خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی طباطبایی شیرازی

خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی طباطبایی شیرازی
پدیدآوران	خدارحمی، طاهره (نویسنده)
ناشر	موسسه فرهنگی و هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۷ش
شابک	‎5-891-419-964-978
کد کنگره	‏

خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی طباطبایی شیرازی تألیف طاهره خدارحمی، حجت‌الاسلام سیدمحمدمهدی طباطبایی شیرازی در شهر رفسنجان به دنیا آمد و تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه‌ی قم و مشهد به پایان رسانید. در قیام تاریخی 15 خرداد سال 42 حضور داشت و پس از آن در مبارزه علیه شاه وارد شد. عضویت در مجمع مبلغین و سپس مجمع روحانیت مبارز از جمله فعالیت‌های مهم و اساسی ایشان بوده است که بارها منجر به دستگیری و زندانی شدن ایشان گردید. پس از تبعید امام خمینی برای ملاقات ایشان به نجف رفت و پس از بازگشت از عراق دستگیر و زندانی شد. نسبت فامیلی وی با آیت‌الله شهید محمدرضا سعیدی خراسانی به فعالیت‌ها و مبارزات وی شدت بیشتری داد. با اوج گیری انقلاب و هجرت امام به پاریس، وی نیز به نوفل لوشاتو رفت و پس از دیدار با رهبر انقلاب خدمت خود را در راه نهضت اسلامی ادامه داد. پس از بازگشت امام به وطن وی نیز به خدمت ایشان درآمدو فعالیت‌های خود را در کمیته و دادگاه‌های انقلاب متمرکز نمود. وی چند دوره نمایندگی مردم تهران را برعهده داشت.

ساختار

کتاب در هشت فصل به نگارش درآمده است. فصل اول: پیشینه‌ی خانوادگی و تحصیلات

فصل دوم: آشنایی با جریان‌های سیاسی - مذهبی

فصل سوم: شروع مبارزات مذهبی - سیاسی تا اوج گیری مبارزات انقلابی در مشهد

فصل چهارم: امام در تبعید

فصل پنجم: آیت‌الله شهید سعیدی

فصل ششم: خاطرات زندان و ارتباط با مجاهدین خلق

فصل هفتم: در آستانه‌ی پیروزی انقلاب

فصل هشتم: فعالیت ها، مشاغل و پست‌های قضایی بعد از انقلاب اسلامی

گزارش کتاب

یکی از منابع و مآخذ مورد استفاده در تدوین تاریخ، خاطره‌های اشخاص است. هر شخصی دارای تجربه‌ی فردی است که می‌تواند آن را در قالب خاطره روایت کند و به نوشتار درآورد. خاطره، وقایع گذشته است که شخص آن را دیده یا شنیده و بخشی از محفوظات ذهن است که چون از برجستگی و ویژگی خاصی برخوردار بوده، شایستگی ثبت و ماندگاری در ذهن را یافته است. خاطره حوادث، رویدادها و حتی سیرعادی زندگی روزمره است که با گذشت زمان، در قسمتی از ذهن جای گرفته و ماندگار شده است و بنا به نیاز شخص قابل یادآوری است. با وجود گذشت زمان طولانی از تاریخ وقایع، بخشی از وقایع که نقش مهمی در زندگی افراد داشته‌اند همواره در ذهن زنده اند، گرچه شرح دقیق و کامل آن و میزان یادآوری و ذکر جزئیات در افراد مختلف متفاوت است.

از پایان قرن هفدهم میلادی، استفاده از خاطرات شخصی گروه‌های متعدد اجتماعی به عنوان نمونه داده‌های تاریخی مورد توجه محققان قرار گرفت. در فرهنگی ایرانی - اسلامی، از قرون میانه، سفرنامه‌نویسی به عنوان شکلی از خاطره نگاری مرسوم بوده و نمونه‌های بارزی از آن در ادوار گوناگون تاریخی می‌توان برشمرد. در تاریخ معاصر ایران، با توجه به تحولات مهم، نهضت‌ها و قیام‌های مردمی علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی به خصوص انقلاب اسلامی که این تلاش‌ها را به ثمر رساند، ثبت وقایع از زبان شاهدان عینی رویدادها حائز اهمیت می‌باشد. انقلاب اسلامی همان گونه که محصول فعالیت‌های گسترده گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه بوده است، باید از زبان افرادی متفاوت و متعدد نیز بازگو شود تا علاوه بر دسترسی جامع تری به جزئیات وقایع، چگونگی و زوایای گوناگون وقایع نیز پدیدار شوند. خاطرات حجت‌الاسلام سید محمد مهدی طباطبایی شیرازی که در این راستا منتشر می‌شود، اطلاعات سودمندی از جریان انقلاب در شهرهای قم، مشهد و تهران که اصلی‌ترین کانون‌های انقلاب بوده اند، در اختیار ما قرار می‌دهد. ایشان در شهر رفسنجان به دنیا آمد و تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه‌ی قم و مشهد سپری و از ابتدا در صف مبارزین نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی قرار گرفت. وی همچنین از قدیمی‌ترین شاگردان امام به شمار می آمد. حجت‌الاسلام طباطبایی شیرازی در قیام تاریخی 15 خرداد سال 42 حضور داشت و پس از آن در مبارزه علیه شاه وارد شد. عضویت در مجمع مبلغین و سپس مجمع روحانیت مبارز از جمله فعالیت‌های مهم و اساسی ایشان بوده است که بارها منجر به دستگیری و زندانی شدن ایشان گردید. پس از تبعید امام خمینی برای ملاقات ایشان به نجف رفت و پس از بازگشت از عراق دستگیر و زندانی شد. نسبت فامیلی وی با آیت‌الله شهید محمدرضا سعیدی خراسانی به فعالیت‌ها و مبارزات وی شدت بیشتری داد. با اوج گیری انقلاب و هجرت امام به پاریس، وی نیز به نوفل لوشاتو رفت و پس از دیدار با رهبر انقلاب خدمت خود را در راه نهضت اسلامی ادامه داد. پس از بازگشت امام به وطن وی نیز به خدمت ایشان درآمدو فعالیت‌های خود را در کمیته و دادگاه‌های انقلاب متمرکز نمود. وی چند دوره نمایندگی مردم تهران را برعهده داشت.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران