درآمدی بر مبانی مشروعیت در دولت ساسانی

درآمدی بر مبانی مشروعیت در دولت ساسانی
پدیدآوران	مطلوب کاری، اسماعیل (نویسنده)
ناشر	نشر معاصر
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۹ش
شابک	‎9-998-618-622-978
موضوع	مشروعیت‌ حکومت‌ - ایران‌ - تا‌ریخ‌ - پیش‌ از اسلام‌ TC 633 - yrotsiH - narI - ycamitigeL fo tnemnrevog,دین‌ و سیا‌ست‌ - ایران‌ - تا‌ریخ‌ - پیش‌ از اسلام‌ TC 633 - yrotsiH - narI - noigileR dna scitilop,ایران‌ - سیا‌ست‌ و حکومت‌ - پیش‌ از اسلام‌ TC 633 - scitiloP dna tnemnrevog - narI
کد کنگره	JC۴۹۷/م۶د۴ ۱۳۹۹‏

درآمدی بر مبانی مشروعیت در دولت ساسانی تألیف اسماعیل مطلوب کاری؛ در کتاب حاضر ابتدا معناي لغوي واژه " سياست" و تعاريفي از آن بيان شده‌است، سپس تقسيم‌بندي حکومت از ديدگاه ارسطو و نحوه اداره‌ حکومت‌هاي مختلف به اختصار تشريح شده و نيز چگونگي مشروعيت قدرت در ايران در عهد ساسانيان بررسي گرديده‌است. در ادامه هم مطالبي در مورد تقابل و تعامل مذهب و سياست تدوين يافته‌است. در این نوشتار نظریه و روش در دوره بندی تاریخ آخرین شاهنشاهی باستانی ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

ساختار

مطالب این کتاب در 9 فصل تنظیم شده است:

فصل اول: روش شناسی

فصل دوم: منابع

فصل سوم: دولت و مشروعیت در خاور نزدیک باستان

فصل چهارم: مبانی مشروعیت در دولت‌های پیشاساسانی

فصل پنجم: جامعه و دربار ساسانی

فصل ششم: مبانی مشروعیت دولت ساسانی در سده‌های سوم و چهارم میلادی

فصل هفتم: رسمیت یافتن دین زردشتی و پیدایش جهان بینی کیانی

فصل هشتم: پادشاهی مقدس در دوره‌ی ساسانی

فصل نهم: پادشاهی مقدس در سده‌ی‌های هشتم وهفتم میلادی

گزارش محتوا

پژوهش حاضر در صدد بررسی مبانی مشروعیت در رابطه‌ی فرمانروایان ساسانی با فرمان بران ایشان است و می‌کوشد تا از این طریق به دوره بندی نوینی از تاریخ این سلسله دست یابد. ساسانیان که از سده‌ی سوم میلادی به فرمانروایی ایرانشهر رسیدند، از بدو پیدایش، با بحران مشروعیت روبرو بودند و می کوشیدند تا مشروعیت خود را در نزد فرمان بران تثبیت کنند. در این پژوهش سعی شده است تا بر اساس تحلیل تاریخی منابع نوشتاری و مادی به این پرسش پاسخ داده شود که مشروعیت دولت ساسانی در بین اتباع ایشان بر چه مبنایی استوار بود و چه رابطه‌ای بین تغییرات مبانی مشروعیت با دوره بندی تاریخ ساسانی وجود داشت؟ نگارنده بر این باور است که در ابتدای به قدرت رسیدن، شاهنشاهان ساسانی سعی کردند تا با استمرار سنت‌های فرمانروایی پیشین به فرمانروایی خود مشروعیت بخشند. آنگاه که تغییرات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دینی موجب دگرگونی بافت فکری جامعه‌ی ایران شد، دربار ساسانی نیز خود را نیازمند آن دید تا در مبانی مشروعیت مبتنی بر پادشاهی الهی تغییراتی اساسی ایجاد کند و به مشروعیت مبتنی بر پادشاهی مقدس روی آورد. این تغییری در راستای سنت سیاسی خاور نزدیک باستان بود؛ اما موجب تغییراتی اساسی در جهان بینی جامعه‌ی ایرانی شد و بر شیوه‌ی سیاست ورزی سده‌های پس از خود نیز تأثیراتی ماندگار بر جای نهاد. شناخت مبانی مشروعیت دولت ساسانی در دوره‌های مختلف، به ارائه‌ی دوره بندی نوینی از تاریخ این سلسله‌ی باستانی ایران کمک می‌کند که در آن‌ها تنها به تحولات سیاسی توجه نشده است؛ بلکه مجموعه‌ای از تغییرات ساختاری داخلی و خارجی به عنوان عوامل تغییر مبانی مشروعیت حکومت ساسانیان معرفی شده است.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران