ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌ | تصویر = NUR80249.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شها...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۴۲: خط ۴۲:
    | کد مؤلف = AUTHORCODE80249AUTHORCODE
    | کد مؤلف = AUTHORCODE80249AUTHORCODE
    }}
    }}
    '''محمدعلی طوسی''' (قرن دوازدهم)، مشهور به فردوسی ثانی، از ملازمان نادرشاه و صاحب «شاهنامه نادری».
    '''محمدعلی طوسی''' (قرن دوازدهم)، مشهور به فردوسی ثانی، از ملازمان نادرشاه و صاحب «[[شاهنامه نادری]]».


    ==شرح حال==
    ==شرح حال==
    هیچ‌یک از تذکره‌نویسان جز تتوی، ذکری از فردوسی ثانی نکرده است؛ ازاین‌رو، شرح حال وی به‌درستی معلوم نیست. تتوی در «مقالات الشعراء» نوشته است: «میرزا محمدعلی الملقب فردوسی ثانی خراسانی طوسی، گویند از اولاد فردوسی صاحب شاهنامه است و الله اعلم. ناظم شاهنامه حالات نادرشاه، همراه رکاب همایون نادری وارد الکه سند شد»<ref>ر.ک: سهیلی خوانساری احمد، صفحه هفت</ref>.
    هیچ‌یک از تذکره‌نویسان جز تتوی، ذکری از فردوسی ثانی نکرده است؛ ازاین‌رو، شرح حال وی به‌درستی معلوم نیست. [[تتوی، احمد بن نصرالله|تتوی]] در «مقالات الشعراء» نوشته است: «میرزا محمدعلی الملقب فردوسی ثانی خراسانی طوسی، گویند از اولاد [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] صاحب [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] است و الله اعلم. ناظم شاهنامه حالات نادرشاه، همراه رکاب همایون نادری وارد الکه سند شد»<ref>ر.ک: سهیلی خوانساری احمد، صفحه هفت</ref>.


    ==معاصرین==
    ==معاصرین==
    از معاصرین میرزا محمدعلی طوسی، صاحب «مجمل التواریخ گلستانه» در پایان کار نادر چنین نگاشته: «... الغرض قریب به چهار ساعت از روز مذکور گذشته بود که اثری از خیمه و خرگاه و اثاثیه پادشاهی برجا نمانده، تمامی متفرق و معدوم و مفاد کریمه «كل من عليها فان» به ظهور پیوست و فردوسی نادرشاه در نادرشاه‌نامه به این ابیات اختتام رسانید:
    از معاصرین میرزا محمدعلی طوسی، صاحب «[[مجمل التواریخ گلستانه]]» در پایان کار نادر چنین نگاشته: «... الغرض قریب به چهار ساعت از روز مذکور گذشته بود که اثری از خیمه و خرگاه و اثاثیه پادشاهی برجا نمانده، تمامی متفرق و معدوم و مفاد کریمه «كل من عليها فان» به ظهور پیوست و فردوسی نادرشاه در نادرشاه‌نامه به این ابیات اختتام رسانید:
    '''سر شب سر قتل و تاراج داشت
    '''سر شب سر قتل و تاراج داشت
    سحرگه نه تن سر، نه سر تاج داشت'''
    سحرگه نه تن سر، نه سر تاج داشت
    '''به یک گردش چرخ نیلوفری
    '''به یک گردش چرخ نیلوفری
    نه نادر به‌جا ماند و نه نادری'''»<ref>ر.ک: همان</ref>.
    نه نادر به‌جا ماند و نه نادری'''»<ref>ر.ک: همان</ref>.
    خط ۶۰: خط ۶۰:


