عبث الوليد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عبث الوليد في الكلام علی شعر أبي‌عبادة الوليد بن عبيد البحتري'''، اثر ابوالعلاء معری، احمد بن عبدالله بن سلیمان تنوخی (۲۷ ربیع‌الاول ۳۶۳-۴۴۹ق/۲۶ دسامبر ۹۷۳-۱۰۵۷م)، شاعر و اندیشمند برجسته عرب، شرح و نقدی است بر دیوان شعر ابوعباده ولید بن عبیدالله بحتری (206-284ق) که با تحقیق نادیا علی الدوله منتشر شده است.

اثر حاضر، نشان‌دهنده گرایش خاصی در نقد ادبی بحتری است و متفاوت با سایر گرایش‌هایی است که به نقد کلمات، معانی و ترکیبات موجود در اشعار بحتری، پرداخته‌اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.

نقدی که معری مطرح کرده است، از دو جنبه، به مجموعه ابوعباده، می‌پردازد: اول آنکه بیشتر شبیه به بررسی دقیق یک مجموعه شعر خطی است که روش تحقیقی را در اختیار ما قرار می‌دهد که از دقت و تکامل فراوانی برخوردار بوده و خواستار ایجاد تعادل بین آن و روش‌های نوین تحقیق است. دوم آنکه عمدتا نقد زبانی، دستوری و عروضی است، اما درعین‌حال، در نقد ادبی ناب، به برخی از گرایش‌های هنری نیز پرداخته و در همه این موارد، از روش‌هایی که در جریان نقد، به اختلاف بین اصحاب ابوتمام و بحتری اشاره دارند، غافل نشده است و به همین دلیل است که کتاب، نظرات مخالفان بحتری را نیز که او را به خطا و اشتباه متهم کرده‌اند ارائه کرده و اتهامات آنان را روشن کرده و ابعاد آن را بیان نموده است و ازاین‌روست که کتاب در آشکار ساختن جریان‌های انتقادی که حول شعر ابوعباد شکل گرفته است، اهمیت زیادی دارد<ref>ر.ک: همان</ref>.

بااین‌حال، نویسنده دیدگاه خود را در مورد تأثیرپذیری بحتری از ابوتمام، گسترش داده و از جنبه‌های این تأثر در لغت و معانی، فراتر رفته و به مسائل مربوط به ساختار کلمات و اشکال آنها و مسائل مربوط به عروض و قافیه، پرداخته است و در نتیجه، مجموعه‌ای از احکام را در اختیار خواننده قرار می‌دهد که مشابه آن را به‌ندرت در میان سایر سخنوران در رابطه با مشکل سرقت ادبی، می‌توان یافت<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>.

ابوالعلا، صرفا به آنچه که مخالفان بحتری در مورد لحن و اشتباهات وی مطرح نموده‌اند، اکتفا نکرده، بلکه شروع به پیگیری کتاب و بررسی آن کرده و به تمام مشکلاتی که در آن مشاهده نموده، اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>.