|
|
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <div class="wikiInfo">
| | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| [[پرونده:NUR00176J1.jpg|بندانگشتی|رسائل المحقق الکرکي]]
| | | تصویر =NUR00176J1.jpg |
| {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| | | عنوان =رسائل المحقق الکرکي |
| |+
| | | پدیدآوران = |
| |- | | [[حسون، محمد]] (محقق) |
| ! نام کتاب!! data-type="bookName" |رسائل المحقق الکرکي
| |
| |- | |
| |نام های دیگر کتاب
| |
| | data-type="otherBookNames" |
| |
| |-
| |
| |پدیدآورندگان
| |
| | data-type="authors" |[[حسون، محمد]] (محقق)
| |
|
| |
|
| [[مرعشی، محمود]] (اشراف) | | [[مرعشی، محمود]] (اشراف) |
|
| |
|
| [[محقق کرکی، علی بن حسین]] (نويسنده) | | [[محقق کرکی، علی بن حسین]] (نویسنده) |
| |-
| | | زبان =عربی |
| |زبان | | | کد کنگره =BP 182/6 /م3ر5 |
| | data-type="language" |عربی
| | | موضوع = |
| |-
| | فقه جعفری - قرن 10ق. |
| |کد کنگره | | | ناشر = |
| | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |BP 182/6 /م3ر5
| | کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره) ج: 1, 2 |
| |-
| | | مکان نشر =قم - ایران |
| |موضوع | | | سال نشر = 1368 ش |
| | data-type="subject" |فقه جعفری - قرن 10ق.
| |
| |-
| |
| |ناشر | |
| | data-type="publisher" |کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره) ج: 1, 2
| |
|
| |
|
| [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی]] ج: 3
| | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00176AUTOMATIONCODE |
| |- | | | چاپ =1 |
| |مکان نشر | | | تعداد جلد =3 |
| | data-type="publishPlace" |قم - ایران | | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00176 |
| |- | | | کتابخوان همراه نور =00176 |
| |سال نشر | | | کد پدیدآور = |
| | data-type="publishYear" | 1368 هـ.ش | | | پس از = |
| |- class="articleCode" | | | پیش از = |
| |کد اتوماسیون
| | }} |
| | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE176AUTOMATIONCODE | |
| |}
| |
| </div>
| |
|
| |
|
| | '''رسائل المحقق الكركي''' تألیف [[محقق کرکی، علی بن حسین|شيخ على بن حسين كركى]]، معروف به [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]]، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] (م 940 ه ق) دربردارنده مباحثی از اصول فقهی، کلامی شیعه |
|
| |
|
| | همچنان که آثار و تأليفات به جاى مانده از بزرگانى همچون ابوالصلاح حلبى (م 447 ه ق) در الكافى فى الفقه، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ه ق) در الاقتصاد، ابن حمزه حلبى (م 585 ه ق) در غنية النزوع و غير آن مباحث كلامى و فقه در يك مجموعه کتاب جمع شده‌اند. بیست و هشت رساله از نوشته‌های محقق کرکی در یک مجموعه سه جلدی جمع‌آوری شده است. |
|
| |
|
| '''رسائل المحقق الكركي''' تألیف شيخ على بن حسين كركى، معروف به [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]]، [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] (م 940 ه ق)
| | با نگاهی گذرا به این آثار به اختلاف آنها از حیث کیفیت و کمیت پی می‌بریم. بعضی از آنها بزرگ و عمیقا استدلالی و بعضی رساله‌های کوچکی هستند که از 20 صفحه تجاوز نمی‌کنند و محور غالب آنها فقه است. |
|
| |
|
| | | این مجموعه از بیست و هشت رساله تشکیل شده است: |
| در آثار و تأليفات به جاى مانده از بزرگانى همچون ابوالصلاح حلبى (م 447 ه ق) در الكافى فى الفقه، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ه ق) در الاقتصاد، ابن حمزه حلبى (م 585 ه ق) در غنية النزوع و غير آن مباحث كلامى و فقه در يك كتاب جمع شده‌اند.