    ==آثار==
    ==آثار==
    وی دیوانی به نام «شاهنامه نادری» را به نام نادرشاه، به نظم کشیده که شامل اکثر وقایع و جنگ‌ها و فتوحات اوست، لکن مشتمل بر تمام وقایع تاریخ نیست و ازاین‌رو، نسبتا مختصر می‌باشد<ref>ر.ک: همان، صفحه ده</ref>.
    وی دیوانی به نام «[[شاهنامه نادری]]» را به نام نادرشاه، به نظم کشیده که شامل اکثر وقایع و جنگ‌ها و فتوحات اوست، لکن مشتمل بر تمام وقایع تاریخ نیست و ازاین‌رو، نسبتا مختصر می‌باشد<ref>ر.ک: همان، صفحه ده</ref>.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==

    نسخهٔ ‏۳۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۳۴

    ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌
    NUR80249.jpg

    محمدعلی طوسی (قرن دوازدهم)، مشهور به فردوسی ثانی، از ملازمان نادرشاه و صاحب «شاهنامه نادری».

    شرح حال

    هیچ‌یک از تذکره‌نویسان جز تتوی، ذکری از فردوسی ثانی نکرده است؛ ازاین‌رو، شرح حال وی به‌درستی معلوم نیست. تتوی در «مقالات الشعراء» نوشته است: «میرزا محمدعلی الملقب فردوسی ثانی خراسانی طوسی، گویند از اولاد فردوسی صاحب شاهنامه است و الله اعلم. ناظم شاهنامه حالات نادرشاه، همراه رکاب همایون نادری وارد الکه سند شد»[۱].

    معاصرین

    از معاصرین میرزا محمدعلی طوسی، صاحب «مجمل التواریخ گلستانه» در پایان کار نادر چنین نگاشته: «... الغرض قریب به چهار ساعت از روز مذکور گذشته بود که اثری از خیمه و خرگاه و اثاثیه پادشاهی برجا نمانده، تمامی متفرق و معدوم و مفاد کریمه «كل من عليها فان» به ظهور پیوست و فردوسی نادرشاه در نادرشاه‌نامه به این ابیات اختتام رسانید: سر شب سر قتل و تاراج داشت سحرگه نه تن سر، نه سر تاج داشت به یک گردش چرخ نیلوفری نه نادر به‌جا ماند و نه نادری»[۲].

    تاریخ ولادت و وفات

    از مجموع قرائن، بی‌آنکه سال تولد و اصل و نسب و تاریخ وفات این شاعر گمنام روشن گردد، آنچه به ‌دست می‌آید، این است که ملا محمدعلی، اصلا طوسی بوده و خود را از اولاد فردوسی می‌دانسته؛ شاید به سبب این انتساب، مشهور به فردوسی ثانی شده، وگرنه از نظر قدرت طبع و سلاست بیان و فصاحت و بلاغت، هرگز شایسته قبول چنین تخلصی نبوده است[۳].

    اجمالا می‌دانیم که این شاعر، از آغاز ظهور نادرشاه (1141ق) در سلک ملازمان وی در تمام جنگ‌ها و لشکرکشی‌ها ملتزم رکاب او بوده و از طرف این سردار جنگجو، به نظم وقایع و فتوحات اشتغال داشته و گاه‌گاه نیز مشمول عنایت واقع می‌شده است، اما هیچ‌یک از صاحبان تذکره در سده دوازدهم، از این شاعر که در عهد خود به سبب تقرب نزد پادشاه و نظم فتوحات او، مسلما شهرتی داشته، یاد نکرده‌اند[۴].

    آثار

    وی دیوانی به نام «شاهنامه نادری» را به نام نادرشاه، به نظم کشیده که شامل اکثر وقایع و جنگ‌ها و فتوحات اوست، لکن مشتمل بر تمام وقایع تاریخ نیست و ازاین‌رو، نسبتا مختصر می‌باشد[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: سهیلی خوانساری احمد، صفحه هفت
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان، صفحه هشت - نه
    4. ر.ک: همان، صفحه نه
    5. ر.ک: همان، صفحه ده

    منابع مقاله

    سهیلی خوانساری احمد، مقدمه «شاهنامه نادری»، سروده محمدعلی، طوسی به تصحیح و اهتمام احمد سهیلی خوانساری، چاپ تابان، 1339.

    وابسته‌ها