آويخت و به آشپزخانه مى‌رفت و با يك سينى و فنجان چاى در كنار او مى‌نشست و گاه كه در سفره چيدن آستين بالا مى‌زد و كمك مى‌كرد و همسر كه خجلت‌زده مى‌گفت: شما چرا؟ و با لبخندى كه عمق جان را بهارى مى‌كرد، پاسخ مى‌شنيد: كمك از بهشت آمده است <ref>همان، ج1، ص431</ref>.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==




    در آغاز كتاب، فهرست تفصيلى مطالب و در پايان نيز فهرست‌هاى فنى (كتاب‌ها، نشريات، اشخاص، مكان‌ها و مؤسسات) آمده است. كتاب حاضر، مستند است و نويسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.
    در آغاز كتاب، فهرست تفصيلى مطالب و در پايان نيز فهرست‌هاى فنى (كتاب‌ها، نشريات، اشخاص، مكان‌ها و مؤسسات) آمده است. كتاب حاضر، مستند است و نویسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.


    ==پانويس ==
    ==پانويس ==
    <references />
    <references/>
    == منابع مقاله ==
    == منابع مقاله ==


    مقدمه و متن كتاب.
    مقدمه و متن كتاب.


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == پیوندها ==
    [[الف لام خمینی؛ زندگی‌نامه‌ی امام روح‌الله موسوی خمینی (1281ش- 1357ش)]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:تاریخ]]
    [[رده: تاریخ]]
    [[رده:تاریخ ایران]]
    [[رده: تاریخ ایران]]
    [[رده:درباره امام خمینی]]

    نسخهٔ ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۲

    ‏خمینی روح الله: زندگی‌نامه امام خمینی بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    خمینی روح‌الله؛ زندگی‌نامه امام خمینی بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    پدیدآورانقادری، علی (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرزندگی‌نامه امام خمینی بر اساس اسناد و خاطرات و خیال
    ناشرمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
    مکان نشرتهران - ایران
    سال نشر1378 ش
    چاپ1
    موضوعخمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368 - سرگذشت‌نامه
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏DSR‎‏ ‎‏1576‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏2‎‏خ‎‏8
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    خمينى روح‌الله: زندگى‌نامه امام خمينى بر اساس اسناد و خاطرات و خيال، اثر سيد على قادرى است كه در آن، شرح حال امام خمينى را از آغاز تا دوران قم و دعوت از آيت‌الله بروجردى براى حضور در قم و پذيرش مرجعيت و طرح اصلاح ساختار حوزه در سال 1328ش و داستان ازدواج در 27 سالگى، به‌صورت داستانى بيان كرده است.

    كتاب حاضر، مستند است و بر اساس اسناد نوشته شده، ولى مطالبش مقدارى پرورش يافته است.

    كتاب مذكور، جلد اول از اثرى دو يا چند جلدى براى نسل سوم انقلاب اسلامى و غير فارسى‌زبانانى است كه آشنايى چندانى با امام ندارند. اين اثر تاكنون فقط جلد اولش منتشر شده و زمان و چگونگى انتشار جلد يا جلدهاى بعدى آن مشخص نيست.

    ساختار

    اين اثر، به‌صورت داستان و به ترتيب زمانى تنظيم شده است و داراى دو مقدمه (ناشر و نویسنده) و پنج بخش است.

    گزارش محتوا

    براى آشنايى با برخى از ويژگى‌ها و مطالب جالب كتاب، توجه به نكات زير مفيد است:

