|
|
| خط ۵۶: |
خط ۵۶: |
| [[رده:مقالات آبان 01 یقموری]] | | [[رده:مقالات آبان 01 یقموری]] |
| [[رده:مقالات بازبینی شده1]] | | [[رده:مقالات بازبینی شده1]] |
| [[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]]{{جعبه اطلاعات کتاب | | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]] |
| | تصویر =NUR92020J1.jpg
| |
| | عنوان = رشحات البحار(شاه‌آبادی، محمدعلی)
| |
| | عنوان‌های دیگر =
| |
| | پدیدآورندگان
| |
| | پدیدآوران =
| |
| [[شاه‌آبادی، محمدعلی]] (نويسنده)
| |
| |زبان
| |
| | زبان = عربی
| |
| | کد کنگره = /ش2ر5 284/5 BP
| |
| | موضوع =
| |
| |ناشر
| |
| | ناشر = دار المعارف الحکمیة
| |
| | مکان نشر = لبنان - بیروت
| |
| | سال نشر = 1431ق - 2010م
| |
| | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE92020AUTOMATIONCODE
| |
| | چاپ = 1
| |
| | شابک =
| |
| | تعداد جلد = 1
| |
| | کتابخانۀ دیجیتال نور = 92020
| |
| | کتابخوان همراه نور = 92020
| |
| | کد پدیدآور = 7559
| |
| | پس از =
| |
| | پیش از =
| |
| }}
| |
| '''رشحات البحار'''، نوشته فقیه و معلم ممتاز اخلاق و عارف معاصر، [[آیت‌الله محمدعلى شاه‌آبادى]] (۱۲۵۱-۱۳۲۸ش)، مباحثی از عرفان نظری اسلامی را توضیح می‌دهد و جهان‌بینی عرفانی نویسنده را آشکار می‌سازد. در این کتاب، نظریه ابتکاری نگارنده، که می‌توان آن را (((فطرت عرفانی انسان سالک الی الله))) نامید، تبیین می‌شود.
| |
| | |
| ==درباره نسخه==
| |
| چون قبلا نسخه‌ای از متن عربی کتاب حاضر با عنوان [[رشحات البحار (شاه‌آبادی)]] و متن عربی همراه با ترجمه فارسی به نام [[رشحات البحار]] معرفی شده است، در اینجا ویژگی‌های نسخه حاضر و برخی مطالب ناگفته بیان می‌شود:
| |
| * «دارالمعارف الحكمية»، نسخه حاضر را در سال 1431ق، منتشر کرده است. نام محقق کتاب، مشخص نیست.
| |
| * پژوهشگر معاصر، [[محمدحسن زراقط]]، زندگی و سیره [[آیت‌الله شاه‌آبادى]] و آثار علمی او را با اختصار بر اساس مقالات و کتاب‌های معاصر، معرفی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3-17</ref>.
| |
| * ناشر، این کتاب را به‌صورت اجمالی معرفی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص19</ref>.
| |
| | |
| ==ساختار و محتوا==
| |
| [[آیت‌الله محمدعلى شاه‌آبادى]] این اثر را به زبان عربی نوشته و در 3 بخش یا «کتاب»، به‌ترتیب ذیل سامان داده است:
| |
| # قرآن و عترت (شامل مباحثی درباره علم الهی، قرآن، عترت و ولایت).
| |
| # ایمان و رجعت (شامل سخنانی درباره حکمت رجعت و چگونگی آن).
| |
| # انسان و فطرت (شامل مطالبی درباره فطری بودن شناخت اسماء و صفات الهی و اقسام فطرت مذکور).
| |
| | |
| ==انتقادی بر نویسنده==
| |
| * در پاورقی‌های کتاب حاضر، گاه انتقادی نیز بر مطالب [[آیت‌الله محمدعلى شاه‌آبادى]] مطرح شده است، از جمله اینکه:
| |
| # برداشت ایشان از روایت «خَلَقَ اللهُ آدمَ علی صورتِهِ»، برخلاف نظری است که مفاد روایت [[امام رضا(ع)]] بر آن دلالت می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص67، پاورقی 2</ref>.
| |
| # برخی از سخنان مشهوری که به‌عنوان روایت مطرح شده (مانند «كلميني يا حميراء» و «إن عبادي يطلبون الراحة في دارالدنيا...»)، بدون منبع است و بعد از جستجو در آثار روایی، یافت نشد<ref>ر.ک: همان، ص113، پاورقی 2 و ص172، پاورقی 1</ref>.
| |
| | |
| ==نمونه مباحث==
| |
| * [[آیت‌الله محمدعلى شاه‌آبادى]] چند نوع فطرت از جمله «حَنیفی»، «افتقاری»، «امکانی»، «رجایی»، «خوفی»، «حُبّ اصل» و «عشق به کمال مطلق» را بیان کرده و آن را معصوم از خطا شمرده و همین عشق را دلیلی بر (((وجود کمال بی‌پایان در منظومه هستی))) دانسته است<ref>ر.ک: همان، ص165</ref>.
