عبث الوليد

عبث الوليد
پدیدآوران	بحتری، ولید بن عبید (نويسنده) دوله، نادیا علی (محقق)
عنوان‌های دیگر	في الکلام علی شعر أبي عبادة
ناشر	[بی نا]
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

عبث الوليد في الكلام علی شعر أبي‌عبادة الوليد بن عبيد البحتري، اثر ابوالعلاء معری، احمد بن عبدالله بن سلیمان تنوخی (۲۷ ربیع‌الاول ۳۶۳-۴۴۹ق/۲۶ دسامبر ۹۷۳-۱۰۵۷م)، شاعر و اندیشمند برجسته عرب، شرح و نقدی است بر دیوان شعر ابوعباده ولید بن عبیدالله بحتری (206-284ق) که با تحقیق نادیا علی الدوله منتشر شده است.

اثر حاضر، نشان‌دهنده گرایش خاصی در نقد ادبی بحتری است و متفاوت با سایر گرایش‌هایی است که به نقد کلمات، معانی و ترکیبات موجود در اشعار بحتری، پرداخته‌اند.

نقدی که معری مطرح کرده است، از دو جنبه، به مجموعه ابوعباده، می‌پردازد: اول آنکه بیشتر شبیه به بررسی دقیق یک مجموعه شعر خطی است که روش تحقیقی را در اختیار ما قرار می‌دهد که از دقت و تکامل فراوانی برخوردار بوده و خواستار ایجاد تعادل بین آن و روش‌های نوین تحقیق است. دوم آنکه عمدتا نقد زبانی، دستوری و عروضی است، اما درعین‌حال، در نقد ادبی ناب، به برخی از گرایش‌های هنری نیز پرداخته و در همه این موارد، از روش‌هایی که در جریان نقد، به اختلاف بین اصحاب ابوتمام و بحتری اشاره دارند، غافل نشده است و به همین دلیل است که کتاب، نظرات مخالفان بحتری را نیز که او را به خطا و اشتباه متهم کرده‌اند ارائه کرده و اتهامات آنان را روشن کرده و ابعاد آن را بیان نموده است و ازاین‌روست که کتاب در آشکار ساختن جریان‌های انتقادی که حول شعر ابوعباد شکل گرفته است، اهمیت زیادی دارد.

بااین‌حال، نویسنده دیدگاه خود را در مورد تأثیرپذیری بحتری از ابوتمام، گسترش داده و از جنبه‌های این تأثر در لغت و معانی، فراتر رفته و به مسائل مربوط به ساختار کلمات و اشکال آنها و مسائل مربوط به عروض و قافیه، پرداخته است و در نتیجه، مجموعه‌ای از احکام را در اختیار خواننده قرار می‌دهد که مشابه آن را به‌ندرت در میان سایر سخنوران در رابطه با مشکل سرقت ادبی، می‌توان یافت.

ابوالعلا، صرفا به آنچه که مخالفان بحتری در مورد لحن و اشتباهات وی مطرح نموده‌اند، اکتفا نکرده، بلکه شروع به پیگیری کتاب و بررسی آن کرده و به تمام مشکلاتی که در آن مشاهده نموده، اشاره کرده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.