ابن جراح، محمد بن داود: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۹: خط ۹:
    | تخلص =
    | تخلص =
    | نسب =
    | نسب =
    | نام پدر =
    | نام پدر =داود
    | ولادت =
    | ولادت =243ق
    | محل تولد =
    | محل تولد =
    | کشور تولد =
    | کشور تولد =
    | محل زندگی =
    | محل زندگی =
    | رحلت =
    | رحلت =296ق‌
    | شهادت =
    | شهادت =
    | مدفن =
    | مدفن =
    خط ۲۳: خط ۲۳:
    | دین =
    | دین =
    | مذهب =
    | مذهب =
    | پیشه =
    | پیشه =نقاد، ادیب، دیوانی و وزیر
    | منصب =
    | منصب =
    | پس از =
    | پس از =
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    | علایق پژوهشی =
    | علایق پژوهشی =
    | سبک نوشتاری =
    | سبک نوشتاری =
    | آثار =
    | آثار =[[الورقة]]
    | وبگاه =
    | وبگاه =
    | امضا =
    | امضا =
    خط ۷۵: خط ۷۵:


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ ‏۲۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۰

    ابن جراح، محمد بن داود
    NUR13109.jpg
    نام پدرداود
    ولادت243ق
    رحلت296ق‌
    پیشهنقاد، ادیب، دیوانی و وزیر
    اطلاعات علمی
    برخی آثارالورقة

    محمد بن داود بن جراح (243-296ق‌/857-909م‌)، نقاد، ادیب، دیوانی و وزیر و نویسنده کتاب الورقة است.

    در منابع،‌ نخستین‌ بار از او هنگامى‌ یاد شده‌ که‌ احمد بن‌ فرات‌ دیوان‌ الدار را پدید آورد (احتمالاً در 279ق‌) و او را همراه‌ با برادرزاده‌اش‌ على‌ بن‌ عیسى‌ در آنجا به‌ کار گمارد. در 285ق‌، مکتفى‌ از سوی معتضد خلیفه‌ به‌ بلاد جبل‌ رفت و عبیدالله‌ بن‌ سلیمان‌ وزیر که‌ در مصاحبت‌ مکتفى‌ بود، محمد بن‌ داوود را که‌ در آن‌ وقت‌ ریاست‌ مجلس‌ خراج‌ شرق‌ در دیوان‌ الدار را داشت‌، برای رسیدگى‌ به‌ کارهای دیوانى‌ با خود برد. کفایت‌ و لیاقت‌ محمد بن‌ داوود در این‌ سفر باعث‌ شد که‌ در زمره خواص‌ وزیر درآمده و با دختر او ازدواج‌ کند.

    منصب‌ها

    در 294ق،‌ ریاست‌ دیوان‌های خراج‌ و ضیاع‌ مشرق‌ و نیز دیوان‌ جیش‌ داشت‌ و در 296ق‌ نیز یکى‌ از رؤسای این‌ دیوان‌ها بود.

    چون‌ مقتدر به‌ خلافت‌ رسید، محمد بن‌ داوود با حسین‌ بن‌ حمدان‌ بر عزل‌ مقتدر هم‌داستان‌ شد و با گروهى‌ از کاتبان‌ و قاضیان‌ و امیران‌، ابن‌ معتز را به‌ خلافت‌ نشاندند. خلیفه جدید نیز محمد بن‌ داوود را به‌ وزارت‌ گماشت، ولى‌ این‌ خلافت‌ و وزارت‌ یک‌ روز بیشتر دوام‌ نیافت‌ و ابن‌ جراح‌ پس‌ از حمله طرف‌داران‌ مقتدر گریخت‌ و پنهان‌ شد. سرانجام ابن‌ جراح‌ را یافته و به‌ زندان‌ افکندند و اندکى‌ بعد وی را کشتند.

    محمد بن‌ داوود همواره‌ به‌ نزد دانشمندان‌ و ادیبان‌ مى‌رفت‌ و از کسانى‌ چون‌ عمر بن‌ شبه نمیری، عبیدالله‌ بن‌ سعد زهری و ابویعلى‌ زکریا بن‌ یحیى‌ منقری روایت‌ کرده‌ است‌ و کسانى‌ چون‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ عمار، قاضى‌ عمر بن‌ حسن‌ بن‌ اشنانى‌ و دیگران‌ از او روایت‌ کرده‌اند.

    آثار

    مهم‌ترین‌ اثر او که‌ بخشى‌ از آن‌ برجای است‌، «الورقة» نام‌ دارد که‌ گویا همان‌ است‌ که‌ در برخى‌ منابع‌ از آن‌ به‌ نام‌ «أخبار الشعراء» یاد کرده‌اند. آثار دیگر که‌ به‌ او منسوب‌ است‌ اینهاست‌:

    1. أخبار الوزراء یا الوزراء؛
    2. الشعر و الشعراء؛
    3. من‌ سُمّي‌ من‌ الشعراء عمرو في‌ الجاهلية و الإسلام‌ (من‌ اسمه‌ عمرو من‌ الشعراء في‌ الجاهلية و الإسلام‌)[۱]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: سجادی، صادق، ج3، ص218-219

    منابع مقاله

    سجادی، صادق، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.


    وابسته‌ها