مرقع نی‌نامه جامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مى‎رسید' به 'می‌رسید'
جز (جایگزینی متن - 'رده:شهریور(98)' به '')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'مى‎رسید' به 'می‌رسید')
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
[[جامی، عبد الرحمن بن احمد]] (نويسنده)
[[جامی، عبد الرحمن بن احمد]] (نويسنده)


[[بختیار، محمد مظفر]] (مصحح)
[[بختیار، مظفر]] (مصحح)


[[پور جوادی، نصرالله]] (زير نظر)
[[پور جوادی، نصرالله]] (زير نظر)
خط ۲۶: خط ۲۶:
| شابک =964-01-1000-0  
| شابک =964-01-1000-0  
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =36578
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11138
| کتابخوان همراه نور =11138
| کتابخوان همراه نور =11138
| کد پدیدآور =00776
| کد پدیدآور =00776
خط ۳۵: خط ۳۵:
'''مرقع نی‌نامه جامی'''، اثری است هنری از نی‌نامه [[جامی، عبدالرحمن|جامی]] (متوفی 898ق) به دست سه استاد هنرمند از هنرمندان زبده که در قالب مرقع تهیه شده است؛ خلق این اثر هنرى مورد خاصى است از همکارى ناهم‎زمان سه استاد زبده در تاریخ هنر. این سه استاد به فاصله دو قرن، این اثر را پدید آورده‌اند. این نسخه نى‌نامه به خط‍‎ میرعلی هروى به سال 940ق کتابت شده و پس از دو قرن به سفارش و همت میرزا مهدى خان منشى استرآبادى با همکارى على اشرف از نگارگران و جلدآرایان بزرگ تاریخ هنر ایران و محمد هادى استاد تذهیب و زرنشان در سال 1153ق براى کتابخانه میرزا مهدى‌خان منشى زرنگار، مرقع‌بندى و جلدگذارى شده است.
'''مرقع نی‌نامه جامی'''، اثری است هنری از نی‌نامه [[جامی، عبدالرحمن|جامی]] (متوفی 898ق) به دست سه استاد هنرمند از هنرمندان زبده که در قالب مرقع تهیه شده است؛ خلق این اثر هنرى مورد خاصى است از همکارى ناهم‎زمان سه استاد زبده در تاریخ هنر. این سه استاد به فاصله دو قرن، این اثر را پدید آورده‌اند. این نسخه نى‌نامه به خط‍‎ میرعلی هروى به سال 940ق کتابت شده و پس از دو قرن به سفارش و همت میرزا مهدى خان منشى استرآبادى با همکارى على اشرف از نگارگران و جلدآرایان بزرگ تاریخ هنر ایران و محمد هادى استاد تذهیب و زرنشان در سال 1153ق براى کتابخانه میرزا مهدى‌خان منشى زرنگار، مرقع‌بندى و جلدگذارى شده است.


نى‌نامه از آثار مولانا [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامى]] (898-817ق) است؛ رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نى‌نامه [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوى]] (متوفی 672ق). نى‌نامه، علاوه بر آنکه از قدیمی‌ترین شرح‎هایی است که بر اجزاء مثنوى نوشته شده، از نخستین آثار در تلفیق بین عرفان [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] (متوفی 638ق) است. تصحیح این اثر بر عهده دکتر [[بختیار، محمد مظفر|مظفر بختیار]] بوده و همو نیز مقدمه‌ای بر آن نوشته است.
نى‌نامه از آثار مولانا [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامى]] (898-817ق) است؛ رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نى‌نامه [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوى]] (متوفی 672ق). نى‌نامه، علاوه بر آنکه از قدیمی‌ترین شرح‎هایی است که بر اجزاء مثنوى نوشته شده، از نخستین آثار در تلفیق بین عرفان [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] (متوفی 638ق) است. تصحیح این اثر بر عهده دکتر [[بختیار، مظفر|مظفر بختیار]] بوده و همو نیز مقدمه‌ای بر آن نوشته است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۵۹: خط ۵۹:
تفسیرى دیگر که جامى در این منظومه از نى نموده بر مبناى نى به‌عنوان تمثیل قلم است. البته این تأویل که خود جامى هم آن را با شایدگویى و لحنى تردیدآمیز بیان داشته با اندیشه و نگرش مولوى سازگار نیست و قرائن صارفه‌اى که در خود مثنوى و دیگر آثار مولانا هست، همچنین اشارات رباب‌نامه سلطان ولد فرزند مولوى که مبتنى بر یادداشته‌ها و شنوده‌هاى مستقیم پسر از پدر است و روایات مناقب العارفين شمس‌الدین احمد افلاکى (متوفی 761ق) برخلاف آمد آن صراحت دارد. به‍‌هرحال این‌گونه تلقى از نى به‌عنوان تمثیل قلم ناشى از حرمت و قداستى است که خط‍‎ و قلم به‌عنوان «پرتو آسمانى سیر علم‎زار ایزدى بر نزهت‌آباد شهرستان وجود» در قرآن مجید دارد و هم از عهد باستان در اندیشه و فرهنگ ایران رسوخ داشته است.
تفسیرى دیگر که جامى در این منظومه از نى نموده بر مبناى نى به‌عنوان تمثیل قلم است. البته این تأویل که خود جامى هم آن را با شایدگویى و لحنى تردیدآمیز بیان داشته با اندیشه و نگرش مولوى سازگار نیست و قرائن صارفه‌اى که در خود مثنوى و دیگر آثار مولانا هست، همچنین اشارات رباب‌نامه سلطان ولد فرزند مولوى که مبتنى بر یادداشته‌ها و شنوده‌هاى مستقیم پسر از پدر است و روایات مناقب العارفين شمس‌الدین احمد افلاکى (متوفی 761ق) برخلاف آمد آن صراحت دارد. به‍‌هرحال این‌گونه تلقى از نى به‌عنوان تمثیل قلم ناشى از حرمت و قداستى است که خط‍‎ و قلم به‌عنوان «پرتو آسمانى سیر علم‎زار ایزدى بر نزهت‌آباد شهرستان وجود» در قرآن مجید دارد و هم از عهد باستان در اندیشه و فرهنگ ایران رسوخ داشته است.


