صقاعی، فضل‌الله بن ابی‌الفخر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۵۰: خط ۵۰:


==تولد و وفات==
==تولد و وفات==
تاریخ‌ تولد او را در مآخذ ‌کهن‌ نیاورد‌ه‌اند، اما با توجه‌ به‌ سال‌ درگذشت‌ وی‌ (726ق‌) و عمر 100 ساله‌ای‌ ‌که‌ به او نسبت‌داد‌ه‌اند، مى‌توان‌ تاریخ‌ تولد او را به‌ تقریب‌ تعیین‌ ‌کرد. قدیم‌ترین‌ مؤلفى‌ ‌که‌ در مورد احوال‌ او سخن‌ گفته‌، ابن‌ شا‌کر ‌کتبى‌ (د 746ق‌/1361م‌) است‌ ‌که‌ نوشته‌‌هایش‌ را ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ نقل‌ ‌کرده‌ است و این‌ منقولات‌ با نوشته ابن‌ عماد در ترجمه ابن‌ صقاعى‌ همخوانى‌ دارد، اما در نسخه‌ای‌ خطى‌ از عیون‌ التواریخ‌ ابن‌ شا‌کر مضبوط در ‌کتابخانه سلیمانیه استانبول‌ شهرت‌ وی‌ به‌ صورت‌ ابن‌قضاعى‌ آمده‌ است‌.
تاریخ‌ تولد او را در مآخذ ‌کهن‌ نیاورد‌ه‌اند، اما با توجه‌ به‌ سال‌ درگذشت‌ وی‌ (726ق‌) و عمر 100 ساله‌ای‌ ‌که‌ به او نسبت‌داد‌ه‌اند، مى‌توان‌ تاریخ‌ تولد او را به‌ تقریب‌ تعیین‌ ‌کرد. قدیم‌ترین‌ مؤلفى‌ ‌که‌ در مورد احوال‌ او سخن‌ گفته‌، [[ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر|ابن‌ شا‌کر ‌کتبى‌]] (د 746ق‌/1361م‌) است‌ ‌که‌ نوشته‌‌هایش‌ را [[ابن قاضی شهبه، محمد بن‌ ابوبکر|ابن‌ قاضى‌ شهبه‌]] نقل‌ ‌کرده‌ است و این‌ منقولات‌ با نوشته [[ابن‌ عماد خراسانى‌، علاءالدين‌ محمد بن‌ عمادالدين‌|ابن‌ عماد]] در ترجمه ابن‌ صقاعى‌ همخوانى‌ دارد، اما در نسخه‌ای‌ خطى‌ از عیون‌ التواریخ‌ ابن‌ شا‌کر مضبوط در ‌کتابخانه سلیمانیه استانبول‌ شهرت‌ وی‌ به‌ صورت‌ ابن‌قضاعى‌ آمده‌ است‌.


==مناصب==
==مناصب==
خط ۷۷: خط ۷۷:
دست‌ نوشت‌های‌ از این‌ اثر ‌که‌ با زمان‌ حیات‌ مؤلف‌ فاصله اند‌کى‌ دارد و مدت‌ها تنها نسخه شناخته‌ شده‌ به‌ شمار مى‌رفت‌، در ‌کتابخانه ملى‌ پاریس‌ نگهداری‌ مى‌شود, اخیراً نسخه دیگری‌ از آن‌ در دمشق‌ در دو مجلد به‌ دست‌ آمده‌ است. نسخه پاریس‌ در 733ق‌/1333م‌ در دمشق‌ به‌ دست‌ محمد بن‌ محمد بن‌ یونس‌ نوشته‌ شده‌ است‌.
دست‌ نوشت‌های‌ از این‌ اثر ‌که‌ با زمان‌ حیات‌ مؤلف‌ فاصله اند‌کى‌ دارد و مدت‌ها تنها نسخه شناخته‌ شده‌ به‌ شمار مى‌رفت‌، در ‌کتابخانه ملى‌ پاریس‌ نگهداری‌ مى‌شود, اخیراً نسخه دیگری‌ از آن‌ در دمشق‌ در دو مجلد به‌ دست‌ آمده‌ است. نسخه پاریس‌ در 733ق‌/1333م‌ در دمشق‌ به‌ دست‌ محمد بن‌ محمد بن‌ یونس‌ نوشته‌ شده‌ است‌.