| |
| | |
| این مجموعه از شش رساله تشکیل شده است: | |
| #[[الرسالة النجمية]] | | #[[الرسالة النجمية]] |
| #[[الرسالة الجعفریة]] | | #[[الرسالة الجعفریة]] |
| خط ۶۸: |
خط ۵۳: |
| #[[رسالة في الحج]] | | #[[رسالة في الحج]] |
| #[[رسالة الخيار فى البيع]] | | #[[رسالة الخيار فى البيع]] |
| #[[رسالة في إجازةالوارث قبل الموت]] | | #[[رسالة في إجازة الوارث قبل الموت]] |
| | | #[[رسالة في الشياع]] |
| | | #[[رسالة الأرض المندرسة]] |
| | | #[[رسالة في طلاق الغائب]] |
| | | #[[رسالة في سماع الدعوى]] |
| ----------------------------------
| | #[[رسالة تعیین المخالفین لامیرالمؤمنین علیه‌السلام]] |
| | | #[[جوابات الشيخ حسين بن مفلح الصيمرى]] |
| qq{J
| | #[[فتاوى و أجوبة و مسائل]] |
| | | #[[جوابات المسائل الفقهيّة]] |
| | | #[[فتاوى خاتم‌المجتهدين]] |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| qرسالة في ترتيب قضاءالصلاةالفائتة
| |
| | |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| qرسالة في السهو و الشک في الصلاة q{J
| |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| qرسالة في الحج
| |
| | |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| رسالة في إجازةالوارث قبل الموت | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| در اين نوشته بسيار مختصر يكى از معيارهاى شرعى در اثبات امورى مثل نسب، وقف، نكاح، ولايت و غير آن به نام شياع بررسى شده است.
| |
| | |
| در معنى شياع دو نظريه مطرح شده كه يكى گروهى را كه از گفته‌هاى آنان ظن نزديك به علم حاصل شود و ديگرى گفته‌هاى آنان كه علم و يقين حاصل شود، مى‌باشد.
| |
| | |
| مؤلف نظر اوّل را انتخاب نموده است و ملاك آن را اطمينان در نفس با مقدارى تسامح ذكر نموده است.
| |
| | |
| در بيان مصاديق موارد شياع اختلاف وجود دارد. در كتاب به نقل از الدروس [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] 9 چيز (نسب، ملك، وقف، نكاح، مرگ، ولايت، ولاء، آزاد بودن و بندگى) را از موارد آن دانسته‌اند و به نقل از القواعد، 22 چيز از مصاديق آن ذكر شده است.
| |
| | |
| در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]264/14 به نسخه‌اى از آن در كتابخانه حجة ميرزا محمد تهرانى عسكرى در سامرا اشاره شده است و در مقدمه ناشر نيز به نسخه‌اى مربوط به سال 964 ق متعلّق به كتابخانه آیت‌الله مرعشى اشاره شده است.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| نام كتاب: رسالة الأرض المندرسة، أقسام الأرضين، أحكام الأرضين
| |
| | |
| در اين كتاب مالكيت زمينهائى كه آباد بوده است و سپس خراب شده‌اند مورد بررسى واقع شده به اينكه آيا فرد ديگرى مى‌تواند آن را احياء كند يا غير از مالك اوّل كسى حق احياء آن را ندارد مؤلف سه نظريه را در مورد زمينى كه به سبب احياء مالك شده باشند مطرح نموده است كه عبارتند از:
| |
| | |
| 1-كسى نمی‌تواند مالك آن باشد مگر مالك اوّلى يا ورثه او، 2-در زمان غيبت افراد ديگر مى‌توانند آن را احياء كنند و مالك شوند، 3-مالك اوّل مالك است امّا فرد دوم به سبب احياء اولويت در تصرف دارد و بايد خراج مقرر بر زمين را به مالك اوّل بدهد.
| |
| | |
| وى نظريه اوّل را اختيار نموده است و دو نظريه ديگر را رد نموده است.
| |
| | |
| اين كتاب به سبك فقه استدلالى نوشته شده است و مؤلف با بررسى آيات و روايات متعدد و استناد به اقوال بزرگانى همچون علامة در تذكرة،[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] در السرائر، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] در الشرايع، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در النهاية، و شهيد در الدروس با دقتى زياد اين كتاب را تأليف نموده است.
| |
| | |
| در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] در دو جا (ج 293/1، ج 271/2) به اين كتاب با نامهاى احكام الارضين) و (اقسام الارضين) اشاره شده است كه آغاز خطبه آنها نيز با الحمد للّه حمدا كثيرا كما هو اهله هذا تحقيق لمسألة مهمّة صورتها: اذا اخربت الارض... مى‌باشد.
| |
| | |
| در اين دو جا به نسخه‌هاى كتابخانه شيخ عبدالحسين تهرانى، و نسخه مربوط به سال 944 ق اشاره شده است. در مقدمه ناشر نسخه‌هاى متعددى از كتابخانه‌هاى آیت‌الله مرعشى در سال 1128 ق، مسجد گوهرشاد در سال 1109 ق و آستان قدس رضوى ذكر شده‌اند.
| |
| | |
| در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحه 180 نيز نسخه‌هاى متعددى از آستان قدس رضوى، دانشگاه تهران، مجلس شوراى اسلامى، آیت‌الله مرعشى، آیت‌الله گلپايگانى، و فيضيه بيان شده‌اند.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| نوشته بسيار مختصرى در حدود صد خط است كه در آن احكام طلاق زنى كه شوهر او غائب است و شوهرش در زمان پاكى با وى عمل زناشويى انجام داده است، بيان شده است.
| |
| | |
| سبك نگارش آن فقه استدلالى است و در عين مختصر بودن نظريات بزرگانى از فقهاى اسلام همچون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در النهاية و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]، [[شيخ مفيد]]، سلاّر، [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]]، ابن جنيد، على بن بابويه،[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] در القواعد، التحرير، المختلف، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] در الشرايع، و [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] در آن ذكر شده است.
| |
| | |
| وى در بين اقوال مطرح شده نظريه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] را مى‌پذيرد و مى‌نويسد:
| |
| | |
| و الّذى يقتضيه النظر الصحيح و الوقوف مع القوانين الاصولية هو مختار الشيخ فى ال[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]. نظر شيخ در [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] تفصيل است به اين معنى كه زنانى كه در هر ماه حيض مى‌شوند جائز است پس از ماه طلاق داده شود و زنانى كه در مدتى بيش از يك ماه حيض مى‌شوند در اين صورت بايد منتظر شد كه آن زمان زيادتر از يك ماه سپرى شود و پس از آن او طلاق داده شود ([[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] ج 295/3 ذيل حديث 1043) در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 176/5 به نسخه به خط مولى درويش محمد بن درويش سمنانى مربوط به 958 ق و همينطور نسخه به خط سيد حسين بن حسن حسينى مربوط به 949 ق در كتابخانه آیت‌الله شيرازى بزرگ در سامراء اشاره شده است.
| |
| | |
| در مقدمه ناشر نيز نسخه‌هاى كتابخانه آیت‌الله مرعشى مربوط به 964 ق و كتابخانه مسجد جامع گوهرشاد و كتابخانه سپهسالار در تهران ذكر شده‌اند.
| |
| | |
| ==تاريخ تأليف==
| |
| | |
| | |
| با توجه به مطلب حادية عشر از مجموعۀ اثنتا عشرة مسألة در جلد سوّم رسائل المحقق الكركى از سطر 6 صفحه 142 تا سطر 6 صفحه 144 كه عين مطالب رسالة فى طلاق الغائب از سطر 5 صفحه 213 تا صفحه 215 تكرار شده و در سال 929
| |
| | |
| ق، علماء نجف آن را سؤال نموده‌اند بنابر اين رسالة فى طلاق الغائب قبل از سال 929 ق تأليف شده است.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| در اين نوشته مختصر مسئله پذيرفتن و شنيدن ادعاى مدعى در احكام شهادات و قضاء بررسى شده است.
| |
| | |
| مؤلف سه نظريه را در اين مسئله مطرح نموده است. نظريه اول پذيرفتن در صورت جزم و يقين مدعى، نظريه دوم به صرف ظن و گمان مى‌توان ادعاى وى را پذيرفت، نظريه سوّم تفصيل در صورت مخفى بودن و واضح بودن است به اين معنى كه در مواردى مثل سرقت و قتل كه عادتا مخفى است ادعاى وى پذيرفته شود و در صورتى كه از امور واضح و آشكار است نياز به جزم و اطمينان دارد.
| |
| | |
| وى نظريه سوّم را پذيرفته است و با استناد به آيات و روايات و اقوال بزرگانى همچون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در تهذيب و [[شهيد اول]] در القواعد و الفوائد اشتباه بودن نظريه‌هاى اوّل و دوّم و صحيح بودن نظريه سوّم را اثبات نموده است.
| |
| | |
| در مقدمه ناشر به نسخه مربوط به سال 964 ق در كتابخانه آیت‌الله مرعشى اشاره شده است.
| |
| | |
| ==31-25) كتابى كلامى است و در مورد تعيين مخالفين [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] ==
| |
| | |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| نام كتاب: جوابات (أجوبة) الشيخ حسين بن مفلح الصيمرى، الأسئلة الصيمرية، الفوائد الوافية
| |
| | |
| نوشته بسيار مختصرى در حدود 200 خط است كه در آن به هفت مسئله فقهى از ابواب مختلف پاسخ داده شده است.
| |
| | |
| اين مسائل عبارتند از: فورى بودن طلاق در جائى كه اجنبى مهر را بذل كرده باشد، چگونگى وضعيت اموال مسافرى كه ناپديد شده باشد، حكم عقد اشتباهى بدون عمل زناشوئى، چگونگى نماز مسافر، دين، وقف، تأخير در پرداخت خمسى كه حق امام و فقراء سادات باشد.