| |
| ==پانویس==
| |
| <references/>
| |
| | |
| ==منابع مقاله==
| |
| مقدمه و متن کتاب.
| |
| | |
| ==وابسته‌ها==
| |
| {{وابسته‌ها}}
| |
| | |
| [[رده:کتاب‌شناسی]]
| |
| | |
| [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
| |
| [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1403 توسط محمد خردمند]]
| |
| [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1403 توسط محسن عزیزی]]
| |
| رشحات البحار(شاه‌آبادی، محمدعلی) |
|---|
 |
| پدیدآوران | شاه‌آبادی، محمدعلی (نويسنده) |
|---|
| ناشر | نهضت زنان مسلمان |
|---|
| مکان نشر | ایران - تهران |
|---|
| سال نشر | 1360ش |
|---|
| چاپ | 1 |
|---|
| موضوع | انسان (اسلام) - انسان (عرفان) - عرفان - عرفان - جنبههای قرآنی |
|---|
| زبان | فارسی |
|---|
| تعداد جلد | 1 |
|---|
| کد کنگره | /ش2ر5 284/5 BP |
|---|
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
|---|
|
رشحات البحار، عنوان مهم‌ترین اثر به‌جامانده از آیت‌اللّه میرزا محمدعلی شاه‌آبادی (معاصر)، است.
فرزند نویسنده، آیت‌اللّه نوراللّه شاه‌آبادی، این کتاب را شرح کرده است.
رشحات البحار، در سه بخش نگاشته شده است. بخش اول، به کلام وحی، قرآن و عترت پرداخته و با مقدمه‌ای درباره علم الهی، بحث آغاز شده است و مسائلی مانند تجرد علم، مراتب تجرد، نحوه اتحاد ذات با علم و صفات دیگر الهی، اسما و صفات وجودی حق و نحوه علم به ماسوا، بحث می‌شود که شرح آن درباره قرآن و عترت مورد توجه است.
در بخش دوم، به بحث ایمان و رجعت پرداخته شده است. همچنین، به چگونگی رسیدن به سعادت یا شقاوت و شرح مراتب سه‌گانه اعتقادی پرداخته می‌شود که ایشان اولین مقام را شناخت خدای متعال می‌داند و در کمال این شناختن است که می‌توان او را به داشتن صفات، متصف دید و قرآن بدان‌ها فراوان یاد کرده است. در مرتبه دوم، مرحوم شاه‌آبادی، دستیابی به حقایق را از راه استدلال و اقامه برهان نمی‌داند، بلکه از راه شهود میسر می‌داند. مرتبه سوم، معرفت به مقام ولایت مطلقه الهیه و وصول به این مقام و تحقق آن برای اوست؛ به این معنا که شخص عارف سالک، در طی مدارج عبودیت حق، به مقامی می‌رسد که در خدا فانی می‌شود؛ به‌گونه‌ای که فعلی و حرکتی را جز فعل خدا نداند، صفتی را جز صفت خدا نشناسد و حقیقتی را جز ذات احدیت نداند و خود را در جنب آن فانی ببیند و همواره شاهد و مجذوب جلوات معبود باشد.
بخش سوم را می‌توان غرر آثار مرحوم آقای شاه‌آبادی دانست. این بخش از ابداعات علمی ایشان بشمار می‌رود که نظریه فطرت که مغز مکتب حکمی اوست و از منزلت و جایگاه ممتازی برخوردار است، در این بخش آمده است.
حی و حیات را به‌وضوح می‌توان از تک‌تک ظهور کلمات این کتاب دید و رایحه خوش ماندگاری‌اش را استشمام کرد و حضور این استاد فرزانه را در پیچ‌وخم هریک از این کلمات که طریقند الی اللّه، بعینه دید که دست در دستت می‌گذارد و تو را از پیچ و تاب توهمات و آفات زندگی می‌رهاند و خبرت می‌دهد که آنچه از مبدأ فیاض الهی دریافت کرده‌ای، معدوم نخواهد شد و آفات زندگی، جایگاهی در بهشت است.
در لحظات آغازین کتاب، درخواهی یافت که این رشحات را با چشم سر خواندن، کفایت نمی‌کند و چشم دل باید گشود تا شیرینی‌اش بر جانت بنشیند[۱].
پانویس
منابع مقاله
دانشور، مهدی، «فیلسوف فطرت، یادداشتی بر دو کتاب شذرات المعارف و رشحات البحار»، نشریه رهنامه پژوهش، تابستان 1390، شماره 8، صفحات 79-80.
وابسته‌ها