ژا‌کلین‌ سوبله‌ این‌ اثر را از روی‌ همین‌ نسخه چاپ‌ و به‌ فرانسوی‌ ترجمه‌ و جزو انتشارات‌ مؤسسه فرانسوی‌ دمشق‌ در 1974م‌ منتشر ‌کرده‌ است‌. نسخه مذ‌کور دارای‌ دو قسمت‌ است‌ ‌که‌ مشخصات‌ ‌کتابت‌ در پایان‌ هر قسمت‌ آمده‌ است‌. نخستین‌ قسمت‌ تا برگ‌ 82 حاوی‌ تراجم‌ ‌کسانى‌ است‌ ‌که‌ از 658 تا 717ق‌ درگذشته‌اند (جمعاً 300 ترجمه‌). بخش‌ دوم‌ تا برگ‌ 99، مشتمل‌ بر درگذشتگان‌ بین‌ 717 تا 727ق‌/1317-1327م‌ (53 ترجمه‌) و نیز یک‌ فهرست‌ است‌.
[[ژا‌کلین‌ سوبله‌]] این‌ اثر را از روی‌ همین‌ نسخه چاپ‌ و به‌ فرانسوی‌ ترجمه‌ و جزو انتشارات‌ مؤسسه فرانسوی‌ دمشق‌ در 1974م‌ منتشر ‌کرده‌ است‌. نسخه مذ‌کور دارای‌ دو قسمت‌ است‌ ‌که‌ مشخصات‌ ‌کتابت‌ در پایان‌ هر قسمت‌ آمده‌ است‌. نخستین‌ قسمت‌ تا برگ‌ 82 حاوی‌ تراجم‌ ‌کسانى‌ است‌ ‌که‌ از 658 تا 717ق‌ درگذشته‌اند (جمعاً 300 ترجمه‌). بخش‌ دوم‌ تا برگ‌ 99، مشتمل‌ بر درگذشتگان‌ بین‌ 717 تا 727ق‌/1317-1327م‌ (53 ترجمه‌) و نیز یک‌ فهرست‌ است‌.


میان‌ دو قسمت‌ از لحاظ تفصیل‌ و اجمال‌ تراجم‌، شیوه بیان‌ و تعبیرات‌ و ترتیب‌ نام‌ها و مقدار توجه‌ به‌ تراجم‌ اقلیت‌ها تفاوت‌هایى‌ مشهود است‌. ناشِر نسخه‌ احتمال‌ داده‌ است‌ ‌که‌ قسمت‌ دوم‌ را ‌کاتب‌ از روی‌ یادداشت‌های‌ مؤلف‌ تدوین‌ ‌کرده‌ است‌ این‌ نسخه‌ زمانى‌ متعلق‌ به‌ ‌کتابخانه خلیل‌ بن‌ ایبک‌ صفدی‌ مؤلف‌ الوافى‌ بالوفیات‌ - یکى‌ از مهم‌ترین‌ تکمله‌‌های‌ وفیات‌ الاعیان‌ - بوده‌ و صفدی‌ حاشیه‌‌هایى‌ نیز بر قسمت‌ اول‌ آن‌ نوشته‌ است‌.
میان‌ دو قسمت‌ از لحاظ تفصیل‌ و اجمال‌ تراجم‌، شیوه بیان‌ و تعبیرات‌ و ترتیب‌ نام‌ها و مقدار توجه‌ به‌ تراجم‌ اقلیت‌ها تفاوت‌هایى‌ مشهود است‌. ناشِر نسخه‌ احتمال‌ داده‌ است‌ ‌که‌ قسمت‌ دوم‌ را ‌کاتب‌ از روی‌ یادداشت‌های‌ مؤلف‌ تدوین‌ ‌کرده‌ است‌ این‌ نسخه‌ زمانى‌ متعلق‌ به‌ ‌کتابخانه خلیل‌ بن‌ ایبک‌ صفدی‌ مؤلف‌ الوافى‌ بالوفیات‌ - یکى‌ از مهم‌ترین‌ تکمله‌‌های‌ وفیات‌ الاعیان‌ - بوده‌ و صفدی‌ حاشیه‌‌هایى‌ نیز بر قسمت‌ اول‌ آن‌ نوشته‌ است‌.