| |
| | |
| در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 89/2، ج 204/5 به نسخه‌اى از كتابخانه آیت‌الله مجدد شيرازى در سامراء اشاره شده است.
| |
| | |
| در مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحات 168، 169 دو نسخه كتابخانه ملك در تهران، و كتابخانه آیت‌الله مجدد شيرازى در سامراء ذكر شده‌اند.
| |
| | |
| در مقدمه ناشر نيز به نسخه كتابخانه مسجد گوهرشاد در مشهد اشاره شده است.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| نوشته مختصرى است كه در آن به يازده مسئله فقهى در ابواب مختلف مثل تيمم، افعال نماز، ضمان، مهريه، تزاحم نماز واجب و مستحب، تلفظ عقود معاملات، اقرار، و تقليد پاسخ داده شده است.
| |
| | |
| از آنجائى كه سؤالها در سطح عالى فقهى مطرح شده و در آن از كتابهاى التحرير [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]]، البيان و [[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]] [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]]، و كتابهاى [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] و احمد بن فهد حلّى و خود مؤلف سؤالاتى طرح شده است، مؤلف نيز با بيانى روان و دقت نظرى كامل به آنها به سبك فقه استدلالى جواب داده است.
| |
| | |
| اين كتاب از كتاب معادن الجواهر و نزهة الخواطر (ج 386/1) گرفته شده است و در آنجا صاحب اعيان الشيعة [[امین، محسن|سيد محسن امين]] اين كتاب را به [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] نسبت داده است و آن را از آثار محقق ميسى هم عصر مؤلف ندانسته است.
| |
| | |
| [[امین، محسن|سيد محسن امين]] تاريخ نگارش آن كه به خط على بن ابى الفتح مزروعى بوده سال 910 ق ذكر كرده است (ص 247 | |
| | |
| كتاب) و بنا بر اين، اين كتاب قبل از سال 910 ق نوشته شده است.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| اين كتاب دربردارنده 290 مسئله فقهى و جواب آن است كه از ابواب مختلف سؤال شده است و فردى آنها را در يك جا گرد آورده است. وى دربارۀ گردآورى آن در مقدمه مى‌نويسد: هى لعمرى من مهماتالدين و ما يعم به بلوى المكلفين، و قد كانت متفرقة فى كتبنا و كتب الاصحاب فاحببت جمعها فى هذا الكتاب، ليعظم نفعها و يحسن وقعها و ما اثبت الاّ ما صح اسنادها اليه و قوى اعتمادى عليه.
| |
| | |
| سؤالهاى موجود در آن از نظر سطح علمى يكسان نيستند و از ابواب مختلفى همچون طهارت، صلاة، ارث، احياء، خمس، وقف، زكاة، ضمان، نكاح، طلاق، بيع، نذر، وصيت مطرح شده‌اند.
| |
| | |
| اگر چه جوابها بيشتر به سبك فقه رساله‌اى نوشته شده است امّا گاهى نيز مثل صفحات 309 و 310 كه سؤال كه از عبارتهاى كتاب قواعد الاحكام [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و الدروس [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] است به سبك فقه استدلالى نوشته شده است.
| |
| | |
| در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]229/5 به نسخه آستان قدس رضوى به خط سيد احمد بن على بن عطاء الله حسينى جزائرى كه مربوط به 994 ق است اشاره شده است.
| |
| | |
| در چاپ كتاب موجود نيز از همان نسخه استفاده شده كه در صفحه 314 به نويسنده و تاريخ نوشتن آن اشاره شده است.
| |
| | |
| در صفحات 168 و 169 مقدمه‌اى بر فقه شيعه به چند مجموعه از سؤالات فقهى مؤلف اشاره شده است كه معلوم نيست كدام يك از آنان، اين كتاب مى‌باشد.
| |
| | |
| ----------------------------------
| |
| | |
| | |
| | |
| اين نوشته مختصر شامل ده مسئله جداگانه در ابواب مختلفى همچون صلاة، صوم، تيمم، قرائت قرآن، وقف، شهادات و حدود است كه به سبك فقه رساله‌اى نوشته شده است.
| |
| | |
| در مقدمه ناشر به نسخه‌اى از كتابخانه آستانه؟ ؟ شهر قم اشاره شده است.
| |
|
| |
|
| در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحه 170 نسخه‌هائى از آستانه قم و كتابخانه ملى فارس ذكر شده‌اند. (پايان)
| |
|
| |
|
|
| |
|
| == پیوندها ==
| |
| [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/593 مطالعه کتاب رسائل المحقق الکرکي در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
| |
| [[رده:کتاب‌شناسی]] | | [[رده:کتاب‌شناسی]] |
| [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] |