آثار کمتر شخصی از بزرگان ادب فارسى را مانند جامى این موقعیت و بخت و نصیبه هنرى روى نموده که بیشترینه آن‌ها به دست بزرگ‎ترین استادان خوشنویس و کتابگران هنرور کتابت و آراسته شود و در زمره آثار نفیس هنرى برآید و به شمار رود. به نوشته امیرعلی‌شیر نوائى در رساله خمسة المتحیرين که سرگذشت‌نامه جامى است به زبان ترکى جغتایى، در دربار هرات کاتبانى راتب و موظف فقط‍‎ براى کتابت آثار جامى گماشته شده بود و این آثار پس از کتابت به نظر جامى مى‎رسید. برخى از آن نسخه‌ها که جامى آن‌ها را بازبینى کرده و ویراسته، هم‌اکنون موجود است. جامى نسبت به تأثیر خط‍‎ نکو در حس‌آمیزى و تجلى لطف سخن و قبول خاطر خواننده، اعتقاد بسیار داشته و دراین‌باره، علاوه بر فحواى ابیات متعدد که در دیوان و سایر آثار او آمده، در مقدمه اشعة اللمعات و پایان لیلى و مجنون، به‌تفصیل و تأکید بیشتر، سخن داشته و در ضمن به بحثى دقیق در باب لزوم مقابله متن نونویس با نسخه درست‌نوشته و اصیل پرداخته است. روایات و اشعار غالباً ً طنزآمیزى هم از جامى در نکوهش از کاتبانى که بر اثر غفلت و سهو و حشو در کتابت باعث تغییر متن و تحریف کلام و اندیشه صاحب اثر مى‌گردند نقل شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36578/2/3 مقدمه مصحح، ص3-5]</ref>
آثار کمتر شخصی از بزرگان ادب فارسى را مانند جامى این موقعیت و بخت و نصیبه هنرى روى نموده که بیشترینه آن‌ها به دست بزرگ‎ترین استادان خوشنویس و کتابگران هنرور کتابت و آراسته شود و در زمره آثار نفیس هنرى برآید و به شمار رود. به نوشته امیرعلی‌شیر نوائى در رساله خمسة المتحیرين که سرگذشت‌نامه جامى است به زبان ترکى جغتایى، در دربار هرات کاتبانى راتب و موظف فقط‍‎ براى کتابت آثار جامى گماشته شده بود و این آثار پس از کتابت به نظر جامى می‌رسید. برخى از آن نسخه‌ها که جامى آن‌ها را بازبینى کرده و ویراسته، هم‌اکنون موجود است. جامى نسبت به تأثیر خط‍‎ نکو در حس‌آمیزى و تجلى لطف سخن و قبول خاطر خواننده، اعتقاد بسیار داشته و دراین‌باره، علاوه بر فحواى ابیات متعدد که در دیوان و سایر آثار او آمده، در مقدمه اشعة اللمعات و پایان لیلى و مجنون، به‌تفصیل و تأکید بیشتر، سخن داشته و در ضمن به بحثى دقیق در باب لزوم مقابله متن نونویس با نسخه درست‌نوشته و اصیل پرداخته است. روایات و اشعار غالباً ً طنزآمیزى هم از جامى در نکوهش از کاتبانى که بر اثر غفلت و سهو و حشو در کتابت باعث تغییر متن و تحریف کلام و اندیشه صاحب اثر مى‌گردند نقل شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36578/2/3 مقدمه مصحح، ص3-5]</ref>


عبارت [[جامی، عبدالرحمن|جامی]] در ابتدای کتاب چنین است:
عبارت [[جامی، عبدالرحمن|جامی]] در ابتدای کتاب چنین است:
خط ۸۰: خط ۸۰:
مقدمه‌ها و متن کتاب.
مقدمه‌ها و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]