نسیم وحی (آشنایی با مفاهیم قرآن): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'ه‌ای '
جز (جایگزینی متن - 'ده اند' به 'ده‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'ه‌ای ')
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۱: خط ۴۱:
== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==


کتاب نسیم وحی (آشنایی با مفاهیم قرآن) چنانکه از نام و نام فرعی آن معلوم است اشاراتی به قرآن از بابت ظاهر و باطن دارد. و از روی فهرست می‌توان جامعیّت بحث را شاهد بود. هر چه که در ظاهر مباحث قرآنی و باطن آن مورد انتظار است در این اثر به زبان ساده بیان شده است. کتاب با بحث وحی آغاز می‌شود و از انواع وحی سخن به میان می‌آورد  و استناد در انواع و اقسام وحی نیز خود قرآن است. با استشهاد به آیات قرآن از هفت نوع وحی سخن می‌گوید که به نظر بسیار جالب است. چنانکه در معنای وحی نیز با استناد به برخی کتابهای مهمّ لغوی به مانند [[مفردات ألفاظ القرآن|مفردات]] [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانی]] توضیحی ساده برای وحی می‌آورد  که از جمله اشاره ی تند و سریع، سخن رمزی، کتابت و نگارش، ایماء و اشاره و صدای بسیط و بدون ترکیب را مثال می‌آورد.
کتاب نسیم وحی (آشنایی با مفاهیم قرآن) چنانکه از نام و نام فرعی آن معلوم است اشاراتی به قرآن از بابت ظاهر و باطن دارد. و از روی فهرست می‌توان جامعیّت بحث را شاهد بود. هر چه که در ظاهر مباحث قرآنی و باطن آن مورد انتظار است در این اثر به زبان ساده بیان شده است. کتاب با بحث وحی آغاز می‌شود و از انواع وحی سخن به میان می‌آورد  و استناد در انواع و اقسام وحی نیز خود قرآن است. با استشهاد به آیات قرآن از هفت نوع وحی سخن می‌گوید که به نظر بسیار جالب است. چنانکه در معنای وحی نیز با استناد به برخی کتابهای مهمّ لغوی به مانند [[مفردات ألفاظ القرآن|مفردات]] [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانی]] توضیحی ساده برای وحی می‌آورد  که از جمله اشاره‌ی تند و سریع، سخن رمزی، کتابت و نگارش، ایماء و اشاره و صدای بسیط و بدون ترکیب را مثال می‌آورد.


در بخش قرآن، به چند مورد تحت الفبا اشاره می‌کند که الفاظ قرآن، معانی قرآن و اسامی‌و صفات قرآن را در بر می‌گیرد. در اسامی‌قرآن به چند اسم که در خود قرآن وجود دارد و قرآن با آنها نیز شناخته می‌شود اشاره کرده است که عبارتند از: 1- قرآن 2- فرقان 3- کتاب 4- ذکر 5- تنزیل 6- کلام الله غیر از این نامها که مشهورند و آیاتی چند در مورد آنها سخن گفته‌اند اسامی‌دیگری را نیز چاشنی کرده که بسیار مهم و ارزشمندند به مانند: بیان، نور و حُکم. گذشته از آن به 43 مورد هم اشاره نموده که در نام یا صفت بودن آنها اختلاف است. در خصوص صفات نیز به چندین مورد اشاره کرده که عبارتند از: 1- مبین 2- حکیم 3- مبارک 4- کریم 5- مجید 6- فصل که ما نام کتاب آسمانی خود را با برخی از این صفات مورد توجّه قرار می‌دهیم، مثلاً می‌گوییم قرآن مجید، قرآن کریم، یا قرآن مبین و حتّی برخی از قرآنهای منتشر شده نیز با همین صفات همراهند.
در بخش قرآن، به چند مورد تحت الفبا اشاره می‌کند که الفاظ قرآن، معانی قرآن و اسامی‌و صفات قرآن را در بر می‌گیرد. در اسامی‌قرآن به چند اسم که در خود قرآن وجود دارد و قرآن با آنها نیز شناخته می‌شود اشاره کرده است که عبارتند از: 1- قرآن 2- فرقان 3- کتاب 4- ذکر 5- تنزیل 6- کلام الله غیر از این نامها که مشهورند و آیاتی چند در مورد آنها سخن گفته‌اند اسامی‌دیگری را نیز چاشنی کرده که بسیار مهم و ارزشمندند به مانند: بیان، نور و حُکم. گذشته از آن به 43 مورد هم اشاره نموده که در نام یا صفت بودن آنها اختلاف است. در خصوص صفات نیز به چندین مورد اشاره کرده که عبارتند از: 1- مبین 2- حکیم 3- مبارک 4- کریم 5- مجید 6- فصل که ما نام کتاب آسمانی خود را با برخی از این صفات مورد توجّه قرار می‌دهیم، مثلاً می‌گوییم قرآن مجید، قرآن کریم، یا قرآن مبین و حتّی برخی از قرآنهای منتشر شده نیز با همین صفات همراهند.


بخش دیگر کتاب مربوط به آیه و سوره است. در معنای آیه که مستند به آیات متعدّد قرآن هم هست معجزه، دلیل، و عبرت قابل توجّه است. همچنین است نشانه و علامت، جماعت، و امر شگفت آور. مسئله ی دیگر که در این بخش بررسی شده تعداد آیات قرآن است که مورد اختلاف است. در این اختلاف بیشتر بلاد و شهرها مدّ نظر قرار گرفته شده مثلاً شهر کوفه، مدینه، مکّه، بصره و شام. و در این شهرها دانشمندان هر شهر به تعدادی خاص از آیات باور دارند. نویسنده به دو کتاب [[مجمع البیان]] و [[الإتقان في علوم القرآن|الاتقان]] در خصوص تعداد آیات ارجاع داده است.
بخش دیگر کتاب مربوط به آیه و سوره است. در معنای آیه که مستند به آیات متعدّد قرآن هم هست معجزه، دلیل، و عبرت قابل توجّه است. همچنین است نشانه و علامت، جماعت، و امر شگفت آور. مسئله‌ی دیگر که در این بخش بررسی شده تعداد آیات قرآن است که مورد اختلاف است. در این اختلاف بیشتر بلاد و شهرها مدّ نظر قرار گرفته شده مثلاً شهر کوفه، مدینه، مکّه، بصره و شام. و در این شهرها دانشمندان هر شهر به تعدادی خاص از آیات باور دارند. نویسنده به دو کتاب [[مجمع البیان]] و [[الإتقان في علوم القرآن|الاتقان]] در خصوص تعداد آیات ارجاع داده است.


سوره‌ها نیز برای خود بحثی مفصّل دارد، ضمن بر شمردن معنای آن از دید مفسّران به چهار مفهوم اشاره می‌کند<ref>متن، ص 43</ref>. سوره‌ها گذشته از نامهای شخصی در جمع نیز نامهایی دارند که نویسنده به چند مورد آن اشاره کرده است: 1- سبع طوال 2- مثانی 3- مئون 4- مفصل که هر کدام طبق روایات و تفاسیر دارای معانیی است که به طور تفصیل به آن پرداخته شده است<ref>متن، صص 46-45</ref>. برخی از سوره‌ها هم دارای نامهای متعدّد هستند که بدان نامها شهرت دارند برای نموئه نخستین سوره ی قرآن که حمد است نامهای گوناگونی را به خود اختصاص داده است، از جمله: فاتحة الکتاب. امّ الکتاب. السّبع. مثانی. و نیز اسمهای غیر مشهوری به مانند: وافیه. کافیه. اساس. شفا. فاتحة القرآن و نور را هم دارد<ref>متن، ص 47</ref>.
سوره‌ها نیز برای خود بحثی مفصّل دارد، ضمن بر شمردن معنای آن از دید مفسّران به چهار مفهوم اشاره می‌کند<ref>متن، ص 43</ref>. سوره‌ها گذشته از نامهای شخصی در جمع نیز نامهایی دارند که نویسنده به چند مورد آن اشاره کرده است: 1- سبع طوال 2- مثانی 3- مئون 4- مفصل که هر کدام طبق روایات و تفاسیر دارای معانیی است که به طور تفصیل به آن پرداخته شده است<ref>متن، صص 46-45</ref>. برخی از سوره‌ها هم دارای نامهای متعدّد هستند که بدان نامها شهرت دارند برای نموئه نخستین سوره‌ی قرآن که حمد است نامهای گوناگونی را به خود اختصاص داده است، از جمله: فاتحة الکتاب. امّ الکتاب. السّبع. مثانی. و نیز اسمهای غیر مشهوری به مانند: وافیه. کافیه. اساس. شفا. فاتحة القرآن و نور را هم دارد<ref>متن، ص 47</ref>.


از مهمترین و گسترده‌ترین فصول این کتاب محتویات قرآن است که تقریباً به تمامی‌مطالب قرآنی از بابت مفهومی‌و محتوایی توجّه کرده است. مسئله‌ی خدا، اسماء و صفات خدا و مقوله‌ی توحید در این فهرست در مقام نخست واقع شده، بعد از آن مسئله ی نبوت و رسولان الهی است و در این باره به نام 26 پیامبر اشاره شده است و در ضمن به 8 نام دیگر که از برجستگان بودند نیز با نام و یا با اشاره توجّه شده است مانند: آسیه همسر فرعون. آصف بن برخیا وزیر حضرت سلیمان. حبیب نجار. حزقیل نبی. مریم مادر عیسی(ع). هابیل فرزند آدم. لقمان حکیم و یوشع بن نون یار و همراه موسی(ع) <ref>متن، ص 108</ref>.
از مهمترین و گسترده‌ترین فصول این کتاب محتویات قرآن است که تقریباً به تمامی‌مطالب قرآنی از بابت مفهومی‌و محتوایی توجّه کرده است. مسئله‌ی خدا، اسماء و صفات خدا و مقوله‌ی توحید در این فهرست در مقام نخست واقع شده، بعد از آن مسئله‌ی نبوت و رسولان الهی است و در این باره به نام 26 پیامبر اشاره شده است و در ضمن به 8 نام دیگر که از برجستگان بودند نیز با نام و یا با اشاره توجّه شده است مانند: آسیه همسر فرعون. آصف بن برخیا وزیر حضرت سلیمان. حبیب نجار. حزقیل نبی. مریم مادر عیسی(ع). هابیل فرزند آدم. لقمان حکیم و یوشع بن نون یار و همراه موسی(ع) <ref>متن، ص 108</ref>.


از دیگر مفاهیم و محتویات قرآن که [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] به آن پرداخته شده می‌توان به پیامبر خاتم(ص). علم و دانش. قصص و حکایات و تمثیلات اشاره کرد. از دیگر موارد قابل اشاره بحث اهداف قرآن است و نویسنده طبق آیات قرآن اهدافی را دنیال می‌کند که مواردی را از همین طریق متذکّر می‌شود به مانند: هدایت و رحمت. بشارت و انذار. ذکر. تفکّر و اندیشه. حرکت به سوی نور و خروج از ظلمات. طبقات قراء نیز بحثی دیگر در این کتاب است که قرّاء سبعه شهرت زیادی بین کسانی که به ظواهر قرآن پرداخته‌اند دارد. این قرّاء عبارتند از ابن کثیر مکی. نافع مدنی. عاصم کوفی. حمزه ی کوفی. کسائی کوفی. ابو عمروبن عماربن عبدالله بصری. و عبدالله بن عامر دمشقی<ref>متن، صص 139-138</ref>.
از دیگر مفاهیم و محتویات قرآن که [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] به آن پرداخته شده می‌توان به پیامبر خاتم(ص). علم و دانش. قصص و حکایات و تمثیلات اشاره کرد. از دیگر موارد قابل اشاره بحث اهداف قرآن است و نویسنده طبق آیات قرآن اهدافی را دنیال می‌کند که مواردی را از همین طریق متذکّر می‌شود به مانند: هدایت و رحمت. بشارت و انذار. ذکر. تفکّر و اندیشه. حرکت به سوی نور و خروج از ظلمات. طبقات قراء نیز بحثی دیگر در این کتاب است که قرّاء سبعه شهرت زیادی بین کسانی که به ظواهر قرآن پرداخته‌اند دارد. این قرّاء عبارتند از ابن کثیر مکی. نافع مدنی. عاصم کوفی. حمزه‌ی کوفی. کسائی کوفی. ابو عمروبن عماربن عبدالله بصری. و عبدالله بن عامر دمشقی<ref>متن، صص 139-138</ref>.




خط ۶۰: خط ۶۰:
# مختصر و مفید بودن.
# مختصر و مفید بودن.
# جامع بودن موضوعات.  
# جامع بودن موضوعات.  
# تقسیم بندی ها و جداول.
# تقسیم بندی‌ها و جداول.
# استفاده از شواهد متعدّد قرآن برای بیان مطلب.
# استفاده از شواهد متعدّد قرآن برای بیان مطلب.
# استفاده از منابع اصیل و اصلی.
# استفاده از منابع اصیل و اصلی.
خط ۹۲: خط ۹۲:
[[شرح حدیث ثقلین]]
[[شرح حدیث ثقلین]]


[[معراج پدیده ای شگفت]]
[[معراج پدیده‌ای شگفت]]


[[آیات مثنوی معنوی]]
[[آیات مثنوی معنوی]]