    1. نویسنده مقدمه‌اى طولانى نوشته كه متأسفانه روشمند و منظم نيست و سخت احساسى است و البته گاه نكته‌هايى روشى در آن آمده است، از جمله: «... در سال 1365 مسئوليت يك گروه تحقيقاتى را براى كشف مبانى سياست خارجى اسلام عهده‌دار بودم. ناگزير بايد بر انديشه سياسى كسى كه جمهورى اسلامى را بر اساس انديشه‌اى ريشه‌دار، اما با بيانى نوين پى ريخت، تمركز جدى مى‌كردم. چنين مسئوليتى باعث شد علاوه بر مطالعه آثار منتشرشده او به برداشت‌هاى ارادت‌مندانه، خنثى يا خصمانه ديگران نيز گوش بسپرم. در خارج از كشور بيش از داخل به انديشه‌هاى سياسى او پرداخته مى‌شد و هر فرد و تشكيلات به انگيزه‌اى؛ يكى براى الگوبردارى، ديگرى، براى مقابله با بنيادگرايى اسلامى.
      تا حد مقدورات نتايج مطالعات ديگران را نيز خواندم و صدها سؤال و مسئله در ذهنم جرقه خورده بود. با ده‌ها صاحب‌نظر بحث كرده بودم و كم‌كم امر بر من مشتبه گرديد كه با انديشه سياسى او تا حدودى آشنا شده‌ام. حاصل اين مطالعات حدود پنجاه سخنرانى و ده مقاله پيرامون ابعادى از انديشه‌هاى سياسى او شد و شايد همين سابقه، علت آن بود كه معاونت بين‌الملل مؤسسه تنظيم و نشر آثار، پيشنهاد كند تا بر انگاره آنچه يافته‌ام زندگى‌اش را براى مخاطبينى كه فارسى نمى‌دانند و به منابع فارسى دسترسى ندارند، بنویسیم..[۱]
    2. نویسنده، نكته مهمى را تأكيد كرده است: «از آوردن نام اشخاص مرتبط با زندگى امام خمينى پرهيز كرده و به همين جهت، برخى از جنبه‌هاى زندگى امام مبهم باقى مانده است؛ جز مواردى كه يا قبلا از آنان در كتاب و مقاله‌اى مطلبى منتشر شده و يا در آثار ايشان جوازى براى افشاى آن ذكر شده است.[۲]
    3. آغوش گرم مادر: روح‌اللَّه اكنون كودكى است كه آغوش مادر، گرمى‌اش مى‌دهد و مهر پدر تنها در ناخودآگاه اوست. صاحبه خانم، زنى است مهربان و مردم‌دار و شجاع كه «خواهر آقا» صدايش مى‌كنند. عمه روح‌اللَّه است و ننه‌خاور، نيز زنى همه‌فن‌حريف است كه به اين خانه آمده و در كار منزل و دايگى، مادر و عمه را كمك مى‌كند. بى‌گمان وقتى نخستين واژه‌ها را طوطى‌وار تكرار مى‌كرد، لهجه خمينى را كه بعدها با آن خطابه‌هاى آتشين داشت و كلماتش را نمكين مى‌كرد، بيشتر از لبان اين سه برگرفته بود.
      مى‌توان گفت اولين آموزگارانش همين سه تن بودند و بى‌گمان مرتضى نيز كه بعدها معلم رسمى‌اش شد، در خانه هرچه داشت در طبق اخلاص مى‌گذاشت و از پدر و جدالش با خان‌ها حكايت‌ها داشت. روح‌اللَّه از برادر شنيد كه عمه دليرش به خون‌خواهى پدر با همه بچه‌ها، به‌جز روح‌اللَّه كه هنوز به سينه‌اى پرشير نياز داشت، با حاج شيخ فضل‌اللَّه، عموى مادرشان و يك خدمتكار راه پرمشقت تهران را پيمود؛ دو ماه در شمس‌العماره ماند و اتابك اعظم را به قصاص قاتل مجبور كرد تا خان‌هاى خمين از ترس قصاص، خون حق‌طلبان و مظلومان نريزند.
      روح‌اللَّه در جوانى گاه به ياد پدر و پدربزرگِ پدر، زير بعضى نوشته‌هايش، «ابن الشهيد» امضا مى‌كرد. صبر را كه از كليدواژه‌هاى دين و ايمان است، از عمه صبورش، نه به معناى سكوت در قبال رخدادهاى زشت، بل به معناى شكيب در قبال مصيبت و پايمردى و استقامت در مقابله با ناحق، به‌عنوان اولين درس‌هاى دين و سياست آموخت. تاريخ زندگى اجدادش را عمه از نيشابور تا كشمير گفت و بقيه را بعدها خود تا كربلا و مدينه و مكه تعقيب كرد و از آنجا تا ابراهیم خليل(ع) رد پاى اجدادش را پى گرفت تا بداند آنان كه بودند و چه كردند و بداند كه بايد بود و چه بايد كرد[۳]
    4. آقا روح‌اللَّه، هشت سال پس از ورود به قم، در سن 27 سالگى همسر گزيد و حاصل آن ازدواج دو پسر و سه دختر بود كه البته يك پسر و دو دختر نيز پس از چندى كه چشم گشودند، براى هميشه چشم بستند... پس از ازدواج علاوه بر رعايت تمام احكام فقهى كه موبه‌مو اجرايش مى‌كرد، ارشادات لطيف اخلاقى را نيز رشد مى‌داد تا مقلدانش بدانند كه هركه دين‌دارتر، در خانه خوش‌رفتارتر است.[۴]
    5. آنگاه كه آقا به خانه مى‌آمد به همسرش سلام هديه مى‌كرد، چند غنچه لبخند به دامنش مى‌ريخت، عبايش را به گيره مى‌آويخت و به آشپزخانه مى‌رفت و با يك سينى و فنجان چاى در كنار او مى‌نشست و گاه كه در سفره چيدن آستين بالا مى‌زد و كمك مى‌كرد و همسر كه خجلت‌زده مى‌گفت: شما چرا؟ و با لبخندى كه عمق جان را بهارى مى‌كرد، پاسخ مى‌شنيد: كمك از بهشت آمده است.[۵]

    وضعيت كتاب

    در آغاز كتاب، فهرست تفصيلى مطالب و در پايان نيز فهرست‌هاى فنى (كتاب‌ها، نشريات، اشخاص، مكان‌ها و مؤسسات) آمده است. كتاب حاضر، مستند است و نویسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.

    پانويس

    1. مقدمه كتاب، ج1، ص40-41
    2. ر.ک: همان، ج1، ص69-70
    3. متن كتاب، ج1، ص107-108
    4. همان، ج1، ص415
    5. همان، ج1، ص431

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    وابسته‌ها