تجدد رمانتیک و علوم شاهی

تجدد رمانتیک و علوم شاهی
پدیدآوران	نجف زاده، رضا (نویسنده)
ناشر	پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۷ش
شابک	‎8-99-8905-600-978
کد کنگره	‏

تجدد رمانتیک و علوم شاهی تألیف رضا نجف زاده، موضوع اصلی این کتاب بررسی ساز و کارها و چگونگی عملکرد قدرت در قالب پاره‌های عمده‌ای از نهادهای اصلی دانایی رسمی در دوره پهلوی‌هاست.

گزارش کتاب

موضوع اصلی این کتاب بررسی ساز و کارها و چگونگی عملکرد قدرت در قالب پاره‌های عمده‌ای از نهادهای اصلی دانایی رسمی در دوره پهلوی‌هاست. شناخت تاریخ مدرنیته ایرانی و سرگذشت سیاست‌گذاری‌های رسمی متجددانه، بدون توجه به بنیان‌های معرفت‌شناختی ایدئولوژی‌های توسعه و تجدد و ترقی ابتر خواهد بود. پژوهش حاضر در صدد نور تاباندن بر سویه‌های معرفت‌شناختی کمتر شناخته شده ایدئولوژی تاریخ‌باورانه تجدد بومی دروان پهلوی‌هاست.

این کتاب به بررسی رابطه دانش و قدرت در دوره پهلوی‌ها می‌پردازد و به در این رابطه مسئله دانایی، دانش و مؤسسات تولید دانایی را مورد مطالعه قرار داده است. به عبارتی، وی از نگاه فوکویی این رابطه را بررسی می‌کند.

مؤلف در مقدمه به بررسی زیست قدرت، رژیم دانایی و مسئله ایران پرداخته و سپس با نمونه سازمان پرورش افکار سراغ حکومت‌مندی، فضا و سوژه‌شدن می‌رود. یکی دیگر از مسائل مهم دوره پهلوی، زبان رسمی بود که بسیار مورد توجه حاکمیت و خیلی از محققین بود. بحث بعدی کتاب درباره اصحاب فرهنگستان، سیاست زبان و امر ملی است. در همین راستا یکی دیگر از مسائل مهم دوره پهلوی در نظام دانش‌افزایی و دانایی، ایران‌شناسی و تحقیقات ایرانی بود که بسیار بر آن تأکید می‌شد. به همین دلیل، کتاب در بخش دیگری به سیاست ایران‌شناسی و تحقیقات ایرانی پرداخته و نقش قدرت را بررسی می‌کند.

در همه این موارد، دربار به عنوان پشتوانه و حامی این مسائل نقش مهمی داشت. به همین دلیل دربار برای ایفای نقش خود به ایجاد نهادهایی جهت این کار پرداخت. بنیاد پهلوی، شورای فرهنگی سلطنتی ایران و ... از این نمونه‌ها بود.

بنیاد فرهنگ ایران و پژوهشکده فرهنگ ایران از دیگر نهادهای فرهنگی بودند که نقش تولید دانش در همان راستا را داشتند.

در کل، این کتاب به بررسی رابطه قدرت حاکمه و دانش و تولیدات فرهنگی می‌پردازد و سعی می‌کند از بین سطور تاریخی، با ذکر شواهد و مستندات، این رابطه را روشن کند.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران